Przegląd sił powietrznych nr 11-2011.pdf

przegląd ISSN 1897-844 4

Z TRZYDZIESTU

TYSIĘCY STÓP str. 21

EWOLUCJA ROZWOJU BAZ LOTNICTWA TAKTYCZNEGO str. 4 |

PILOT ODMAWIA: ASERTYWNY CZY NIESUBORDYNOWANY str. 40 |

sił powietrznych

MIESIĘCZNIK | LISTOPAD 2011 | NR 11 (053)

przegląd

przegląd ISSN 1897-8444

SPOJRZENIE

TRENDY

SZKOLENIE I BEZPIECZEŃSTWO LOTÓW

str.|34

str.|14

Działania w środowisku

elektronicznym

Wykorzystanie foteli

katapultowych

SZKOLENIE I BEZPIECZEŃSTWO LOTÓW

Pilot odmawia: asertywny

czy niesubordynowany

str.|40

Szanowni Czytelnicy!

„ Przegląd Sił Powietrznych” już w prenumeracie.

Jej koszt w 2012 roku to tylko 72 zł (12 numerów w cenie 6 zł każdy) .

Prenumeratę można zamówić:

- e-mailem: prenumerata@zbrojni.pl

- listownie: Wojskowy Instytut Wydawniczy, 00-909 Warszawa, Aleje Jerozolimskie 97

- faksem: +4822 684 55 03.

Warunkiem wysyłki miesięcznika jest wpłata 72 zł do 16 grudnia 2011 roku na konto:

23 1130 1017 0020 1217 3820 0002.

Redaktor prowadzący:

ppłk rez. nawig. dr Roman Szustek

Zdjęcie na okładce:

Agnieszka Markowska

Kolportaż i reklamacje:

TOPLOGISTIC

mobile: +48 500 259 909

tel.: +48 22 389 65 87

fax: +48 22 301 86 61

email: biuro@toplogistic.pl

Druk: Interak Drukarnia sp. z o.o.,

Czarnków

Dyrektor:

Marek Sarjusz-Wolski

tel.: CA MON 845 365, 845 685, faks: 845 503

sekretariat@zbrojni.pl

Aleje Jerozolimskie 97, 00-909 Warszawa

tel.: CA MON 845 186,

e-mail: przeglad-sz@zbrojni.pl

Redaktorzy merytoryczni:

płk rez. dr Jan Brzozowski,

mjr Grzegorz Predel

Opracowanie stylistyczne:

Teresa Wieszczeczyńska

Skład i łamanie:

Jolanta Muszyńska

„Przegląd Sił Powietrznych” ukazuje się od listopada 1928 roku.

Od 1 stycznia 2011 r. korespondencję do Gazety Internetowej Wojskowego Instytutu Wydawniczego prosimy kierować na adres: portal@zbrojni.pl

Od 1 września 2009 r. korespondencję do Gazety Internetowej Redakcji Wojskowej prosimy kierować na adres: portal@redakcjawojskowa.pl

¢ TRENDY

Ewolucja rozwoju baz lotnictwa taktycznego

płk nawig. dr inż. Bogdan Grenda ............................................................. 4

przegląd

sił powietrznych

LISTOPAD 2011 | NR 11 (053)

Szanowni Czytelnicy!

Działania w środowisku elektronicznym (cz. I)

ppłk dypl. Stanisław Czeszejko ............................................................... 14

Numer otwiera artykuł

na temat ewolucji roz-

woju baz lotnictwa tak-

tycznego. Organizacja

Sił Powietrznych szcze-

bla taktycznego jest

poddawana ciągłej re-

strukturyzacji. Podstawowy dylemat, jaki

kryje wskazana sytuacja, polega na wypra-

cowaniu odpowiedzi, czy powinno się wy-

kształcać w długiej drodze dostosowań wła-

sne rozwiązania instytucjonalne, czy też

przyjmować je od krajów, które w wyniku

przeobrażeń wypracowały optymalne formy

instytucjonalne zapewniające im sprawność

operacyjnego działania. W Siłach Powietrz-

nych częściej adaptuje się stare, kiedyś już

działające organizacje. Przykładem jest

przekształcenie pułków lotniczych w bazy

lotnicze. Koncepcja przekształcenia pułków

w samodzielne jednostki lotnicze (eskadry

lotnicze) oraz logistyczne (bazy) okazała się

nietrafiona.W kolejnym artykule zaprezento-

wano problematykę działań elektronicznych

w NATO i w SZRP. Wykorzystanie systemów

elektronicznych pozwala na bardzo szybką

wymianę informacji. Zapewnia to podstawę

do uzyskania przewagi informacyjnej, a tym

samym właściwych warunków do prowadze-

nia wysoko efektywnych sieciocentrycznych

działań bojowych. Ważne jest również, aby

działanie poszczególnych systemów elektro-

nicznych, które znajdują się w wyposażeniu

wojska, charakteryzował daleko idący efekt

synergii. Obecnie urządzenia i systemy elek-

troniczne, którymi dysponują siły zbrojne,

tworzą grupy różnego rodzaju systemów

wypełniają samodzielne, nie zawsze właści-

wie skoordynowane organizacyjnie, funkcje

na współczesnym polu walki.

