Mateusz Klocko Gdańsk, 12.12.2006 r.
WILiŚ
Semestr III
Grupa 6
Grupa laboratoryjna sroda 14÷16
SPRAWOZDANIE Z LABORATORIUM Z MATERIAŁÓW BUDOWLANYCH
TEMAT nr 3 : Dachówki i gąsiory dachowe
Norma :
PN-B-12020 maj 1997 - Pokrycia dachowe ceramiczne. Dachówki i gąsiory dachowe.
PN-75/B-12029 – Ceramiczne materiały ekarskie. Dachówki i gąsiory dachowe, badania.
Informacje ogólne :
I) Zastosowanie : pokrycia dachowe budynków, murów, ogrodzeń i innych materiałów architektonicznych.
OTWÓR MONTAŻOWY – otwór w dachówce lub gąsiorze przeznaczony do mocowania na dachu gasiora do konstrukcji dachowej.
ROWKI – równoległe wgłębienia w dachówce.
WYPUSTKI – równoległe występy na powierzchni licowej dachówki.
ZACZEP – jest usytuowany na spodzie dachówki, element dachówki w postaci występu na powierzchni olnej w celu zaczepienia na listwie konstrukcji dachowej czyli do zaczepienia na łacie dachowej lub listwie. Jest to bardzo istotny element.
II) Wymagania
CECHY ZEWNĘTRZNE :
· Kształt dachówki zależy od przyjętego typu i odmiany
· Kształt gąsiorów zależy od przyjętego typu
1) Różne typy :
· Karpiówka
· Zakładkowa
· Esówka
· Marsylka
2) Kształt dachówki i gąsiora powinien być zgodny z dokumentacją techniczną. Powinien zapewniać :
· Możliwość łatwego trwałego mocowania do konstrukcji dachowej
· Łatwość łączenia kolejnych dachówek w rzędach i warstwach
· Musi zapewniać szczelność pokrycia dachowego
-1-
3) Wymiary nominalne dachówek i gąsiorów (powinien być zgodny z dokumentacją techniczną przyjętą w zakładzie)
Zalecane wymiary przez normy :
· Długość – 350, 360, 380, 400 [mm]
· Szerokość – 160, 180, 210, 250 [mm]
· Grubość – 10, 12, 16 [mm]
4) Wysokość zaczepów lub zaczepu musi wynosić, co najmniej 10 mm
Odchyłki wymiarów wynoszą podobnie jak w przypadku cegieł, odchyłki rzędu paru mm.
5) Dopuszczalne wady :
· Skrzywienia powierzchni
· Odpryski
· Itp.
6) Ukształtowanie powierzchni licowej
Dachówki i gąsiory mogą mieć powierzchnie licową gładką lub zdobioną, mogą posiadać wypusty i żłobki, ale wszystko wzdłuż odpływu wody.
7) Barwa
Dopuszcza się nieznaczne odcienie barwy pomiędzy gąsiorami i dachówkami. Normy są wprowadzone ze względów estetycznych.
8) Otwory montażowe
W przypadku dachówek otwory mogą występować a w przypadku gąsiorów otwory powinny być.
CECHY FIZYCZNE :
1) Nasiąkliwość – jest sprawdzana w badaniu wskaźnikowym
2) Masa – zgodna z dokumentacja techniczną
3) Odporność na działanie siły
4) Odporność na złamania – minimalna siła łamiąca, którą się działa na środek dachówki w przypadku karpiówki → 500 – 700 N, a w przypadku marsylki → 1200 N (większy ze względu na przekrój poprzeczny moment bezwładności jest większy)
5) Przesiąkliwość – muszą być odporne na przesiąkliwość wody
6) Mrozoodporność – dachówki powinny wytrzymywać 50 cykli (zamrażania i odmrażania) natomiast gąsiory (oraz mnich i mniszka) – 25 cykli
7) obecność szkodliwej zawartości margla – po badaniu na obecność margla nie powinno być większych uszkodzeń.
-2-
III) Klasyfikacja
TYPY (w zależności od kształtu i sposobu układu w pokryciu dachowym) :
· Karpiówka (kryjemy powójnie)
· Holenderka
· Pola
· Mnich / mniszka i inne (mnich na dole , mniszki na gorze)
Wszystkie dachówki prócz karpiowki i mniszek kryjemy pojedynczo na zaczep.
ODMIANY (w zależności od funkcji użytkowania i miejsca ułożenia w pokryciu dachowym):
· Podstawowe P
· Gąsiorowa G
· Okapowe R
· Połówkowe prawa – Pp lewa - Pl
· Krawędziowe prawa - Kp lewa - Kl
· Kątowe
· Wentylacyjne Wa
· Inne X
GATUNEK (w zależności od dopuszczalnych wad)
· 1 – lepszy
· 2 – gorszy
IV) Badania
Producent musi je wykonywać dla potrzeb własnych.
Badania techniczne
Norma : Ceramiczne materiały dekarskie. Dachówki i gąsiory dachowe. Badania. PN-75B - 12029
1) Rodzaje badań
1.1 Sprawdzenie cech zewnętrznych :
a) Sprawdzenie kształtu i wymiarów
b) Sprawdzenie wichrowatości krawędzi i skrzywień powierzchni
c) Sprawdzenie pęknięć, odbić i odprysków, zgnieceń, żłobków oraz zgnieceń i dobić zaczepu.
d) Sprawdzenie odbicia zaczepu
e) Sprawdzenie jednolitości barwy
Cechy zewnętrzne sprawdzamy w wytwórniach przy codziennej produkcji lub w miejscu odbioru.
