Andragogika
„Podstawy edukacji dorosłych”
PODSTAWOWE POJECIA TEORII EDUKACJI DOROSLYCH
1.Edukacja
Kluczowymi pojeciami andragogiki sa edukacja, wychowanie i edukacja dorosłych.
Łacińskie slowo educare, oznaczające wyprowadzanie z jakiegos stanu gorszego do lepszego, w odniesieniu do człowieka od dawna było rozumiane jako rozwoj, a wiec jego edukacja. W jezyku polskim odpowiednikiem był wyraz „chów” (chowanie), który był stosowany w odniesieniu do zwierzat, ale miał tez uzycie w odniesieniu do człowieka (dobrze chowac kogos, co pierwotnie oznaczalo dobrze odżywiać) W XIX w. slowo edukacja zostalo w Polsce stopniowo wypierane przez przenosne uzywanie nazwy rdzennie polskich pochodzących wlasnie od slowa chów,chowanie, czyli wychowanie.oznaczalo wtedy wprowadzanie rozwijającej się jednostki ze zwierzęcego stanu natury i podnoszenie jej do stanu człowieczeństwa.
Teraz wychowanie jest terminem wieloznacznym. oznacza:
Wychowanie wiec jest rozumiane jako przygotowanie do dorosłości, rozkładające się na etapy, opdpowiadajace stosownym fazom rozwojowym młodego człowieka.
2. Edukacja dorosłych
To czynny udzial w modyfikowaniu warunkow rozwoju psychicznego jednostki młodocianej i doroslej, wspomaganiem tego rozwoju przez wyzwalanie jej wlasnych sil rozwojowych, ukazywanie nie zawsze przez nia uswiadomionych jej wlasnych możliwości, rozwijanie w bezpośrednim środowisku warunkow wielostronnej, korzystnej aktywności edukacyjnej, a także jest kompensowaniem psychofizycznych deficytow rozwojowych, korygowaniem i usuwaniem zaburzen procesu rozwojowego, a w przypadku stanow patologicznych zmudnym odbudowywaniem poprzez resocjalizacje i psychoterapie zdolności normalnego zaspokajania wszystkich podstawowych potrzeb ludzkich oraz konstruktywnego funkcjonowania w społeczeństwie.
Oswiata dorosłych, będąc zorganizowanym przez społeczeństwo i najczęściej zinstytucjonalizowanym systemem działań edukacyjnych adresowanych do młodych i dorosłych, stanowi jeden z nurtow w procesach edukacji dorosłych, obok procesow autoedukacyjnych i samorzutnych procesow rozwojowych
Edukacja dorosłych, (inna definicja) to:
· funkcja i przejaw procesow aktywności życiowej, podejmowanie i realizowanie zadan
· proces intencjonalnego, planowego, intensywnego i długotrwałego oddziaływania jednych ludzi na drugich, a także edukacyjnych instytucji specjalnie do tych celow tworzonych
· procesem intencjonalnych i na roznym poziomie zorganizowanych działań autoedukacyjnych rozwijającej się, lub korygującej swój rozwoj jednostki, wykorzystującej zewnętrzne wpływy edukacji i tworzone możliwości bogacenia wlasnej osobowości.
3.Autoedukacja
Wg Floriana Znanieckiego to rozwoj osobowości świadomie kierowanym i kontrolowanym przez sama rozwijajaca się jednostke wedlug mniej lub bardziej uswiadomionego idealu.
Wg Marii Dudzikowej samoksztaltowanie to inicjowanie i realizowanie przez jednostke zadan w celu osiągnięcia we wlasnej osobowości i zachowaniach zmian zgodnych z pozadanymi przez jednostke Standarami
Procesy autoedukacyjne sa możliwe już od osiągnięcia przez jednostke poziomu samowiedzy, kształtowania się ocen samego siebie, nabycia umiejętności i rozwiniecia woli pracy nad soba.
