Jerzy Sowa jr - Preferencje muzyczne nauczycieli przedmiotów muzycznych Jelenia Góra.pdf - Prace naukowe i paranaukowe - JerzySowajr

UNIWERSYTET ZIELONOGÓRSKI

WYDZIAŁ ARTYSTYCZNY

Instytut Kultury i Sztuki Muzycznej

Jerzy Sowa

Preferencje muzyczne

nauczycieli przedmiotów muzycznych

na przykładzie nauczycieli ze szkół ogólnokształcących i muzycznych

w Jeleniej Górze

Akceptacja promotora

Praca magisterska

napisana pod kierunkiem

prof. dr hab. Janiny Fyk

ZIELONA GÓRA 2007

Spis treści

1 Wstęp .................................................................................3

2 Wokół zagadnienia preferencji ...........................................5

2.1 Psychospołeczne uwarunkowania preferencji ............................................................5

2.2 Z badań nad preferencjami muzycznymi Polaków .....................................................8

Metodologiczne podstawy pracy ......................................11

3.1

Cel pracy i hipotezy ..................................................................................................11

3.2 Metody badań............................................................................................................13

3.2.1

Ankieta.............................................................................................................14

3.2.2

Kwestionariusz ankiety ....................................................................................15

3.2.3

Miary dyspersji, mediana, kwartyle.................................................................17

3.3 Opis terenu badań .....................................................................................................19

3.4

Opis grupy badanej ...................................................................................................24

3.5 Opis przebiegu badań................................................................................................25

4 Analiza wyników badań ...................................................26

4.1 Preferencje muzyczne a płeć osób badanych............................................................27

4.2 Preferencje muzyczne a wiek osób badanych...........................................................34

4.3 Preferencje muzyczne a staż pracy osób badanych ..................................................43

4.4

Preferencje muzyczne a rodzaj pracy wykonywanej przez osoby badane ...............53

Podsumowanie i wnioski..................................................59

Bibliografia ..................................................................................................................64

Aneks ...........................................................................................................................66

1 Wstęp

Temat niniejszej pracy bierze swe bezpośrednie źródło z moich wieloletnich

zainteresowań muzyką współczesną, jej gatunkami i prądami. Przez niektórych –

zarówno melomanów, artystów, jak i teoretyków – muzyka współczesna uważana jest

za „ciężką”, trudną dziedzinę sztuki muzycznej. Zastanawiając się nad tym, czy istnieje

grupa ludzi, którzy jednak wbrew obiegowym opiniom chętnie słuchają muzyki

współczesnej, postanowiłem zbadać ten problem, a przy okazji poznać preferencje

dotyczące muzyki we wszelkich jej gatunkach. W badaniach skupiłem się na grupie

nauczycieli z mojego rodzinnego miasta, Jeleniej Góry. Celem niniejszej pracy jest

zatem zbadanie preferencji muzycznych nauczycieli przedmiotów muzycznych

zarówno szkół ogólnokształcących, jak i muzycznych w Jeleniej Górze.

Podejmując badania dotyczące preferencji muzycznych, należałoby zastanowić się nad,

w miarę dokładną, definicją terminu p r e f e r e n c j e. Słownik poprawnej polszczyzny

podaje krótkie wyjaśnienie tego słowa, mianowicie, preferować oznacza: akceptować,

dawać pierwszeństwo (Doroszewski, Kurkowska 1976). U Władysława Kopalińskiego

preferencje oznaczają pierwszeństwo (udzielone komuś, czemuś), uprzywilejowanie,

przekładanie czegoś nad coś (Kopaliński 1989). Podobne znaczenie ma słowo gust,

które w Słowniku poprawnej polszczyzny ma następujące znaczenie: poczucie piękna,

harmonii, smaku, upodobanie, pociąg do czegoś (Doroszewski, Kurkowska 1976). Na

potrzeby mojej pracy postanawiam jakoby znaleźć paralelę wszystkich definicji i

stworzyć jedną najbardziej odpowiadającą intencjom i tematowi mojej pracy. A zatem

moja definicja preferencji muzycznych, uwzględniająca ducha wyżej przytoczonych

definicji, brzmi:

Preferencje muzyczne objawiają się przedkładaniem jednego rodzaju muzyki

ponad inne rodzaje, co wynika z osobistych upodobań jednostki.