Zachęcam do laktury naszych artykułów.

Spojrzenie z trzydziestu tysięcy stóp

kpt. nawig. Radosław Ciemięs ............................................................... 21

¢ SZKOLENIE I BEZPIECZEŃSTWO LOTÓW

Wyjścia ze zdarzenia niebezpiecznego

płk w st. spocz. pil. dr Jerzy Szczygieł ..................................................... 27

Wykorzystanie foteli katapultowych (cz. I)

ppłk w st. spocz. pil. mgr inż. Maciej Kamyk .......................................... 34

Pilot odmawia: asertywny czy niesubordynowany?

mjr w st. spocz. dr inż. Kazimierz Janusiak ........................................... 40

¢ DOśWIaDCZENIa

Dlaczego Polska wybrała F-16? (cz. II)

Barre R. Seguin

tłum. i oprac. gen. dyw. pil. dr Leszek Cwojdziński ................................ 45

¢ INNE aRmIE

Z kabiny pilota i nawigatora

płk dypl. rez. nawig. inż. Józef Maciej Brzezina ..................................... 59

Aleje Jerozolimskie 97, 00-909 Warszawa, tel.: CA MON 845 365, +4822 6845365,

+4822 6845685, www.polska-zbrojna.pl, e-mail: sekretariat@zbrojni.pl

Numery czasopism są dostępne na stronie internetowej www.polska-zbrojna.pl

ppłk rez. nawig. dr

Roman Szustek,

redaktor prowadzący

2011/11

przegląd sił powietrznych

TRENDY Ciągła reorganizacja

płk nawig. dr inż.

BOGDAN GRENDA

Akademia Obrony

Narodowej

Absolwent WSOSP,

AON oraz Akademii

Ekonomicznej

w Poznaniu. Doktor

nauk wojskowych

w specjalności siły

powietrzne.

Uczestniczył w wielu

ćwiczeniach

narodowych

i międzynarodowych

oraz kursach

specjalistycznych.

Obecnie pełni

obowiązki zastępcy

dowódcy 6 BLot.

Ewolucja rozwoju

baz lotnictwa

taktycznego

Transformacja systemowa stała się momentem przełomowym,

jeżeli chodzi o rolę poszczególnych instytucji wojskowych

w kreowaniu zmian strukturalnych w ich organizacjach.

Pojawił się problem „starych” i „nowych” instytucji.

być tworzone od podstaw, czy

też rozwiązaniem lepszym

jest reorganizacja starych

i dostosowanie ich do nowych warun-

ków? Jeśli uwzględnimy, że dzisiejsze

organizacje charakteryzują się różno-

rodnością i zmiennością, gdyż zostały

wygenerowane w specyficznym dla nich

czasie i miejscu oraz do wykonywania

określonych zadań, najlepszym rozwią-

zaniem byłoby stworzenie ich od pod-

staw, aby nie powielać złych wzorców.

Jednak w pracach nad projektowaniem

przyszłych struktur często sięga się do

minionych doświadczeń, gdyż nie

wszystko, co funkcjonowało kiedyś,

uznaje się za złe i nieprzydatne.

Z tego założenia wyszły również

Siły Powietrzne i przekształciły istnie-

przegląd sił powietrznych

2011/11

C zy instytucje nowe powinny

jące jednostki wojskowe w nowe struktury orga-

nizacyjne. Najważniejsze zmiany dokonały się na

szczeblu taktycznym w wyniku transformacji:

Centralnego Stanowiska Dowodzenia (CSD)

w Centrum Operacji Powietrznych (COP), bry-

gad lotnictwa taktycznego (BLT) w skrzydła

lotnictwa taktycznego (SLT), połączonych stano-

wisk dowodzenia (PłSD) w ośrodki dowodzenia

i naprowadzania (ODN) i wreszcie pułków lotnic-

twa myśliwskiego (plm) oraz myśliwsko-bom-

bowych (plmb) w bazy lotnicze (BLot). Czas

zweryfikuje, czy to podejście było słuszne, ale

najważniejszym zadaniem jest osiągnięcie inte-

roperacyjności z NATO oraz sprostanie wymaga-

niom współczesnego pola walki.

