Ciężary i ludzie - ręczny trnsport.pdf - Zagrożenia w srodowisku pracy - liloo_liloo

eru • temat numeru •

temat numeru • temat numeru

temat numeru • • temat numeru •

temat numeru • temat numeru •

temat numeru • temat numeru • temat numeru • temat numeru • temat numeru • temat numeru

temat numeru • temat numeru • temat numeru • temat numeru • temat numeru • t t emat numeru • temat numeru • temat numeru • temat numeru • temat numeru

Polscy pracodawcy zapominają o limitach transportu ręcznego

Ciężary dla każdego

Zagrożenia i ryzyko związane z ręcznym przemieszczaniem ciężarów w miejscu pracy warun-

kowane są przede wszystkim przez obciążenie, rodzaj zadania, środowisko pracy oraz czynniki

indywidualne.

Łukasz Sowa

A by spełnić wymagania dotyczące ochrony zdro-

a zadanie wykonywane jest zbyt często i wymaga

przyjmowania niewygodnej postawy oraz wykony-

wania niewygodnych ruchów. Europejska Dyrektywa

Rady 90/269/EWG, dotycząca zapobiegania wy-

padkom i chorobom lub ich ograniczania, obliguje

do unikania ręcznego przemieszczania ciężarów,

a w razie niemożliwości organizacji pracy w ten spo-

sób – do zastosowania urządzeń wspomagających

(w polskich przepisach nazywane są one sprzętem

pomocniczym).

wia i bezpieczeństwa pracowników podczas

podnoszenia, pchania czy ciągnięcia różnych przed-

miotów, zatrudniający może skorzystać z urządzeń

transportu bliskiego.

Według badań Europejskiej Fundacji na rzecz Po-

prawy Warunków Życia i Pracy odsetek pracowników,

którzy zgłaszają wykonywanie prac polegających na

ręcznym przemieszczaniu ciężarów, zmniejszył się

w ostatnim czasie, ale nadal jest wysoki i w krajach

UE wynosi średnio 36%. Równie wysoki procent

zatrudnionych (szczególnie w państwach, które do

Unii dołączyły w 2004 r.) zgłasza zaburzenia wyni-

kające ze stopniowego i postępującego pogarszania

się stanu układu mięśniowo-szkieletowego. Do

najczęstszych schorzeń należą bóle lędźwiowego

odcinka kręgosłupa, i to głównie one są efektem

manualnego przemieszczania ciężkich przedmio-

tów. Ryzyko rośnie, gdy przedmiot jest zbyt duży,

trudny do utrzymania, niewyważony i niestabilny,

P RZEPISY SĄ PO TO ...

Obowiązek stosowania odpowiednich rozwiązań

technicznych i organizacyjnych zmierzających do

wyeliminowania ręcznych prac transportowych

określa Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki

Społecznej z dnia 14 marca 2000 r. (Dz.U. nr 26

z 2000 r., poz. 313). Według przepisów pracodawca

jest zobowiązany do wyposażenia pracowników

w odpowiedni sprzęt techniczny ułatwiający wyko-

Zasady przemieszczania przedmiotów

Zasady przemieszczania przedmiotów przez jednego pra-

cownika według Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki

Społecznej z dnia 14 marca 2000 r. w sprawie bezpieczeń-

stwa i higieny pracy przy ręcznych pracach transportowych

(Dz.U. z dnia 10 kwietnia 2000 r.):

przy czym podane wartości określają składową siły mierzoną

równolegle do podłoża.

§ 15. Wartości sił używanych przez pracownika do poruszania

elementów urządzeń służących do ręcznego przemieszcza-

nia przedmiotów (w szczególności dźwigni, korb, kół) nie

mogą przekraczać:

1) 250 N – w przypadku obsługi oburęcznej,

2) 120 N – w przypadku obsługi jednoręcznej.

§ 16. Dopuszczalne jest ręczne przetaczanie przedmiotów

o kształtach okrągłych (w szczególności beczek, rur o du-

żych średnicach), pod warunkiem zachowania wartości sił

określonych w § 14, a ponadto przy spełnieniu następują-

cych wymagań:

1) masa przedmiotów ręcznie przetaczanych po terenie

poziomym nie może przekraczać 300 kg na jednego

pracownika,

2) masa przedmiotów ręcznie wtaczanych na pochylnie

przez jednego pracownika nie może przekraczać 50 kg.

§ 13.1. Masa przedmiotów przenoszonych przez jednego

pracownika (mężczyznę) nie może przekraczać:

1) 30 kg – przy pracy stałej,

2) 50 kg – przy pracy dorywczej.

2.Niedopuszczalne jest ręczne przenoszenie przedmiotów

o masie przekraczającej 30 kg na wysokość powyżej 4 m lub

na odległość przekraczającą 25 m.

§ 14. Podczas oburęcznego przemieszczania przedmiotów

siła użyta przez pracownika niezbędna do zapoczątkowania

ruchu przedmiotu nie może przekraczać wartości:

1) 300 N – przy pchaniu,

2) 250 N – przy ciągnięciu,

52 Promotor 1-2/08

temat numeru •

temat numeru • temat numeru • temat numeru • temat numeru • temat numeru • temat numeru • temat numeru • temat numeru • temat numeru • temat numeru

emat numeru • temat numeru •

temat numeru • t t emat numeru

emat numeru • • temat numeru

temat numeru • temat numeru

tem

Ryzyko rośnie, gdy przed-

miot jest zbyt duży, trudny

do utrzymania, a zadanie

wykonywane jest zbyt często

i wymaga przyjmowania nie-

wygodnej postawy.

nanie czynności wymagających wysiłku. Zgodnie z treścią Roz-

porządzenia mogą to być m.in.: pasy, liny, łańcuchy, zawiesia,

dźwignie, chwytaki, wciągarki oraz podobne. Jak w praktyce

wygląda respektowanie przepisów? – Z naszych obserwacji

wynika, że tylko niewielki procent pracodawców stosuje się

do norm – mówi Andrzej Kluz z ﬁrmy Dalmec Polska Sp. z o.o,

polskiej ﬁlii producenta manipulatorów przemysłowych. Dal-

mec to rodzinny biznes założony we włoskich Dolomitach

ponad 40 lat temu. Od ponad 7 lat oferta ﬁrmy dostępna

jest na polskim rynku. – Manipulatory są urządzeniami

wspomagającymi operację transportu bliskiego, czyli prace

ręczne w procesach produkcyjnych i logistycznych. Służą do

zrównoważenia ciężaru w taki sposób, aby był możliwy do ła-

twego przemieszczenia, praktycznie bez użycia siły – wyjaśnia

Kluz. – Manipulatory, balansery, podnośniki, pająki, trawersy

– nie nazwa jest ważna, ale ich przeznaczenie – stwierdza

Wojciech Kożuchowski, dyrektor Schmalz Polska – ﬁrmy, która

również specjalizuje się w sprzedaży podobnych maszyn. Ich

zastosowanie jest równie szerokie jak wachlarz nazewnictwa

określającego ogół urządzeń transportu bliskiego.

www.promotor.elamed.pl 53

temat numeru • temat numeru • temat numeru • temat numeru • temat numeru • t t emat numeru •

eru • temat numeru •

temat numeru • temat numeru

temat numeru • • temat numeru •

temat numeru • temat numeru •

temat numeru • temat numeru • temat numeru • temat numeru • temat numeru • temat numeru

temat numeru • temat numeru • temat numeru • temat numeru • temat numeru • t t emat numeru • temat numeru • temat numeru • temat numeru • temat numeru

Manipulatory są urzą-

dzeniami wspomaga-

jącymi operację trans-

portu bliskiego, czyli

prace ręczne w proce-

sach produkcyjnych

i logistycznych.

T YLKO WODY NIE PRZENIOSĄ

– Nasz sprzęt jest w pełni pneumatyczny, działa na

zasadzie sprężonego powietrza. Precyzyjny układ

wyważenia kontroluje każdą zmianę ciśnienia

i natychmiast reaguje poprzez siłowniki pneuma-

tyczne, podnosząc, opuszczając lub obracając

ładunek. Czym różnią się od podobnych dźwigów

i suwnic? W odróżnieniu od wymienionych podczas

transportu manipulatorami Dalmec operator ma

stały kontakt z ładunkiem, co zwiększa precyzję

działania. Ponadto manipulatory posiadają całą

gamę zabezpieczeń uniemożliwiających upusz-

czenie ładunku znajdującego się w powietrzu oraz

umożliwiających dokończenie operacji nawet po

zaniknięciu zasilania czy zablokowanie urządzenia

w momencie, kiedy nie jest używane – tłumaczy

Kluz. – Każdy manipulator jest wyposażony w zin-

tegrowany zespół chwytaka, który daje możliwość

rozmaitego zaczepiania ładunku. W ofercie posia-

damy przyssawki, szczęki, uchylnie, haki, trzpienie

rozprężne, pantografy i wiele innych – wylicza An-

drzej Kluz. – Zaletą naszego produktu jest przede

wszystkim to, że jest „szyty na miarę” – dodaje.

Konkretny model przeznaczony jest wyłącznie do

jednej operacji, choć w niektórych przypadkach jest

możliwość uzyskania wielofunkcyjnego kombajnu.

Aby opcje urządzenia były zgodne z oczekiwaniami

Wojciech Kożuchowski (z lewej) oraz Andrzej Kluz

prezentują zastosowanie manipulatorów

54 Promotor 1-2/08

temat numeru •

temat numeru • temat numeru • temat numeru • temat numeru • temat numeru • temat numeru • temat numeru • temat numeru • temat numeru • temat numeru

emat numeru • temat numeru •

temat numeru • t t emat numeru

emat numeru • • temat numeru

temat numeru • temat numeru

tem

klienta, w miejscu przeznaczenia odbywa się wizyta przed-

stawicieli Dalmec, zakończona szczegółową specyﬁkacją

produktu. – Rozmawiamy z kierownikami, kontrolerami

utrzymania ruchu w halach produkcyjnych, technologami

i wreszcie samymi pracownikami. Wszystko w celu ustalenia

faktycznych potrzeb stanowiska pracy – wyjaśnia Kluz.

Podobna procedura dotyczy klientów ﬁrmy Schmalz,

również rodzinnego interesu, tylko z Niemiec. – Działalność

produkcyjna zakładów rozpoczęła się już ponad 100 lat

temu, ale zdecydowanie różniła się od obecnej – opowiada

Kożuchowski. Schmalzowie zaczynali od handlu żyletkami,

dopiero w latach 80. ubiegłego wieku zdecydowali się zain-

westować w technologię podciśnieniową. Efektem tych zmian

są podnośniki harmonijkowe i gama zawiesi. – Obsługa

naszych urządzeń jest bardzo prosta. Ramię zakończone

chwytakiem kierujemy na ładunek, który zamierzamy prze-

mieścić, i opuszczamy je tak, aby przyssawki pod ciśnieniem

połączyły się z powierzchnią i umożliwiły swobodny transport.

Ruchem zarządzamy dzięki specjalnym pulpitom – tłumaczy

Kożuchowski. Co jeszcze oprócz prostoty sterowania łączy

produkty obu marek? Wielorakie zastosowanie, z jedynym

zastrzeżeniem, że mogą być wykorzystane wyłącznie w po-

mieszczeniach zamkniętych. Andrzej Kluz przekonuje, że

łatwiej będzie określić, czego nie można przenieść za pomocą

manipulatorów Dalmec. – Wody bez opakowania – żartuje.

Dużo lepiej niż z cieczami maszyny radzą sobie z kartonami,

ogromnymi kawałkami serów czy masła, skrzynkami, becz-

kami, bobinami, wałkami, rolkami papieru, taﬂami blach,

oknami oraz szybami. Urządzenia Dalmec spełniają wymogi

Dyrektywy Maszynowej (98/37/WE, zmienionej Dyrektywą

2006/42/WE), oraz są oznaczone znakiem CE. Mogą zostać

również na życzenie klienta dostosowane do specyﬁcznych

wymogów branżowych (np. praca w strefach zagrożenia wy-

buchem). – Jesteśmy w stanie sprostać wymogom i oczeki-

waniom wielu rodzajów produkcji, takich jak przemysł motory-

zacyjny, drukarnie, branża ceramiczna, branża elektroniczna,

branża spożywcza, producenci mebli, nawozów, cementu itd.

– przekonuje Adam Szlednak z Dalmec. Kożuchowski chwali

się, że na ich podnośnikach pracuje załoga w zakładach

jednego z liderów produkcji opon samochodowych. Obaj

przedstawiciele mają jednak nadzieję, że prawdziwy boom

na ich urządzenia dopiero nadejdzie.

K IEDY DOPŁACI UE?

Otwarcie rynków pracy UE dla Polaków jest coraz bardziej

zauważalne w postaci braku dobrych pracowników w polskich

zakładach pracy i nie dotyczy to tylko pracowników wykwali-

ﬁkowanych, ale również pracowników niewykwaliﬁkowanych,

zatrudnianych przy prostych pracach, jakimi są ręczne prace

transportowe. O ile pracowników wykwaliﬁkowanych można

zastąpić starszą kadrą, która chętnie wraca z emerytur lub

bezrobocia, o tyle z pracownikami niewykwaliﬁkowanymi jest

problem. Coraz trudniej znaleźć chętnych do pracy przy pracach

przeładunkowych lub powiązanych z przeładunkiem towarów.

Te zmiany na rynku pracy wymuszają na przedsiębiorcach zmia-

nę podejścia do pracowników, w szczególności do ich zdrowia

oraz dostosowania stanowisk pracy – przekonują rozmówcy.

www.promotor.elamed.pl 55

temat numeru • temat numeru • temat numeru • temat numeru • temat numeru • t t emat numeru •

eru • temat numeru •

temat numeru • temat numeru

temat numeru • • temat numeru •

temat numeru • temat numeru •

temat numeru • t t emat numeru • temat numeru • temat numeru • temat numeru • temat numeru

Mają nadzieję, że do inwestycji w urządzenia trans-

portu bliskiego pracodawców nie zniechęci cena

produktu, która wynosi od 5000 euro w przypadku

najprostszych, hakowych manipulatorów (Dalmec)

i rośnie do kilkudziesięciu tysięcy euro w przypadku

tych najbardziej skomplikowanych. – Prowadzimy

rozmowy w sprawie ﬁnansowania zakupu ze środ-

ków UE. Umożliwiamy również leasing manipulato-

rów – zachęca Kluz.

A jak obecnie wygląda zainteresowanie towarem

w Polsce? – Rynek na nasze produkty rozwija się

dynamicznie. W Polsce zaczynamy eksplorować nowe

gałęzie przemysłu – analizuje Kluz – którymi do tej

pory się nie interesowaliśmy. Proponujemy użytkowni-

kowi urządzenie, które rozwiązuje jego problemy prze-

ładunkowe dotyczące wagi, ergonomii, BHP i ochrony

ładunku, jednocześnie stwarzając atrakcyjniejsze

i przyjaźniejsze dla pracownika stanowisko pracy.

Urządzenia te mogą być obsługiwane przez kobiety,

i to na stanowiskach zarezerwowanych zwyczajowo

dla mężczyzn. Dlatego zauważamy, że zapotrzebowa-

nie na nasze produkty ciągle rośnie.

B ĘDĄ LOBBOWAĆ

Kiedy polscy przedsiębiorcy odważniej sięgną

po urządzenia transportu bliskiego? Gdy pod

pretekstem złych warunków pracy zbuntuje się

resztka pracowników czy kiedy statystyki urazów

podczas pracy nie będą mogły być już gorsze?

Wszyscy producenci pytani o to, jaką opinię na

temat ich produktów mają Ministerstwo Pracy

i Polityki Socjalnej, Centralny Instytut Ochrony

Pracy czy PIP, tracili swój entuzjazm. Przyznają,

że nie są aktywnymi lobbystami, ale planują to

zmienić. Szkoda, że dopiero pod koniec roku,

w którym głośno było o kampanii społecznej

„Mniej dźwigaj”, organizowanej przez Europejską

Agencję ds. Bezpieczeństwa i Ochrony Zdrowia

w Miejscu Pracy przy współpracy z CIOP-PIB.

Być może była to idealna okazja do promocji

swoich produktów? Przedstawiciele producentów

w Polsce nie tracą wiary. – Świadomość ochrony

zdrowia pracownika rośnie bardzo szybko, dlate-

go z optymizmem patrzymy na przyszłość naszej

oferty – podkreślają.

Wykaz prac wzbronionych kobietom

Prace związane z wysiłkiem ﬁzycznym i transportem ciężarów

oraz wymuszoną pozycją ciała

• 8 kg – przy pracy stałej,

• 15 kg – przy pracy dorywczej (do 4 razy na godzinę w cza-

sie zmiany roboczej).

1. Wszystkie prace, przy których najwyższe wartości obcią-

żenia pracą ﬁzyczną, mierzone wydatkiem energetycznym

netto na wykonanie pracy, przekraczają 5000 kJ na zmianę

roboczą, a przy pracy dorywczej – 20 kJ/min.

Uwaga: 1 kJ = 0,24 kcal.

6. Przewożenie ciężarów o masie przekraczającej:

• 50 kg – przy przewożeniu na taczkach jednokołowych,

• 80 kg – przy przewożeniu na wózkach 2-, 3- i 4-koło-

wych,

• 300 kg – przy przewożeniu na wózkach po szynach.

2. Ręczne podnoszenie i przenoszenie ciężarów o masie prze-

kraczającej:

• 12 kg – przy pracy stałej,

• 20 kg – przy pracy dorywczej (do 4 razy na godzinę w cza-

sie zmiany roboczej).

Wyżej podane dopuszczalne masy ciężarów obejmują również

masę urządzenia transportowego i dotyczą przewożenia cięża-

rów po powierzchni równej, twardej i gładkiej o pochyleniu

nie przekraczającym:

2% – przy pracach wymienionych w pkt. 1 i 2,

1% – przy pracach wymienionych w pkcie 3.

3.Ręczna obsługa elementów urządzeń (dźwigni, korb, kół

sterowniczych itp.), przy której wymagane jest użycie siły

przekraczającej:

• 50 N – przy pracy stałej,

• 100 N – przy pracy dorywczej (do 4 razy na godzinę

w czasie zmiany roboczej).

W przypadku przewożenia ciężarów po powierzchni

nierównej w sposób określony w pkt. 1 i 2, masa ciężarów

nie może przekraczać 60% wielkości podanych w tych

punktach.

4. Nożna obsługa elementów urządzeń (pedałów, przycisków

itp.), przy której wymagane jest użycie siły przekraczającej:

• 120 N – przy pracy stałej,

• 200 N – przy pracy dorywczej (do 4 razy na godzinę

w czasie zmiany roboczej).

7. Kobietom w ciąży i w okresie karmienia:

• wszystkie prace, przy których najwyższe wartości obciąże-

nia pracą ﬁzyczną, mierzone wydatkiem energetycznym

netto na wykonanie pracy, przekraczają 2900 kJ na zmianę

roboczą,

• prace wymienione w ust. 2-6, jeżeli występuje przekro-

czenie 1/4 określonych w nich wartości,

• prace w pozycji wymuszonej,

• prace w pozycji stojącej łącznie ponad 3 godziny w czasie

zmiany roboczej.

5.Ręczne przenoszenie pod górę – po pochylniach, scho-

dach itp., których maksymalny kąt nachylenia przekracza

30°, a wysokość 5 m – ciężarów o masie przekraczają-

cej:

56 Promotor 1-2/08

temat numeru •

Ciężary i ludzie - ręczny trnsport.pdf

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: