PRAWO GOSPODARCZE
Zagadnienia administracyjnoprawne
Cezary Banasiński
Hanna Gronkiewicz-Waltz
Remigiusz Kaszubski
Krystyna Pawłowicz
Dariusz Szafrański
Marek Wierzbowski
Mirosław Wyrzykowski
pod redakcją naukową
Marka Wierzbowskiego i Mirosława Wyrzykowskiego
Wydawnictwa Prawnicze PWN
Warszawa 2001
WYKAZ SKRÓTÓW
BFG Bankowy Fundusz Gwarancyjny
CeTO Centralna Tablica Ofert SA
Dz.U. Dziennik Ustaw
EBC Europejski Bank Centralny
ESBC Europejski System Banków Centralnych GPW Giełda Papierów Wartościowych SA
k.c. ustawa z 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz.U. nr 16, poz. 93z późn. zm.)
KDPW Krajowy Depozyt Papierów Wartościowych
k.p.a. ustawa z 14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego
(tekst jedn.: Dz.U. z 1980 r. nr 9, poz. 26 z późn. zm.)
k.p.c. ustawa z 17 listopada 1964 r. - Kodes postępowania cywilnego (Dz.U. nr
43,poz. 296 z późn. zm.)
KPWiG Komisja Papierów Wartościowych i Giełd
KRS Krajowy Rejestr Sądowy utworzony na podstawie ustawy z 20 sierpnia
1997r.o Krajowym Rejestrze Sądowym (Dz.U. nr 121, poz. 796 z późn. zm.)
k.s.h. ustawa z 26 lipca 2000 r. - Kodeks spółek handlowych (Dz.U. nr 94,
poz.1037)
NBP Narodowy Bank Polski
NSA Naczelny Sąd Administracyjny
ONSA Orzecznictwo Naczelnego Sądu Administracyjnego
OSN Orzecznictwo Sądu Najwyższego
OTK Orzecznictwo Trybunału Konstytucyjnego
p.d.g. ustawa z 19 listopada 1999 r. - Prawo działalności gospodarczej (Dz.U.
nr 101, poz. 1178)
PiP "Państwo i Prawo"
PUG "Przegląd Ustawodawstwa Gospodarczego"
PUKU Państwowy Urząd Nadzoru Ubezpieczeń
RPEiS Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny
SN Sąd Najwyższy
s.s.e. specjalna strefa ekonomiczna
TK Trybunał Konstytucyjny
TR Traktat Rzymski
TS Europejski Trybunał Sprawiedliwości
UE Unia Europejska
u. o d.g. ustawa z 23 grudnia 1988 r. o działalności gospodarczej (Dz.U. nr 41, poz.
324 z późn. zm.) uchylona 1 stycznia 2001 r. przez ustawę Prawo
działalności gospodarczej (Dz.U. nr 101 poz. 1178)
UOKiK Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów
u.s.g. ustawa z 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (tekst jedn. Dz.U. z 1996r.
nr 19, poz. 74 z późn. zm.)
u.s.p. ustawa z 25 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym (Dz.U. nr 91, poz.
578 z późn. zm.)
ustawa o p.p. ustawa z 25 września 1981 r. o przedsiębiorstwach państwowych (tekst
jedn.: Dz.U. z 1991 r. nr 18, poz. 80 z późn. zm.)
u.s.w. ustawa z 5 czerwca 1998 r. o samorządzie województwa (Dz.U. nr 91, poz.
576 z późn. zm.)
