Regiony i regionalizmy w Gruzji a integralność państwa.pdf

Uniwersytet Warszawski

Wydział Geografii i Studiów Regionalnych

Krzysztof Dąbrowski

nr albumu 186 529

Regiony i regionalizmy w Gruzji a integralno ść pa ń stwa

praca magisterska

na kierunku Geografia

w ramach Kolegium Międzywydziałowych Indywidualnych Studiów

Matematyczno-Przyrodniczych

w zakresie Geografii Społeczno-Ekonomicznej

praca wykonana pod kierunkiem

prof. UW dr hab. Mirosławy Czerny

w Instytucie Krajów Rozwijających się

Warszawa, marzec 2005

O ś wiadczenie kieruj ą cego prac ą

Oświadczam, Ŝe niniejsza praca została przygotowana pod moim kierunkiem i

stwierdzam, Ŝe spełnia ona warunki do przedstawienia jej w postępowaniu o nadanie tytułu

zawodowego.

Data: 15 marca 2006 Podpis kierującego pracą: / - /

O ś wiadczenie autora pracy

Świadom odpowiedzialności prawnej oświadczam, Ŝe niniejsza praca dyplomowa

została napisana przeze mnie samodzielnie i nie zawiera treści uzyskanych w sposób

niezgodny z obowiązującymi przepisami.

Oświadczam równieŜ, Ŝe przedstawiona praca nie była wcześniej przedmiotem

procedur związanych z uzyskaniem tytułu zawodowego w wyŜszej uczelni.

Oświadczam ponadto, Ŝe niniejsza wersja pracy jest identyczna z załączoną wersją

elektroniczną.

Data: 15 marca 2006 Podpis autora: / - /

Streszczenie

Zasadniczym problemem badawczym podejmowanym w niniejszej pracy jest wpływ

zróŜnicowania regionalnego i róŜnych form regionalizmów na integralność państwa,

rozumianą głownie jako sprawowanie efektywnej kontroli nad regionami przez władze

państwowe. Analiza ww. zagadnienia została poprzedzona przedstawieniem - niemal nie

obecnej w literaturze naukowej - charakterystyki i genezy regionów Gruzji. Instytucja

autonomii terytorialnej absorbuje wiele uwagi w pracy, gdyŜ wydaje się być istotnym

czynnikiem kształtowania regionalizmów na ziemiach gruzińskich w XX w. Studium

przypadków przedstawia cztery specyficzne regiony, które z ze względu na ich właściwości

a takŜe miejscowe ruchy regionalne są słabo zintegrowane z innymi częściami państwa

a w przeszłości, obecnie lub potencjalnie istnieje ryzyko ograniczenia kontroli władz

centralnych nad nimi.

Słowa kluczowe

Gruzja

region

regionalizm

integralność

państwo

wspólnota regionalna

autonomia

etnos

kryzys

Dziedzina pracy

0.71 Geografia

Klasyfikacja tematyczna

Geografia Społeczno-Ekonomiczna

Spis tre ś ci

str.

1. Wst ę p

2. Podstawowe poj ę cia i ich zasadno ść

Państwo

Integralność państwa

Dezintegracja terytorialna

Secesja

Segregacja, separatyzm i prawo do samostanowienia

Parapaństwo

Autochtonizm i allochtonizm

Irredenta

3. Koncepcje regionu i regionalizmu

Region

Regionalizm

4. Geneza i rozwój regionalizmu w uj ę ciu teoretycznym

5. Czynniki i procesy kształtuj ą ce zró Ŝ nicowanie regionalna Gruzji

Czynniki przyrodnicze

Czynniki historyczno-społeczne

6. Regionalizm i integralno ść pa ń stwa a instytucja autonomii terytorialnej

7. Charakterystyka wybranych regionów i regionalizmów w kontek ś cie

integralno ś ci pa ń stwa

113

Tuszetia i Chewsuretia

113

Swanetia

115

DŜawachetia

120

8. Podsumowanie

126

9. Bibliografia

130

10. Zał ą czniki

135

1. Wst ę p.

Niniejsza praca magisterska podejmuje problematykę regionów i regionalizmów

w kontekście ich oddziaływania na terytorialną i społeczną spójność współczesnego państwa

gruzińskiego. Wielowymiarowość owych zagadnień wymaga zdecydowanego wykroczenia

poza ramy nauk geograficznych i sięgnięcia po koncepcje zwyczajowo będące przedmiotem

zainteresowania m.in. socjologii, historii, politologii, etc. Tym niemniej, niniejsze

opracowanie mieści się zasadniczo w nurcie geografii człowieka, w tym szczególnie

geografii politycznej. Sądzę, iŜ dzięki szerszemu podejściu analiza problematyki

oddziaływań regionu i metropolii zyskała pełniejszy kontekst, czego przykładem moŜe być

zwrócenie uwagi na instytucję autonomii terytorialnej w kształtowaniu regionalizmów.

Wybór tematu pracy został uwarunkowany w znacznej mierze badawczymi

zainteresowaniami autora oraz spostrzeŜeniem, Ŝe regionalizmy wywierają istotny wpływ

na współczesne państwa, prowadząc niejednokrotnie do zmiany ich modelu organizacyjnego,

wzrostu napięć między wspólnotą regionalna a elitami państwa i resztą społeczeństwa, bądź

nawet do wybuchu konfliktu zbrojnego.

NaleŜy odnotować, Ŝe zbiór publikacji na temat regionów i regionalizmów

w przypadku obszaru byłego ZSRR a w szczególności Gruzji jest dość ubogi. Ponadto,

najwięcej uwagi w literaturze przedmiotu poświęca się konfliktom zbrojnym w Abchazji

i Osetii Południowej. JednakŜe ich analiza rzadko wykracza poza charakter ściśle

politologiczny a mieszkańcy regionu i ich działania są postrzegani niemal wyłącznie przez

pryzmat grupy narodowościowej i nacjonalizmu. Tymczasem wiele faktów przemawia

za tym, aby inaczej rozłoŜyć akcenty, tj. zidentyfikować wspólnoty regionalne, które istnieją

nie tylko dzięki wspólnej kulturze etnicznej, ale przede wszystkim z racji więzów

wytworzonych poprzez zamieszkiwanie tego samego terytorium.

W niniejszej pracy, zagadnienia separatyzmu abchaskiego i osetyjskiego zostały

przedstawione z pominięciem szczegółowej faktografii konfliktu, która jest przedstawiana

w licznych opracowaniach. W zamian są naświetlone aspekty kluczowe dla kształtowania

obu wspólnot regionalnych i rozwoju miejscowych regionalizmów.

Regionalizmy w Abchazji i Osetii Południowej oraz ich wpływ na integralność Gruzji

nie zostały przedstawione odrębnie w rozdziale siódmym, będącym studium przypadków,

lecz w innych rozdziałach dotyczących wybranych aspektów, szczególnie w części

poświęconej autonomii terytorialnej. Wynika to głównie z nadreprezentacji opracowań

poświęconych Abchazji i Osetii Południowej w stosunku do prac na temat pozostałych

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: