53_55.PDF

(180 KB) Pobierz
Błysk po latach - nowe mikrokontrolery z pamięcią Flash
S P R Z Ę T
Nowe mikrokontrolery z pamięcią Flash
To pewnie monachijskie
targi electronica 2002 sta³y
siÍ jedn¹ z†przyczyn
zintensyfikowania prac nad
mikrokontrolerami
z†pamiÍci¹ Flash przez
dwie duøe firmy: MotorolÍ
i†Ziloga. W†artykule
przedstawiamy efekty tych
prac, oficjalnie ujawnione
w†ostatnich dniach
paüdziernika 2002.
Rodziny uk³adÛw HC05 i†HC08 firmy
Motorola w†latach swojej úwietnoúci by³y
prekursorami wspÛ³czesnych mikrokontro-
lerÛw, ale lata zaniedbaÒ ze strony pro-
ducenta, przede wszystkim ignorowanie
rynkowych trendÛw†i†niezbyt przyjazne
podejúcie do klientÛw o†nik³ym potencja-
le zakupowym spowodowa³y, øe miejsce
tych uk³adÛw skutecznie zajͳy AVRíy,
PICíe, flashowe wersje ë51, a†takøe ST62/
72. Ciekawostk¹ jest fakt, øe te ostatnie
s¹ jawnie konkurencyjn¹ propozycj¹ dla
fanÛw HC08 - ich architektura jest bo-
wiem bardzo bliskim odpowiednikiem
HC08, a†co wiÍcej STM oferuje bezp³atny
program narzÍdziowy ( Mnemonic Trans-
lator - opublikowaliúmy go na CD-EP11/
2002A) do konwersji programÛw napisa-
nych w†asemblerze HC08 na asembler
ST72. Takøe firma Metrowerks - dostaw-
ca narzÍdzi programistycznych dla Moto-
roli - dostosowa³a†swoje najnowsze úrodo-
wisko CodeWarrior na potrzeby ST72.
Dlaczego tak siÍ dzieje? Moim zdaniem
powaønym b³Ídem Motoroli by³o bardzo
pÛüne wprowadzenie do oferty mikrokon-
trolerÛw z†pamiÍci¹ programu typu Flash.
Pierwsze tak wyposaøone uk³ady pojawi-
³y siÍ oko³o†trzech lat pÛüniej niø kon-
kurencyjne, a†w†elektronice trzy lata to
niemal wiecznoúÊ.
Podobnie potoczy³y siÍ losy Ziloga, fir-
mÍ maj¹c¹ niegdyú szansÍ - dziÍki legen-
darnemu Z80 - pokonaÊ Intela. Zilog wie-
le lat lekcewaøy³ rynek mikrokontrole-
rÛw, ale po pewnym czasie wprowadzi³
do produkcji proste mikrokontrolery Z8
i†Z8Plus. Niestety by³y one wyposaøone
w†pamiÍÊ programu typu OTP-EPROM, co
doúÊ skutecznie zniechÍca³o konstrukto-
rÛw do korzystania z†nich.
Po tym, z†pewnoúci¹ przykrym dla pro-
ducentÛw, wstÍpie mam dobr¹ wiado-
moúÊ: Motorola i†Zilog rozpoczͳy pro-
Rys. 1
Elektronika Praktyczna 12/2002
53
32284346.005.png 32284346.006.png
S P R Z Ę T
Rys. 2
dukcjÍ nowoczesnych mikrokontrolerÛw
z†pamiÍci¹ Flash tyle, øe obra³y zupe³nie
odmienne strategie dzia³ania.
n¹ HC08, takøe wiÍkszoúÊ programÛw†pi-
sanych dla HC05 bÍdzie moøna wyko-
rzystaÊ w†nowych aplikacjach. Ze wzglÍ-
du na szeroki zakres temperatur pracy (-
40...+85 o C), mikrokontrolery Nitron moø-
na stosowaÊ w†aplikacjach samochodo-
wych, a†takøe w†urz¹dzeniach montowa-
nych na zewn¹trz po-
mieszczeÒ.
