Transport Intermodalny w Polsce - Dawid Bławat & Krzysztof Kalkowski.pdf - Transport Intermodalny - karolinawalasek

TRANSPORT INTERMODALNY W POLSCE –

TERAŹNIEJSZOŚĆ I PRZYSZŁOŚĆ

Dawid Bławat * , Krzysztof Kalkowski **

1. Wprowadzenie

Aspekty bezpieczeństwa, ochrony środowiska oraz rosnące zatłoczenie

dróg kołowych w Polsce i Europie powodują potrzebę znalezienia alternatywnej

formy transportu towarów lub łączenia transportu drogowego z innymi

gałęziami transportu.

Transport intermodalny polega na łączeniu podczas przewozu różnych

gałęzi transportu w tej samej tzw. zintegrowanej jednostce ładunkowej. Ponadto

aby móc mówić o transporcie intermodalnym musi również występować jedna

umowa przewozu, a za przebieg dostawy towaru odpowiedzialny musi być jeden

wykonawca. Warunkiem funkcjonowania przewozu intermodalnego jest ponadto

dyskretyzacja ładunku, co oznacza, że manipulacjom przeładunkowym podlega

jedynie cała jednostka ładunkowa [1].

Z transportem intermodalnym bardzo często mylony jest transport

multimodalny i kombinowany, a hasła te stosuje się jako synonimy. Definicje

prawie identyczne dla laika, nie mogą być mylone przez osoby na stałe związane

zawodowo z transportem i logistyką. Według dokumentu [2] uchwalonego przez

Europejską

Komisję

Gospodarczą

(UN/ECE),

Europejską

Konferencję

Ministrów Transportu (ECMT) oraz Komisję Europejską (EC):

− za transport multimodalny uważa się przewóz przy użyciu co najmniej

dwóch gałęzi transportu,

− za transport intermodalny uważa się przewóz towarów w jednej

jednostce ładunkowej przy użyciu następujących po sobie co najmniej

dwóch gałęzi transportu,

− za transport kombinowany uważa się przewóz intermodalny, w którym

główna część przewozu realizowana jest droga kolejową, żeglugą

śródlądową lub morską, a jedynie krótki odcinek początkowy i/lub

końcowy wykonywany jest transportem samochodowym.

Wśród podstawowych atutów transportu intermodalnego można wyróżnić:

−

uniknięcie manipulacji towarem przy zmianie środka transportu,

−

wysoki stopień bezpieczeństwa przewozu i ładunku dzięki kontroli

podczas operacji przeładunkowo - składowych w terminalach,

* Koło Naukowe KoDiK, Politechnika Gdańska, ul. Gabriela Narutowicza 11/12, 80-233 Gdańsk,

tel. 784 122 632, daw10006@wp.pl

** Koło Naukowe KoDiK, Politechnika Gdańska, ul. Gabriela Narutowicza 11/12, 80-233 Gdańsk,

tel. 502 164 640, kalkowski@tlen.pl

− niskie koszty składowania ładunków w terminalach przeładunkowych,

− możliwość odprawy celnej z granicy na terminal początkowy/końcowy

(ważne w przypadku transportu międzynarodowego),

− w przypadku transportu koleją całego pojazdu (ciągnik plus naczepa)

kierowca może zaliczyć czas podróży do odpoczynku dobowego.

Dodatkowo pośrednio, dzięki zmniejszeniu natężenia ruchu pojazdów

ciężarowych poprawia się bezpieczeństwo ruchu drogowego na najważniejszych

szlakach komunikacyjnych, zmniejsza się tempo degradacji nawierzchni

drogowej oraz ilość emitowanych do atmosfery związków chemicznych

pochodzących ze spalin.

Upowszechnienie przewozów wykonywanych z udziałem transportu

kolejowego, transportu wodnego śródlądowego i morskiego bliskiego zasięgu z

zastosowaniem technik transportu intermodalnego jest jednym z narzędzi

zapewnienia zrównoważonego rozwoju systemu transportowego [11].

Transport intermodalny dzieli się na:

Ze względu na zasięg:

•

przewóz krajowe,

•

przewóz międzynarodowe,

•

przewóz kontynentalne,

•

przewóz międzykontynentalne.

Ze względu na rodzaj użytych jednostek:

•

przewozy kontenerów,

•

przewozy naczep,

•

przewozy nadwozi wymiennych,

•

przewozy samochodów ciężarowych,

•

przewozy pojemników specjalnych.

Ze względu na charakter operatora:

•

transport bezpośredni – operatorem jest przewoźnik,

•

transport pośredni – operatorem jest przewoźnik pomocniczy.

Ze względu na charakter użytych środków transportowych:

•

przewozy szynowo – drogowe,

•

przewozy drogowo – morskie,

•

przewozy drogowo – lotnicze,

•

przewozy szynowo – drogowo – morskie,

•

przewozy szynowo – drogowo – lotnicze,

•

przewozy szynowo – drogowo - rzeczne.

