Runy.pdf

(6446 KB) Pobierz
SEBASTIAN KIERZKA
SEBASTIAN KIERZKA
WYBRANE ZAGADNIENIA
Z HISTORII ZNAKíW
RUNIC
ZNYCH
NYCH
1009717332.043.png 1009717332.044.png 1009717332.045.png 1009717332.046.png 1009717332.001.png 1009717332.002.png 1009717332.003.png 1009717332.004.png 1009717332.005.png 1009717332.006.png 1009717332.007.png 1009717332.008.png 1009717332.009.png 1009717332.010.png 1009717332.011.png 1009717332.012.png 1009717332.013.png 1009717332.014.png 1009717332.015.png 1009717332.016.png 1009717332.017.png 1009717332.018.png 1009717332.019.png 1009717332.020.png 1009717332.021.png 1009717332.022.png 1009717332.023.png 1009717332.024.png 1009717332.025.png 1009717332.026.png 1009717332.027.png 1009717332.028.png 1009717332.029.png 1009717332.030.png 1009717332.031.png 1009717332.032.png 1009717332.033.png 1009717332.034.png 1009717332.035.png 1009717332.036.png 1009717332.037.png 1009717332.038.png 1009717332.039.png 1009717332.040.png
SPIS TRE Ś CI
Wstęp
.............................................................................. 4
Rozdział 1
Historia znaków runicznych......................................5
§ 1.1 Definicje run................................................................
6
§ 1.2 Rys historyczny pisma runicznego ................................
8
1.2.1 Wiadomości ogólne................................................................
8
1.2.2 Nazwa ..........................................................................................
10
1.2.3 Pochodzenie ................................................................
11
1.2.4 Rozwój pisma runicznego a jego odmiany ................................
14
1.2.4.1 Runy wczesnogermańskie, ogólnogermańskie,
pierwotne pismo Nordyckie ...........................................................
13
1.2.4.2 Runy słowiańskie ................................................................
15
1.2.4.3 Runy anglosaskie, anglikańskie ................................16
1.2.5 Koniec pisma runicznego ..............................................................
18
§ 1.3 Występowanie znaków runicznych................................
19
1.3.1 Wiadomości ogólne................................................................
19
1.3.2 Rękopisy runiczne................................................................
19
1.3.3 Inskrypcje runiczne ................................................................
20
1.3.3.1 Najwcześniejsze inskrypcje...........................................................
20
1.3.3.2 Inskrypcje ze Szwecji ................................................................
23
1.3.3.3 Inskrypcje z Dani oraz Szlezwiku ................................
23
1.3.3.4 Inskrypcje z Norwegii ................................................................
23
1.3.3.5 Inskrypcje z Wysp Brytyjskich .......................................................
25
1.3.3.6 Inskrypcje z Polski ................................................................
27
1.3.3.7 Inskrypcje z Islandii................................................................
28
1.3.3.8 Inskrypcje z innych krajów ............................................................
28
Rozdział 2
Alfabety runiczne ................................................................
30
§ 2.1 Wiadomości ogólne................................................................
31
§ 2.2 Futhark wczesny ................................................................
32
2.2.1 Futhark starszy (elder futhark), 24 znakowy - runy
germańskie ................................................................
32
2.2.2 Futhark z Kylver ................................................................
36
2.2.3 Futhark z Vadstena................................................................
36
2.2.4 Futhark z Breza................................................................
37
2.2.5 Futhark z Charnay ................................................................
37
2.2.6 Futhork anglosaski................................................................
38
2.2.7 Futhork fryzyjsko-anglosaski .........................................................
41
§ 2.3 Futhark młodszy................................................................
43
2.3.1 Runy duńskie (zwyczajne) - futhark młodszy,
16 znakowy................................................................
45
2.3.2 Runy szwedzko-norweskie (krótkogałęziste) –
futhark młodszy, 16 znakowy, pochyły ................................
46
2.3.3 Runy Mańskie ................................................................
48
2.3.4 Runy Grenlandzkie ................................................................
49
2.3.5 Runy Helsingskie ................................................................
49
§ 2.4 Odmiany kryptograficzne pisma runicznego................................
50
2.4.1 Runy kropkowane (Stunrunar) ......................................................
50
2.4.2 Runy z gałązkami – kvistrunir (Zweig-runer) ................................
52
2.4.2.1 Gałązkowe runy Brodgar...............................................................
53
2.4.2.2 Gałązkowe runy na kamieniu z Rök ................................
55
2.4.3 Runy namiotowe (runy krzyŜowe) – tjaldrunir................................
55
§ 2.5 Runy wróŜebne ................................................................
56
§ 2.6 Podsumowanie ................................................................
60
Rozdział 3
Zabytki pisma runicznego .............................................................
62
§ 3.1 Wstęp ...........................................................................................
63
§ 3.2 Kamienie runiczne ................................................................
64
§ 3.3 Przedmioty codziennego uŜytku................................91
§ 3.4 Inne przedmioty ................................................................
95
Zakończenie
................................................................................................
96
Literatura
................................................................................................
97
WST Ę P
W obecnych czasach mało kto wie, jakie formy przekazywania
informacji istniały na terenach starego kontynentu na początku na-
szej ery. Jednym ze sposobów porozumiewania się było pismo ru-
niczne, którego litery nazwane runami wycinano przewaŜnie w drew-
nie lub ryto w kamieniu.
Zatem celem niniejszej pracy jest głównie przedstawienie histo-
rii tego fascynującego, lecz prawie zapomnianego pisma, które
przecieŜ takŜe było uŜywane na ziemiach obecnej Polski.
W rozdziale 1 omówiłem historię pisma runicznego. Zdefiniowa-
łem pojęcie słowa runy, wyjaśniłem ich nazwę i pochodzenie przed-
stawiłem rozwój pisma runicznego na przykładach run wczesnoger-
mańskich słowiańskich oraz anglosaskich. W rozdziale tym ukaza-
łem na kilku mapach konturowych: występowanie najwcześniejszych
inskrypcji runicznych w Europie, na terenach Skandynawii oraz na
Wyspach Brytyjskich.
W rozdziale 2 opisałem kilkanaście odmian pisma runicznego
oraz scharakteryzowałem jego poszczególne runy.
W rozdziale 3 zaprezentowałem wybrane fotografie zabytków
runicznych z róŜnych okresów i z róŜnych publikacji.
ROZDZIA L Ł1
Historiaznaków
runicznych
1009717332.041.png 1009717332.042.png

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika:

Zgłoś jeśli naruszono regulamin