Ilość sztuk do badania zależy od ilości proukcji:
< 2500 à 10
< 6300 à 15
< 16000 à 25
< 40000 à 40
Z tych badanych próbek wystarczy wybrać 6 do badania wskaźnikowego.
-3-
1.2. Badania wskaźnikowe
a) obejmuje badania nasiąkliwości – do wskazania oceny odporności na działanie mrozu należy przeprowadzić w wytwórni, co najmniej raz na tydzień.
1.3. Badania laboratoryjne
a) badanie masy
b) badanie wytrzymałości na złamania
c) badanie przesiąkliwości
d) badanie odporności na działanie mrozu
e) badanie szkodliwej zawartości zanieczyszczeń węglanowych (margiel)
Badania laboratoryjne przeprowadza się w uprawionych laboratoriach lub placówkach, co najmniej raz na 6 tygodni. Za wyjątkiem mrozoodporności ją wykonuje się raz na 3 miesiące oraz każdorazowo w przypadku stwierdzenia negatywnych wymagań badanych wg pkt 1.2.
Pobieranie próbek do sprawdzenia cech zewnętrznych :
· losowo
· na ślepo
· w zależności od ilości partii
Pobieranie próbek do badania wskaźnikowego
· z dachówkami poddanymi sprawdzeniu cech zewnętrznych z pkt 1.1
Pobieranie próbek do badania laboratoryjnego
Codziennie z pieca wyjeżdża partia, z każdej dziennie wyprodukowanej partii dachówek pobiera się losowo, na ślepo 6 dachówek
6szt * 42 = 252 sztuki
Ponownie pobiera się losowo, na ślepo próbki w zależności od :
· badania na masę – 6szt
· badania na złamania – 8 szt
· badania na przesiąkliwość – 6 szt
· badanie na mrozoodporność – 5 szt (karpiówka) 6 szt (marsylka)
· badanie na zawartość margla – 5 szt
____________
30 szt
Do próbek na działanie mrozu w liczbie 5 szt należy pobrać z pkt 1.1 a÷d → 25 szt ( te próbki są nasiąknięte woda) próbki te bada się metodą gotowania.
3szt dachówek o stężeniu największej masy
2szt dachówek o stężeniu najmniejszej nasiąkliwości
te bierzemy do badania mrozoodporności, pozostałe przeznaczamy na resztę badań
-4-
Badanie cech zewnętrznych
Bada się kształt i wymiary, każdą próbkę się mierzy, ogląda kształty i porównuje się z normami czy odchyłki nie są zbyt duże. Wyróżniamy produkty wadliwe i dobre.
Sprawdzenie wichrowatości polega na sprawdzeniu prawidłowości geometrii kształtu próbek, muszą do siebie pasować sprawdza się wielkość skrzywień.
Sprawdzenie pęknięć – bada się dwa miejsca od spodu przy zaczepie i po przeciwnej stronie pęknięcia się mierzy i sprawdza zgodność w normach.
Sprawdzenie odporności i odprysków – zgniecenia zaczepu są niedopuszczalne !! Sprawdza się obciążenie zaczepu powinien być zachowany kąt 90* nie może być kąt rozwarty, ponieważ doprowadziłoby to do zsunięcia się z połaci dachowej.
Sprawdzenie jednolitości barwy polega na ułożeniu dachówek obok siebie i ocenie wzrokowej czy barwa jest jednolita na całości ułożonych dachówek.
Badanie wskaźnikowe
Badanie nasiąkliwości na drodze gotowania badania na mrozoodporność
6 szt dachówek wysuszonych w temperaturze 105* C waży się, następnie ustawia się je w naczyniu na sztorc zalewa się wodą o temperaturze pokojowej do ½ wysokości próbek i pozostawia na 2 h. Po upływie 2 h podnosi się poziom wody do ¾ wysokości próbek na 2 h i ponownie po upływie 2 h zalewa się całkowicie wodą 5 cm ponad wysokość próbek. Pozostawia się na 24 h, po upływie 24 h ustawia się naczynie się próbkami nad źródłem ciepła i w ciągu 1 h doprowadza się do temperatury wrzenia (+100*C) i gotuje się 2 h po upływie 2 h zdejmuje się ze źródła ciepła i pozostawia na 21 h w tej samej wodzie. Łączny czas badania nasiąkliwości 48 h. Po upływie całkowitego czasu próbki się wyciąga i waży kolejno.
Wzór : Gn – Gs
N = ---------- * 100%
Gs
Gn – nasycona wodą dachowka
Gs- masa w stanie suchym
Interpretacja wyniku:
Wynik badania wskaźnikowego należy uznać za dodatni (+) jeżeli nasiąkliwość poszczególnych próbek w liczbie 6 szt nie jest większa więcej niż o 1,5% od większej nasiąkliwości poszczególnych dachówek, które w ostatnich 3 kolejnych badaniach odporność na działanie mrozu wykazywały odporność zgodną z wymaganymi normami. W przypadku stwierdzenia nawet dla jednej badanej dachówki nasiąkliwość więcej niż o 1,5% wynik badania należy uznać za negatywny a dla danej partii dachówek należy wykonać pełne badania mrozoodporności, którego wynik jest ostat...
martanap8