KRĘGOSŁUP
LECZENIE OPERACYJNE
Fenestracja
Wykonywana w celu usunięcia przepukliny krążka międzykręgowego. Jest oszczędnym dostępem operacyjnym. Polega na usunięciu w.żółtego i krawędzi łuków po stronie operowanej.
Hemilaminektomia
Stosuje się w przypadkach przepuklin centralnych przy istniejących zmianach zwyrodnieniowo-przeciążeniowych. Polega na usunięciu połowy łuku kręgowego, od jego nasady do podstawy wyrostka kolczystego
Laminektomia
Wykonuje się ja w przypadkach kręgozmyku lub rozległych zmian śródkanałowych, zmian uciskowych wewnątrz worka oponowego. Polega on na usunięciu łuku kręgu, przecięciu więzadła międzykolcowego oraz odcięciu wyrostka kolczystego.
Laminoplastyka
Polega na zastapieniu łuków kręgów poprzez elementy egzogenne (płytki tytanowe i śruby)
Facetektomia
Usunięcie stawów międzykręgowych
Transpedicularne zespolenia kręgosłupa (z dojścia tylnego)
Zespolenie za pomoca belek stabilizujących i śrub umieszczanych w trzonach kręgów. Dobra metoda ze względu na dobrą stabilizację z mało rozległym usztywnieniem kręgów zdrowych oraz wraz z odtworzeniem krzywizn kręgosłupa.
Wertebroktomia
Usunięcie trzonu kręgu ; w miejsce trzonu wszczepia się element kostny i stabilizuje go za pomocą belek stabilizujących lub płytek.
Wertebroplastyka
Polega na wprowadzeniu cementu kostnego do uszkodzonego (złamanego, zmiażdźonego) trzonu kręgu. Najczęściej wykonuje się ją w przypadku złamań osteoporotycznych.
Kyfoplastyka
Polega na odtworzeniu operacyjnym kształtu trzonu kręgu piersiowego ; pierw do złamanego/zmienionego w procesie choroby kręgu wprowadza się balonik, pompuje się go i stwarza miejsce pod kolejno wprowadzany cement.
Zespolenia i stabilizacja kręgosłupa szyjnego:
· Cage poliwęglowy
· Płytka tytanowa i ceramiczna
· Proteza dysku
Zespolenia i stabilizacja kręgosłupa lędźwiowego:
· Stabilizacja przeznasadowa (transpedicularna)
· Stabilizacja przeznasadowa z cage’em
MAŁOINWAZYJNE LECZENIE DYSKOPATII LĘDŹWIOWEJ
1. Termonukleoplastyka (Intradiscal ElectroThermal Therapy - IDET)
Jest to metoda wykorzystująca technikę termokoagulacji. Pod kontrolą monitora RTG wprowadza się odpowiedni cewnik, który umieszcza się w krążku międzykręgowym po wewnętrznej stronie pierścienia włóknistego. Temperatura ok. 50°C emitowana przez kilkanaście minut powoduje przebudowę struktury włókien kolagenowych pierścienia włóknistego. Procedura ta posiada bardzo ograniczone wskazania, których należy przestrzegać, aby osiągnąć zadowalającą skuteczność.
2. Mikrodiscektomia endoskopowa (Endoscopic Microdiscectomy - ME)
Stosowana jest w przypadkach, kiedy nastąpiło duże przemieszczenie krążka międzykręgowego do kanału kręgowego i nie ma możliwości jego usunięcia poprzednimi metodami. Jest odmianą stosowanych powszechnie operacji laparoskopowych. Jej zaletą pozostaje mała inwazyjność, wynikająca z niewielkiego cięcia na skórze (1,5-2 cm), odwarstwienia mięśni bez ich przecinania i operowania w bardzo małej przestrzeni. Przebieg zabiegu kontroluje się na monitorze za pomocą kamery operacyjnej i optyki umieszczonej w polu operacyjnym. Zapewnia to większy komfort pacjentowi, który odczuwa mniej bólu w okresie pooperacyjnym, bardzo szybko się "uruchamia" i rehabilituje, co pozwala na krótki pobyt w szpitalu i wczesny powrót do pracy. Skuteczność zabiegów mikrodiscektomii sięga 80%.
3. Przezskórna Laserowa Dekompresja Dysku (Percutaneus Laser Disc Decompression - PLDD)
Jest techniką, w której w odróżnieniu od poprzedniej metody wykorzystuje się dużą energię wytworzoną przez laser medyczny. Powoduje to usunięcie fragmentu krążka międzykręgowego ("dysku") i stopniowe odparowanie wody, tzw. waporyzację (krążek międzykręgowy u dorosłych w 70% składa się z wody). Efektem tych procesów jest zmniejszenie ciśnienia wewnątrz "dysku" i przez to zmniejszenie lub ustąpienie nacisku na struktury nerwowe. Podczas tej procedury wprowadza się specjalną igłę do chorego krążka międzykręgowego. Jej ułożenie kontroluje się aparatem RTG lub tomografią komputerową. Po ufiksowaniu igły umieszcza się w niej światłowód, którego koniec podłączony jest do lasera. Wyemitowana zostaje adekwatna dla pacjenta dawka energii. Cały zabieg trwa 15-30 minut, przeprowadzany jest w znieczuleniu miejscowym lub - dla większego komfortu chorego - w krótkiej sedacji dożylnej. Wykonywany może być w warunkach ambulatoryjnych. Skuteczność tej procedury sięga 90%. Wskazaniem do jej zastosowania są dyskopatie, w których nie ma dużego przemieszczenia uwypuklonych fragmentów "dysku".
4. PROTEZA BRYAN’A - SZTUCZNY DYSK SZYJNY
Nowy sposób w leczeniu operacyjnym dyskopatii szyjnej, którego celem jest odtworzenie jednostki ruchowej kręgosłupa. Zastosowanie protezy krążka międzykręgowego hamuje postęp zmian zwyrodnieniowych w obrębie sąsiednich segmentów kręgosłupa. Pierwsza tego typu operacja została przeprowadzona w Katedrze i Klinice Neurochirurgii i Neurotraumatologii AM w Poznaniu w czerwcu 2003 r.
Dyskopatia i zmiany zwyrodnieniowe
odcinka szyjnego kręgosłupa
Wskazania do zabiegu:
· bezwzględne: objawy ubytkowe ze strony układu nerwowego np.: dysfunkcje ruchowe, upośledzenie funkcjonowania układy kręgowo - podstawnego ukrwienia mózgowia (zaburzenia równowagi, wzroku)
· względne: nieskuteczne i długotwające leczenie zachowowawcze dolegliwości bólowych karku z promieniowaniem do głowy lub kończyn górnych
W przypadu stwierdzenia wymienionych objawów u chorego wykonuje się badania obrazowe (RTG w projekcji AP i bocznej, TK i/lub NMR kręgosłupa szyjnego. Dopiero stwierdzenie ewidentnej korelacji pomiędzy objawami klinicznymi, a ich przyczyną widoczną w badaniach obrazowych rozważana jest operacja mająca na celu zatrzymanie postępu choroby i mająca dać szansę na poprawę samopoczucia po leczeniu rehabilitacyjnym.
Zwykle tego typu operacje wykonuje się w znieczuleniu ogólnym. Tego typu znieczulenie można wykonać po wykonaniu badań laboratoryjnych:
morfologia krwi, badanie ogólne moczu, OB, wskaźniki krzepnięcia krwi, parametry czynnościowe nerek, poziom glukozy we krwi, antygen Hbs i HCV, oraz badania obrazowe RTG płuc i EKG
aby wykluczyć ewentualne choroby nieznane pacjentowi które mogą być przeciwskazaniem do tego typu znieczulenia. W przypadku wcześniej istniejacych chorób konieczna jest wcześniejsza konsultacja anestezjologiczna celem zmniejszenia ewentualnego ryzyka zabiegu - u takich chorych mogą być wymagane inne badania biocheniczne.
Do ostatnich lat zabiegi operacyjne tego typu miały za zadanie usunięcie uciskających na struktury nerwowe elementów krążka międzkręgowego lub wyrośli kostnych kręgosłupa i ustabilizowanie operowanego odcinka kręgosłupa. Najczęściej stosowany jest dostęp przedni z możliwoscią zastosowania kości własnej, liofilizowanej, klatek tytanowych lub poliwęglanowych i/lub płytek tytanowych. Dostęp tylny jest stosowany rzadzej i zwykle w jego przypadku nie ma konieczności stosowania dodatkowych stabilizatorów.
W ostatnich latach pojawiła się metoda implantacji protez krążka międzkręgowego zyskując w ten sposób brak ograniczenia ruchomości kręgosłupa
Po opreacji chory czasami wymaga noszenia kołnierza uszywniajacego kręgosłup szyjny (kołnierz sztywny, kampolitowy, najlepiej typu katolickiego). W przypadku zastosowania płytek tytanowych mozna zrezygnować z zastosowanie tego kołnierza. Przez okres 6 tygodni możliwe jest zastosowanie rehabilitacji głównie w posaci kinezyterapii (bez mobilizacji kręgosłupa szyjnego). Po tym okresie możliwe jest zastosowanie innych zabiegów fizjoterapeutycznych. Zwykle okres absencji w pracy wynosi od 8 do 12 tygodni.
Yerba_Materka