POLSKI PAŹDZIERNIK 1956
Nad Polską wisiała groźba radzieckiej interwencji. Chruszczow zaczął zdawać sobie sprawę, że jego liberalizacja polityczna posunęła się zbyt daleko i może doprowadzić do rozpadu bloku socjalistycznego (Węgry, Polska). Rosjanie rozpoczęli więc mobilizacje na terenach NRD oraz radzieckich jednostek w Polsce ( Dolny Śląsk, Opolszczyzna), które rozpoczęły marsz w kierunku Warszawy, by spacyfikować społeczne niezadowolenie.
Na czele Wojska Polskiego stał K. Rokossowski ( marszałek ZSRR).
Z polskich generałów – W. Komar opowiadał się po stronie polskiej, był za reformami, zmianami, a Frey- Bielecki zapowiadał, że wyda rozkaz bombardowania kolumn radzieckich.
W napiętej atmosferze odbyło się 19 października 1956 posiedzenie VIII Plenum KC PZPR.
Do Polski z Moskwy przybyli Chruszczow, Mołotow i Koniew ( szef Układu Warszawskiego). Delegacja radziecka przybyła do Polski, by nadzorować interwencje zbrojne w Polsce. I sekretarz- Ochab oraz Gomułka (przywrócony do partii) pojechali przywitać delegację. W Polsce ostatecznie nie doszło do interwencji radzieckiej. Odstąpienie od niej mogło mieć następujące powody:
- Gomułka i Ochab zapewnili delegację radziecką, że panują nad sytuacją w Polsce,
- radziecka delegacja w każdej chwili mogła być w Polsce internowana,
- stanowisko PZP poparła KPCh – Mao Tse-tung sygnalizował z Pekina, że protestuje przeciw interwencji w Polsce.
Rosjanie, którzy mieli problemy na Węgrzech nie chcieli problemów z Żółtym Bratem, zwłaszcza, że Chińczycy finalizowali wówczas prace nad bombą atomową.
Delegacja zaproszona została na VIII Plenum KC PZPR. Ustalono na nim następujące zmiany:
- na I sekretarza wybrano Gomułkę – będzie nim od października 1956 do 1970 (wydarzenia na wybrzeżu, Gomułka wydał rozkaz strzelania do stoczniowców w grudniu 1970). Są to lata ery Gomułki = epoka siermiężnego socjalizmu (- rozwój działań zbrojeniowych).
- przyjęto program ( upubliczniony, który ludzie odebrali jako rozrachunek ze stalinizmem):
1) 1,5 tysiąca ludzi zwolniono z więzień,
2) zapowiedziano, że każdy kraj socjalistyczny będzie miał prawo wybrać własną drogę dochodzenia do socjalizmu, czym przekreślono postanowienia Kominformu (droga radziecka)
3) zapowiedziano demokratyzację stosunków politycznych w Polsce
4) zapowiedziano przezwyciężenie trudności gospodarczych, na rok 1957 zmniejszono wydatki na inwestycje, chwilowo zastąpiono rozwój przemysłu ciężkiego rozwojem produkcji nastawionej na konsumpcję.
Gomułka jako I sekretarz, w listopadzie 1956 odbył pierwszą podróż zagraniczną do Moskwy. Gomułka złożył deklarację społeczną, że załatwi na spotkaniu z Chruszczowem dwie sprawy:
- ureguluje stosunki wojsk radzieckich na terenie Polski ( czyli, że zostaną one wyproszone),
- załatwi sprawę repatriacji Polaków przebywających na terenie ZSRR ( nie mieli oni dokumentów obywatelstwa polskiego, a mieli nadane w 1939 przymusowo obywatelstwo radzieckie).
Efekty spotkania w Moskwie były marne – żołnierze ZSRR opuszczą Polskę dopiero na początku lat dziewięćdziesiątych, a jeśli chodzi o kwestie repatriacyjne – powróciło 224 tysiące Polaków. Problem został więc nie rozwiązany, pozostało około 3 milionów.
roofi54