wyklady interna 2 sem.pdf

weronika

WYKŁADY INTERNA 2005 III LEK

Prof. dr hab. n. med. K. Ciechanowski

UKŁAD ODDECHOWY

WYKŁAD 1.

ASTMA OSKRZELOWA:

 To przewlekły proces zapalny dróg oddechowych z nadreaktywnością oskrzeli na

różne bodźce prowadzące do odwracalnego zwężenia dróg oddechowych

 U osób podatnych zmiany zapalne powodują powtarzające się epizody świstów,

utraty tchu, poczucia ciężkości w klatce piersiowej, kaszlu zwłaszcza w nocy i nad

ranem

 Każde schorzenie charakteryzujące się zapaleniem dróg oddechowych, odwracalnym

upośledzeniem przepływu powietrza przez drogi oddechowe i nadreaktywnością

oskrzeli

 10% populacji wieku rozwojowego, 6% populacji dorosłych

 U dorosłych występuje częściej niż cukrzyca (4-6% populacji), rzadziej niż

nadciśnienie (>20% populacji)

 U dzieci jest najczęstszą chorobą przewlekłą

 Czynniki ryzyka przetrwania astmy do wieku dorosłego:

· Początek do 3 roku życia

· Alergiczny wyprysk niemowlęcy lub alergiczny nieżyt nosa

· Dodatnie odczyny skórne na aeroalergeny

· Ciągła ekspozycja na alergeny zwłaszcza domowe (sierść, roztocza kurzu)

· Płeć żeńska

 Czynniki ryzyka utrzymania się astmy w wieku dorosłym:

· Duże nasilenie choroby z trwałym pogorszeniem drożności dróg oddechowych

· Początek po 40 roku życia i ujemny wynik testów skórnych na powszechnie

występujące alergeny

· Ciągła ekspozycja na alergeny już po wystąpieniu astmy

· Ciągła ekspozycja na alergeny zawodowe

 Formy kliniczne astmy oskrzelowej:

Napad duszności astmatycznej – napad duszności wydechowej trwający od

kilku minut do kilku godzin, którego nasilenie zmienia się samoistnie lub pod

wpływem leczenia (duszność to subiektywne odczucie braku powietrza,

pacjent przyjmuje pozycję ortopnoe, występuje tachypnoe i/lub hyperpnoe,

tachykardia, w przypadku bardzo ciężkiego stanu pacjenta może występować

bradypnoe i bradykardia)

Stan astmatyczny – każdy przedłużający się napad duszności, który nie

ustępuje

mimo

prawidłowego

leczenia

(tlenoterapia,

beta-2-sympatykomimetyki, glikokortykosteroidy, teofilina)

· Astma przewlekła – napady duszności astmatycznej o różnym nasileniu

utrzymujące się przez minimum 3 miesiące

· Ekwiwalenty astmy – napadowy, suchy, męczący kaszel; napady świszczącego

oddechu

 Typowe objawy astmy:

Napadowy, suchy, nieproduktywny kaszel

świszczący oddech

weronika

· nasilenie po wysiłku lub w nocy

· poprawa po leku rozszerzającym oskrzela

· u małego dziecka przewlekły suchy kaszel może być pierwszym objawem

astmy

 podział astmy:

ze względu na mechanizm – atopowa i nieatopowa

ze względu na przebieg – epizodyczna i przewlekła (lekka, umiarkowana,

ciężka)

ze względu na sezonowość – sezonowa i niesezonowa

 astma atopowa:

· dolegliwości nasilają się po kontakcie z określonym alergenem

· napad duszności w odpowiedzi na wdychane alergeny

· reakcja po kontakcie z daną substancją lub po kilku godzinach

· alergeny: roztocza, sierść, zarodniki pleśni, pyłki, pokarmy

· rozpoznawanie – wywiad!, duszność i jej charakter, kaszel i jego charakter,

świszczący oddech

· o co pytamy:

1. czas i okoliczności pojawienia się objawów

2. długość ich trwania i nasilenia

3. czynniki wyzwalające: infekcje, wysiłek fizyczny, ekspozycja na alergeny,

dym tytoniowy

4. występowanie u chorego i w rodzinie innych chorób o podłożu atopowym

5. przebyte choroby układu oddechowego

 badania dodatkowe:

· pomocne w rozpoznaniu:

1. próby czynnościowe płuc

2. markery aktywności komórek zapalnych (ECP, MBP) w BAL

· pomocne w ustaleniu etiologii:

1. testy skórne

2. swoiste IgE

3. testy prowokacji swoistej

 próby czynnościowe (spirometria)

· pomiar wskaźników objętości VC, FVC

· pomiar wskaźników drożności oskrzeli FEV1, PEF, FEV1/FVC, EEF 25-75

· próba rozkurczowa przed i po betamimetyku FEV1 lub PEF, jeżeli >15-20% to

skurcz oskrzeli jest odwracalny

 postępowanie:

