A.Klein N.Sekunda K.Czernielewski - Chorągwie polskie pod Grunwaldem.pdf - e-booki - raptorx1

ANDRZEJ KLEIN NICHOLAS SEKUNDA

KONRAD A. CZERNIELEWSKI

1410

BANDERIA APUD GRUNWALD

CHORĄGWIE POLSKIE POD GRUNWALDEM

POLISH BANNERS AT GRUNWALD

Andrzej Klein

Nicholas Sekunda

Konrad A. Czernielewski

BANDERIA APUD GRUNWALD I

Chorągwie polskie pod Grunwaldem

Polish Banners at Grunwald

Wszystkie prawa zastrzeżone, włącznie z prawem powielania

książki w całości lub częściach w jakiejkolwiek formie.

Ali rights reserved, including the right to reproduce

this book or portions thereof in any form.

KONSULTACJA NAUKOWA

ACADEMIC CONSULTANT

prof. dr hab. Marian Głosek

TŁUMACZENIA ORYGINALNEGO ŁACIŃSKIEGO TEKSTU ROCZNIKÓW JANA DŁUGOSZA

TRANSLATION OF THE ORIGINAL LATIN TEXT OF JAN DŁUGOSZ'S ANNALS

Nicholas Sekunda

REDAKCJA, PROJEKT OKŁADKI, OPRACOWANIE GRAFICZNE, PRZYGOTOWANIE DO DRUKU

REDACTION, COVER DESIGN, LAYOUT, PREPRESS

Piotr Fibakiewicz - Alexander s.c.

WYDAWCA / PUBLISHER

Alexander s .c.

skr. poczt. 45

90-987 Łódź, Poland

tel. +48 501 967 581

Wydanie I / Edition I

ISBN 83-912334-0-5

Printed in Poland

Bitwa pod Grunwaldem, stoczona 15 lipca

1410 roku między wojskami polsko-litewsko-

ruskimi a wojskami Zakonu Krzyżackiego,

wspomaganymi przez rycerzy zachodnioeuro-

pejskich, odbiła się szerokim echem w Euro-

pie i zawsze interesowała historyków wojsko-

wości. Narody biorące udział w tej bitwie

przez wieki nawiązywały i odwoływały się do

chwały oręża swoich współziomków.

Zaprezentowana praca Banderia Apud

Grunwald - Chorągwie polskie pod Grunwal-

dem autorstwa Andrzeja Kleina - artysty pla-

styka, Nicholasa Sekundy - archeologa, ab-

solwenta angielskich uczelni oraz Konrada

Czernielewskiego - historyka, absolwenta U-

niwersytetu Łódzkiego, tylko z pozoru wyda-

je się wydawnictwem popularnym. Praca o-

parta jest na wnikliwej analizie dzieł kronika-

rza Jana Długosza, herbarzy średniowie-

cznych, a także literatury przedmiotu. Nie-

stety, ani chorągwie, ani ich rysunkowa do-

kumentacja nie zachowały się do naszych

czasów. Ich rekonstrukcja oparta została

0 źródła pisane oraz ikonograficzne innej ka-

tegorii, czy nawet nieco późniejsze malarstwo

batalistyczne. Autorzy za każdym razem sta-

rali się przybliżyć Czytelnikowi pierwszopla-

nową postać poprzez podanie jej krótkiej

charakterystyki, a także historii rodu, do

którego należała. Andrzej Klein, świetny

znawca militariów średniowiecznych, ilustra-

tor licznych prac Profesora Andrzeja Nadol-

skiego i Profesora Andrzeja Nowakowskiego,

w tym cieszącego się dużą popularnością Al-

bumu grunwaldzkiego, z wielką precyzją przed-

stawia uzbrojenie i oporządzenie okresu bit-

wy pod Grunwaldem.

Stąd też ze spokojem mogę polecić Czytel-

nikowi ten album, gwarantując prawidłową

rekonstrukcję sylwetek polskich rycerzy z cza-

sów Grunwaldu. Należy nadmienić, iż jest to

część pierwsza. Część druga - zawierająca syl-

wetki i chorągwie wojsk Zakonu Krzyżackiego

i ich sprzymierzeńców - jest również przygo-

towywana do druku.

The battle of Grunwald, fought on 15 July

1410 between the Polish, Lithuanian and

Ruthenian forces and the army of the Teutonic

Order, supported by knights from Western

Europę, reverberated throughout Europę and

has always interested military historians. The

nations, which took part in this battle, have

always cherished the memory of their country-

men who bore arms in that battle.

The present publication Banderia Apud

Grunwald - Polish Banners at Grunwald, the work

of the artist Andrzej Klein, Nicholas Sekunda,

a British trained archaeologist, and Konrad

Czernielewski, a historian and graduate of Łódź

University, appears to be aimed at the popular

market. It is, however, based on careful analysis

of the work of the chronicler Jan Długosz, medi-

aeval armorials, and other literary sources.

Unfortunately neither the banners themselves,

nor any drawings recording their appearance,

have survived down to the present day.