WE Wspólnoty Europejskie
Na podstawie ustawy z 4 września 1997 r. o działach administracji rządowej (tekst jedn.:
Dz.U. z 1999 r. nr 82, poz. 928 z późn. zm.), ustawy z 8 sierpnia 1996 r. o organizacji i trybie pracy
Rady Ministrów oraz o zakresie działania ministrów (tekst jedn.: Dz.U. z 1999 r. nr 82, poz. 929) oraz
aktów wykonawczych tworzących urzędy poszczególnych ministrów i określających zakresy ich
działania:
- ministrem właściwym do spraw budżetu, finansów publicznych i instytucji finansowych jest
obecnie Minister Finansów;
- ministrem właściwym do spraw gospodarki i turystyki jest obecnie Minister Gospodarki;
- ministrem właściwym do spraw łączności jest obecnie Minister Łączności;
- ministrem właściwym do spraw obrony narodowej jest obecnie Minister Obrony Narodowej; , -
ministrem właściwym do spraw pracy i zabezpieczenia społecznego jest obecnie Minister Pracy i
Polityki Społecznej;
- ministrem właściwym do spraw rolnictwa, rozwoju wsi i rynków rolnych jest obecnie Minister
Rolnictwa i Rozwoju Wsi;
- ministrem właściwym do spraw rozwoju regionalnego, architektury i budownictwa oraz gospodarki
przestrzennej i mieszkaniowej jest obecnie Minister Rozwoju Regionalnego i Budownictwa;
- ministrem właściwym do spraw Skarbu Państwa jest obecnie Minister Skarbu Państwa;
- ministrem właściwym do spraw sprawiedliwości jest obecnie Minister Sprawiedliwości;
- ministrem właściwym do spraw wewnętrznych, administracji publicznej i wyznań religijnych jest
obecnie Minister Spraw Wewnętrznych i Administracji;
- ministrem właściwym do spraw zagranicznych jest obecnie Minister Spraw Zagranicznych;
- ministrem właściwym do spraw środowiska i gospodarki wodnej jest obecnie Minister Środowiska;
- ministrem właściwym do spraw transportu i gospodarki morskiej jest obecnie Minister Transportu i
Gospodarki Morskiej;
- ministrem właściwym do spraw zdrowia jest obecnie Minister Zdrowia.
SPIS TREŚCI
WSTĘP
Rozdział I.
ISTOTA PRAWA ADMINISTRACYJNEGO GOSPODARCZEGO (Cezary Banasiński)
1. Gospodarka, rynek, system gospodarczy
2. Geneza prawa gospodarczego
3. Istota prawa administracyjnego gospodarczego
Rozdział II.
HISTORYCZNE I WSPÓŁCZESNE PODSTAWY DOKTRYNALNE ROLI PAŃSTWA W
GOSPODARCE
1. Historyczna ewolucja koncepcji polityczno-gospodarczych (Cezary Banasiński)
1.1. Uwagi wstępne
1.2. Merkantylistyczny porządek gospodarczy państwa absolutystycznego
1.3. Liberalna autonomia gospodarcza
1.4. Interwencjonistyczny porządek gospodarczy
1.5. Etatystyczna gospodarka planowa
2. Współczesne koncepcje polityczno-gospodarcze (Mirosław Wyrzykowski)
2.1. Szkoła fryburska (ordoliberalizm)
2.2. Socjalna gospodarka rynkowa
2.3. Planification
3. Transformacja ustrojowa w państwach Europy Środkowej i Wschodniej (Mirosław Wyrzykowski)
Rozdział III. KONSTYTUCYJNE PODSTAWY USTROJU GOSPODARCZEGO (Cezary Banasiński)
1. Problem tzw. konstytucji gospodarczej
2. Społeczna gospodarka rynkowa
3. Gospodarstwo rodzinne
Rozdział IV
WOLNOŚĆ GOSPODARCZA (Krystyna Pawłowicz)
1. Uwagi ogólne
2. Zakres podmiotowy wolności gospodarczej
3. Wolność gospodarcza w Konstytucji RP
4. Prawo działalności gospodarczej z 1999 roku
4.1. Uwagi ogólne
4.2. Zakres stosowania ustawy
4.3. Przedmiot ustawy
4.4. Zasady prowadzenia działalności gospodarczej
4.5. Pojęcie działalności gospodarczej
4.6. Definicja przedsiębiorcy
4.7. Podejmowanie i wykonywanie działalności gospodarczej
4.8. Koncesje, zezwolenia, licencja przewozowa
4.8.1. Uwagi ogólne
4.8.2. Zakres reglamentacji
4.8.3. Pojęcie koncesji i zezwolenia
4.8.4. Koncesje i zezwolenia w Prawie działalności gospodarczej z 1999 roku
4.9. Oddziały i przedstawicielstwa
4.10. Mali i średni przedsiębiorcy
4.11. Samorząd gospodarczy
4.12. Zadania organów administracji w zakresie działalności gospodarczej
5. Swoboda gospodarcza w regulacjach Wspólnot Europejskich
Rozdział V
CENTRUM ADMINISTRACYJNO-GOSPODARCZE RZĄDU (Remigiusz Kaszubski)
1. Zagadnienia ogólne
2. Reforma Centrum Administracyjno-Gospodarczego Rządu
3. Rada Ministrów
4. Organy rządowej administracji gospodarczej
5. Podsumowanie
Rozdział VI.
NIETYPOWE PODMIOTY ADMINISTRUJĄCE W SFERZE GOSPODARKI (Krystyna Pawłowicz)
2. Przedsiębiorstwa
3. Agencje
4. Fundacje
5. Wnioski
Rozdział VII.
POZYCJA PRAWNA NARODOWEGO BANKU POLSKIEGO (Hanna Gronkiewicz- Waltz)
1. Funkcje banku centralnego
2. Autonomia banku centralnego
3. Instrumenty oddziaływania na banki handlowe
4. Formy prawne działania
Rozdział VIII.
KOMUNALNA ADMINISTRACJA GOSPODARCZA (Cezary Banasiński)
1. Mienie jednostek samorządu terytorialnego
2. Nabywanie mienia samorządowego
3. Istota gospodarki komunalnej
4. Zadania o charakterze użyteczności publicznej
5. Gospodarka komunalna wykonywana poza sferą użyteczności publicznej
6. Prawne formy wykonywania gospodarki komunalnej
6.1. Jednostki organizacyjne działające na zasadach określonych w ustawie o finansach publicznych
6.2. Komunalny zakład budżetowy
6.3. Spółki z udziałem jednostek samorządu terytorialnego
6.4. Powierzanie wykonywania zadań z zakresu gospodarki komunalnej na podstawie umowy
7. Przekształcenia przedsiębiorstw skomunalizowanych
Rozdział IX.
SAMORZĄD GOSPODARCZY I SAMORZĄD ZAWODOWY (Cezary Banasiński)
1. Samorząd gospodarczy
1.1. Pojęcie samorządu gospodarczego
1.2. Zadania samorządu gospodarczego
1.3. Podstawowe instytucje samorządu gospodarczego
1.3.1. Samorząd rzemiosła
1.3.2. Samorząd zawodowy niektórych podmiotów gospodarczych
1.3.3. Izby gospodarcze
1.3.4. Samorządy rolnicze
2. Samorząd zawodowy
2.1. Pojecie wolnego zawodu i zawodu zaufania publicznego
2.2. Istota samorządu zawodowego
2.3. Zasady organizacji samorządu zawodowego
Rozdział X. PRZEDSIĘBIORSTWO PAŃSTWOWE (Dariusz Szafrański)
2. Rodzaje przedsiębiorstw państwowych
3. Tworzenie, łączenie i podział oraz likwidacja przedsiębiorstw państwowych
4. Organy przedsiębiorstwa państwowego
5. Nadzór nad przedsiębiorstwem państwowym (nadzór założycielski)
Rozdział XI.
PRYWATYZACJA PRZEDSIĘBIORSTW PAŃSTWOWYCH (Dariusz Szafrański)
1. Ustawodawstwo prywatyzacyjne jako element kształtowania systemu prawnego gospodarki
1. rynkowej
2. Podstawowe metody prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych
2.1. Prywatyzacja pośrednia
2.1.1. Cel i mechanizm komercjalizacji przedsiębiorstwa
2.1.2. Charakter prawny aktu komercjalizacji przedsiębiorstwa
2.1.3. Prawne możliwości prywatyzacji pośredniej
2.2. Prywatyzacja bezpośrednia
2.2.1. Mechanizm prywatyzacji bezpośredniej
2.2.2. Prawne możliwości prywatyzacji bezpośredniej
Rozdział XII.