Funkcjonowanie pułków lotniczych

Okres zmian politycznych lat dziewięćdziesią-

tych XX wieku i związana z nim samodzielność

militarna sprzyjały powstawaniu różnych koncep-

cji usprawnienia organizacji Wojsk Lotniczych

i Obrony Powietrznej (WLOP). Jedna z nich

zakładała utworzenie nowych baz lotniczych na

istniejących strukturach organizacyjnych pułków

lotniczych. Ewolucja strukturalna przebiegała

dwuetapowo:

– w etapie pierwszym pułki lotnicze prze-

kształcono w bazy lotnicze z jednoczesnym wy-

łączeniem z ich struktur organizacyjnych eskadr

lotniczych;

– w etapie drugim zintegrowano bazy lot-

nicze z eskadrami lotniczymi i utworzono

bazy lotnictwa taktycznego, szkolnego i trans-

portowego.

Podstawę do formowania baz lotniczych stano-

wił pułk lotniczy, którego obszar zadaniowy oraz

struktura organizacyjna były adekwatne do roli

i znaczenia, jaką miały odgrywać nowe jednost-

ki. Funkcjonujący w owym czasie pułk lotniczy

był w stanie samodzielnie przygotować i wyko-

nywać zadania o znaczeniu taktycznym

lub operacyjnym. Realizował ponadto zadania

administracyjno-logistyczne oraz prowadził dzia-

łalność gospodarczą.

Pułk lotnictwa myśliwsko-bombowego był pod-

stawowym oddziałem taktycznym (jednostką),

zdolnym do samodzielnego przygotowania i wy-

konania jednego lub kilku zadań o znaczeniu tak-

tycznym lub operacyjnym. Prowadził także dzia-

łalność administracyjną i gospodarczą. Jego siłą

uderzeniową były trzy eskadry lotnictwa (elmb).

Eskadra była podstawowym pododdziałem zdol-

nym do wykonania jednego lub kilku zadań tak-

tycznych we współdziałaniu z pododdziałami puł-

ku lub samodzielnie. Mogła także prowadzić sa-

modzielnie działania bojowe z oddzielnego

lotniska (lądowiska). W takim wypadku, aby za-

pewnić jej możliwości prowadzenia działań, wy-

dzielało się odpowiednie środki z pododdziałów

zabezpieczających pułku.

Pułk lotnictwa myśliwsko-bombowego dyspo-

nował stacjonarnym i ruchomym stanowiskiem

dowodzenia (SD). W jego składzie etatowym wy-

stępowali nawigatorzy naprowadzania, dyżurni

ruchu lotniczego oraz obsada stacji meteorolo-

gicznej. Pułk miał własny posterunek radiotech-

niczny, na bazie którego organizowano pułkowy

punkt naprowadzania (PPN). Informacja z niego

była obrazowana na stanowisku dowodzenia. PPN

służył do kierowania własnych samolotów na ce-

le powietrzne, naziemne i do kontroli radioloka-

cyjnej dalszej strefy odpowiedzialności lotniska.

Aby zwiększyć żywotność systemu dowodzenia,

tworzono dodatkowo umocnione stacjonarne

stanowisko dowodzenia (USSD). Jego zadanie

polegało na przejęciu dowodzenia w razie znisz-

czenia zasadniczego SD w początkowym okresie

osiągania wyższych stanów gotowości bojowej

(WSGB).

W lotnictwie myśliwskim, z chwilą rozwiąza-

nia 4 Dywizji Lotnictwa Myśliwskiego, podsta-

wowym oddziałem taktycznym, administracyj-

nym i gospodarczym został pułk lotniczy 1 . Orga-

nizacja pułku lotnictwa myśliwskiego była bardzo

zbliżona do organizacji pułku lotnictwa myśliw-

sko-bombowego. Różniły się one liczbą eskadr

lotniczych. W plm były dwie eskadry po 16 sa-

molotów jednego typu, w plmb – trzy. Podstawo-

wa różnica występowała natomiast w ich syste-

mach dowodzenia.

1 W lotnictwie operacyjnym istniała dywizja lotnictwa myśliwskiego,

ale z chwilą powstania 4 Korpusu Lotniczego została rozwiązana.

W 4 KL natomiast utrzymano organizację dywizyjno-pułkową.

S. Zajas, J. Nowak: Dowodzenie lotnictwem sił powietrznych . AON,

Warszawa 1999, s. 49.

2011/11

przegląd sił powietrznych

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: