Scooter tuning - na z�amanie karku 2009.10.01. �ukasz �Boczo� Tomanek Ten d�wi�k turbodo�adowanej pilarki! Normalnie zawody drwali! �Ale si� wszyscy czepili tych R-jedynek, Gixxer�w i innych plastik�w. A co, to inni dwuko�owcy nie robi� nam burdelu w aktach?! Ile razy widz� m�odziaka na stjinujgowanym skuterku, kt�ry ma gaz tylko w pozycji wy��czonej na postoju, albo w��czony na maksa w czasie jazdy. I ten d�wi�k turbodo�adowanej pilarki ! Matko, jak �cigacz odwinie z pe�nej �ychy to brzmi to jako� przynajmniej! A oni?! Normalnie zawody drwali!". Tak w�a�nie wznieci� si� m�j znajomy w rozmowie na temat opinii spo�ecze�stwa o motocyklistach. Jakby tego tematu nie ugry��, ma cz�owiek racj�. W miastach a� wrze od niepochlebnych opinii na temat motocyklist�w, kt�rzy �na z�amanie karku p�dz� na jednym kole 250 km/h przez miasto, obok szk�, ko�cio��w, przedszkoli, supermarket�w". Dziennikarze maj� tutaj niezawodn� po�ywk�, racz�c publik� statystykami, kt�re wyja�niaj� wszystko, a jeszcze cz�ciej takimi, kt�re nic nie wyja�niaj�. Na brukowce i ludowe przes�dy wp�ywu nie mamy i raczej wiele tutaj nie da si� zdzia�a�. Moim zdaniem zapomniano jednak w tym ca�ym anty-motocyklowym ferworze o jednym, drobnym szczeg�liku. Czy aby na pewno tylko 180 konny przecinak kierowany przez osob� skrajnie nieodpowiedzialn� stanowi zagro�enie? A co z dzieciakami na skuterach? Czy na pewno 50cm3 jest gwarantem dobrych manier, zachowania bezpiecze�stwa, ma�ych szk�d? Prosz� mi wierzy�, problem jest niemal tak samo dotkliwy. Mit nr. 45 Na pocz�tek o�miel� si� zdementowa� powszechnie wyznawany mit / nonsens - �Nawet jak w co� wjedzie, to nic mu si� nie stanie, bo to jedzie tylko 45/h". Taka pr�dko�� chwili wypadku jest wi�cej ni� wystarczaj�ca, aby cz�owieka pozbawi� �ycia, a w najlepszym przypadku zafundowa� mu metalowe �ruby w ko�ciach. Dawno temu, kiedy rozum trzyma�em w szufladzie, zjechali�my z kuzynem na poblisk� polan�, na kt�rej sta�o pe�no stog�w siana. Rado�ni i szcz�liwi postanowili�my rozp�dzi� si� na naszych rowerach i w nie wjecha�. Za��my, �e pr�dko�� sk�adaka na polanie wynosi�a wtedy 15 km/h. Rozp�dziwszy si� i wpakowawszy w siano, brutalnie rozczarowa�em si�. Przecie� to mia�o by� mi�kkie! Mia�o nie bole�! Ej, co jest?! Wyobra�cie sobie, �e jedziecie skuterem z trzy razy wi�ksz� pr�dko�ci� i �adujecie si� w sam r�g (miejsce, kt�re jest wzmocnione) vana. Gwarantuj�, �e nie sko�czy si� na plastrach i ibupromie. Wystarczy rzuci� okiem na wyniku crash testu jedno�ladu przy tej pr�dko�ci. Rodzice przez szloch wycedz� �O Bo�e! Jak to si� mog�o sta�! Przecie� to motorower. One s� bezpieczne!". Pasa�erom vana nic si� nie stanie, przyjedzie Max Kolonko, wyp�aci odszkodowanie i wszystko b�dzie gites. Dzieciak ze skutera sp�dzi kilka tygodni w szpitalu z rurkami wystaj�cymi z ka�dego otworu w ciele, a potem czeka go d�uga rekonwalescencja. O ile oczywi�cie prze�yje. Ale przecie� to si� mia�o nie zdarzy�. Przecie� skuter = bezpieczny i dla wszystkich. Niedowiarkom sugeruje ma�y eksperyment. W��cie prosz� rolki na nogi i wjed�cie w �cian�. Na rolki nie potrzeba �adnego uprawnienia. To w zasadzie je�d��ce buciki. Bola�o? Dynamit na k�kach Mam ochot� wzi�� spinacz do papieru i u�y� go na sobie niezgodnie z jego przeznaczeniem, widz�c, jak przedzia� ko�cowo podstaw�wkowy/gimnazjalny