Pomimo sporej dozy ciekawości i zainteresowania, jakie budzi we mnie zagadnienie

preferencji, dość trudno w polskiej literaturze naukowej znaleźć rzetelne opracowania

tego tematu z punktu widzenia psychologii czy socjologii. Rozważań nad tym tematem

podejmowali się m.in. Anna Nogaj (2005), Ewa Klimas-Kuchtowa (2000, 2004),

Jolanta Krzyżewska (2003), Halina Laskowska (1999), Barbara Mierzwa (1978) i

Kinga Lewandowska (1978), jednak za każdym razem zagadnienie uwarunkowania

preferencji traktowane było nieco marginalnie. Dostrzegam w tym miejscu sporą lukę

informacyjną, tak naprawdę nie spotkałem żadnej książki traktującej ten przedmiot

badań jako priorytetowy i wyczerpany od A do Z. Mimo to spośród zebranej literatury

starałem się uchwycić sedno zjawiska preferencji i przybliżyć je w kolejnych

rozdziałach mojej pracy, która składa się z pięciu części.

W części pierwszej pracy, będącej wstępem, pragnę zawrzeć genezę i problematykę

pracy. Część druga – będąca jednocześnie drugim rozdziałem pracy, nosi tytuł Wokół

zagadnienia preferencji , opisuje psychospołeczne uwarunkowanie preferencji, oraz

przedstawia – opublikowane przez TNS OBOP 1 – preferencje Polaków dotyczące

muzyki. Rozdział trzeci, Metodologiczne podstawy pracy , zawiera cele i hipotezy

pracy, opis metod badawczych, charakterystykę badanej grupy, opis terenu badań oraz

charakter ich przebiegu. W czwartym rozdziale pracy zawarłem analizę wyników badań

dotyczących związków preferencji z płcią i wiekiem osób badanych, ich stażem pracy

oraz rodzajem wykształcenia muzycznego. W piątym rozdziale, który jest rozdziałem

ostatnim, wysuwam wnioski dotyczące przeprowadzonych badań ankietowych.

Praca moja adresowana jest do nauczycieli przedmiotów muzycznych szkół

ogólnokształcących i muzycznych w Jeleniej Górze, a także innych osób

zainteresowanych, podobnie jak ja, tym tematem. Mam nadzieję, że wnioski wysunięte

na podstawie przedstawionych hipotez przybliżą czytelnikowi obraz preferencji

nauczycieli jeleniogórskich szkół wobec muzyki.

Pragnę złożyć wyrazy wdzięczności Nauczycielom, którzy zgodzili się wziąć udział w

badaniach i poświęcić swój cenny czas na wypełnienie ankiety.

1 TNS OBOP jest jedną z wiodących firm badawczych działających na rynku polskim. TNS OBOP został

założony w 1958 roku. W 1998 r. OBOP został włączony w struktury międzynarodowej grupy Taylor Nelson

Sofres. TNS OBOP realizuje badania ilościowe i jakościowe. Od 1997 r. prowadzi ogólnopolski

elektroniczny pomiar widowni telewizyjnej (tzw. telemetria).

2 Wokół zagadnienia preferencji

2.1 Psychospołeczne uwarunkowania preferencji

Człowiek jest z natury istotą wolną. Jako jedyny gatunek istot żywych może

dokonywać wyborów zgodnie ze swoją wolną wolą, zarówno w kwestiach

podstawowych życiowych czynności, takich jak dobór pożywienia i innych środków

niezbędnych do przetrwania, jak i struktur znacznie wyższych w ogólnoludzkiej

hierarchii, do których należy m.in. sztuka. Już od pierwszych chwil życia człowiek

przejawia skłonność do przedkładania pewnych wartości nad inne – ma swoje ulubione

przedmioty, osoby, z którymi najchętniej przebywa, zabawki, które lubi tulić. Ma też

swoje ulubione dźwięki, względem których żywi szczególne zainteresowania. Takie

zainteresowanie przejawia się zdolnością do zdolnością do dostrzegania różnic w takich

właściwościach melodii, jak tonacja i rytm, a także do rozumienia relacji następstw

między różnymi dźwiękami „odróżniania” muzycznych fragmentów dźwiękowych od

siebie lub od fragmentów dźwiękowych niemuzycznych. Dzięki wynikającej z tych

zdolności, świadomości muzycznej preferencje muzyczne u niemowląt i małych dzieci

mogą się rozwijać (Nogaj, 2005).

Badania i obserwacje niemowląt pokazują ponadto, iż preferencje muzyczne niemowląt

zdecydowanie mocniej koncentrują się wokół muzyki instrumentalnej, co przejawia się

okazywaniem przez dzieci zadowolenia podczas słuchania nagrań z tego rodzaju

muzyką, słuchanie zaś nagrań z samymi układami rytmicznymi wywołuje u dzieci

oznaki niezadowolenia (Nogaj, 2005). Tak wczesne przejawy preferencji względem

pewnych wartości świadczą niewątpliwie o naturalnym charakterze omawianego w tej

pracy zjawiska.

W dalszych etapach rozwoju psychicznego człowieka, wraz z dojrzewaniem poczucia

jego odrębności, pojawia się potrzeba znalezienia i określenia własnych

Jerzy Sowa jr - Preferencje muzyczne nauczycieli przedmiotów muzycznych Jelenia Góra.pdf

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: