POSTĘPOWANIE ADMINISTRACYJNE.doc

POSTĘPOWANIE ADMINISTRACYJNE
 

1. Wyjaśnij pojęcie strony i podmiotów działających na prawach strony

Stroną jest każdy, czyjego interesu prawnego lub obowiązku dotyczy postępowanie albo żąda czynności organu ze względu na swój interes prawny lub obowiązek. Stronami mogą być: osoby fizyczne, osoby prawne również podmioty nie posiada-jące osobowości prawnej.
Podmioty działające na prawach strony to:
- organizacja społeczna
- prokurator
- rzecznik praw obywatelskich

2. Określ zakres obowiązywania KPA

KPA normuje postępowanie:
 

1. przed organami administracji publicznej w należących do właściwości tych organów sprawach indywidualnych rozstrzyganych w drodze decyzji administracyjnych
2. przed innymi organami państwowymi oraz przed innymi podmiotami, gdy są one powołane z mocy prawa lub na podstawie porozumień do załatwiania w/w spraw
3. w sprawach rozstrzygania sporów o właściwość między organami jednostek samorządu terytorialnego i organami administracji rządowej oraz między organami i podmiotami w/w, a także między tymi organami a sądami
4. w sprawach wydawania zaświadczeń
5. w sprawach skarg i wniosków przed organami państwowymi, organami jedno-stek samorządu terytorialnego oraz przed organami organizacji społecznych

3. Postępowania w sprawach wydawania zaświadczeń

Zaświadczenie jest urzędowym potwierdzeniem określonych faktów lub stanu prawnego. Nie zmienia sytuacji prawnej adresata, ponieważ drogą zaświadczenia nie można ani przyznać ani ograniczyć żadnych uprawnień. Zaświadczenia wyda-wane są wyłącznie na żądanie osoby ubiegającej się o nie chyba, że przepis szcze-gólny stanowi inaczej. Postępowanie zostaje wszczęte w momencie otrzymania żądania wydania zaświadczenia. Kodeks wymaga wydania zaświadczenia bez zbędnej zwłoki, nie później jednak niż w terminie 7 dni.
Odmowa wydania zaświadczenia następuje w drodze postanowienia, na które służy zażalenie.

4. Rodzaje środków odwoławczych w postęp. administracyjnym

Środki prawne / środki zaskarżenia – są to ustanowione przez KPA możliwości kwestionowania przez stronę lub inne uprawnione podmioty rozstrzygnięć organów administracyjnych w celu spowodowania ich weryfikacji (zmiany, uchylenia lub stwierdzenia nieważności).
Do środków prawnych należy zaliczyć:
- odwołanie,
- zażalenie,
- wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy,
- żądanie wznowienia postępowania,
- żądanie stwierdzenia nieważności decyzji,
- sprzeciw prokuratora,
a także:
- powództwo do sądu powszechnego,
- skargę do wojewódzkiego sądu administracyjnego
Środki prawne dzielą się na:
1. zwyczajne – to odwołania i zażalenia – służą one kwestionowaniu rozstrzygnięć nieostatecznych,
2. nadzwyczajne – to wszystkie pozostałe – przysługują do rozstrzygnięć ostatecznych.

5. Sądy Administracyjne

Wojewódzki Sąd Administracyjny
Naczelny Sąd Administracyjny

6. Środki prawne w postępowaniu sądowo-administracyjnym

1. Skarga kasacyjna
2. Zażalenie
3. Sprzeciw od postanowień referendarza

Skarga kasacyjna
Od wydanego przez WSA wyroku lub postanowienia kończącego w sprawie przysługuje skarga kasacyjna do NSA. Skargę może wnieść strona, prokurator lub rzecznik praw obywatelskich. Skargę kasacyjną można oprzeć na następujących podstawach:
– naruszenie prawa materialnego przez błędną jego wykładnię lub niewłaściwe jego zastosowanie,
– naruszenie przepisów postępowania, jeżeli uchybienie to mogło mieć istotny wpływ na wynik sprawy.
Skarga kasacyjna powinna być sporządzona przez adwokata lud radcę prawnego, może być sporządzona przez doradcę podatkowego – w sprawach obowiązków podatkowych, rzecznika patentowego – w sprawach własności przemysłowej. Skargę kasacyjną wnosi się do sądu, który wydał zaskarżony wyrok lub postanowienie w terminie 30 dni od dnia doręczenie stronie odpisu orzeczenia z uzasadnieniem.