4.Środowisko edukacyjne
Środowisko człowieka dorosłego ulega poszerzeniu, i to zarówno środowisko bezpośrednie z którym obcuje fizycznie, jak i środowisko pośrednie, w relacje z którym wchodzi za pośrednictwem innych grup i osob oraz rozmaitych mediow, np. ksiazka, gazeta, radio, TV, telefon, film, dzielo sztuki, a także swiat wyobrażeń. Do tego poszerzenia przyczynia się wieksza przestrzen zyciowa jak i pelnienie coraz bogatszego zestawu rol społecznych.
Środowisko edukacyjne można ujmowac szeroko jako całokształt elementow zewnętrznych, które wyznaczaja obiektywny układ warunkow, w jakich jednostka funkcjonuje i rozwija się, umieszczając w nim także specjalne instytucje edukacyjne i oddziaływania o charakterze edukacyjnym jako jego komponenty i bardziej czy mniej zorganizowane i celowe wpływy, ukierunkowane wyobrażeniami o społecznie korzystnej osobowości.
Może być tez ujmowane wieziej jako do pewnego stopnia odrębne środowisko, które tworzy społeczeństwo dla ułatwienia, dostarczenia srodkow, wzbudzenia motywow i dania gratyfikacji jednostce, która chce kontynouwac, uefektywnic i bogacic swój rozwoj tak, aby w jego wyniku osiągnąć nie tylko inny status społeczny czy ekonomiczny, ale przede wszystkim inna jakość zycia.
5.Pedagogika dorosłych czy andragogika
Termin pedagogika pochodzi od greckiego paidagogike, czyli prowadzenia chłopca. Natomiast andragogika nawiazuje do greckiego slowa aner, czyli mezczyzna.Wiec oznacza prowadzenie mazczyzny oraz wiedze o tym prowadzeniu.
Pedagogika dorosłych rozwija swoja wiedze na trzech pietrach: formułowania wizji, budowania koncepcji i tworzenia teorii. Jozef Kozielecki teorie rozumie jako system praw dobrze shierarchizowanych i uzasadnionych za pomoca trafnych metod eksperymentalnych. W koncepcjach dominuja natomiast hipotezy, które nie sa w pelni uzasadnione, natomiast wizje zawieraja twierdzenia spekulatywne, niedostatecznie uporządkowane i nieuzasadnione.
6.Potrzeby edukacyjne ludzi dorosłych.
Potrzeby subiektywne- odczucie zkloconego stanu fizycznego czy psychicznego, której funkcja jest dazenie do usuniecia źródła tego zakłócenia czy do utrzymania pozadanego stanu pelnego napiec i ambiwalencji.
Potrzeby obiektywne- sa pewne konieczności rozwoju jednostki istniejące niezależnie od jej świadomości (np. potrzeba higieny osobistej, fizycznej i psychicznej, warunkujaca zdrowie, potrzeba osiągnięcia wiedzy) takie potrzeby sa zazwyczaj uswiadomione społecznie, czyli ich świadomość jest rozpowszechniona w grupie spol. i przybiera postac pewnych standardow, norm.
Określone potrzeby, aktualnie jeszcze nie odczuwane przez konkretna jednostke ludzka, mogą zostac dopiero wzbudzone, a wiec uswiadomione i docenione jako wazne dla niej samej, jak tez dla szerszej całości społecznej, a te, które ukształtowały w świadomości jednostki i ustalily jako jej standardy psychofizyczne, maja szanse już przy jej aktywnym udziale rozwinąć się na wyższym poziomie. Właściwie to idzie glownie o to, aby potrzeby obiektywne zamienic w subiektywne, a na potrzebach niższych nadbudowac wyższe.
Potrzeby niezaspokajanie zahamowuja proces swojego rozwoju, ale tez mogą prowadzic do ich słabnięcia, a w skrajnych przypadkach do zaniku.
