POLSKA W LATACH 1945.doc

POLSKA W LATACH 1945-47. UTRWALENIE NOWEGO USTROJU

Polska Rzeczpospolita Ludowa (PRL) – wprowadzona 22 lipca 1952 ( uchwalenie konstytucji). W 1989 nazwa ta przestała obowiązywać.

Podstawową rolę odgrywała PPR, założona 15 stycznia 1942 przez Grupę Inicjatywną

( Nowotko, Mołojec, Finder). Do połowy 1944 była to partia marginalna, nie mająca wpływu na podziemie. Do partii wstępowali członkowie KPP ( rozbitej w 1938), robotnicy chłopscy, rolnicy, biedota, elementy sfrustrowane społecznie. Program partii oparty był na dyktaturze proletariatu, dążono do zdobycia dominacji w życiu politycznym, podkreślano, że nie ma powrotu do Polski sprzed 1939. PPR chciała zaskarbić sobie poparcie społeczeństwa przez:

- ustępstwa na rzecz partii koncesjonowanych,

- ogłoszenie w sierpniu 1945 amnestii dla ludzi z podziemia – każdy „z lasu” mógł teoretycznie złożyć broń i rozpocząć nowe życie; skorzystało z tego 40 tysięcy osób, które przeważnie jednak były represjonowane,

W grudniu 1945 na I zjeździe PPR zaplanowano w Polsce budowę socjalizmu, wprowadzenie gospodarki centralnie planowanej.

                            SCENA POLITYCZNA

PPR + PPS              1948              Polska Zjednoczona Partia Robotnicza (PZPR)

                                          PPS / PPS

lubelska, przywódcy –                                   WRN, uległa stopniowej degradacji,

Osóbka – Morawski,                                        członkowie emigrowali do Londynu,

Cyrankiewicz                                                  lider – Pużak, w kraju działalność konspiracyjna

              SL / SL

              lubelskie                                Roch, posiadające Bataliony Chłopskie

W czerwcu 1945 powrócił Mikołajczyk. Objął funkcję ministra rolnictwa w Rządzie Jedności Narodowej. Liczono również, że później opcja Mikołajczyka wygra wybory i Polska stanie się krajem demokratycznym.

W lipcu 1945 Mikołajczyk przemianował nazwę SL na PSL, by stała się ona bardziej zrozumiała. Pierwszym honorowym liderem została Witos, następnie Mikołajczyk. Gdyby w 1947 przeprowadzono uczciwe wybory, z pewnością wygrałoby je PSL.

PSL głosiło teorię agraryzmu – podstawowym bogactwem jest ziemia i praca na roli; opowiadało się za parcelacją, z tym , że powstawać miały gospodarstwa nie mniejsze niż 15 ha. Jeśli chodzi o nacjonalizację przemysłu PSL było za tym, by zachować równowagę w gospodarce i drobną własność, kiedy komuniści opowiadali się za totalna nacjonalizacją.

Stronnictw Demokratyczne skupiało polską inteligencję i prywatnych przedsiębiorców .

                            Stronnictwo Pracy / Stronnictwo Pracy

             lubelskie              z Sikorskim, lider – Popiel,

                                                                      potem przeszło wewnętrzną transformację,               Popiel poszedł na współpracę z SP (lubelskim), i powstała jedna partia, której liderem był Popiel

Na działalność nie zezwolono:

- Stronnictwu Narodowemu,

- ugrupowaniom piłsudczykowskim.

                            POLSKIE PODZIEMIE PO 1945

Polskie podziemie zaczęło się rozpadać. Okulicki rozwiązał AK. Rząd Jedności Narodowej, który miał być „ rządem zgody narodowej”, cofnął poparcie dla rządu londyńskiego.

W Polsce rozpoczęła się nagonka na opcje związane z AK:

- plakat „ zapluty karzeł reakcji”

- w czerwcu 1945  -PPR, PPS i SL (lubelskie) powołały Główna Komisję Polityczną do Sprawa Walki z Bandytyzmem.