podrecznik_rewitalizacji.pdf
(
2985 KB
)
Pobierz
900656 UNPDF
Deutsche Gesellschaft für
Technische Zusammenarbeit (GTZ) Gmbh
URZ¥D
MIESZKALNICTWA
I ROZWOJU MIAST
Podrêcznik
rewitalizacji
Zasady, procedury
i metody dzia³ania
wspó³czesnych
procesów
rewitalizacji
Warszawa 2003
2
Opracowanie:
GTZ Gesellschaft für Technische Zusammenarbeit
przy współpracy Institut für Wohnen und Umwelt Darmstadt
Książka została wydana ze środków programu TRANSFORM w ramach współpracy
Urzędu Mieszkalnictwa i Rozwoju Miast z Bundesministerium für Verkehr,
Bau- und Wohnungswesen Republiki Federalnej Niemiec
© Copyright 2003 by Mefisto Editions
ISBN:
83-912878-1-5
3
Spis treści
Przedmowa...................................................................................................................................................7
Wprowadzenie.............................................................................................................................................8
CZĘŚĆ A
DOŚWIADCZENIA I PERSPEKTYWY REWITALIZACJI W POLSCE
USTAWA O PROGRAMACH REWITALIZACJI
ZASADY – PROCEDURY – METODY DZIAŁANIA
1. Rewitalizacja: pojęcie – przedmiot – cel – uwarunkowania............................................................................. 12
1.1. Definicje rewitalizacji ............................................................................................................................................ 12
1.2. Współczesne uwarunkowania rewitalizacji jako elementu rozwoju społecznego.................................... 13
1.2.1. Globalna Agenda 21 ..................................................................................................................................... 14
1.2.2. Raport Krajowy Ministerstwa Ochrony Środowiska. Idee trwałego i zrównoważonego
rozwoju w Polsce .................................................................................................................................................... 15
1.2.3. Programy, akty prawne i inicjatywy istotne dla rewitalizacji............................................................... 17
1.2.4. Istotne dla rewitalizacji założenia rozwoju i strategii społeczno-gospodarczej państwa ...............19
1.2.5. Uwarunkowania procesów rewitalizacji.................................................................................................. 22
2. Doświadczenia polskich gmin w dziedzinie rewitalizacji i jej finansowania............................................... 23
2.1. Działania rewitalizacyjne po roku 1990............................................................................................................. 23
2.2. Odbudowa starych miast ..................................................................................................................................... 24
2.2.1. Inwestycje podmiotów prywatnych ........................................................................................................ 24
2.2.2. Inwestycje komunalne ................................................................................................................................ 24
2.3. Rewitalizacja starego budownictwa................................................................................................................... 24
2.3.1. Bielsko-Biała................................................................................................................................................... 25
2.3.2. Bytom.............................................................................................................................................................. 26
2.3.3. Dzierżoniów................................................................................................................................................... 27
2.3.4. Gdańsk i Gdynia ........................................................................................................................................... 27
2.3.5. Głogów ........................................................................................................................................................... 28
2.3.6. Kraków............................................................................................................................................................ 29
2.3.7. Płock................................................................................................................................................................ 30
2.3.8. Sopot................................................................................................................................................................ 30
2.3.9. Szczecin........................................................................................................................................................... 31
2.4. Projekt rewitalizacji dzielnicy Stare Bronowice i Kośminek w Lublinie...................................................... 32
2.5. Rewitalizacja obszarów poprzemysłowych i pomilitarnych ......................................................................... 33
3. Założenia i zasady projektu Ustawy o programach rewitalizacji..................................................................... 36
3.1. Nowe perspektywy rewitalizacji w Polsce........................................................................................................ 36
4
3.2. Podstawowe pojęcia projektu Ustawy w ramach dotychczasowej dyskusji.............................................. 37
3.3. Procedury projektowanej Ustawy...................................................................................................................... 38
3.3.1. Inicjowanie i przygotowywanie uchwały rewitalizacyjnej................................................................... 38
3.3.2. Uchwała o przystąpieniu do opracowania programu rewitalizacji..................................................... 39
3.3.3. Program rewitalizacji ................................................................................................................................... 40
