Mahdi z Sudanu
Tekst 1- Wiesz, Nel - mówił Staś Tarkowski do swojej przyjaciółki, małej Angielki - wczoraj przyszli zabtie (policjanci) i aresztowali żonę dozorcy Smaina i jej troje dzieci - tę Fatmę, która już kilka razy przychodziła do biura do twojego ojca i do mego. A mała, podobna do ślicznego obrazka Nel podniosła swe zielonawe oczy na Stasia i zapytała na wpół ze zdziwieniem, a na wpół ze strachem:- Wzięli ją do więzienia?- Nie, ale nie pozwolili jej wyjechać do Sudanu i przyjechał urzędnik, który jej będzie pilnował, by ani krokiem nie wyruszyła z Port-Saidu.- Dlaczego?Staś, który kończył rok czternasty i który swą ośmioletnią towarzyszkę kochał bardzo, ale uważał za zupełne dziecko, rzekł z miną wielce zarozumiałą:- Jak dojdziesz do mego wieku, to będziesz wiedziała wszystko, co się dzieje nie tylko wzdłuż kanału, od Port-Saidu do Suezu, ale i w całym Egipcie. Czy ty nic nie słyszałaś o Mahdim?- Słyszałam, że jest brzydki i niegrzeczny.Chłopiec uśmiechnął się z politowaniem.- Czy jest brzydki - nie wiem. Sudańczycy utrzymują, że jest piękny. Ale powiedzieć, że jest niegrzeczny, o człowieku, który wymordował już tylu ludzi, może tylko dziewczynka ośmioletnia, w sukience, ot! takiej - do kolan!- Tatuś mi tak powiedział, a tatuś wie najlepiej.- Powiedział ci tak dlatego, że inaczej byś nie zrozumiała. Do mnie by się tak nie wyraził. Mahdi jest gorszy niż całe stado krokodyli. Rozumiesz? Dobre mi powiedzenie: "niegrzeczny, tak się mówi do niemowląt.Lecz ujrzawszy zachmurzoną twarz dziewczynki umilkł, a potem rzekł:- Nel! wiesz, że nie chciałem ci zrobić przykrości: przyjdzie czas, że i ty będziesz miała czternasty rok. Obiecuję ci to na pewno.- Aha! - odpowiedziała z zatroskanym wejrzeniem - a jeżeli Mahdi wpadnie przedtem do Port-Saidu i mnie zje?- Mahdi nie jest ludożercą, więc ludzi nie zjada, tylko ich morduje. Do Port-Saidu też nie wpadnie, a gdyby nawet wpadł i chciał cię zabić, pierwej miałby ze mną do czynienia.Oświadczenie to oraz świst, z jakim Staś wciągnął nosem powietrze, nie zapowiadający nic dobrego dla Mahdiego, uspokoiły znacznie Nel co do własnej osoby.
H. Sienkiewicz "W pustyni i w puszczy", Prószyński i S-ka, Warszawa 2001
1. Słowo "zabtie" należy przetłumaczyć jako:a) policjanci.b) złapcie.c) żabkę.d) policja.2. Żona dozorcy Smaina, Fatma, została umieszczona:a) w więzieniu.b) w szpitalu.c) w areszcie domowym. d) w domu dziecka.3. W jaki sposób Staś traktował Nel?a) Uniżony.b) Opiekuńczy.c) Pogardliwy.d) Koleżeński. 4. Stosunek Stasia do Nel wynikał:a) z tego, że on był Polakiem, a ona Angielką. b) z tego, że on był chłopcem, a ona dziewczynką.c) z różnicy wieku między nimi. d) z tego, że jego ojciec był inżynierem, a jej - robotnikiem.5. Na podstawie zamieszczonego fragmentu oceń, które zdanie na pewno jest fałszywe. a) Rodzice obojga dzieci mieszkają w Port-Saidzie. b) Matki obojga dzieci są przyjaciółkami.c) Ojcowie obojga dzieci nie lubią się nawzajem.d) Ojcowie obojga dzieci pracują jako robotnicy.6. Nel uważa, że jej ojciec jest:a) kochany.b) najmądrzejszy na świecie. c) piękny.d) dobry.7. Nel darzy Stasia:a) niechęcią. b) miłością. c) przyjaźnią.d) pełnym zaufaniem.8. Zdaniem Stasia Mahdi jest człowiekiem:a) niedobrym. b) nieuczciwym.c) okrutnym.d) niesympatycznym. 9. Przyimek "wzdłuż" w wyrażeniu "wzdłuż kanału" piszemy przez wz-, ponieważ:a) "z" stoi po "w".b) "z" stoi przed "dł".c) "z" stoi przed "d".d) zawsze tak piszemy ten przedrostek. 10. Wśród podanych wyrazów wskaż wyraz niepodzielny słowotwórczo:a) czternasty. b) żona.c) zielonkawe. d) obrazek.Tekst 2Mahdi umarł niedługo po zdobyciu Chartumu - mówił kierowca. - Bardzo dużo pracował, bardzo dużo się modlił, bardzo dużo się martwił. Serce Proroka nie wytrzymało i przestało bić. To było wielkie nieszczęście dla Sudanu, panie. Po Mahdim rządził kalif Abdullahi. Mądry wódz, mocny człowiek, ale już nie Mahdi, panie. Mahdi był jeden: święty człowiek, prawdziwy Prorok, wszyscy Sudańczycy bardzo go kochali. Przyszły ciężkie czasy, panie. Europa nie chciała wolnego państwa mahdystów.
na podstawie M. Brandys "Śladami Stasia i Nel", Nasza Księgarnia, Warszawa 1974
11. Kim jest osoba opowiadająca M. Brandysowi o Mahdim?a) Historykiem.b) Kierowcą.c) Przewodnikiem turystycznym. d) Dziennikarzem. 12. O kim opowiadający mówi "Prorok"?a) O proroku Mahomecie. b) O kalifie Abdullahim.c) O Mahdim.d) Nie wiadomo o kim. 13. Zdaniem opowiadającego Mahdi umarł z powodu:a) otrucia. b) ataku wrogów.c) przemęczenia.d) starości. 14. Porównaj teksty 1 i 2. Zaznacz właściwą opinię na temat sądu Stasia o Mahdim.a) Staś oceniał Mahdiego w pełni obiektywnie. b) Staś patrzył na Mahdiego oczami Sudańczyków. c) Opinia Stasia o Mahdim była nieobiektywna.d) Opinia Stasia o Mahdim była dziecinna.15. Zdanie "Bardzo dużo pracował, bardzo dużo się modlił, bardzo dużo się martwił" to zdanie:a) złożone, bo zawiera 2 orzeczenia.b) złożone, bo zawiera 3 orzeczenia.c) złożone, bo zawiera 4 orzeczenia.d) pojedyncze.16. Szukając w Internecie informacji o Mahdim, można trafić na wiele stron. Poniżej adresy czterech z nich. Na której nie znajdziesz informacji o Mahdim z powieści Sienkiewicza?a) Mahdi z Sudanu - pl.wikipedia.orgb) mahdi - www.slownik-online.plc) Mahdi z Sudanu - encyklopedia.pwn.pld) M. Brandys Śladami Stasia i Nel - members.chello.pl/j.uhma/mahdi 17. Napisz zaproszenie dla swych sudańskich koleżanek i kolegów na pokaz filmu "W pustyni i w puszczy". Pamiętaj, kim dla nich był Mahdi. ....................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................Tekst 3"Czegóż płaczesz? - staremu mówił czyżyk młody - Masz teraz lepsze w klatce niż w polu wygody"."Tyś w niej zrodzon - rzekł stary - przeto ci wybaczę;Jam był wolny, dziś w klatce - i dlatego płaczę". I. Krasicki "Ptaszki w klatce"18. Tekst Krasickiego to:a) hymn. b) baśń.c) bajka.d) legenda.19. Słowa "zrodzon", "przeto" oznaczają:a) urodzony; przez to. b) urodzony; dlatego.c) zdradzony; przez to.d) zwiedziony; dlatego.20. Utwór Krasickiego jest napisany wierszem. Świadczą o tym:a) podział na wersy.b) rymy.c) rymy i podział na wersy.d) rymy, podział na wersy i zwrotki. 21. Czy Sudańczy w XIX wieku mogliby zrozumieć utwór Krasickiego podobnie jak Polacy?a) Nie, nie ma żadnego podobieństwa między Polską a Sudanem.b) Tak, wszędzie można spotkać ptaki zamknięte w klatce. c) Tak, zarówno Polacy, jak i Sudańczycy byli w niewoli, czyli - w przenośni - w klatce. d) Trudno powiedzieć.22. Napisz list do Henryka Sienkiewicza. Wyjaśnij w nim, czy autor "W pustyni i w puszczy" sprawiedliwie ukazał postać Mahdiego i jego zwolenników. Pamiętaj o uzasadnieniu swojego zdania. Twoja praca musi zająć co najmniej połowę dostępnego miejsca. ........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
KARTOTEKA SPRAWDZIANU "Mahdi z Sudanu"
1 a, 2 c, 3 b, 4 c, 5 d, 6 b, 7 d, 8 c, 9 c, 10 b, 11 b, 12 c, 13 c, 14 c, 15 b, 16 b, 18 c, 19 b, 20 c, 21 c - przyznajemy po 1 punkcie za każdą prawidłową odpowiedź. 17_1 Forma zaproszenia (kto, kogo, dokąd, na co, o której godzinie) 0-117_2 Uprzedzenie, że film będzie dla młodych Sudańczyków trudny w odbiorze 0-117_3 Poprawność ortograficzno-stylistyczna 0-123_1 Wypowiedź całkowicie nie na temat 0Wypowiedź częściowo zgodna z tematem, przynajmniej 1 sensowny argument 1Wypowiedź w pełni zgodna z tematem, więcej niż 1 sensowny argument 223_2 Brak cech formalnych listu 0Częściowa realizacja wzoru listu (np. zwrot do adresata, podpis) 1 Pełna realizacja wzoru listu 223_3 Spójność tekstu 0-123_4 Poprawność językowa (dopuszcza się 2 błędy) 0-123_5 Poprawność ortograficzna (dopuszcza się 2 błędy) UWAGA. Nie traktujemy jako błąd ortograficzny braku zastosowania wielkiej litery ze względów grzecznościowych. 0-1 23_6 Poprawność interpunkcyjna (dopuszcza się 3 błędy) 0-1 Pracy, która nie zajęła połowy objętości, nie punktujemy. Przeliczenie na oceny31 - celująca 30 - 25 - bardzo dobra 24 - 20 - dobra 19 - 15 - dostateczna14 - 10 - dopuszczająca9 i mniej - niedostateczna
wiktoriairacka