Zażalenie
Zażalenie do NSA przysługuje na postanowienia WSA w przypadkach przewidzianych w ustawie, a ponadto na postanowienia:
– odmowa sporządzenia uzasadnienia wyroku,
– wstrzymanie lub odmowa wstrzymania wykonania decyzji lub postanowienia,
– odrzucenie skargi kasacyjnej (musi być sporządzona przez adwokata lub radcę prawnego),
Zażalenie wnosi się w terminie 7 dni od dnia doręczenia postanowienia.

Sprzeciw
Od postanowień referendarza z zakresu prawa pomocy stronie przysługuje sprzeciw wnoszony do WSA w terminie 7 dni od dnia doręczenia postanowienia. W razie wniesienia sprzeciwu – postanowienie traci moc, a sprawa podlega rozpoznaniu przez sąd na posiedzeniu niejawnym.

7. Środki egzekucji administracyjnej obowiązków o charakterze niepieniężnym

- grzywna w celu przymuszenia
- wykonanie zastępcze
- odebranie rzeczy ruchomej
- odebranie nieruchomości, opróżnienie lokali i innych pomieszczeń
- przymus bezpośredni

8. Środki egzekucji administracyjnej obowiązków o charakterze pieniężnym

- egzekucja z pieniędzy
- egzekucja z wynagrodzenia za pracę
- egzekucja ze świadczeń z zaopatrzenia emerytalnego oraz ubezpieczenia społecznego
- egzekucja z rachunków bankowych
- egzekucja z innych wierzytelności pieniężnych
- egzekucja z papierów wartościowych zapisanych na rachunkach papierów wartościowych oraz z wierzytelności z rachunku pieniężnego
- egzekucja z papierów wartościowych nie zapisanych na rachunkach papierów wartościowych
- egzekucja z weksla
- z autorskich praw majątkowych, polisowych, własności przemysłowej
- egzekucja z udziału w spółkach z o.o.
- egzekucja z pozostałych praw majątkowych
- egzekucja z ruchomości
- egzekucja z nieruchomości

9. Organy WSA

Organy WSA
1. Prezes sądu - kieruje sądem i reprezentuje go na zewnątrz
2. zgromadzenie ogólne sędziów
3. kolegium WSA

Zgromadzenie ogólne sędziów składa się z sędziów wojewódzkich sądów administracyjnych. Przewodniczącym jest prezes WSA Funkcje m.in.
– rozpatruje informacje prezesa WSA
– wyraża opinię w sprawie powołania lub odwołania prezesa WSA

Kolegium WSA – ustala podział czynności w sądzie i określa szczegółowe zasady przydziału spraw poszczególnym sędziom. Kadencja kolegium trwa 3 lata. Przewodniczącym kolegium jest prezes WSA.

10. Zasady postępowania egzekucyjnego

ZASADY
1. zasada obligatoryjnego podejmowania egzekucji
2. zasada legalności
3. zasada stosowania najłagodniejszego środka egzekucyjnego
4. zasada niedopuszczalności stosowania środków egzekucyjnych, gdy odpadła podstawa prowadzenia egzekucji
5. zasada poszanowania minimum egzystencji
6. zasada zagrożenia

11. Podmioty postępowania egzekucyjnego

Podmiot który prowadzi egzekucja adm. – organ egzekucyjny działa  na wniosek wierzyciela (podmiot uprawniony do żądania wykonania w drodze egzekucji adm obowiązków podelgajacych tej egzekucji)

Podmiot na którym ciąży obowiązek - zobowiązany


12. Właściwość Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego

1. sądy te orzekają w sprawach skarg na decyzje administracyjne,
2. postanowienia wydane w postępowaniu administracyjnym, na które służy zażalenie albo kończące postępowanie albo rozstrzygające sprawę co do istoty,
3. postanowienia wydane w postępowaniu egzekucyjnym lub zabezpieczającym na które służy zażalenie,
4. inne niż decyzja czy postanowienie, akty czy czynności z zakresu administracji publicznej,
5. akty nie normatywne organów JST,
6. akty prawa miejscowego wydawane przez terenowe organy administracji rządowej (wojewoda) lub organy JST,
7. akty nadzoru nad działalnością organów JST,
8. bezczynność organu.