· edukacja pacjenta i jego rodziny

· monitorowanie nasilenia choroby

· unikanie lub kontrolowanie czynników wyzwalających

· ustalenie postępowania w zaostrzeniu

· regularna kontrola

 leczenie farmakologiczne:

leki p/zapalne: kromoglikan dwusodowy, nedokromil sodu, ks wziewne

i systemowe

leki

rozszerzające

oskrzela:

beta-2-mimetyki,

metyloksantyny,

antycholinergiki

leki wspomagające – mukolity, antybiotyki

weronika

swoista immunoterapia – odczulanie

PRZEWLEKŁA OBTURACYJNA CHOROBA PŁUC – POChP

 jest następstwem palenia

 to przewlekła choroba charakteryzująca się ograniczeniem przepływu powietrza

w drogach oddechowych, które nie jest w pełni odwracalne; ograniczenie przepływu

jest zwykle postępujące i powiązane jest z nieprawidłową odpowiedzią zapalną tkanki

płucnej na szkodliwe cząstki lub gazy

 80-100/1000 mieszkańców

 na POChP składa się przewlekłe zapalenie oskrzeli (tylko z obturacją

w najdrobniejszych oskrzelikach) i rozedma

 kryterium rozpoznania przewlekłego zapalenia oskrzeli jest czas: kaszel

z odksztuszaniem przez co najmniej 2 lata, przez co najmniej 3 miesiące w roku, przez

większość dni w tygodniu

 objawy POChP:

· przewlekły kaszel z odksztuszaniem

· duszność i jej objawy

· sinica centralna i obwodowa

· wdechowe ustawienie klatki piersiowej

· charakterystyczne odchylenia w opukiwaniu i osłuchiwaniu klatki piersiowej

(odgłos opukowy nadmiernie jawny, a nawet bębenkowy, szmer pęcherzykowy

z wydłużonym wydechem, świsty, furczenia)

· cechy niewydolności prawej komory serca

 badanie klatki piersiowej:

· wdechowo ustawiona klatka piersiowa

· zaangażowane dodatkowe mięśnie oddechowe

· wypuk nadmiernie jawny (bębenkowy)

· obniżone, sztywne dolne granice płuc

· szmer pęcherzykowy z wydłużonym wydechem

· świsty, furczenia

 zwężenie nie jest w pełni odwracalne, jeśli po podaniu bronchodilatatora FEV1<80%

wartości należnej i FEV1/FVC<70%

 POChP należy różnicować z:

· astmą

· niewydolnością krążenia

· rozstrzeniami oskrzeli

· gruźlicą

· zarostowym zapaleniem oskrzeli

· rozsianym zapaleniem oskrzelików

 klasyfikacja POChP na podstawie ciężkości:

stopień 0 – ryzyko zachorowania: przewlekłe objawy (kaszel z odksztuszaniem),

prawidłowa spirometria

stopień I – łagodna postać: przewlekłe objawy, FEV1/FVC<70%, FEV1≥80%

wartości należnej

stopień II – umiarkowana postać: przewlekłe objawy, FEV1/FVC<70%,

50%≤FEV≤80% wartości należnej (postać IIA), 30%≤FEV≤50% wartości

należnej (postać IIB)

weronika

· stopień III – ciężka postać: FEV1/FVC<70%, FEV1<30% wartości należnej lub

FEV1<50% wartości należnej + niewydolność oddechowa lub objawy

niewydolności prawej komory

 leczenie:

· wszystkie stopnie ciężkości:

1. unikanie czynników ryzyka

2. edukacja chorego

3. szczepienie p/grypie

· stopień I:

1. krótkodziałające bronchodilatatory w aerozolu

· stopień II:

1. regularne leczenie bronchodilatacyjne

2. krótkodziałające bronchodilatatory w razie potrzeby

3. sterydy wziewne

· stopień III:

1. jak wyżej

2. długotrwała tlenoterapia

 następstwa:

przewlekła niewydolność prawokomorowa – przewlekłe serce płucne

śmierć z uduszenia

weronika

WYKŁAD 2.

NIEWYDOLNOŚĆ ODDECHOWA

 definicja (reguła 50/50): to stan, w którym pO2 we krwi tętniczej <50mmHg, a pCO2

we krwi tętniczej >50mmHg

 całkowita – pO2<50mmHg, pCO2>50mmHg

 częściowa – pO2<50mmHg, pCO2 prawidłowe

 przewlekła

 ostra

OSTRA NIEWYDOLNOŚĆ ODDECHOWA

 uszkodzenie elementów układu oddechowego:

1. ośrodek oddechowy – uraz, udar mózgu, zatrucie narkotykami, środkami

nasennymi, alkoholem

2. drożność dróg oddechowych – ciała obce, obrzęk, zgniecenie, krew

3. mechanika klatki piersiowej – porażenie mięśni, wyłamanie klatki piersiowej

4. rozprężanie płuc – pneumothorax, hydrothorax

5. stan płuc – obrzęk, zapalenie, stłuczenie

6. układ krążenia – niewydolność lewej komory serca

7. niedokrwistość

8. zablokowanie hemoglobiny – CO, utleniacze

9. hipoksja – choroba wysokogórska

10. oddychanie CO2 – jaskinie

 objawy:

1. Skargi niezwiązane z układem oddechowym oraz dusznością! Rozpoznanie na

podstawie gazometrii!!!

2. ortopnoe

3. centralna sinica

4. tachypnoe

5. hiperpnoe

6. tachykardia

 postępowanie:

1. usunięcie przyczyny

2. zapewnienie drożności dróg oddechowych

3. zapewnienie prawidłowej wymiany gazowej (tlenoterapia)

 zapewnienie drożności dróg oddechowych:

1. usunięcie ciała obcego

2. ułożenie

3. rurka ustno-gardłowa

4. intubacja (tracheostomia)

 zapewnienie wymiany gazowej:

sztuczne oddychanie

maska tlenowa

okulary tlenowe

ambu

respirator

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: