„KOLOROWE CZYTANIE BAJEK” – PROGRAM ZAJĘĆ POZALEKCYJNYCH
Opracowała Ewa Bąbolewska
CHARAKTERYSTYKA:
„Kolorowe czytanie bajek” to zajęcia literacko-plastyczne przeznaczone dla uczniów klas młodszych (I-III).
Książka i literatura dla dzieci są jednym z najważniejszych czynników kształtujących osobowość młodego człowieka, spełniają jednocześnie funkcję poznawczą, wychowawczą i estetyczną. W rękach dobrego wychowawcy staje się ona znakomitym narzędziem oddziaływania wychowawczego, a zarazem kształcenia, wzbogacając wiedzę o otaczającym świecie. Otwarcie przed dzieckiem „czarodziejskich” możliwości książki może być realizowane poprzez właściwe, odpowiednio ukierunkowane i atrakcyjne zapoznawanie dziecka z wybranymi przykładami literatury już w najmłodszych klasach. Połączenie go z zajęciami plastycznymi oraz dobór atrakcyjnych form aktywności twórczej sprawi, że kontakt dziecka z książką będzie dla niego atrakcyjny, stanie się źródłem przyjemnych doznań. „Kolorowe czytanie bajek” umożliwia uczniom młodszym, również tym, którzy w słabszym stopniu opanowali technikę czytania, dobrą zabawę w szeroko rozumianym kontakcie z książką. Eksperymentowanie z rozmaitymi materiałami, swobodna działalność i ekspresja plastyczna rozwijają wyobraźnię, wrażliwość estetyczną, ciekawość poznawczą, umiejętność wyrażania emocji i doznań, pełnią funkcje terapeutyczne. Podczas zajęć dzieci zdobywają umiejętność organizacji pracy (planowania, organizacji stanowiska, racjonalnego wykorzystania materiału i czasu), uczą się pracy w zespole. Zajęcia te nie tylko rozwijają umiejętność wyrażania siebie, lecz również uczą słuchania i rozumienia innych, akceptacji i tolerancji dla innych wypowiedzi artystycznych.
Na zajęciach dominują metody praktycznej działalności uczniów. Dzieci zapoznają się z wartościowymi utworami literatury dziecięcej, które mają stanowić inspirację dla działalności plastycznej oraz eksperymentują z ciekawymi technikami plastycznymi, tworzą ilustracje wybranych fragmentów literatury, obcują z dziełami sztuki na wystawach w galeriach, w pracowniach artystycznych i korzystając z albumów o malarstwie, wykorzystują rozmaite materiały plastyczne: akwarele, pastele, glinę, papier, tkaninę itp. i narzędzia: piórko, pędzel, patyk, narzędzia rzeźbiarskie, nożyki introligatorskie, wałki, gąbki itp.
Program przewiduje cykl czternastu dwugodzinnych zajęć, odbywających się raz- dwa razy w miesiącu (średnio co dwa tygodnie).
CELE:
1. Zapoznanie z wartościowymi utworami literatury dziecięcej.
2. Rozbudzenie zainteresowań i potrzeb czytelniczych.
3. Rozwijanie umiejętności wyrażania emocji i doznań w działalności plastycznej.
4. Rozwijanie wyobraźni, wrażliwości estetycznej i ciekawości poznawczej poprzez doświadczanie, eksperymentowanie, zabawę.
5. Dostarczanie pozytywnych doznań płynących z doświadczeń z rozmaitymi materiałami plastycznymi.
6. Kształtowanie umiejętności organizowania pracy własnej i współdziałania w grupie.
7. Rozwijanie rozumienia, akceptacji i tolerancji dla innych wypowiedzi artystycznych.
TERMIN
TEMATYKA WIODĄCA
TEMATY ZAJĘĆ
PROPOZYCJE LITERACKIE
TECHNIKI PLASTYCZNE
OCZEKIWANE EFEKTY PRACY
Wrzesień - październik
Zabawy z tuszem
1. Zawieramy znajomość z psotnymi kleksami czyli malujemy tuszem.
2. Tworzymy odbijane obrazy.
M. Kownacka: Plastusiowy pamiętnik
- malowanie piórkiem i patykiem,
- odbitka papierowa
Uczeń:
- wie, w jaki sposób używano gęsiego pióra do pisania, co to jest stalówka i kałamarz,
- umie posłużyć się piórkiem kreślarskim,
- komponuje obrazy z gotowych elementów.