PRAWO BANKOWE (Hanna Gronkiewicz-Waltz)
1. Zakres regulacji bankowości
1.1. Typowe czynności bankowe
1.2. Zasady gospodarki finansowej banków
1.3. Tajemnica bankowa
2. Postępowanie przy tworzeniu banków
3. Nadzór bankowy
3.1. Przedmiot i zakres nadzoru bankowego
3.2. Środki nadzoru
3.3. Postępowanie naprawcze
3.4. Likwidacja, przejęcie i upadłość banku
3.5. Sądowa kontrola decyzji nadzorczych
4. Ubezpieczenie depozytów
Rozdział XIII.
PUBLICZNOPRAWNA PROBLEMATYKA UBEZPIECZEŃ (Marek Wierzbowski)
2. Pośrednictwo ubezpieczeniowe
3. Zezwolenia
4. Nadzór państwa
5. Kwestie końcowe
Rozdział XIV
PRAWO ANTYMONOPOLOWE (Marek Wierzbowski)
Rozdział XV
PUBLICZNOPRAWNE ASPEKTY OBROTU PAPIERAMI WARTOSCIOWYMI (Marek Wierzbowski)
1. Zakres regulacji publicznoprawnej obrotu papierami wartościowymi
2. Podstawowe zasady obrotu publicznego papierami wartościowymi
3. Podmioty działające w sferze publicznego obrotu papierami wartościowymi
4. Giełda Papierów Wartościowych w Warszawie SA i Centralna Tablica Ofert SA
5. Krajowy Depozyt Papierów Wartościowych
6. Domy maklerskie
7. Maklerzy i doradcy inwestycyjni
8. Emitenci i wprowadzający do obrotu
9. Subemitenci usługowi i inwestycyjni
10. Inwestorzy
11. Inwestorzy zbiorowi
12. Wprowadzanie papierów do obrotu giełdowego
13. Papiery wartościowe emitowane przez Skarb Państwa i NBP
14. Papiery wierzycielskie (depozytowe)
15. Problemy umiędzynarodowiania rynku papierów wartościowych
Rozdział XVI.
ADMINISTRACYJNOPRAWNE ASPEKTY DZIAŁALNOŚCI GOSPODARCZEJ OSÓB
ZAGRANICZNYCH (Dariusz Szafrański)
1. Podejmowanie i prowadzenie działalności przez osoby zagraniczne - uwagi ogólne
1.1. Pojęcie "osoby zagranicznej" oraz "przedsiębiorcy zagranicznego"
1.2. Przedsiębiorstwo Wspólnot jako przedsiębiorca zagraniczny
1.3. Działalność gospodarcza obywateli państw obcych i osób zagranicznych
1.4. Układ Europejski a działalność gospodarcza obywateli i przedsiębiorstw Wspólnot
2. Nabywanie przez cudzoziemców nieruchomości na terytorium RP - uwagi ogólne
2.1. Zakres stosowania ustawy o nabywaniu nieruchomości przez cudzoziemców
2.2. Zezwolenie jako przesłanka nabycia nieruchomości
2.3. Znaczenie prawne zezwolenia na nabycie nieruchomości
2.4. Dopuszczalność nabycia nieruchomości bez zezwolenia
2.5. Postanowienia Układu Europejskiego a nabywanie nieruchomości przez cudzoziemców
Rozdział XVII. PRAWO EUROPEJSKIEJ INTEGRACJI GOSPODARCZEJ (Cezary Banasiński)
1. Podstawy prawa gospodarczego Wspólnot Europejskich
1.1. Uwagi ogólne
1.2. Wspólny rynek
1.3. Podstawowe wolności (swobody)
1.4. Unia gospodarcza i walutowa
2. Układ Europejski o ustanowieniu stowarzyszenia pomiędzy Polską a Wspólnotami Europejskimi i
ich państwami członkowskimi
2.1. Uwagi ogólne
2.2. Przepływ towarów
2.3. Swoboda przedsiębiorczości
...
MrNoBody