zachowuje si� na jedno�ladzie. Do niekt�rych nie dociera, �e manetka gazu daje si� stopniowo odkr�ca�, dzi�ki czemu obroty silnika i wzrost pr�dko�ci mo�emy dozowa� i dostosowywa� do warunk�w panuj�cych na drodze. Albo ON albo OFF. Gara�, albo pe�na �ycha. Nie ma innej opcji. �ycie codziennie mnie zaskakuje. Raz mniej, raz bardziej. Czasami przera�a, czasami �mieszy. Kiedy� np. na parkingu przy supermarkecie pewien m�odzieniec chcia� prawdopodobnie przyszpanowa�, bo zacz�� na swoim Keewayu robi� przegaz�wk�. Zapomnia� jednak biedaczyna, �e nie ma bieg�w, tylko przek�adni� automatyczn�, po czym sprz�t wyjecha� mu spod ty�ka. Inny z kolei chcia� pokaza�, �e jego maszyna jest w mie�cie zwinniejsza i bardziej por�czna. Petard� przeszed� z prawej, w jednej chwili zapominaj�c o wszystkich obowi�zuj�cych przepisach (kt�rych prawdopodobnie w �wietle prawa dopiero powinien si� nauczy�). Wystarczy�by w�zek z niemowlakiem na przej�ciu ... Zaobserwowa�em te� inne zjawisko, tym razem na drogach poza miastem. Nale�� do motocyklist�w, kt�rzy nie musz� mie� za wszelk� cen� dw�jki jako pierwszej cyfry na pr�dko�ciomierzu. Lubi� pyka� sobie pr�dko�ci� regulaminow�. B�ysk �wiat�a w lusterku. Zbli�a si� skuter. Jedziemy 7 dyszek. Nagle znik�d pojawia si� jazgot pi�y �a�cuchowej i skuter mnie wyprzedza. To zdecydowanie wi�cej, ni� przepisy pozwalaj�. Zgadza si�. Nar�d nie zdaje sobie nawet sprawy, ile skuter�w, kt�re wygl�daj� na wozide�ka nie b�d�ce w teorii w stanie jecha� wi�cej, ni� 4 paczki, s� w stanie rozbuja� si� do ponad setki. Byle tylko mie� trzycyfrowe wskazania pr�dko�ciomierza bez prawka. Pomijam serwisowe odblokowanie sprz�ta. Na ryku jest dost�pny ca�y ogrom podzespo��w, kt�re pozwalaj� z 50cm3 wycisn�� np. 10 koni. W przypadku wi�kszego cylindra (70,80 cm3) koniki si� mno��. Kolejna historia z �ycia wzi�ta. Widzia�em niedawno ch�opaczka. Przyrzekam, wygl�da� jakby w�a�nie sko�czy� przedszkole. �miga� przez miasto na stuningowanym sprz�cie (bez fuszerki, walizeczka kasy na ko�ach) dr�c si� wydechem i pa�uj�c na maksa. Wybaczcie brak precyzji w pomiarach, ale dam sobie r�k� uci��, �e lecia� oko�o st�wki. Sto kilometr�w na godzin� wyci�ni�te ze sprz�ta kierowanego przez syneczka o wzro�cie 120 cm. A co, je�li ch�opak ma zaawansowane ADHD? Co, je�li w�a�nie obejrza� film sensacyjny i si� nabuzowa�? Ludzie w tym wieku zazwyczaj nie posiadaj� w�asnych dochod�w. Tuning skuter�w finansowany jest wtedy najcz�ciej przez rodzic�w. Pytanie tylko czy w razie wypadku rodzice b�d� gotowi pokry� wszystkie szkody wyrz�dzone przez swoj� latoro�l? Przypominam, i� motorower b�d�cy w stanie rozwin�� ponad 45 km/h w �wietle prawa jest motocyklem. Kierowanie nim wymaga prawa jazdy odpowiedniej kategorii. Brak tego dokumentu u kieruj�cego sprawia, i� ewentualnych szk�d nie pokryje �aden ubezpieczyciel... P� biedy je�li chodzi o rozliczenie koszt�w naprawy cudzego auta. A co je�li osoba poszkodowana w wypadku wymaga�a b�dzie do�ywotniego wyp�acania comiesi�cznej renty za poniesiony uszczerbek na zdrowiu? To nie koniec dramatu, kt�ry dane by�o mi zaobserwowa�. Zlot motocyklowy, wataha biker�w dobrze si� bawi, �mieje, rozmawia. Zbieraj� si� do domu, formuj� �adn� kolumn� i przetaczaj� si� przez miasto. Wtem podpina si� grupka pi��dziesi�tek z dziurawymi wydechami i zaczyna si� bonanza. P� tonowe kr��owniki jad� spokojnie, dudni�c widlakami. Obroty skuter�w rosn� do 50 000 na minut�, wrzask nie do zniesienia. Wyprzedzaj�. No oczywi�cie, �e wyprzedzaj�. To ju� jest dostatecznie irytuj�ce. Na w�asne oczy widzia�em, jak kilku m�odziak�w przeplot�o si� z kolumn� motocyklist�w, mijaj�c ich niczym pacho�ki na placu manewrowym. Takie ma�e ekstremum. Mini potw�r Mo�liwo�ci stworzenia z poczciwej pi��dziesi�tki ekstremalnego wymiatacza s� kolosalne. Pomijam tu ca�y tuning optyczny, czyli neony, naklejki, �wiec�ce wentyle i ca�� reszt�. Je�eli kasa nie stanowi problemu, z ma�ego skuterka mo�na stworzy� kilkunastokonne monstrum. Serwisy aukcyjne i sklepy motoryzacyjne obfituj� w odpowiedni sprz�t. Za cen� maksymalnie stuningowanego skutera mo�na naby� sobie np. rodzinnego sedna i pojecha� nim na wakacje. Oczywi�cie ekstremalne metody wyd�ubywania z malutkiego serduszka kilkunastu dodatkowych koni i odchudzanie go z przeznaczeniem do wy�cig�w to pewna skrajno��, ale za kilka st�wek mo�na spowodowa�, �e maszyna z �motorower" wpisanym w dowodzie rozp�dzi si� w kilka sekund do setki. Powsta�o nowe hobby - pojecha� jak najszybciej przy jak najmniejszych uprawnieniach. Pojazdy, kt�re potrafi� si� rozp�dzi� do wy�szych pr�dko�ci, nie bez powodu wymagaj� uprawnie� mo�liwych do zdobycia w okre�lonym wieku. Czy 10,11,12-latek naprawd� jest na tyle rozwini�ty umys�owo, aby porusza� si� z tak� pr�dko�ci�? W ka�dym mie�cie mo�na spotka� skutery, kt�re dubluj� sw�j dopuszczony przepisami v-max. Nasuwa mi si� zatem jedno pytanie: skoro ludzie s� w stanie w�adowa� tyle kasy w skuter, aby je�dzi� szybciej, czemu na torach wieje pustkami? Dlaczego profesjonalne i amatorskie wy�cigi skuter�w to nadal margines? Nieprecyzyjna nagonka By� mo�e nieuwa�nie ogl�dam telewizj�, czytam wiadomo�ci w Internecie, prasie, s�ucham radia, ale nie widzia�em, ani nie s�ysza�em jeszcze w �adnym medium osobnego programu po�wi�conego mrocznej stronie skuter�w. Nie chc� wciela� si� w w�satego profesora w blezerku w krat� i przynudza� z r�wnaniami i wzorami. Powiem wi�c, �e skuter rozp�dzony do 40 km/h z kierowc� wa��cym oko�o 60 kilogram�w wystarczy, aby u�mierci� kobiet� z w�zkiem. Niby cztery dyszki, mo�na przecie� tyle osi�gn�� na rowerze. Kolosalna ekspansja ma�ych jedno�lad�w obj�a wioski, miasteczka, miasta, metropolie. W Wietnamie np. nikt nie wie, co to jest Yamaha R1 czy Honda Fireblade, a codziennie na drogach ginie tam 50 os�b w wypadkach z udzia�em motorower�w. Czasami odnosz� wra�enie, �e w�saty tatko siedzi przed telewizorem, oburzony ogl�da wiadomo�ci, w kt�rych naje�d�aj� na �gumuj�cych" motocyklist�w, a chwil� p�niej daje swojemu synkowi 30 z� na paliwo do stuningowanego skutera, kt�rym ten b�dzie dzidowa� po mie�cie, maj�c �wi�te przekonanie, �e synu� jest daleki od wszystkiego, co g�upie i nierozwa�ne. Co jest niestety smutn� regu�� w�r�d u�ytkownik�w skuter�w, wi�kszo�� z nich z wyposa�enia ochronnego posiada jedynie kask. Zupe�nie jakby w przypadku ich gleby asfalt by� mniej szorstki, a kraw�niki bardziej elastyczne. Na koniec m�j ulubiony temat. Pr�dko�� zabija. �Motocykle rozwijaj�ce 300 km/h to je�d��ca �mier�!". Hajabusa z takim speedem wjechawszy w betonow� �cian�, rozbry�nie si� na kawa�eczki, m�zg kierowcy te�. Gimnazjalista w t-shircie jad�cy ...
anabel157