Najbardziej znani bohaterowie – sieroty to:
· Kopciuszek
· Królewna Śnieżka
· Ania z Zielonego Wzgórza
· Mary z Tajemniczego Ogrodu
· Jaś i Małgosia
W baśni ludowej sierota to zawsze bohater pozytywny (w przeciwieństwie do macochy, której stają się ofiarami), np. Jaś i Małgosia, O sześciu łabędziach, Jagnię i rybka braci Grimmów.
W baśniach tych następuje zmiana statusu społecznego sieroty (np. poślubia królewnę), otrzymuje on nagrodę.
Baśnie Andersena:
· Dzikie łabędzie
· Towarzysze podróży
Różne utwory z motywem sieroty:
· Nauki moralne na każdy dzień roku (1939) – przewodnik-kalendarz Antoniny Jadwiczowej
· Paulina Krakowowa, Pamiętnik młodej sieroty (1838)
o o sierocie, która uczyła się i później sama została nauczycielką
o opis i pochwała samodzielności
· Paulina Krakowowa, Imieniny Basi (1857)
· Szlachetne dzieci (1857)
· Książeczka dla Stefcia (1855)
· Duchy (1829)
o bohaterka nadmiernie lękliwa zostaje „uleczona” przez swych kuzynów, którzy straszą ją w lesie, udając upiory
· Stanisław Jachowicz, Pieśń sierot (...) (1847)
· Stanisław Jachowicz, Książeczka moralna (1809)
· Teresa Jadwiga, W społeczeństwie (1899)
· Maria Konopnicka, O krasnoludkach i sierotce Marysi (1895)
o bohaterka – bardzo zindywidualizowana (rozmawia ze zmarłymi, żyje osobno, z dala od dziecięcych zabaw
· utwory Lenartowicza i Porazińskiej
Schemat: litość -------- wdzięczność
· bezbiografizm
o słowo „sierota” samo w sobie jest już wizytówką, zazwyczaj bez nazwiska, czasem nawet bez imienia
o wygląd zewnętrzny
§ twarz blada, często na niej goszczą łzy
§ oczy zazwyczaj modre lub fiołkowe
§ włosy jasne lub złociste
§ ubranie – stare, zniszczone, podarte, skromne, znoszone
o cechy charakteru (wzorowe)
§ oszczędność
§ pracowitość
§ wdzięczność
§ skromność
Antybebok