Październik – listopad
Zabawy z gliną
1. Nie święci garnki lepią, my też możemy!
2. Odwiedzamy pracownię rękodzieła artystycznego i poznajemy przygody glinianego garnuszka.
3. Każdy może być rzeźbiarzem.
J. Porazińska: Kichuś majstra Lepigliny
J. Porazińska: O Janku garncarzu i czarodziejskich garnkach
- lepienie ceramiki glinianej,
- rzeźba w glinie
- zna właściwości gliny,
- zna zasadę działania koła garncarskiego i wie w jaki sposób powstają naczynia gliniane,
- wie, na czym polega praca garncarza,
- potrafi samodzielnie wykonać ozdoby gliniane oraz naczynie sposobem „wężykowym”.
Grudzień – styczeń
Wesołe szmatki
1. Świąteczny bałagan – tworzymy kompozycje techniką kolażu.
2. Ozdabiamy nasze ręczniki
M. Kownacka: Kukuryku na ręczniku (rozdz. O tym jak dziada z babą brakowało i co się dalej stało)
(rozdz. Kukuryku na ręczniku)
- kolaż
- szablon na płótnie
- wie, w jaki sposób powstaje tkanina i do czego może być wykorzystana,
- wie, co oznacza słowo „kolaż”,
- potrafi wykorzystać rozmaite materiały do tworzenia kompozycji,
-umie wykonać prosty szablon i przy jego użyciu ozdobić tkaninę.
Styczeń – luty
Kolorowe szybki
1. Malowanie na odwrót czyli tworzymy obraz na szkle.
2. Bawimy się kolorowymi światłami i tworzymy witraż.
E. Szelburg – Zarembina: O szklarzu i różowych szybkach
- malowanie na szkle,
- witraż
- wie, jak powstaje obraz na szkle,
- potrafi wykonać projekt i zaplanować prace malarską,
- wie, co to jest witraż i jak powstaje.
Marzec
Papierowe ZOO
Zakładamy papierowe ZOO
J. Brzechwa: ZOO
- origami
- wie, co to jest orgiami i z jakiego kraju pochodzi,
- pracuje w oparciu o instrukcję słowna bądź rysunek, wykorzystując wyobraźnię przestrzenną,
- potrafi starannie zginać papier, umie samodzielnie wykonać kilka prostych figur techniką orgiami.
Kwiecień
W wodnej toni
1. Podwodny świat – tworzymy ilustrację wykorzystując technikę marmurkowania i pastele olejne.
2. Wykonujemy lampion z motywami morskimi.
- marmurkowanie, pastele olejne,
- akwarele
O rybaku i rybce
- wie, na czym polega technika marmurkowania, potrafi wykorzystać ją do kompozycji plast. I elementów zdobniczych,
- wie, jak posługiwać się akwarelami, jak uzyskiwać nowe barwy,
- umie wykonać prosty lampion.
Maj - czerwiec
Portrety małe i duże
1. Zwiedzamy galerię sztuki i poznajemy różne rodzaje obrazów.
2. Co widzę w lustrze? – malujemy autoportrety.
- suche pastele
O. Syrovatka: Tęczowy świat (rozdz. Lustro)
- wie, jakie są rodzaje malarstwa (historyczne, pejzaże, religijne, martwa natura, portrety) i potrafi je odróżnić,
- wie, co to jest malarstwo abstrakcyjne,
- podejmuje próby utrwalenia obserwowanych cech w pracy plastycznej realistycznej i abstrakcyjnej.
LITERATURA:
Długosz J., Orzech E.: Materiały do pracy z tekstem literackim w klasach początkowych, Rzeszów, Agencja Wydawnicza „Fraza”
Dymara B.: Wczesnoszkolna edukacja literacka, Kraków 1996, Oficyna Wydawnicza "Impuls"
Jabłońska A. - Zabawy plastyczne, Warszawa 1997.
Kalbarczyk A.: Zabawy ze sztuką : podręcznik metodyczny dla nauczycieli : praca z dzieckiem uzdolnionym. wrażliwym lub nieśmiałym w małych grupach : grupy wiekowe : 5-7, 7-10 lat i 9-13 lat (ponad 100 tematów plastycznych), Kraków, 2005, "Impuls"
Kłosińska T.: Lektura - źródłem kreatywnej działalności uczniów, Życie Szkoły, 2003, nr 3, s. 131-137
Lenartowska K., Świątek W.: Praca z tekstem w klasach I-III, Warszawa 1982, WSiP
Marcinkowska K., Michejda-Kowalska K.: Barwne fantazje : techniki plastyczne, Warszawa 1993, WSiP,
Ostrowski S : Malowanie akwarelą : techniki plastyczne, Warszawa, 1993, WSiP
Parramon Jose M. : Jak malować farbami olejnymi., Łódź, 1995, "Galaktyka"
Parramon Jose M. : Jak rysować i malować kredkami, Łódź, 1995, "Galaktyka"
Trojanowska A.- Dziecko i plastyka, Warszawa, 1988.
Żuchowska W.: Oswajanie ze sztuką słowa: początki edukacji literackiej, Warszawa 1992, WSiP
agabogusz