13. Właściwość Naczelnego Sądu Administracyjnego

1. rozpoznaje środki odwoławcze od orzeczeń WSA,
2. podejmuje uchwały mające na celu wyjaśnienie przepisów prawnych, których stosowanie wywołało rozbieżności w orzecznictwie sądów administracyjnych,
3. rozstrzyga sprawy o właściwości między organami JST i Samorządowymi Kolegiami Odwoławczymi oraz między organami tych jednostek a organami administracji rządowej.

14. Istota postępowania mediacyjnego

Celem postępowania mediacyjnego jest wyjaśnienie i rozważenie okoliczności faktycznych i prawnych sprawy oraz przyjęcie przez strony ustaleń co do sposobu jej załatwienia w granicach obowiązującego prawa. Może być przeprowadzone na wniosek skarżącego lub organu złożony przed wyznaczeniem rozprawy. Postępowanie mediacyjne prowadzi sędzia lub referendarz. Posiedzenie mediacyjne odbywa się z udziałem stron. Na podstawie ustaleń dokonanych w postępowaniu mediacyjnym organ uchyla lub zmienia zaskarżony akt albo podejmuje inną czynność stosownie do okoliczności sprawy. W przypadku braku ustaleń co do sposobu załatwienia sprawy, podlega ona rozpoznaniu przez sąd. Na akt wydany na podstawie ustaleń mediacyjnych można wnieść skargę do WSA w terminie 30 dni od doręczenia aktu lub wykonania czynności.

15. Skarga kasacyjna

Od wydanego przez WSA wyroku lub postanowienia kończącego w sprawie przysługuje skarga kasacyjna do NSA. Skargę może wnieść strona, prokurator lub rzecznik praw obywatelskich. Skargę kasacyjną można oprzeć na następujących podstawach:
– naruszenie prawa materialnego przez błędną jego wykładnię lub niewłaściwe jego zastosowanie,
– naruszenie przepisów postępowania, jeżeli uchybienie to mogło mieć istotny wpływ na wynik sprawy.
Skarga kasacyjna powinna być sporządzona przez adwokata lud radcę prawnego, może być sporządzona przez doradcę podatkowego – w sprawach obowiązków podatkowych, rzecznika patentowego – w sprawach własności przemysłowej. Skargę kasacyjną wnosi się do sądu, który wydał zaskarżony wyrok lub postanowienie w terminie 30 dni od dnia doręczenie stronie odpisu orzeczenia z uzasadnieniem.

16. Wznowienie postępowania administracyjnego

Wznowienie postępowania jest instytucją procesową polegającą na stworzeniu prawnych możliwości ponownego przeprowadzenia postępowania wyjaśniającego i ponownego rozstrzygnięcia w sprawie zakończonej już wydaniem decyzji ostatecznych. Przesłanki:
1. dowody na podstawie których ustalono istotne dla sprawy okoliczności faktycznie okazały się fałszywe lub decyzja została wydana w wyniku przestępstwa,
2. decyzja została wydana przez pracownika lub organ administracji, który podlegał wyłączeniu,
3. strona bez własnej winy nie brała udziału w postępowaniu,
4. wyszły na jaw istotne dla sprawy nowe okoliczności faktyczne lub nowe dowody istniejące w dniu wydania decyzji a nieznane organowi, który wydał decyzje,
5. decyzja została wydana bez uzyskania wymaganego prawem stanowiska innego organu,
6. zagadnienia wstępne zostało rozstrzygnięte przez właściwy organ lub sąd odmiennie od oceny przyjętej przy wydaniu decyzji,
7. decyzja została wydana w oparciu o inną decyzję lub orzeczenie sądu, które zostało następnie uchylone lub zmienione,
8. Trybunał Konstytucyjny orzekł o niezgodności z konstytucją, umową międzynarodową lub ustawą – akty normatywnego, na podstawie którego została wydana decyzja.
O wznowieniu rozstrzyga organ, który wydał decyzję w ostatniej instancji.
Wznowienie może zakończyć się:
1. decyzją o odmowie uchylenia dotychczasowej decyzji,
2. decyzją uchylającą dotychczasową decyzję,
3. rozstrzygającą o istocie sprawy
4. decyzją stwierdzającą wydanie decyzji z naruszeniem prawa.