Potrzeby edukacyjne, jak inne potrzeby kulturalne i spol., ulegaja rozwojowi w procesie ich zaspokajania i w warunkach, w których występują społeczne i kulturalne stymulatory oraz sytuacje sprzyjające ich wzbudzaniu, ujawnianiu się i sublimacji.
7.Środki i formy edukacji
Środki dziela się na srodki do celu i podstawowe. Wg Tadeusza Kotarbińskiego przez środki do celu będziemy rozumieli zdarzenie, a w szczególności jakis czyn, który prowadzi do osiągnięcia celu. Jest to wiec zdarzenie bedace warunkiem wystarczającym do osiągnięcia celu. Srodkami tutaj będą sytuacje edukacyjne, a wiec układy warunkow, które sprzyjaja, pobudzaja, wymuszaja rozwiniecie aktywności prowadzacej do realizacji celow edukacyjnych. Zazwyczaj nie chodzi tu o pojedyncze sytuacje, lecz o cale związki i sploty sytuacji.
Środki podstawowe natomiast to ludzkie, materiałowe, ideowe i naturalne elementy swiata, które uzywane sa w działalności, np. ksiazka, pioro, pomysl, idea.
Formy natomiast sluza do opisu jakiejs trwalej struktury organizacyjnej o pewnych cechach i właściwościach, złożonej z rzeczy, ludzi, srodkow podstawowych, ustalonych sposobow dzialania, np. instytucje, zrzeszenia, placowki, itp. Lub tez opisu jednostek zajęciowych, charakteryzujących się dominującym w ich ramach rodzajem przejawianej aktywności.
8. Najczęściej stosowane srodki
Ksiazki i czytelnictwo, gazety, radio, wyklady, kursy, korzystanie z instytucji poradnictwa oświatowego, studiowanie w szkolach dla dorosłych i uczelniach wyższych, prowadzenie korespondencji, udzial w wystawach, spektaklach, koncertach, wycieczkach krajoznawczych, działalność w stowarzyszeniach oświatowych i kulturalnych. Ogromne możliwości edukacyjne otwiera również rozbudowany przemysl fonograficzny, programy komputerowe, TV, wideo, możliwości rozwijania wlasnej twórczości artystycznej, naukowej i technicznej, czynny udzial w ruchach spol. i polit., dostarczających okazji do wymiany idei, do dyskusji i sporow o wartości i drogi ich osiagania, podejmowanie zadan twórczych w ramach wykonywanego zawodu, udzial w doskonaleniu umiejętności zawodowych i rozwijaniu wiedzy zawodowej.
Glowna bariere w korzystaniu z tych srodkow stanowi kultura danej grupy, w której te wartości edukacyjne sa malo cenione.
DOROSLOSC JAKO KATEGORIA PEDAGOGICZNA
1.Uwarunkowania rozwoju człowieka dorosłego
3 podstawowe perspektywy postrzegania dorosłości jako kategorii ped.
· pierwsza wiaze się z negowaniem możliwości rozwoju człowieka dorosłego, przede wszystkim ogranicza możliwości jego uczenia się
· druga poszerza możliwości uczenia sie poza okresem dzieciectwa i młodości. Dorosłość jednak mimo wszystko postrzegana jako okres w zyciu nie ulegajacy dosc znacznym zmianom
· w tej perspektywie dzieli się dorosłość na fazy czy stadia. Zwraca się uwage na rozwoj roznych sfer osobowości człowieka
Jan Amos Komenski – idea kształcenia przez cale Zycie, zwana kształceniem ustawicznym- wyróżnił on 7 szkol: narodzin, chłopięctwa, wieku dojrzewania, wieku młodzieńczego, szkole mężczyzn, starosci i śmierci.