2. Technologia przewozu i przeładunku

Obecnie, przy coraz większym zapotrzebowaniu na usługi transportowe,

duże znaczenie ma czas przewozu i przeładunku. Aby zoptymalizować te

procesy opracowano wiele systemów, które w znaczący sposób ograniczają czas

załadunku/rozładunku oraz zapewniają najwyższy poziom bezpieczeństwa. Do

nowoczesnych systemów należą m.in.: Cargobeamer, Modalohr, Flexiwaggon,

Rollende landstrasse oraz transport bimodalny.

Cargobeamer

Cargobeamer to w pełni zautomatyzowany, poziomy system obsługi

intermodalnego ruchu kolejowego. Został zaprojektowany przede wszystkim do

transportu naczep i kontenerów.

System składa się z trzech części: Cargojet (specjalny wagon kolejowy), Jet

(rodzaj platformy, na którą wjeżdża pojazd ciężarowy z naczepą) oraz Cargogate

(przystosowana stacja).

W czasie załadunku/rozładunku ciężarówka wraz z naczepą wjeżdża na

platformę, na której następuje rozłączenie zestawu. Następnie platforma

umieszcza naczepę na wagonie, gdzie jest on zabezpieczany i w efekcie gotowy

do odjazdu.

Zalety systemu:

−

załadunek odbywa się dużo szybciej w porównaniu do załadunku

dźwigiem,

−

system działa pod bezpośrednim nadzorem,

−

wagony kompatybilne są z różnego rodzaju naczepami.

Rys. 1. System Cargobeamer

Źródło: http://www.ibrudat.de/projekte_3.htm

Modalohr

Modalohr jest to system, który pod względem działania przypomina

Cargobeamer. Jest to także w pełni zautomatyzowany system poziomego

załadunku naczep. System ten do prawidłowego działania wymaga specjalnych

wagonów wyposażonych w obrotową platformę, na którą wjeżdża pojazd z

naczepą. Następnie zestaw jest rozłączany, a platforma wraz z przyczepą obraca

się i ustawia równolegle do osi wagonu.

Aby system mógł funkcjonować potrzebny jest wyspecjalizowany terminal

o dużych wymiarach, wyposażony w niezbędne urządzenia. Wymagane jest też

stosowanie

przez

przewoźników

specjalnych

wagonów

umożliwiających

załadunek naczep.

Zalety:

−

szybki czas załadunku i rozładunku,

−

możliwość obsługi wielu wagonów jednocześnie,

−

brak konieczności korzystania z dźwigów.

Rys. 2. System Modalohr

Źródło:http://www.funimag.com/photoblog/index.php/20070911/modalohr-le-ferroutage-non-

accompagne/

Flexiwaggon

Flexiwaggon jest to kolejny system poziomej obsługi ładunków. W

odróżnieniu do systemu Modalohr możliwy jest załadunek całych zestawów

pojazd + naczepa. Zwiększa to mobilność oraz nie wymusza zapewnienia

dodatkowych pojazdów. Znaczącą zaletą jest fakt, że załadunek i rozładunek

może odbywać się wszędzie tam, gdzie występuje utwardzone podłoże. Wiąże

się

dużymi

oszczędnościami,

gdyż

nie

wymaga

się

budowy

specjalistycznych terminali.

W tym systemie specjalna platforma umieszczona na wagonie obraca się

względem osi wagonu, następnie na podłoże opuszczony zostaje podjazd, po

którym zestaw pojazd + naczepa wjeżdża na wagon oraz platforma obraca się do

pozycji równoległej do osi.

Zalety:

−

do operacji załadunku i rozładunku wystarczy utwardzone podłoże,

−

możliwość transportu zestawów samochodowych,

−

szybkość operacji,

−

umożliwia transport zestawów drogowych o masie do 60t.

Rys. 3. System Flexiwaggon

Źródło: http://advantage-environment.com/transporter/trucks-take-the-train-to-reduce-climate-

impact/

Rollende landstrasse

Rollende landstrasse to rodzaj transportu intermodalnego, który polega na

przewożeniu koleją samochodów ciężarowych lub zestawów ciągnik siodłowy +

naczepa specjalnymi wagonami niskopodwoziowymi. Wagony te charakteryzują

się

niewielką

średnicą

kół

(380/360/335

mm)

oraz

płaską

podłogą

przystosowaną do transportu pojazdów i przyczep.

Zasada działania:

−

pociąg podjeżdża pod terminal,

−

od czoła końcowego wagonu dostawiana jest rampa najazdowa,

−

przez rampę kolejno nadjeżdżają samochody i przemieszczają się

wzdłuż składu,

Transport Intermodalny w Polsce - Dawid Bławat & Krzysztof Kalkowski.pdf

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: