podst progr.pdf

(412 KB) Pobierz
MEN_TOM_1.indd
PODSTAWA PROGRAMOWA KSZTAŁCENIA OGÓLNEGO
DLA SZKÓŁ PODSTAWOWYCH
(Fragmenty załącznika nr 2 rozporządzenia)
Kształcenie ogólne w szkole podstawowej tworzy fundament wykształce-
nia – szkoła łagodnie wprowadza uczniów w świat wiedzy, dbając o ich har-
monijny rozwój intele ktu alny, etyczny, emo cjo nalny, społeczny i fi zyczny.
Kształcenie to dzieli się na dwa etapy edukacyjne:
1) I etap edukacyjny, obejmujący klasy I–III szkoły podstawowej – edukacja
wczesno szkolna;
2) II etap edukacyjny, obejmujący klasy IV–VI szkoły podstawowej.
Celem kształcenia ogólnego w szkole podstawowej jest:
1) przyswojenie przez uczniów podstawowego zasobu wiadomości na te-
mat faktów, zasad, teorii i praktyki, dotyczących przede wszystkim te-
matów i zjawisk bliskich doś wiad czeniom uczniów;
2) zdobycie przez uczniów umiejętności wykorzystywania posiadanych
wiadomości pod czas wyko ny wania zadań i rozwiązywania problemów;
3) kształtowanie u uczniów postaw warunkujących sprawne i odpowie-
dzialne funkcjonowanie we współczesnym świecie.
Do najważniejszych umiejętności zdobywanych przez ucznia w trakcie
kształcenia ogólnego w szkole podstawowej należą:
1) czytanie – rozumiane zarówno jako prosta czynność, jako umiejęt-
ność rozumienia, wykorzystywania i przetwarzania tekstów w zakresie
umożliwiającym zdobywanie wiedzy, rozwój emocjonalny, intelektual-
ny i moralny oraz uczestnictwo w życiu społeczeństwa;
2) myślenie matematyczne – umiejętność korzystania z podstawowych na-
rzędzi mate ma ty ki w życiu codziennym oraz prowadzenia elementar-
nych rozumowań matema tycz nych;
3) myślenie naukowe – umiejętność formułowania wniosków opartych na
obserwacjach em pi rycznych dotyczących przyrody i społe czeństwa;
4) umiejętność komunikowania się w języku ojczystym i w języku obcym,
zarówno w mowie, jak i w piśmie;
5) umiejętność posługiwania się nowoczesnymi technologiami informa-
cyjno-komunikacyjnymi, w tym także dla wyszukiwania i korzystania
z informacji;
6) umiejętność uczenia się jako sposób zaspokajania naturalnej ciekawości
świata, odkrywania swoich zainteresowań i przygotowania do dalszej
edukacji;
7) umiejętność pracy zespołowej.
35
PODSTAWA PROGRAMOWA KSZTAŁCENIA OGÓLNEGO DLA SZKÓŁ PODSTAWOWYCH
187616962.045.png 187616962.046.png 187616962.047.png 187616962.048.png 187616962.001.png 187616962.002.png 187616962.003.png 187616962.004.png 187616962.005.png
Jednym z najważniejszych zadań szkoły podstawowej jest kształ cenie umie-
jętności posłu giwania się językiem polskim, w tym dbałość o wzbogacanie za-
sobu słownictwa uczniów. Wypełnianie tego zadania należy do obowiązków
każdego nauczyciela.
Ważnym zadaniem szkoły podstawowej jest przygotowanie uczniów do ży-
cia w społe czeństwie informacyjnym. Nauczyciele powinni stwarzać uczniom
warunki do nabywania umiejętności wy szu ki wa nia, porządkowania i wyko-
rzystywania informacji z róż nych źródeł, z zastosowaniem technologii infor-
macyjno-komunikacyjnych, na zajęciach z różnych przedmiotów.
Realizację powyższych celów powinna wspomagać dobrze wyposażona bi-
blioteka szkolna, dysponująca aktualnymi zbiorami, zarówno w postaci księ-
gozbioru, jak i w postaci zasobów multimedialnych. Nauczyciele wszystkich
przedmiotów powinni odwoływać się do zasobów biblioteki szkolnej i współ-
pracować z nauczycielami bibliotekarzami w celu wszechstronnego przygoto-
wania uczniów do samokształcenia i świado me go wyszukiwania, selekcjo no-
wania i wykorzystywania informacji.
Ponieważ środki społecznego przekazu odgrywają coraz większą rolę zarów-
no w życiu społecznym, jak i indywidualnym, każdy nauczyciel powinien
poś więcić dużo uwagi edukacji medialnej, czyli wychowaniu uczniów do
właściwego odbioru i wykorzystania mediów.
Ważnym zadaniem szkoły podstawowej jest także edukacja zdrowotna, której
celem jest kształtowanie u uczniów nawyku dbałości o zdrowie własne i in-
nych ludzi oraz umiejętności tworzenia środowiska sprzyjającego zdrowiu.
W procesie kształcenia ogólnego szkoła podstawowa kształtuje u uczniów
postawy sprzyjające ich dalszemu rozwojowi indywidualnemu i społecz-
nemu, takie jak: uczciwość, wiarygodność, odpowiedzialność, wytrwałość,
poczucie własnej wartości, szacunek dla innych ludzi, ciekawość poznaw-
cza, kreatywność, przed siębiorczość, kultura osobista, gotowość do uczest-
nictwa w kulturze, podejmowania inicjatyw oraz do pracy zespołowej.
W rozwoju społecznym bardzo ważne jest kształtowanie postawy obywa-
telskiej, postawy poszanowania tradycji i kultury własnego narodu, a także
postawy poszanowania dla innych kultur i tradycji. Szkoła podejmuje odpo-
wiednie kroki w celu zapobiegania wszelkiej dyskryminacji.
Wiadomości i umiejętności, które uczeń zdobywa w szkole podstawowej
opi sa ne są, zgodnie z ideą europejskich ram kwalifi kacji, w języku efektów
kształ cenia 1 . Cele kształcenia sformuło wane są w ję zy ku wy ma gań ogólnych,
a treści nauczania oraz oczekiwane umiejęt ności uczniów sformuło wa ne są
w ję zyku wymagań szczegółowych.
1 Zalecenie Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 23 kwietnia 2008 r. w sprawie usta-
nowienia europejskich ram kwalifi kacji dla uczenia się przez całe życie (2008/C111/01).
36
EDUKACJA PRZEDSZKOLNA I WCZESNOSZKOLNA
187616962.006.png 187616962.007.png 187616962.008.png 187616962.009.png 187616962.010.png 187616962.011.png 187616962.012.png 187616962.013.png 187616962.014.png 187616962.015.png
Działalność edukacyjna szkoły jest określona przez:
1) szkolny zestaw programów nauczania, który uwzględniając wymiar wy-
chowawczy, obejmuje całą działalność szkoły z punktu widzenia dydak-
tycznego;
2) program wychowawczy szkoły obejmujący wszystkie treści i działania
o charakterze wychowawczym;
3) program profi laktyki dostosowany do potrzeb rozwojowych uczniów
oraz potrzeb danego środowiska, obejmujący wszystkie treści i działania
o charakterze profi laktycznym.
Szkolny zestaw programów nauczania, program wychowawczy szkoły oraz
program profi laktyki tworzą spójną całość i muszą uwzględniać wszystkie
wymagania opisane w podstawie programowej. Ich przygotowanie i realiza-
cja są zadaniem zarówno całej szkoły, jak i każdego nauczyciela.
Obok zadań wychowawczych i profi laktycznych nauczyciele wykonują rów-
nież działania opiekuńcze odpowiednio do istniejących potrzeb.
Szkoła oraz poszczególni nauczyciele podejmują działania mające na celu
zindywidua li zo wane wspo maganie rozwoju każdego ucznia, stosownie do
jego potrzeb i możli wości. Uczniom z niepełnosprawnościami, w tym uczniom
z upośledzeniem umysłowym w stopniu lekkim, nauczanie dostosowuje się
ponadto do ich możliwości psychofi zycznych oraz tempa uczenia się.
Podstawa programowa kształcenia ogólnego dla szkół podstawowych dzieli
się na dwa etapy edukacyjne: I etap edukacyjny obejmujący klasy I–III szkoły
podstawowej – edukacja wczesnoszkolna realizowana w formie kształcenia
zintegrowanego oraz II etap edukacyjny, obejmujący klasy IV–VI szkoły pod-
stawowej, podczas którego realizowane są następujące przedmioty:
1) język polski;
2) język obcy nowożytny;
3) muzyka;
4) plastyka;
5) historia i społeczeństwo;
6) przyroda;
7) matematyka;
8) zajęcia komputerowe;
9) zajęcia techniczne;
10) wychowanie fi zyczne;
11) wychowanie do życia w rodzinie 2 ;
2 Sposób nauczania przedmiotu wychowanie do życia w rodzinie określa rozporządzenie
Ministra Edukacji Narodowej z dnia 12 sierpnia 1999 r. w sprawie sposobu nauczania
37
PODSTAWA PROGRAMOWA KSZTAŁCENIA OGÓLNEGO DLA SZKÓŁ PODSTAWOWYCH
187616962.016.png 187616962.017.png 187616962.018.png 187616962.019.png 187616962.020.png 187616962.021.png 187616962.022.png 187616962.023.png 187616962.024.png 187616962.025.png
12) etyka;
13) język mniejszości narodowej lub etnicznej 3 ;
14) język regionalny – język kaszubski 3 .
szkolnego oraz zakresu treści dotyczących wiedzy o życiu seksualnym człowieka, o za-
sadach świadomego i odpowiedzialnego rodzicielstwa, o wartości rodziny, życia w fa-
zie prenatalnej oraz metodach i środkach świadomej prokreacji zawartych w podsta-
wie programowej kształcenia ogólnego (Dz. U. Nr 67, poz. 756, z 2001 r. Nr 79, poz. 845
oraz z 2002 r. Nr 121, poz. 1037).
3 Przedmiot język mniejszości narodowej lub etnicznej oraz przedmiot język regionalny ję-
zyk kaszubski jest realizowany w szkołach (oddziałach) z nauczaniem języka mniejszości
narodowych lub etnicznych oraz języka regionalnego – języka kaszubskiego, zgodnie
z rozporządzeniem Ministra Edukacji Narodowej z dnia 14 listopada 2007 r. w sprawie
warunków i sposobu wykonywania przez przedszkola, szkoły i placówki publiczne za-
dań umożliwiających podtrzymywanie poczucia tożsamości narodowej, etnicznej i ję-
zykowej uczniów należących do mniejszości narodowych i etnicznych oraz społeczno-
ści posługującej się językiem regionalnym (Dz. U. Nr 214, poz. 1579).
187616962.026.png 187616962.027.png 187616962.028.png 187616962.029.png 187616962.030.png 187616962.031.png 187616962.032.png 187616962.033.png
PODSTAWA PROGRAMOWA EDUKACJI WCZESNOSZKOLNEJ
I etap edukacyjny: klasy I–III
Edukacja wczesnoszkolna ma stopniowo i możliwie łagodnie przeprowadzić
dziecko z kształcenia zintegrowanego do nauczania przedmiotowego w kla-
sach IV–VI szkoły podstawowej. Edukacja wczesnoszkolna opisana jest po-
przez:
1) zestaw celów kształcenia i wynikających z nich ogólnych zadań szkoły;
2) wykazwiadomości i umiejętności ucznia kończącego klasę I i ucznia koń-
czącego klasę III szkoły podstawowej.
Powodem wyodrębnienia klasy I szkoły podstawowej jest podkreślenie cią-
głości procesu edukacji rozpoczętego w przedszkolu i kontynuowanego
w szkole podstawowej. Chodzi też o uwzględnienie możli wości rozwojo-
wych ucznia klasy I, a także o właściwe rozmieszczenie treści nauczania w ra-
mach I etapu edukacyjnego. Edukacja wczesnoszkolna jest procesem rozło-
żonym na 3 lata nauki szkolnej. Oznacza to, że wiadomości i umiejętności
zdobywane przez ucznia w klasie I będą powtarzane, pogłębiane i rozszerza-
ne w klasie II i III.
Zakres wiadomości i umiejętności, jakimi ma dysponować uczeń kończący
klasę III szkoły podstawowej, ustalono tak, by nauczyciel mógł je zrealizo-
wać z uczniami o przeciętnych możliwościach. Jest to waż ne założenie, gdyż
wia do mości i umiejętności ukształ to wa ne w kla sach I–III szkoły podstawowej
stanowią bazę i punkt wyjścia do nauki w klasach IV–VI szkoły podstawowej.
W sprzyjających warunkach edukacyjnych można kształcenie zorgani zo wać
tak, by uczniowie w ciągu I etapu edukacyjnego nauczyli się znacznie więcej.
Z drugiej strony, niektórym uczniom trzeba udzielić pomocy psychologicz-
no-pedagogicznej, żeby mogli sprostać wymaganiom określonym w podsta-
wie programowej kształcenia ogólnego dla szkół podstawowych w zakresie
I etapu edukacyjnego.
Celem edukacji wczesnoszkolnej jest wspomaganie dziecka w rozwoju
intelektualnym, emocjonalnym, społecznym, etycznym, fi zycznym i este-
tycznym. Ważne jest również takie wychowanie, aby dziecko w miarę swo-
ich możliwości było przygotowane do życia w zgodzie z samym sobą, ludź-
mi i przyrodą. Należy zadbać o to, aby dziecko odróżniało dobro od zła,
było świadome przynależności społecznej (do rodziny, grupy rówieśniczej
i wspólnoty narodowej) oraz rozumiało konieczność dbania o przyrodę.
Jednocześnie dąży się do ukształ towania sys te mu wiadomości i umiejętno-
ści potrzebnych dziecku do poznawania i rozumienia świata, radzenia so-
bie w codziennych sytuacjach oraz do kontynuowania nauki w klasach
IV–VI szkoły podstawowej.
Cele kształcenia
– wymagania
ogólne
39
PODSTAWA PROGRAMOWA EDUKACJI WCZESNOSZKOLNEJ
187616962.034.png 187616962.035.png 187616962.036.png 187616962.037.png 187616962.038.png 187616962.039.png 187616962.040.png 187616962.041.png 187616962.042.png 187616962.043.png 187616962.044.png
Zgłoś jeśli naruszono regulamin