Consequently their reconstruction has been

based on written sources as well as on represen-

tational evidence dealing with other events, and

even somewhat later military art. The authors

have constantly strived to bring the main figurę

in each illustration to life for the reader, by giv-

ing details of the individuals involved and of the

clans to which they belonged. Andrzej Klein,

a renowned authority on Maediaeval warfare,

shows the arms and equipment of the period of

the battle very accurately. He was also an illus-

trator of the numerous works of Professor

Andrzej Nadolski and Professor Andrzej

Nowakowski including the Grunwald Album

which has enjoyed great popularity.

Consequently I can recommend this book to

the Reader with confidence. I can guarantee that

it shows realistic reconstructions of how Polish

knights looked at the time of the battle of

Grunwald. It is worth mentioning that this is

but Part I of the whole work. Part II, which will

show the standards and warriors of the army of

the Teutonic Order and their allies, will shortly

appear in print.

Prof. dr hab. Marian Głosek

WSTĘP

INTRODUCTION

Zamiarem autorów i wydawców Banderia

apud Grunwald było pokazanie chorągwi

wojsk walczących 15 lipca 1410 roku na po-

lach Grunwaldu. Część pierwsza wydawni-

ctwa ukazuje chorągwie Królestwa Polskie-

go i Wielkiego Księstwa Litewskiego oraz

oddziałów sojuszniczych, natomiast CZĘŚĆ

druga pokaże znaki bojowe armii Zakonu

Szpitala Najświętszej Marii Panny Domu

Niemieckiego, popularnie zwanego zako-

nem krzyżackim, oraz jego sojuszników.

Chorągwie polsko-litewskie opisał Jan

Długosz w swoim najsławniejszym dziele

Annales seu cronicae incliti Regni Poloniae

(Roczniki czyli kroniki słatunego Królestwa

Polskiego ). Ponieważ opisy wyglądu cho-

rągwi i herbów w Rocznikach są dość lako-

niczne, autorzy zmuszeni byli sięgnąć tak-

że do innych źródeł, w tym późniejszego

dzieła Jana Długosza Insignia seu clenodia

Regni Poloniae, zwanego popularnie Klejno-

tami. Jest to najstarszy z zachowanych

polskich herbarzy. Chociaż brak w nim

rysunków herbów, Długosz bardzo dokła-

dnie opisał godła rodowe rycerstwa pol-

skiego, ziem i kapituł. W Klejnotach znaj-

dują się również informacje o pochodze-

niu rodów rycerskich, niekiedy uzupełnio-

ne opisem kształtów klejnotów herbo-

wych. W drugiej połowie XV wieku po-

wstało kilka rękopiśmiennych kopii Klejno-

tów, a w następnym stuleciu zaczęto doda-

wać do nich barwne ilustracje. Do naszych

czasów przetrwał herbarz, zwany Stemmata

Polonica, przechowywany obecnie w Biblio-

tece Arsenału w Paryżu. Zachowały się też

dwie kopie Klejnotów z 1575 roku z rysun-

kami poznańskiego złotnika Erazma Kamy-

na.

The aim of the authors and publishers of

Banderia apud Grunwald has been to show the

banners of the armies fighting at Grunwald on

15 July 1410. Part I of this publication portrays

the banners of the Kingdom of Poland and the

Grand Duchy of Lithuania as well as allied

units, whereas Part II shows the battle stan-

dards of the Order of the Most Holy Mary

Mistress of the German House - popularly

known as the Teutonic Knights, as well as

their allies.

Jan Długosz described the Polish-

Lithuanian banners in his most famous work

entitled Annales seu cronicae incliti Regni

Poloniae (Annals or chronicie of the illustrious

Polish Kingdom ). Unfortunately in the Annals

we only have rather laconic descriptions of

the appearance of the banners and the

emblems placed on them. For this reason the

authors have been forced to refer to other

sources. One of these is the later work Insignia

seu clenodia Regni Poloniae, popularly called the

Klejnoty (Crests). This is actually the oldest

preserved Polish armorial. Unfortunately

there are no drawings of the coats of arms

there, but Jan Długosz described the coats of

arms of Polish clans and districts very accu-

rately. Also to be found there is information

about the origin of the knightly clans, some-

times supplemented with a description of the

shape of their heraldic crest. In the second half

of the fifteenth century a number of manu-

script copies of the Crests came into being,

however coloured illustrations only began to

be added to them in the next century. An

armorial called the Stemmata Polonica has sur-

vived in the Library of the Paris Arsenał down

to our times. Two copies of the Crests from

1575 with drawings by the Poznań goldsmith

Erasmus Kamyn have also survived.

At this point it is worth making a few

remarks about Polish mediaeval heraldry. The

Polish heraldic system was different from that

used in western European countries, where

Poświęćmy nieco uwagi polskiej heral-

dyce średniowiecznej. Polski system heral-

dyczny różnił się od systemu używanego na

zachodzie Europy, gdzie każda osoba lub

rodzina szlachetnego pochodzenia miała

A.Klein N.Sekunda K.Czernielewski - Chorągwie polskie pod Grunwaldem.pdf

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: