efektywnosc_kosztowa.pdf

1.1 Efektywno Ļę kosztowa

Jak juŇ wspomnieliĻmy wczeĻniej głównĢ trudnoĻę przy ekonomicznej analizie kosztów i

korzyĻci sprawia wyraŇenie niematerialnych korzyĻci projektu w wartoĻciach pieniħŇnych.

EfektywnoĻę kosztowa to technika wynaleziona by temu sprostaę, poniewaŇ pozwala ona

przedstawię rezultaty projektu w konkretnych kategoriach.

WyraŇenie niekiedy niematerialnych korzyĻci projektu w pieniĢdzach nie jest niemoŇliwe,

jednakŇe moŇe siħ okazaę, Ňe dla projektu o małej skali koszty próby dokonania tego byłyby

nieuzasadnione. Krajowe wytyczne wymagajĢ by dla ekonomicznej analizy projektów o

budŇecie mniejszym niŇ 1 milion zastosowano technikħ efektywnoĻci kosztowej (z wyjĢtkiem

projektów drogowych, przy których wymagany jest raport beneficjanta). PoniewaŇ technikħ

efektywnoĻci kosztowej moŇna stosowaę na wiele sposobów, wytyczne krajowe wymagajĢ

by wskaŅnik efektywnoĻci kosztowej został obliczony jako wskaŅnik Dynamicznego

Generowania Kosztów DGC (Dynamic Generation Cost) . Sposób jego obliczenia

zobrazowano przy wykorzystaniu przepływów hipotetycznego projektu, które

wykorzystywaliĻmy juŇ wczeĻniej, z niewielkimi zmianami.

Tabela 11: Ekonomiczne przepływy gotówkowe z hipotetycznego projektu

1 … …

t t

+1 … … 20

Koszt inwestycji (FC)

Wydatki operacyjne (VC) - - - -

Koszt cyklu Ňycia (LCC=FC+VC) - - - - - - - -

Produkt w jednostkach fizycznych(O) 0 0 0 0 + + + +

WskaŅnik efektywnoĻci kosztowej obliczamy nastħpujĢco:

LCC

(

)

DGC

(

)

Koszty cyklu Ňycia projektu powinny byę wyraŇone w stałych cenach ekonomicznych. Aby

dokonaę konwersji cen rynkowych na ceny ekonomiczne, dokonujemy korekt opisanych w

poprzednim paragrafie. JeŇeli nie moŇemy dokonaę korekty wszystkich zniekształceı

(zniekształceı fiskalnych, zniekształceı wynikajĢcych z czynników zewnħtrznych i

zniekształceı cen), wówczas dokonujemy jedynie korekt fiskalnych, które sĢ najłatwiejsze.

JeŇeli nie ma moŇliwoĻci lub nie stwierdzono wystĢpienia odchyleı pomiħdzy cenami

rynkowymi a ekonomicznymi, jest dopuszczalne wykonanie obliczeı wykorzystujĢc ceny

rynkowe. Do obliczeı moŇemy zastosowaę stopħ dyskontowĢ równĢ 5%. Zalecane jest

wyliczenie wskaŅnika efektywnoĻci kosztowej dla stóp dyskontowych 6% i 4%.

Gdy uwaŇnie przyjrzymy siħ wskaŅnikowi efektywnoĻci kosztowej obliczonemu jako

WskaŅnik Dynamicznego Generowania Kosztów, to okaŇe siħ, Ňe stanowi on odwrotnoĻę

współczynnika C/B gdzie korzyĻci wyraŇone sĢ nie w pieniĢdzach, a w jednostkach

fizykalnych.

EfektywnoĻci kosztowej nie moŇna zastosowaę do łatwego porównywania projektów z

róŇnych sektorów. Wynika to z tego, Ňe miarĢ zastosowanĢ do jej uzyskania sĢ jednostki

miary produktów projektów, które sĢ róŇne w róŇnych sektorach. EfektywnoĻę kosztowa

moŇe słuŇyę jedynie do porównywania projektów z tego samego sektora, poniewaŇ wówczas

jednostki miary sĢ identyczne.

Niestety efektywnoĻę kosztowĢ moŇemy zastosowaę jedynie do ograniczonej liczby

projektów, które majĢ tylko jeden wyraŅny produkt. Trudno jest ocenię drogħ, gdzie mamy

rezultaty takie jak: redukcjħ kosztów operacyjnych samochodu, oszczħdnoĻę czasu

pasaŇerów, redukcjħ emisji gazowych zanieczyszczajĢcych Ļrodowisko, i zmniejszenie liczby

wypadków- korzyĻci płynĢce z tych rezultatów sĢ mierzone w róŇnych jednostkach

fizycznych. Ekonomiczna analiza kosztów i korzyĻci jest w stanie to uchwycię przypisujĢc

kaŇdemu z nich innĢ cenħ ekonomicznĢ, przez co mamy znów do czynienia z kwotami

pieniħŇnymi, które moŇemy dodaę. WiĢzałoby siħ to jednakŇe z wykonaniem bardzo

pracochłonnego studium wykonalnoĻci, które mogłoby siħ okazaę zbyt kosztowne dla

projektu infrastruktury o małej skali.

Na zakoıczenie moŇemy stwierdzię, Ňe równieŇ techniki oceny projektów, które majĢ swoje

koszty i korzyĻci.

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: