Historia języka polskiego – egzamin (studia dzienne)
22 stycznia 2004 r.
Grupa I
1. Periodyzacja dziejów języka polskiego a główne tendencje rozwojowe polszczyzny (fonetyka, fleksja). Periodyzacja historycznojęzykowa a periodyzacja historycznoliteracka.
2. Wpływy języków obcych na polszczyznę w dobie średniopolskiej.
3. Świadomość językowa w XVI w. - polemiki poprawnościowe.
4. Wyjaśnij, w jakim znaczeniu zostały użyte podkreślone wyrazy, i określ mechanizm zmian znaczeniowych.
Języki germańskie zdawały się leżeć w ognisku tego rozległego obszaru językowego, na którego ukrainach działały wpływy podłoży etnicznie obcych (A. Gawroński XIX/XX w.); Plan obronny ukrain obu państw ma być postanowiony na zjeździe (A. Prochaska XIX w.).
Ofiara u nich zawisła (tj. polegała) na rzeźbie baranów (H. Kłokocki (XVII-XVIII w.); Fidiasz, sławny w kamiennej rzeźbie artysta (Monitor Warszawski)
Edward, król duński, matki swej naród do książąt polskich przytaczał (M. Kromer); naród nasz albo familija (J. Herburt XVI w.)
5. Omów następujące nazwy własne:
a) Miłosz, Fedorowicz, Kołodziej, Grzegorczyk, Berezowski, Wiśniowski
b) Wrocław, Pleszew, Maciejowice, Poręba, Szczytniki, Sosnowiec, Wszebory
6. Który z ciągów obejmujących nazwiska autorów lub redaktorów słowników (ewentualnie wydawców) przedstawia właściwy porządek rozwoju polskiej leksykografii? Wybór uzasadnij.
a) Murmeliusz, Knapiusz, Mączyński, Troc, Linde, Orgelbrand;
b) Mączyński, Murmeliusz, Troc, Knapiusz, Linde, Orgelbrand;
c) Murmeliusz, Mączyński, Knapiusz, Troc, Linde, Orgelbrand;
d) Linde, Troc, Orgelbrand, Karłowicz, Kryński, Niedźwiedzki;
7. Który słownik historyczny języka polskiego liczy najwięcej haseł? Dokonaj jego charakterystyki.
Grupa II
1. Problemy dyskusyjne powstania polskiego języka literackiego.
2. Wpływy języków obcych na polszczyznę w dobie nowopolskiej.
3. Początki kultury języka polskiego. Teoria kultury języka Łukasza Górnickiego.
Księga rodzaju oraz Wszystkich rodzajów od Abrahama do Dawida rodzajów czternaście (Leopolita) XVI w.; Nie była wolna od kokieterii, tak jak cały rodzaj niewieści (Siem. XIX w.).
Strzelba gęsto szła na oblężonych (M. Bielski); Z dział strzelba długo trwała (M. Stryjkowski)
Ja jestem tym, co nazywają aferzysta. Mam dom komisowo-handlowy (H. Sienkiewicz); Przynoszą mi jak na półmisku interes bardzo świetny. takiej afery opuścić niepodobna (E. Orzeszkowa)
a) Wiśniewski, Chrzanowski, Ryba, Dawidowicz, Ostapczuk, Kowalczyk
b) Sieradz, Racławice, Koniary, Gródek, Magnuszewo, Grabowa, Romany.
6. Który z ciągów obejmujących dawne słowniki przedstawia jeden słownik języka polskiego o układzie haseł alfabetyczno-gniazdowym oraz dwa słowniki trójjęzyczne? Wybór uzasadnij.
a) słownik Mączyńskiego, Troca, Lindego;
b) słownik Knapiusza, Troca, Lindego;
c) słownik Murmeliusza, Lindego, Orgelbranda;
d) słownik Mączyńskiego, Orgelbranda, warszawski.
7. Scharakteryzuj pierwszy słownik ogólny języka polskiego.
madralala