Motorola stawia na maluchy
Pomys³ Motoroli na zaistnienie na ryn-
ku mikrokontrolerÛw jest doúÊ prosty: do
sprawdzonego rdzenia
HC08 dodano uniwersal-
ny 16-bitowy timer o†du-
øych moøliwoúciach (w
tym PWM), 8-bitowy
przetwornik A/C, progra-
mowany generator zega-
rowy z†moøliwoúci¹
wspÛ³pracy z†elementami
RC lub kwarcem i†suk-
ces niemaløe gotowy
( rys. 1 ). Istotn¹ nowoú-
ci¹ w†rodzinie Nitron (tak¹ nazwÍ hand-
low¹ nadano nowym mikrokontrolerom)
jest fakt skupienia siÍ producenta na
uk³adach w†obudowach o†niewielkiej licz-
bie wyprowadzeÒ: 8†lub 16. Pomimo te-
go pojemnoúÊ wbudowanej pamiÍci Flash
jest doúÊ duøa i†wynosi 1,5 kB lub 4†kB
w†zaleønoúci od wersji ( tab. 1 ). Ciekawos-
tk¹ jest moøliwoúÊ wykorzystania tej pa-
miÍci jako nieulotnej pamiÍci danych,
moøna j¹ programowaÊ w†systemie juø po
zamontowaniu mikrokontrolera. Niebaga-
telnym atutem nowej rodziny jest fakt, øe
dziÍki jej pe³nej kompatybilnoúci z†rodzi-
Motorola i Zilog
z wielkim opóźnieniem
wkraczają na rynek
mikrokontrolerów
z pamięcią Flash, ale
jest to „wkroczenie”
dające sporą nadzieję
na sukces.
Zilog woli duøe
Inne podejúcie moøna
zaobserwowaÊ u†Ziloga:
mikrokontrolery Z8En-
core! naleø¹ do grona
uk³adÛw dobrze wypo-
saøonych ( rys. 2 ), ofero-
wanych tylko w†obudo-
wach o†relatywnie du-
øej liczbie wyprowadzeÒ†- od 40 do 80
( tab. 2 ). Zastosowano w†nich nowoczesn¹
pamiÍÊ programu typu Flash z†moøliwoú-
ci¹ programowania w†systemie, co zdecy-
dowanie upraszcza ich stosowanie.
Obudowom mikrokontrolerÛw dorÛwnu-
je wyposaøenie: wszystkie mikrokontrole-
ry maj¹ trzy niezaleøne kontrolery kana-
³Ûw DMA, interfejsy SPI i†I 2 C (jednoczeú-
nie), przy czym I 2 C moøe pracowaÊ wy-
³¹cznie jako Master (bez obs³ugi trybu
multimaster ) z†adresowaniem 7†lub 10-bi-
towym. Interesuj¹ce moøliwoúci ma takøe
9-bitowy UART, ktÛry moøna skonfiguro-
Tab. 1. Zestawienie podstawowych parametrów mikrokontrolerów HC08 Nitron
Typ
Pojemność Pojemność
Timer
I/O
A/C
Obudowy Napięcie
pamięci
pamięci
zasilania
RAM {B}
Flash [kB]
[V]
68HC908QT1
128
1,5
2−CH, 16−bit I/C, do 6
SOIC/DIP8 2,7 − 5,5
O/C lub PWM
68HC908QT2
128
1,5
2−CH, 16−bit I/C, do 6 4 kanały, SOIC/DIP8 2,7 − 5,5
O/C lub PWM
8−bit
68HC908QT4
128
4
2−CH, 16−bit I/C, do 6 4 kanały, SOIC/DIP8 2,7 − 5,5
O/C lub PWM
8−bit
68HC908QY1
128
1,5
2−CH, 16−bit I/C, do 14
SOIC/DIP/ 2,7 − 5,5
O/C lub PWM
TSSOP16
68HC908QY2
128
1,5
2−CH, 16−bit I/C, do 14 4 kanały, SOIC/DIP/ 2,7 − 5,5
O/C lub PWM
8−bit
TSSOP16
68HC908QY4
128
4
2−CH, 16−bit I/C, do 14 4 kanały, SOIC/DIP/ 2,7 − 5,5
O/C lub PWM
8−bit
TSSOP16
54
Elektronika Praktyczna 12/2002
32284346.007.png 32284346.008.png 32284346.001.png 32284346.002.png 32284346.003.png
S P R Z Ę T
Tab. 2.