3.3.4. Uczestnicy programu – aktorzy procesu rewitalizacji........................................................................... 41
3.3.5. Problem ustawowych środków finansowych dla realizacji programu rewitalizacji........................ 41
3.3.6. Prawo pierwokupu ...................................................................................................................................... 44
3.3.7. Zakończenie programu rewitalizacji......................................................................................................... 44
3.4. Zasady i możliwości stosowania projektu Ustawy ......................................................................................... 44
3.5. Rewitalizacja miast w kontekście strategii rozwoju państwa i województw ............................................ 46
3.5.1. Narodowa Strategia Rozwoju Regionalnego (NSRR) ........................................................................... 46
3.5.2. Strategie rozwoju województw.................................................................................................................. 47
4. Przygotowanie programu rewitalizacji................................................................................................................. 50
4.1. Znaczenie studium uwarunkowań i strategii rozwoju gminy ..................................................................... 50
4.2. Pogłębienie badań nad zjawiskami kryzysowymi........................................................................................... 50
4.2.1. Badanie zjawisk kryzysowych sfery przestrzennej ............................................................................... 51
4.2.2. Badanie zjawisk kryzysowych sfery ekonomicznej i socjalnej (zgodnie z metodami badań
i analiz obszarów kryzysowych wg Programu URBAN) ................................................................................ 52
4.3. Analiza SWOT ........................................................................................................................................................ 53
5. Program rewitalizacji...............................................................................................................................................54
5.0.1. Wyznaczanie granic obszaru znajdującego się w sytuacji kryzysowej i granic
obszaru programu rewitalizacji............................................................................................................................ 54
5.1. Program rewitalizacji jako „produkt kolektywny”. Rola pełnomocnika..................................................... 56
5.2. Program rewitalizacji a plan miejscowy ............................................................................................................ 58
5.3. Program a projekty rewitalizacji.......................................................................................................................... 59
6. Projekty inwestycyjno-budowlane rewitalizacji.................................................................................................62
6.1. Projekty inwestycyjno-budowlane i problem ich rentowności..................................................................... 62
6.2. Funkcja, zadania i odpowiedzialność gminy w dziedzinie finansowania rewitalizacji........................... 63
6.3. Finansowanie projektów inwestycyjno-budowlanych w programie rewitalizacji.................................... 65
6.4. Odpowiedzialność gminy i rola subwencji w procesie rewitalizacji............................................................ 66
6.5. Rola subwencji w finansowaniu projektów inwestycyjno-budowlanych.................................................. 67
6.6. Problem nierentowności inwestycji w ramach programów rewitalizacji.................................................... 68
6.7. Subwencje publiczne – zasady działania i sposób zabezpieczenia............................................................... 69
6.8. Modelowanie finansowania projektu inwestycyjno-budowlanego rewitalizacji...................................... 70
6.9. Gmina jako inicjator projektów inwestycyjno-budowlanych ...................................................................... 73
6.10. Alternatywne projekty oparte o zasadę samopomocy i aktywność społeczności lokalnej.................... 74
6.11. Projekty zmierzające do uzyskania zróżnicowanego standardu mieszkań.............................................. 76
6.12. Wspólne inwestowanie właścicieli (w tym np. Towarzystw Odnowy) i lokatorów............................... 76
6.13. Samopomocowe projekty inwestycyjno-budowlane jako impuls dla nowych aktywności.................. 76
6.14. Projekty: „Własną pracą do własnego domu (mieszkania)”........................................................................ 77
7. Projekty społeczne i ekonomiczne ....................................................................................................................... 78
7.1. Społeczno-ekonomiczne projekty programu URBAN ................................................................................... 78
7.2. Samopomocowe działania ekonomiczne oparte o tzw. „nisze ekonomiczne” .......................................... 80
7.3. Projekty tworzące nowe struktury socjalne na obszarze programu rewitalizacji...................................... 82
5
7.3.1. Opieka nad dziećmi i młodzieżą – zajęcie dla seniorów....................................................................... 82
7.3.2. Kluby seniorów obsługiwane przez młodzież......................................................................................... 82
7.4. Programy kształceniowe i doskonalenie zawodowe....................................................................................... 82
7.5. Finansowanie projektów społeczno-ekonomicznych..................................................................................... 83
8. Partycypacja społeczności lokalnych w procesie rewitalizacji.........................................................................84
