1.  Wstęp

    Pomiar grubości ścianki w warunkach warsztatowych można dokonywać za pomocą tradycyjnych urządzeń pomiarowych tj. suwmiarka, mikrometr, bądź też za pomocą specjalistycznych urządzeń wykorzystujących zjawisko ultradźwięków.

Gdy dostęp do miejsca pomiarowego jest łatwy pomiaru możemy dokonać prostymi narzędziami pomiarowymi tj. suwmiarka czy też mikrometr . Sytuację komplikuje brak łatwego dostępu do miejsca pomiarowego , wtedy wykorzystujemy sprzęt specjalistyczny .Jednym z takich urządzeń jest urządzenie ultradźwiękowe wykorzystujące zjawiska typowe dla ruchu falowego, zachodzące w danym ośrodku oraz na jego granicach. Głównym powodem wykorzystania tego zjawiska było odbicie fali na granicy ośrodka.Za pomocą przetwornika magnetostrukcyjnego lub piezoelektrycznego wytwarzamy falę dźwiękową o odpowiedniej długości. Fala ta przechodzi przez badany obiekt ,ulega transformacją i odbiciom przez co jesteśmy w stanie grubość i ilość warstw  badanego obiektu. Rozróżniamy  trzy metody badań ultradźwiękowych .

1) metoda cienia- zwana metodą przepuszczania opartą na pomiarze natężenia fali przechodzącej przez badany obiekt,

2) metoda echa- metoda odbicia polegająca na wytworzeniu i wprowadzeniu do badanego materiału impulsów fal ultra dźwiękowych oraz ich odebranie po odbiciu od powierzchni ograniczającej,

3) metoda rezonansu- oparta na zjawisku odbicia fali od powierzchni ograniczającej,

Drugą metoda jest pomiar grubości i warstw ścianki przez zaburzenia strumienia pola magnetycznego.

Poprzez materiał przepływa strumień pola magnetycznego:

B=m*H [Vs¤m=1T]

B -indukcja magnetyczna(gęstość strumienia magnetycznego)

m -przenikliwość ośrodka

H -natężenie pola magnetycznego

Strumień magnetyczny przechodzący z ośrodka o większej przenikliwości do ośrodka o mniejszej przenikliwości załamuje się do prostopadłej do granicy tych ośrodków. Powstaje rozproszenie pola magnetycznego, dzięki któremu możemy odczytać ilość warstw lub grubość badanego materiału.

2. Pomiary

Do pomiaru wykorzystujemy grubościomierz 545H.

Dane techniczne:

-grubościomierz 545H

-zasilacz baterii 545HB

-ładowarki5400H

-głowic ultra dźwiękowych typu Nadajnik-Odbiornik 4LDS 10H(zakrse2¸50mm)i 4LDL 10H(zakres 5¸150mm).Dokładność±0,1.

3. Przygotowanie przyrządu do pracy.

Przed przystąpieniem do pomiaru należy sprawdzić stan baterii, następnie należy podłączyć je do urządzenia. W dalszej kolejności podłączamy głowicę, której typ zależy od grubości materiału .Uruchamiamy przyrząd i kalibrujemy go za pomocą płytki wzorcowej o grubości 5mm znajdującej się na obudowie urządzenia. Przed dokonaniem pomiaru każdorazowo należy zwilżyć końcówkę głowicy (np. olejem)aby uniknąć odbić  fal.

4. Literatura

-M. Hajdasz „Technologia metali” Szczecin 1992

-„Mały poradnik mechanika” WNT Warszawa 1988

-„Pasowania i pomiary” WSP1993