17. Stwierdzenie nieważności decyzji

Stwierdzenie nieważności decyzji – jest instytucją umożliwiającą wycofywanie z obrotu prawnego decyzji administracyjnych i postanowień dotkniętych najcięższymi wadami materialno-prawnymi. Przesłanki:
1. decyzja została wydana z naruszeniem przepisów o właściwości,
2. została wydana bez podstawy prawnej lub z rażącym naruszeniem prawa,
3. dotyczy sprawy już poprzednio rozstrzygniętej inną decyzją ostateczną,
4. została skierowana do osoby nie będącej stroną w sprawie,
5. decyzja była niewykonalna w dniu jej wydania i jej niewykonalność ma charakter trwały,
6. decyzja w razie jej wykonania, wywołałaby czyn zagrożony karą.
Organem właściwym do stwierdzenia nieważności decyzji jest organ wyższego stopnia. Jedynie do stwierdzenia nieważności decyzji wydanej przez Ministra lub Samorządowe Kolegium Odwoławcze – właściwy jest organ, który wydał decyzję (brak organu wyższego stopnia).

1. Organy wyższego stopnia

Organem wyższego stopnia w stosunku do:
– organów jednostek samorządu terytorialnego – Samorządowe Kolegium Odwoławcze,
– wojewodów – właściwi w sprawach ministrowie,
– innych organów administracji publicznej – odpowiedni organ nadrzędny lub właściwi ministrowie, a w razie ich braku odpowiednie organy państwowe sprawujące nadzór nad ich działalnością,
– organizacji społecznych – odpowiedni organ wyższego stopnia, a w razie ich braku – organ państwowy sprawujący nadzór nad ich działalnością.

2. Terminy załatwiania spraw

Terminy załatwiania spraw
- niezwłocznie – niezwłoczne załatwienie sprawy oznacza załatwienie je w ter-minie krótszym niż 1 miesiąc
- termin 1 miesiąca – jest okresem końcowym, maksymalnym, wolno bowiem ją załatwić wcześniej niż ostatniego dnia tego periodu. W ciągu 1 miesiąca od dnia otrzymania odwołania organ II instancji powinien załatwić sprawę w po-stępowaniu odwoławczym.
- termin 2 miesięcy – został przewidziany dla załatwienia spraw w postępowaniu wyjaśniającym przed organem I instancji, jeżeli te sprawy mają charakter „szczególnie skomplikowany”. Od uznania i rozeznania pracownika organu administracji zależy zatem, czy zakwalifikuje daną sprawę jako „szczególnie skomplikowaną”, czy też nie.

3. Dowody

DOWÓD jest to środek służący do wykazania prawdziwości okoliczności istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy. Dowody przeprowadzane są przez organy prowadzące postępowanie – na wniosek strony lub z własnej inicjatywy. Jako dowód dopuszcza się to, co może przyczynić się do wyjaśnienia sprawy, i nie jest sprzeczne z pra-wem. Dowodem mogą być:
- dokumenty,
- zeznania świadków,
- opinie biegłych,
- oględziny.
Organ prowadzący postępowanie ocenia wiarygodność i moc dowodu wg swego przekonania na podstawie wszechstronnego rozważania zebranego materiału.
Dowód posiłkowy
Jeżeli po wyczerpaniu środków dowodowych lub z powodu ich braku pozostały nie wyjaśnione fakty istotne do rozstrzygnięcia sprawy, organ administracji publicznej dla ich wyjaśnienia może przesłuchać stronę. Przed przesłuchaniem należy uprze-dzić stronę o prawie odmowy odpowiedzi na pytania oraz o odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych zeznań.

4. Umorzenie i zawieszenie postępowania administracyjnego

Umorzenie postępowania administracyjnego
Obligatoryjne – organ administracji powinien umorzyć postępowanie, jeżeli:
- z jakichkolwiek przyczyn stało się ono bezprzedmiotowe (np. w sytuacji, gdy organ miał orzec o prawach osobistych strony – zmiana nazwiska, wydanie zezwolenia na broń i inne).
Fakultatywnie – organ administracji może umorzyć postępowanie jeżeli:
- z wnioskiem o umorzenie wystąpi strona, która żądała wszczęcia,
- pozostałe strony nie sprzeciwiają się umorzeniu
- interes strony nie ucierpi na umorzeniu postępowania
Te przesłanki muszą wystąpić łącznie. Umorzenie postępowania przybiera postać decyzji o umorzeniu postępowania.
 

Zawieszenie postępowania administracyjnego
Obligatoryjne – organ ma obowiązek zawiesić postępowanie w wypadku:
- śmierci strony lub jednej ze stron, jeżeli przedmiotem postępowania jest sprawa, która nie dotyczy praw lub obowiązków osobistych,
- śmierci przedstawiciela ustawowego strony,
- utraty przez stronę lub jej przedstawiciela ustawowego zdolności do czynności prawnych,
- gdy rozpatrzenie sprawy i wydanie decyzji zależy od uprzedniego rozstrzygnięcia zagadnienia wstępnego przez inny organ lub sąd,
Fakultatywnie – muszą być spełnione jednocześnie następujące warunki:
- z wnioskiem o zawieszenie wystąpi strona, na żądanie której postępowanie administracyjne zostało wszczęte,
- nie sprzeciwiają się temu inne strony,
- nie zagraża to interesowi społecznemu.

5. Rodzaje terminów

Rodzaje terminów
Terminy bezwzględnie oznaczone – to terminy określone w dniach, tygodniach. miesiącach.
Terminy względnie oznaczone – to takie jak np. posługiwanie się pojęciem – bez względnej zwłoki, niezwłoczne załatwienie sprawy, z możliwym pośpiechem.
Terminy
- zwykłe – nie powinny być uchybiane, bo dezorganizuje to postępowanie administracyjne. Jednak uchybienie terminu zwykłego nie powoduje żadnych negatywnych konsekwencji dla czynności postępowania
- zawite – to terminy, których naruszać nie wolno, bowiem czynność dokonana po upływie takiego terminu jest nieważna i prawnie bezskuteczna (np. termin do złożenia zażalenia (7 dni), odwołania (14 dni) itp.)
- przedawniające się – powodują wygaśnięcie uprawnień i obowiązków.

6. Właściwość organów administracji

Właściwość określa się jako zdolność prawną organu administracji do rozpoznawa-nia i rozstrzygania określonego rodzaju spraw w postępowaniu administracyjnym.
Rodzaje właściwości:
- rzeczowa
- miejscowa
- instancyjna
Organy administracji przestrzegają z urzędu swojej właściwości miejscowej i rze-czowej.

Właściwość rzeczową organu administracji ustala się wg przepisów o zakresie jego działania.
Właściwość miejscową organu administracji publicznej ustala się:
- w sprawach dotyczących nieruchomości – wg miejsca położenia
- w sprawach dotyczących prowadzenia zakładu pracy – wg miejsca, w którym zakład jest, był lub ma być prowadzony
- w innych prawach – wg miejsca zamieszkania (siedziby) w kraju, a w braku zamieszkania w kraju – wg miejsca pobytu strony lub jednej ze stron. Jeżeli żadna ze stron nie ma w kraju zamieszkania (siedziby) lub pobytu – wg miejsca ostatniego ich zamieszkania (siedziby) lub pobytu w kraju

7. Wnioski o ponowne rozpatrzenie sprawy (!!!)

Zasada dwuinstancyjności doznaje ograniczenia jedynie w odniesieniu do decyzji wydanych w pierwszej instancji przez ministra lub samorządowe kolegia odwoław-cze. Od tych decyzji przysługuje jedynie wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy. Wniosek taki powoduje obowiązek powtórnego rozpatrzenia sprawy, dotyczy decy-zji ostatecznych i jest rozpoznawany przez ten sam organ.

8. Elementy decyzji

- oznaczenie organu administracji państwowej
- data wydania
- oznaczenie strony, czyli adresatów decyzji
- osnowa, czyli treść rozstrzygnięcia sprawy
- powołanie podstawy prawnej
- uzasadnienie faktyczne i prawne
- pouczenie o przysługujących środkach prawnych
- podpis z podaniem: imienia, nazwiska, stanowiska służbowego osoby upoważ-nionej do wydania decyzji

9. Przesłanki zawarcia ugody

- ugoda może być zawarta, jeżeli przyczyni się do uproszczenia lub przyspiesze-nia postępowania administracyjnego
- ugodę wolno zawrzeć, jeżeli przemawia za tym charakter sprawy,
- ugodę wolno zawrzeć, jeżeli nie sprzeciwia się temu przepis prawa.
Zatwierdzenie ugody następuje w formie postanowienia o zatwierdzeniu ugody. To postanowienie ma moc równą decyzji kończącej postępowanie w danej instan-cji. Odmowa zatwierdzenia ugody następuje również w formie postanowienia i jest określane jako postanowienie o odmowie zatwierdzenia ugody.

Kodeks Postępowania Administracyjnego KPA reguluje postępowanie przed organami administracji publicznej w należących do właściwości tych organów spraw indywidualnych rozstrzyganych w drodze decyzji administracyjnych (czyli KPA reguluje sferę zewnętrzną administracji)

KPA nie jest stosowany:
- w postępowaniach karno – skarbowych
- w sprawach uregulowanych w ustawie ordynacja podatkowa
- w sprawach należących do właściwości Polskich Przedstawicielstw Dyplomatycznych i urzędów konsularnych
- w sprawach nadrzędności i podległości organizacyjnej w stosunkach między organami państwowymi i innymi państwowymi jednostkami organizacyjnymi
- w sprawach podległości służbowej pracowników organów i jednostek organizacyjnych państwowych

Organy administracji publicznej w rozumieniu KPA
- ministrowie
- centralne organy administracji rządowej
- wojewodowie
- inne terenowe organy administracji rządowej
- organy jednostek samorządu terytorialnego

Minister w pojęciu KPA
- prezes Rady Ministrów
- wiceprezes RM
- pełniący funkcję ministra kierującego określonym działem administracji rządowej
- przewodniczący komitetów wchodzących w skład RM
- kierownicy centralnych urzędów adm. rządowej podporządkowanych lub nadzorowanych przez prezesa RM lub właściwego ministra (np. prezes zamówień publicznych)
- kierownicy innych równorzędnych urzędów państwowych

Pojęcie organizacji społecznej. Są to:
- organizacje zawodowe
- organizacje samorządowe
- organizacje spółdzielcze
- i inne organizacje społeczne

Organy jednostek samorządu terytorialnego:
- organy gminy, powiatu, województwa
- związków gmin i związków powiatów
- wójt, burmistrz, starosta, marszałek województwa
- kierownicy służb inspekcji i straży, które działają w imieniu wójta, burmistrza itd.
- Samorządowe kolegia odwoławcze



Zasady działania organów administracji publicznej (rozdział II KPA)
- zasada praworządności art. 6 – (żeby organy adm. publ. działały w granicach i na podstawie przepisów prawa)
- zasada uwzględniania z urzędu interesu społecznego i słusznego interesu obywateli - art. 7
- zasada pogłębiania zaufania adm. publ. - art. 8
- zasada informowania stron i innych uczestników postępowania - art. 9 (organy czuwają nad tym aby strony nie ponosiły szkody z tytułu nieznajomości prawa)
- zasada brania czynnego udziału - art. 10 ( organy adm. publ. mają obowiązek zapewnić stronom branie czynnego udziału w postępowaniu, mamy prawo do wypowiedzi w sprawie zebranych dowodów. Wyjątkiem od tej zasady jest art. 10 § 2 – w sprawach nie cierpiących zwłoki, spraw zagrażających zdrowiu, życiu, uniknięcia spowodowania niepowetowanej szkody wyłącza się nas i nie możemy się wypowiedzieć
- zasada przekonywania - art. 11 – organy adm. publ. powinny wyjaśniać zasadność stronom, żeby wyjaśnić że ta decyzja jest słuszna według zebranego materiału dowodowego
- zasada szybkości i prostoty postępowania - art. 12 – organy adm. publ. powinny działać wnikliwie i szybko, powinny posługiwać się sprawnymi środkami najprostszymi. Art. 12 §2 – jeśli został zebrany cały materiał dowodowy należy działać sprawnie
- zasada ugodowego załatwiania spraw - art. 13 Ugoda może być zawarta między dwiema stronami, które mają sprzeczne interesy. Ugoda jest zawierana przed organem adm. publ. art. 13 §2 – organy podejmują działania żeby zawrzeć ugodę
- zasada pisemności - art. 14 – sprawy zależy załatwiać w formie pisemnej (z własnoręcznym podpisem). Wyjątkiem jest gdy sprawy mogą być załatwione ustnie
- zasada dwuinstancyjności art. art. 15 – od decyzji wydanej przez organ niższego stopnia służy odwołanie do organu wyższego stopnia
- zasada trwałości decyzji ostatecznych – art. 16 decyzje od których nie można się odwołać są ostateczne (np. jeśli upłynął termin odwołania lub gdy nastąpiło odwołanie i organ wydał decyzję ostateczną)
- art. 16 § 2 – decyzje mogą być odwołane do NSA na zasadzie niezgodności z prawem


Wyłączenie pracownika oraz organu art. 24
Przesłanki do automatycznego wyłączenia pracownika adm. publ. z postępowania:
- w sprawie gdy sam jest stroną (nikt nie może być sędzią we własnej sprawie)
- gdy jedną ze stron jest osoba, która pozostaje z pracownikiem w węźle prawnym
- powinowactwo do II stopnia (dziadek i prawnuczek III stopień – wówczas sprawę można rozpatrzyć)
- przysposobienie, opieka, kuratela
- pracownik był świadkiem w danej sprawie lub biegłym
- był przedstawicielem stron lub najbliżsi z rodziny
- wszczęto przeciwko niemu postępowanie karne dyscyplinarne służbowe w jego sprawie
- pracownik prowadzi sprawę swojego szefa

O wyjęciu pracownika decyduje bezpośredni przełożony i wyznacza drugiego do prowadzenia sprawy.

Możemy także wyłączyć cały organ gdy sprawy dotyczą kierownika organu- art. 25
W przypadku wyłączenia pracownika przełożony wyznacza innego pracownika do prowadzenia sprawy.
W przypadku wyłączenia organu sprawę załatwia organ wyższego stopnia.
O wyłączeniu członka organu kolegialnego postanawia przewodniczący organu kolegialnego albo z urzędu.
Stroną w postępowaniu jest każdy, czyjego interesu prawnego lub obowiązku dotyczy postępowanie albo kto żąda czynności organu ze względu na swój interes prawny lub obowiązek. Stronami mogą być osoby fizyczne i osoby prawne oraz jednostki nie posiadające osobowości prawnej (organizacje społeczne).
Osoby fizyczne działają przez swoich ustawowych przedstawicieli (rodzice, kurator, prawni opiekunowie). Strony nie będące osobami fizycznymi działają przez swoich ustawowych lub statutowych przedstawicieli. Spadkobiercy wchodzą na miejsce spadkodawcy.
Organizacja społeczna w sprawie dotyczącej innej osoby może wystąpić z żądaniem o wszczęciu postępowania i o dopuszczeniu jej do udziału w post. Jeżeli organ adm. publ. uzna żądanie za uzasadnione postanawia wszcząć post. lub dopuścić do udziału. Organizacja społeczna uczestniczy w postępowaniu na prawach stron. Organ adm. ma obowiązek zawiadomienia organizacji o wszczęciu postępowania.

PEŁNOMOCNICTWO
Strona może działać przez pełnomocnika. Pełnomocnikiem może być osoba fizyczna z pełną zdolnością do czynności prawnych. Pełnomocnictwo powinno być udzielone na piśmie lub zgłoszone do protokołu. Pełnomocnik dołącza do akt oryginał pełnomocnictwa. Jeśli pełnomocnikiem jest członek rodziny i sprawa jest mniejszej wagi organ może nie żądać pisemnego pełnomocnictwa. Jeżeli strona jest nieobecna to organ wystąpi do sądu o wyznaczenie przedstawiciela. Jeżeli sprawa jest nie cierpiąca zwłoki organ sam wyznacza przedstawiciela do czasu wyznaczenia go przez sąd.

ZAŁATWIANIE SPRAW
Organy są obowiązane załatwiać sprawy bez zbędnej zwłoki.
...