Fryderyk Chopin.docx

(496 KB) Pobierz

Fryderyk Chopin

Fryderyk Franciszek Chopin, uznawany za najznamienitszego polskiego kompozytora i pianistę, wniósł ogromny wkład w światową muzykę romantyzmu. Ojcem tego nietuzinkowego artysty był spolonizowany Francuz Mikołaj Chopin, który udowodnił swą miłość do nowej ojczyzny walcząc o jej wolność podczas Insurekcji Kościuszkowskiej. Matka Fryderyka, Justyna z Krzyżanowskich, pochodziła ze zubożałej szlachty. Według legendy Fryderyk przyszedł na świat podczas gry swego ojca na skrzypcach. Istnieją dwie wersje daty narodzin geniusza, 22 luty 1810 według metryki chrztu, sporządzonej kilka tygodni po urodzeniu i 1 marca 1810, o której dowiadujemy się z korespondencji artysty i jego matki. Na uwagę zasługuje pochodzenie imion następcy  Mozarta. Imię Fryderyk pochodzi zapewne od Św. Fryderyka, natomiast drugie upamiętnia dziadka pianisty Franciszka Chopina.

Justyna z Krzyżanowskich

Kościół Św. Rocha w Brochowie

Mikołaj Chopin


Już od wczesnego dzieciństwa młody Chopin interesował się muzyką. W wieku 7 lat był już autorem dwóch polonezów. Jego pierwszym nauczycielem był Wojciech Żywny. Lekcje pod okiem mistrza trwał krótko,  do roku 1822, gdyż Fryderyk przewyższył umiejętnościami swego nauczyciela. W latach 1823-1826 Fryderyk uczęszczał do Liceum Warszawskiego, spędzając wakacje w majątkach swych szkolnych kolegów. Muzyczny folklor Ziemi Dobrzyńskiej i Chełmińskiej wywarł ogromny wpływ na artystę. Podczas letnich pobytów w Szafarni, poznał ludową tradycję. Uczestniczył w weselach, dożynkach i odpustach. Jesienią 1826 roku został przyjęty w poczet słuchaczy elitarnej Szkoły Głównej Muzyki, powiązanej z Uniwersytetem Warszawskim. Podczas studiów powstały pierwsze szeroko rozbudowane dzieła znakomitego kompozytora: Sonata c-moll, Wariacje op. 2 na temat z Don Juana Mozarta, Rondo à la Krakowiak, Fantazja op. 13 na tematy polskie (trzy ostatnie na fortepian z orkiestrą) oraz Trio g-moll na skrzypce, wiolonczelę i fortepian. Józef Elsner, kierownik szkoły i nauczyciel Fryderyka zdawał sobie sprawę z wyjątkowego talentu swego ucznia. Elsner w raporcie po trzecim roku nauki zapisał: "Trzecioletni Szopen Fryderyk - szczególna zdatność, geniusz muzyczny". Po ukończeniu studiów w 1829 roku, Chopin odbył swą pierwszą podróż. Pragnął należnej mu sławy. Jako artysta, chciał poznać kulturalne życie Europy.

Szafarnia-Ośrodek Chopinowski

Szafarnia-Ośrodek Chopinowski

Szafarnia-Ośrodek Chopinowski


Pierwszy zagraniczny koncert Polaka onieśmielił zarówno publiczność, jak i wiedeńskich krytyków. Owocem sukcesu kompozytora było pierwsze zagraniczne wydanie jego utworu. Wkrótce po występie w Kärtnerthortheater, Chopin powrócił do ojczyzny w glorii chwały. Po powrocie do stolicy Chopin zakochał się. Wybranką jego serca została  Konstancja Gładkowska, studentka  śpiewu. Uczucie artysty miało ogromny wpływ na jego twórczość. Powstały znakomite etiudy, koncerty, walce i mazurki. Pomimo otrzymanego zaproszenia od Antoniego Radziwiłła, zarządcy Wielkiego Księstwa Poznańskiego, Fryderyk wraz z przyjaciółmi udał się do Wiednia. Podczas pobytu w stolicy cesarstwa, kompozytor dowiedział się o wybuchu Powstania Listopadowego. Rozpoczęła się krwawa wojna Polsko-Rosyjska. W liście do swego dawnego mistrza pisał: "Malfatti na próżno stara się mnie przekonać, że każdy artysta jest kosmopolitą. Choćby i tak było, to jako artysta jestem jeszcze w kolebce, a jako Polak trzeci krzyżyk zacząłem; więc mam nadzieję, że znając mnie za złe mi Pan nie weźmiesz, żem dotychczas o układzie koncertu nie myślał." Niepokój, zły stan emocjonalny doprowadziły do ujednolicenia się nowego, indywidualnego  stylu kompozycji artysty. Powstały  dzieła ujawniające nieznaną dotąd siłę i pasję, jak szkic Scherza h-moll, a przede wszystkim potężne, przełomowe w środkach Etiudy z opusu 10.

 Z powodu anty austryjackich wystąpień, Chopin zrezygnował z planowanej podróży do Włoch. Nowym celem artysty stał się Paryż. W drodze do stolicy Francji zagrał koncerty w Monachium i Stuttgarcie. Podczas pobytu w stolicy królestwa Wirtembergii, Chopin dowiedział się o upadku Powstania Listopadowego. Był to trudny okres w życiu artysty. Ślady ówczesnych przeżyć znajdujemy w jego zapiskach (tzw. dziennik stuttgarcki): "[...]wróg w domu [...] o Boże, jesteś ty! - Jesteś i nie mścisz się! - Czy jeszcze ci nie dość zbrodni moskiewskich - albo - alboś sam Moskal! [...] A ja tu bezczynny, a ja tu z gołymi rękami, czasem tylko stękam, boleję na fortepianie, rozpaczam."

Pierwsza strona listu Justyny Chopin do Fryderyka w Paryżu (1848)

 

Fryderyk Franciszek Chopin

 

Jedno z dzieł Chopina


Jesienią 1831 roku Fryderyk Chopin przybył do Paryża. Na skutek klęski Polaków i późniejszych represji, stolica Francji stała się azylem dla rzeszy uchodźców. W śród tysięcy emigrantów znaleźli się wybitni przedstawiciele polskiego romantyzmu m.in. Adam Mickiewicz, Juliusz Słowacki i Julian Ursyn Niemcewicz. Następca Mozarta tęsknił za ojczyzną, wstąpił do Towarzystwa Literackiego Polskiego, angażował się w liczne akcje charytatywne wspierające ubogich uchodźców. Dzięki listom polecającym, został przyjęty do środowiska paryskiego środowiska artystycznego. Zawarł wiele przyjaźni. Chopin udzielał elicie lekcji gry na fortepianie. Jako jeden z najwybitniejszych wirtuozów epoki, często przebywał na salonach. W 1835 roku udał się do Lipska, gdzie poznał Roberta Schumanna. Z powodu rozporządzenia Cara, Chopin nie mógł powrócić do ojczyzny. Przebywając w Dreźnie, zakochał się w Mari z Wodzińskich. Niestety pogarszający się stan zdrowia kompozytora uniemożliwił mu zawarcie związku małżeńskiego z młodą Polką. Fryderyk, jako wrażliwy artysta, boleśnie odczuł rozstanie. Wyjechał do Londynu wraz z towarzyszącą mu Camille Pleyelem. 

Niedługo potem Chopin związał się ze sławną pisarką francuską George Sand. To w jej czułości znalazł ukojenie. Zimą 1837 roku kochankowie odbyli podróż na Majorkę. Stan zdrowia Chopina znacznie się pogorszył, lekarze podejrzewali gruźlicę. Pomimo choroby skomponował szereg arcydzieł: cykl 24 Preludiów, Poloneza c-moll, Balladę F-dur, Scherzo cis-moll. Po powrocie z Balearów osiadł w posiadłości swej ukochanej w Nohant. To właśnie w środkowej Francji powstały najgłębsze i najpiękniejsze dzieła kompozytora.

Pogrzeb Fryderyka Chopina

Mistrz na łożu śmierci

Kościół Św. Krzyża


Drogi kochanków rozeszły się w lipcu 1847 roku. Złamane serce i zły stan zdrowia znalazły odzwierciedlenie w twórczości Chopina. Skomponował tylko kilka nostalgicznych miniatur. Pod wpływem namów swej zdolnej uczennicy, Fryderyk opuścił Francję i rozpoczął serię koncertów na Wyspach Brytyjskich. Wysiłek, stres i surowy klimat znacznie pogorszyły stan zdrowia wirtuoza, zmuszając go do opuszczenia Wielkiej Brytanii. Fryderyk Chopin zmarł 17 października 1849 roku w swym paryskim mieszkaniu na placu Vendôme. Został pochowany na cmentarzu Pére-Lachaise w Paryżu. Zgodnie z ostatnią wolą Chopina, jego serce zostało usunięte i wmurowane, w filar kościoła Św. Krzyża na Krakowskim Przedmieściu.  

 

Zgłoś jeśli naruszono regulamin