Typ
Pamięć Linie Przer− 16−bi− Liczba UART Napię− Licz−
I/O wania towe kanałów
Flash RAM
timery/ analo−
silania prowa−
[kB] [kB]
PWM gowych
[V]
dzeń
Z8F6401 64
4
31
23
3
8
2 3,0 − 3,6 40, 44
Z8F6402 64
4
46
24
4
12
2 3,0 − 3,6 64, 68
Z8F6403 64
4
60
24
4
12
2 3,0 − 3,6
80
Z8F4801 48
4
31
23
3
8
2 3,0 − 3,6 40, 44
Z8F4802 48
4
46
24
4
12
2 3,0 − 3,6 64, 68
Z8F4803 48
4
60
24
4
12
2 3,0 − 3,6
80
Z8F3201 32
2
31
23
3
8
2 3,0 − 3,6 40,44
Z8F3202 32
2
46
24
4
12
2 3,0 − 3,6 64, 68
Z8F2401 24
2
31
23
3
8
2 3,0 − 3,6 40, 44
Z8F2402 24
2
46
24
4
12
2 3,0 − 3,6 64,68
Z8F1601 16
2
31
23
3
8
2 3,0 − 3,6 40, 44
Z8F1602 16
2
46
24
4
12
2 3,0 − 3,6 64, 68
waÊ do pracy w†trybie IrDA.
Przetwornik A/C wbudowany
z†mikrokontrolery Z8Encore!
ma rozdzielczoúÊ 10 bitÛw,
wspÛ³pracuje on z†wewnÍt-
rznym precyzyjnym ürÛd³em
napiÍcia odniesienia i†12-ka-
na³owym multiplekserem ana-
logowym. Bardzo duøe moøli-
woúci ma takøe blok obs³ugi
przerwaÒ, ktÛrych w†Z8Encore!
wystÍpuje aø 24.
Zilog zadba³ o†wygodÍ pro-
gramowania nowych mikrokon-
trolerÛw za pomoc¹ jÍzyka C,
co przejawia siÍ bardzo duøy-
mi pojemnoúciami wbudowa-
nej pamiÍci RAM (2 lub 4†kB).
Zmodyfikowany rdzeÒ eZ8
moøe byÊ taktowany sygna³em
zegarowym o†czÍstotliwoúci do
20 MHz, a†rozkazy s¹ wykony-
wane w†2...8 cyklach. Produ-
cent zadba³ o†zachowanie
kompatybilnoúci Z8Encore! ze
starszymi wersjami Z8,
w†zwi¹zku z†czym stare pro-
gramy wymagaj¹ tylko niewiel-
kich adaptacji. Lista rozkazÛw
Z8Encore! zosta³a poszerzona
o†kilka nowych poleceÒ, ktÛre
nieco upraszczaj¹ pisanie pro-
gramÛw.
Podsumowanie
Zadanie stoj¹ce przed pro-
ducentami mikrokontrolerÛw
prezentowanych w†artykule nie
jest proste, poniewaø rozwi¹za-
nia konkurencyjne zd¹øy³y
podbiÊ serca konstruktorÛw.
Warto jednak zwrÛciÊ uwagÍ
na rozs¹dn¹ polityk͆zwi¹zan¹
z†narzÍdziami projektowymi:
Motorola bezp³atnie udostÍp-
nia dla rodziny Nitron bardzo
przyjazny pakiet IDE CodeWar-
rior (z kompilatorem C), nato-
miast Zilog dla Z8Encore! ofe-
ruje za 49 USD zestaw ewalu-
acyjny z†kompilatorem ANSI
C. Takøe inne narzÍdzia s¹ do-
stÍpne po bardzo preferencyj-
nych cenach. Czy to wystar-
czy?
Andrzej Gawryluk, AVT
Dodatkowe informacje
Dodatkowe informacje o mikrokon-
trolerach prezentowanych w artykule
s¹ dostêpne na p³ycie CD-EP12/2002A
oraz w Internecie pod adresami:
- http://www.zilog.com/z8encore/,
- http://e-www.motorola.com/
webapp/sps/site/taxonomy.-
jsp?nodeId=01M98634.
Elektronika Praktyczna 12/2002
55
cie za− ba wy−
32284346.004.png
Zgłoś jeśli naruszono regulamin