8.1. Znaczenie partycypacji społecznej w procesie rewitalizacji.......................................................................... 85
8.2. Informowanie społeczności lokalnej.................................................................................................................. 86
8.2.1. Studium uwarunkowań i strategia rozwoju gminy............................................................................... 86
8.2.2. Faza przygotowania programu rewitalizacji........................................................................................... 87
8.2.3. Program rewitalizacji i jego realizacja....................................................................................................... 87
8.2.4. Formy i metody informacji.......................................................................................................................... 87
8.2.5. Nowe media – partycypacja wirtualna..................................................................................................... 89
8.3. Uzgadnianie planu miejscowego i programu rewitalizacji............................................................................ 90
8.4. Uspołecznione warsztaty planistyczno-koncepcyjne (community planning)........................................... 90
8.5. Innowacyjność i przedsiębiorczość jako atrybuty aktywnej postawy partycypacyjnej........................... 91
8.6. Partycypacyjne zarządzanie procesem rewitalizacji. Współrządzenie i współodpowiedzialność......... 94
8.7. „Forum obszaru rewitalizacji”.............................................................................................................................. 95
8.8. Forum obszaru rewitalizacji i jego aktorzy........................................................................................................ 96
8.8.1. Administracja................................................................................................................................................. 97
8.8.2. Eksperci........................................................................................................................................................... 97
8.8.3. Lobbyści, politycy i przedstawiciele gospodarki .................................................................................... 97
8.8.4. Koordynacja – moderacja – mediacja........................................................................................................ 98
8.8.5. Społeczność lokalna...................................................................................................................................... 99
9. Sens i znaczenie partycypacyjnego i samorządnego modelu rewitalizacji...................................................100
10. Rozwój programów rewitalizacji w Niemczech..............................................................................................102
10.1. Przyczyny powojennej degradacji dzielnic miejskich ............................................................................... 102
10.2. Obszary kryzysowe, ich odnowa i rewitalizacja.......................................................................................... 103
10.3. Zasady klasycznego niemieckiego modelu rewitalizacji............................................................................ 105
10.4. Ważniejsze zasady rozwiązań prawnych i finansowych........................................................................... 107
10.5. Niemiecki model rewitalizacji na terenie byłej NRD po 1990 roku.......................................................... 108
10.6. Nowe strategie rewitalizacyjne w Niemczech i innych krajach europejskich....................................... 110
10.6.1. Niemiecki program „Przebudowa miast w nowych krajach związkowych”................................ 110
10.6.2. Strategie i koncepcje planistyczne – zintegrowane plany rozwojowe........................................... 110
10.6.3. Badania i analizy w zintegrowanych planach rozwojowych........................................................... 112
11. Nowe programy rewitalizacyjne dla miast zachodnioeuropejskich ........................................................... 113
11.1. Przyczyny kryzysu miast europejskich w okresie globalizacji.................................................................. 113
11.2. Reakcje państw i instytucji międzynarodowych ......................................................................................... 116
11.2.1. Socjalne programy rewitalizacji w Europie Zachodniej.................................................................... 117
11.2.2. Model amerykański.................................................................................................................................. 117
12. Niemiecki program rewitalizacji socjalnej.......................................................................................................120
12.1. „Kwartały miejskie o szczególnych potrzebach rozwojowych – miasto socjalne” ............................... 120
12.1.1. Metody i organizacja działania. Integracja zasobów, potencjałów i środków –
kooperacja i partycypacja ................................................................................................................................... 122
12.1.2. Zarządzanie programem (Quartiermanagement).............................................................................. 123
12.2. Doświadczenia nowych programów rewitalizacji ...................................................................................... 123
Plik z chomika:
ania_91
Inne pliki z tego folderu:
Eurokod 2 - Podręczny skrót dla projektantów konstrukcji żelbetowych - A. Ajdukiewicz(1).pdf
(11243 KB)
przykład przenikanie ciepła przez przegrodę(1).pdf
(428 KB)
20121027_Murkowska_przykład.pdf
(14364 KB)
ogrod-za-oknem_360.pdf
(2627 KB)
ZachariaszA_NowoczesnaArchitektura.pdf
(1470 KB)
Inne foldery tego chomika:
audiobooki
ebooki
kurs prawo jazdy
ZHP
Zgłoś jeśli
naruszono regulamin