Batles i Wilisem analizując problem aktywności umysłowej ludzi dorosłych wyróżnili rezerwy aktywne, aktualnie dostępne, i rezerwy ukryte, które można dopiero uruchomic w wyniku odpowiedniego zainwestowania energii i czasu
2.Rozumienie dorosłości w andragogice
Wśród cech charakterystycznych człowieka dorosłego, wyroznia się przede wszystkim zdolność wyzbywania się określonych nastawien, przekonan i oczekiwan wyniesionych z dzieciństwa, zdolność do rozumienia, ustosunkowywania się, podtrzymywania lub zmieniania właściwości otoczenia w którym człowiek zyje.
Najczęściej dorosłość definiowana jest w 3 wymiarach: jako stan społeczny człowieka, jako proces rozwoju psych. I jako proces spol-kulturowy. (źródłem zadan sa role spol., których pelnienie z perspektywy zbiorowości, do której dana jednostka należy jest nieodzownym warunkiem trwania i rozwoju systemu spol-kult)
Ale sa tez inne sposoby definiowania dorosłości:
· perspektywa prakseologiczna- zwraca się tu uwage na określone zadania, role czy funkcje spol. a przede wszystkim gotowość do ich pelnienia. Zauważalny jest w rozwoju osobniczym jednostki. Mowi się o dorosłości szkolnej, seksualnej, zawodowej, obronnej, a głównym kryterium jest wiek.
· perspektywa antropologiczna- zwraca się uwage na konieczność uwolnienia dorosłości od konwencji spol. Dorosłość w tej perspektywie jest calozyciową, dynamiczną wartością wychowawczą. Człowiek nie jest dorosłym lecz nieustannie staje się nim.
· perspektywa recentywistyczna- człowiek jest istota, w której zycie wazne jest teraz, a nie jako srodek do osiagania czegos w przyszłości.
Wielosc wymiarow rozwojowych dorosłości wg Knowles: autonomia, aktywność, obiektywność, erudycja, wysoka sprawność, szeroki zakres odpowiedzialność, szerokie zainteresowania, altruizm, samoakceptacja, zintegrowana tożsamość, koncentracja na zasadach, głębokie związki, oryginalność, tolerancja dla nieokreśloności i racjonalność.
3.Fazy rozwoju człowieka dorosłego
Erikson wyróżnił 8 faz rozwoju, z tym ze ostatnim 3 fazom dorosłości i starosci nadaje inny status psychoanalityczny niż poprzednim, zaliczanym do faz młodości. Faza 6 okreslana jako „droga ku bliskim”- faza twórczości, jako narzędzia kierowania soba, kierowania siebie ku otwartości na innych. Faza 7 to „zwielokrotnienie siebie” – zaczyna tu dominowac potrzeba przekraczania siebie, pomnazania siebie. Czyli tworzenie nowych sensow i przetwarzanie dotychczasowych. Ostatnia faza czyli „starosc” to możliwość najwyższego napiecia energetycznego potencjałów rozwoju. Możliwe jest tu poczucie spójności i pelni dzieki mądrości egzystencjonalnej.
L.Kohlberg wyroznia 6 stadiow rozwoju moralnego i stwierdza, ze charakter moralny nie jest czyms, co już zaistnialo raz na zawsze, ale co rozwija się w sposób sekwencyjny.Zwraca tez uwage na równoległy przebieg rozwoju moralnego do rozwoju inteligencji.
D.L.Levinson wyroznia cztery okresy zycia ludzkiego: przeddojrzalosc (do 17 lat), wczesna dojrzałość ( 17-40), srednia dojrzałość ( 40-59) i pozna dojrzałość (od 60 lat). A każdy z tych okresow poprzedza faza przejsciowa
- Zadania rozwojowe wczesnej dorosłości: zakończenie nauki szkolnej i przygotowanie do zawodu, podjecie pracy, rozwoj zdolności do intymnych stosunkow emocjonalnych i miłości, znalezienie stalego partnera i zalozenie rodziny, prowadzenie domu, wychowanie dzieci, podjecie obowiązków spol. i obywatelskich, wypracowanie wlasnej filozofii zycia, sformułowanie wizji wlasnej przyszłości, nawiązanie stosunkow z mentorem
· Zadania rozwojowe wieku średniego: podjecie większej odpowiedzioalnosci spol., nadanie zyciu większej pelni i dopomożenie w tym współmałżonkowi, rozwoj zawodowy, kierowanie kariera, osiagniecie zamierzonego standardu zycia, wspomaganie rozwoju i startu życiowego dzieci, opieka nad starzejącymi się rodzicami, pogodzenie się z oznakami nadchodzącej starosci
· Zadania rozwojowe starosci: podjecie nowych rol i zajec związanych z przejsciem na emeryture, wlaczenie się do grupy rówieśników, utrzymanie zainteresowan swiatem, przygotowanie się do roznacych ograniczen fizycznych, przygotowanie się do straty osob bliskich, wypracowanie dojrzalej postawy wobec śmierci
CELE, ZADANIA I FUNKCJE OSWIATY DOROSLYCH
1.Metodologiczne problemy stanowienia celow oswiaty dorosłych
Perspektywy stanowienia celow oswiaty dorosłych to perspektywa makro i mikrospoleczna oraz w mniejszym stopniu perspektywa messospoleczna. Pierwsza z nich utozsamiana jest ze spojrzeniem na oświatę dorosłych jako czynnik zmian spol. Postrzeganie oswiaty dorosłych z perspektywy makro ma swe historyczne uwarunkowania. Inne cele były w okresie zaborow, inne w czasie II wojny czy tez po 1945 r. Historyczny charakter celow wynikal z określonych potrzeb czy interesow klas, warst spol. , a nawet i osob które prowadzily działalność oswiatowa.
Coraz czesciej zwraca się uwage na konieczność spojrzenia na cele oswiaty z perspektywy pomocy świadczonej człowiekowi dorosłemu w jego rozwoju, podporządkowanemu dazeniu do optymalizacji wlasnego zycia z punktu widzenia dobra indywidualnego i spol. Nowe spojrzenie mikrospoleczne wynika nie tylko ze zmian, jakie zachodza w teoriach nauk o edukacji, ale i ze względu na zmiane warunkow cywilizacyjnych i kulturowych zycia człowieka.
K Wojciechowski do podstawowych motywow uprawiania oswiaty dorosłych zalicza motywy produkcyjne- wzmożenie produkcji, motywy polityczne- upowszechnienie określonych idei Polit., motywy spol.- walke o zmienienie statusu spol roznych klas i warstw spol.
Z. Kwieciński wyroznia 10 procesow składowych pojecia edukacja, podając m.in. przymioty celow, których one dotycza. Procesy te to: globalizacja, etatyzacja, nacjonalizacja, kolektywizacja, polityzacja, socjalizacja, inkulturacja i personalizacja, wychowanie i jurydyfikacja, kształcenie i humanizacja, hominizacja.
Podstawowe znaczenie celow w edukacji dorosłych polega na wskazaniu co jednostka może we wlasnym rozwoju osiągnąć. Głównymi źródłami , z których wyprowadza się cele edukacji dorosłych sa jakość zycia człowieka oraz doświadczenie życiowe jednostek i grup spol.
2.Poziomy i rodzaje celow i funkcji ed.doroslych
W lit. Pedagogicznej przyjmuje się rozne poziomy celow. Ujmuje się je w perspektywie makro i mikroskali. Mowi się także o celach edukacji dorosłych: ostatecznych i pośrednich zadan czy funkcji. O celach ostatecznych mowi się w relacji do wartości uniwersalnych, ogólnoludzkich. Dla animatorow Wiznym staje się określenie drog osiagania tych celow. Cele ostateczne wedlug K.Denka maja wymiar globalny (we wszystkich krajach) i regionalny ( ograniczenie do regionow lub systemow edukacji narodowej), jak i uniwersalny i swoisty.
Określenia typologii funkcji edukacji dorosłych dokonuje się wiec z roznych perspektyw. Najczęściej stosowanym podzialem jest podzial na funkcje zastepcza ( takie dzialania które wyrównują braki w wykształceniu ludzi dorosłych do poziomu powszechnie obowiązującego i gwarantowanego, np. przez Konstytucje) i wlasciwa ( realizuje się poza obowiazkowa edukacja i dotyczy realizacji wizji lepszego zycia , tzw. Koncepcja na zycie)
H. Muszyński wyroznia następujące funkcje oswiaty dorosłych: kompensacyjna, emancypatoryjna, reorientacyjna, rozwojowa, personalizacyjna, pragmatyzacyjna, socjalizacyjna, kulturacyjna. Cechami chartka. Tych funkcji sa: zapewnienie jednostce niezbędnego zakresu wiedzy pozwalającej realistycznie rozeznac i oceniac wlasne możliwości rozwojowe ( emancypatoryjna) po to, aby jednostka ta mogla nieustannie czynnie rozwijac i przebudowywac wlasne zycie we wszystkich płaszczyznach (reorientacyjna) ku osiaganiu nowych kompetencji na miare wlasnych aspiracji, potrzeb, możliwości (rozwojowa). Wyroznia się tez te, których istota jest dostarczenie osobie doroslej niezbędnych podstaw do rozwiązywania problemow dotyczących wlasnego ja (personalizacyjna), jak i pomocy w zakresie praktycznego opanowywania i wykorzystywania swiata ukształtowanego przez nowoczesna nauke i technike (pragmatyzacyjna), a także otwierające jednostce szeroki dostep do aktywnego uczestnictwa w kulturze (kulturacyjna).
3.Rozwoj oswiaty dorosłych w Polsce od XVIII w. do 1994r., jak również po II wojnie i Niezależny Ruch Oświatowy w Polsce
Tu sa jakies same daty i wydarzenia wiec bez sensu jest przepisywac. Trzeba się spytac czy to tez obowiazuje i najwyżej skserowac. To będą strony 56-70
AKTYWNOŚĆ KULTURALNA I AUTOEDUKACJA
Aktywność kulturalna jednostki, czyli jej uczestnictwo w kulturze symbolicznej i działalność kulturalna jako doniosły czynnik jej stymulacji, ukierunkowania, wspomagania, i tworzenia warunkow dla jej rozwoju zajmuja w ped. Dorosłych wiele miejsca.
Autoedukacja rozumiana jako samokształcenie, samowychowanie, czy tez „autokreacja intencjonalna”.Autoedukacja może być rozpatrywana jako doniosły czynnik aktywności kulturalnej, realizujący się poprzez rozwoj motywow, kompetencji, doświadczeń kulturalnych, ale tez jako składnik aktywności kulturalnej w trakcie której, gdy osiaga ona pozadana charakterystyke pod względem poziomu, wielostronności tresci i formy, zawsze jej towarzysza korzystne procesy rozwoju osobowości.
1.Aktywność kulturalna
Termin aktywność oznacza czynna postawe podmiotu. Aktywność kult. Będzie obejmowala kilka dziedzin kultury: sztuke, literature, nauke, ale wyłącznie w jej funkcjach poznawczych a nie praktycznych, zabawe, obyczaj, światopogląd oraz świadomość regulujaca odnośne zachowania symboliczne człowieka czy calych grup spol. ( językowe, artystyczne, obyczajowe, zabawowe).
Aktywność kult. można poddac analizie typologicznej. Andrzej Tyszka zastosowal dwie pary kryteriow:
Asceza to cwiczenie, wysiłek tworczy, przezwyciężanie trudności percepcyjnych, nauka rzeczy nowych, koncentracja psychiczna na zadaniach poznawczych.
Relaks to rozrywka, a wiec czynności które nie absorbuja sil, bawia, nie wiaza się z przezwyciężaniem trudności, sa przyjemne.
Codzienność- zwyczajność, spontaniczność, swoboda, łatwość, normalność, cechujących człowieka o silnie rozwiniętych potrzebach kulturalnych i motywach skierowanych na wielostronna realizacje.
Odświętność- nadzwyczajność, szczególność, atrakcja, czy rytualizacja, bedaca epizodami w zyciu lub spełnieniami wymogow kulturowych właściwych grupie, w której jednostka uczestniczy.
Inne kryteria to
2. Typologia aktywności kulturalnej
a) uczestnictwo percepcyjnie i ekspresyjnie intensywne, wielostronne i współtwórcze- najwyższy poziom, tworzy najwięcej okazji nie tylko do bogatych przezyc, rozwijania wlasnych kompetencji intelektualnych i emocjonalnych, ale tez stwarza warunki do bogatej aktywności autoedukacyjnej.
b) uczestnictwo percepcyjnie i ekspresyjnie intensywne, ale z ograniczeniem wielostronnym, czy wrecz jednokierunkowe- ten typ uczestnictwa ma również wielkie znaczenie tworcze. Niekiedy koncentracja na określonej dziedzinie prowadzi bowiem do znawstwa i rozwiniecia wybitnych zdolności twórczych. Ma tez znaczenie dla procesow autoedukacyjnych, jakie jednostka uruchamia w związku z zaangazowana aktywnością kulturalna.
c) aktywność intensywna, niekiedy dosc wszechstronna, ale wyłącznie percepcyjna- jego reprezentanci na ogol duzo oglądają , suchaja, sporo czytaja, ale pozycji mniej ambitnych.Jezdza tez na wycieczki, ale glownie dla rozrywki i wypoczynku. W tym typie uczestnictwa nie ma miejsca na ogol na procesy autoedukacyjne, uchodza oni w środowisku za ludzi kulturalnych.
d) aktywność rozrywkowo-rekreacyjna – w kulturze massmedialnej ma ona wieksza szanse na masowość spol., ale w tym typie bardziej wysublimowane przejawy aktywności sa okazjonalne. Kultura symboliczna postrzegana jako rozrywka
e) uczestnictwo ubogie, w skrajnych przypadkach nawet absencja kulturalna- jednostki wyizolowane ze swiata spol. lub społecznie patologiczne, żywiące się treściami zdegradowanych subkultur.
3.Wlasciwosci autoedukacji
Jej podstawa jest orientacja jednostki na kształtowanie swej biografii poprzez uruchamianie działań i wykorzystywanie sytuacji, także sytuacji kulturalnych, kształceniowych i wychowawczych, zgodnie z perspektywistyczna wizja swojej osoby.
U podloza każdego procesu autoedukacyjnego lezy samowiedza, samoocena i antycypacja (przewidywanie czegos możliwego do osiągnięcia) Jest to najczęściej rezultat :ja realnego” z „ja idealnym” i poszukiwania wzoru osobowego, jest to zatem wewnętrzny akt psychiczny.
Także wybor drog i srodkow oraz tempa nadanego czynnościom autoedukacyjnym należy wyłącznie do podmiotu tego procesu. Wreszcie podmiot tych procesow poddaje samodzielnej kontroli zarówno ten proces, jak tez jego efekty, co otwiera nowy rozdzial samowiedzy i samooceny, na podlozu której możliwe sa rozmaite modyfikacje wlasnego postepowania.
Najwazniejsza się dzis wydaje funkcja wszelkich funkcji edukacyjnych , która polega na stymulowaniu (pobudzaniu) i tworzeniu warunkow dla rozwijania przez jednostki aktywności autoedukacyjnej.
UPOWSZECHNIANIE KULTURY, ANIMACJA I EDUKACJA KULTURALNA
1.Edukacyjne aspekty upowszechniania kultury
Wspolne dla roznych rozumień upowszechniania kultury wydaja się następujące zalozenia:
sylwiamoleda