66.pdf

M I N I P R O J E K T Y

Sterownik dwubarwnych diod LED

Dioda wiec¹ca LED jest

jednym z najpopularniej-

szych elementów elektronicz-

nych, a w ka¿dym razie naj-

bardziej widocznym. W na-

szej praktyce konstruktorskiej

zapoznalimy siê ju¿ z dwo-

ma typami tych diod: stan-

dardowymi LED-ami wiec¹-

cymi wiat³em ci¹g³ym

i SMDL - Samo Migaj¹cy-

mi Diodami LED. O tych

ostatnich warto pamiêtaæ po-

niewa¿ niejednokrotnie mog¹

one znacznie uprociæ budo-

wê uk³adów elektronicznych.

Dzisiaj zajmiemy siê jeszcze

innym rodzajem diod LED -

dwubarwnymi. Nie jest to

¿adna nowoæ, diody takie

produkowane s¹ od dawna,

znajduj¹ siê w ofercie hand-

lowej AVT, tylko jako nie by-

³o okazji o nich wspomnieæ.

Oczywiste jest, ¿e je¿eli

w plastikowej, przezroczystej

obudowie mo¿na umieciæ

pó³przewodnikow¹ strukturê

jednej diody wiec¹cej, to

mo¿na tam upakowaæ dwie

lub nawet wiêcej takich struk-

tur (tak te¿ czyniono przy

produkcji wywietlaczy sied-

miosegmentowych). Diody

mog¹ce wysy³aæ wiat³o

o ró¿nymzabarwieniuprodu-

kowane s¹ jako dwu i trójbar-

wne. Najbardziej interesuj¹ce

wydaj¹ siê byæ diody wiec¹-

ce trzema kolorami: czerwo-

nym, zielonym i niebieskim.

Stosuj¹c tak¹ diodê mo¿emy

uzyskaæ zupe³nie dowoln¹

barwê, zgodnie z zasadami

syntezy addytywnej RGB. Za-

pomnijmy jednak jak na razie

o tych diodach, ich cena od-

strasza od powszechnego sto-

sowania tych ciekawych ele-

mentów. W naszym projekcie

wykorzystywaæ bêdziemy dio-

dy dwubarwne, wiec¹ca

wiat³em czerwonym i zielo-

nym.

W najprostszej aplikacji

diody dwubarwne stosujemy

tak samo, jak zwyk³e diody

LED. Przepuszczaj¹c pr¹d

przez jedn¹ lub drug¹ struk-

turê uzyskujemy czerwone

lub zielone wiat³o. W na-

szym uk³adzie diody bêd¹

jednak w³¹czane inaczej:

uzyskamy mo¿liwoæ p³ynnej

zmiany koloru wiecenia: od

czerwonego do zielonego.

Uzyskany efekt, mimo ¿e nie

dorównuje efektownoci¹

mieszaniu kolorów diod trój-

barwnych, jest doæ ciekawy

i autor s¹dzi, ¿e warto zbudo-

waæ proponowany uk³ad. Jak

za chwilê zobaczycie, jest on

niezwykle prosty i tani a przy

tym daje mo¿noæ sterowania

ca³ych girland dwubarwnych

ledów.

Schemat elektryczny ste-

rownika girland LED pokaza-

ny zosta³ na rys. 1 . Zastoso-

wanie niemiertelnego NE555

jest z pewnoci¹ najprost-

szym rozwi¹zaniem, je¿eli

potrzebujemy zbudowaæ ge-

nerator multistabilny i wype³-

nieniu impulsów zmienianym

od blisko zera do prawie

100%. Jak ju¿ powiedziano,

nasz generator wysy³a ci¹g

impulsów o sta³ej czêstotli-

woci i zmiennym wype³nie-

niu regulowanym za pomoc¹

potencjometru P1. Z wyjcia

generatora impulsy kierowa-

ne s¹ jednoczenie na bazy

dwóch tranzystorów: T1 i T2.

Tranzystor T2 zasila bezpo-

rednio szereg diod jednego

koloru (w naszym wypadku

czerwone diody) natomiast

tranzystor T1 steruje tranzys-

torem T3, zasilaj¹cym drugi

szereg diod. Tranzystory wy-

konawcze uk³adu nigdy nie

przewodz¹ jednoczenie, tak

wiêc efekt p³ynnej zmiany

natê¿enia wiat³a diod ró¿ne-

go koloru jest oczywicie z³u-

dzeniem. Po prostu jedne dio-

dy pal¹ siê d³u¿ej od dru-

gich, a ¿e prze³¹czanie gir-

land odbywa siê z du¿¹ czês-

totliwoci¹, bezw³adnoæ oka

ludzkiego nie pozwala za-

uwa¿yæ nawet najmniejszego

migotania.

Rozmieszczenie elemen-

tów na p³ytce drukowanej po-

kazano na rys. 2 . Monta¿ wy-

konujemy

wed³ug

ogólnie

przyjêtych

zasad, roz-

poczynaj¹c

od naj-

mniejszych

elemen-

tów. Pod

Rys. 2.

uk³ad scalony warto zastoso-

waæ podstawkê. Wykonany ze

sprawnych elementów uk³ad

nie wymaga ¿adnej regulacji

i dzia³a natychmiast popra-

wnie. Urz¹dzenie mo¿e byæ

zasilane napiêciem sta³ym

z przedzia³u 5...15V, nieko-

niecznie stabilizowanym.

Otwarta pozostaje nato-

miast sprawa zbudowania gir-

landy z dwukolorowych diod.

Tu radcie ju¿ sobie sami,

drodzy Czytelnicy, nie zapo-

minaj¹c o stosowaniu rezys-

torów po³¹czonych szeregowo

z katod¹ ka¿dej z diod! War-

toæ tych rezystorów zale¿y

od napiêcia zasilania i przy

12VDC powinna wynosiæ ok.

560

. Z diod mo¿na tworzyæ

girlandy zamocowane do sta-

³ego pod³o¿a lub zawieszone

w powietrzu. Mo¿na te¿

z nich uk³adaæ napisy i do-

wolne figury geometryczne.

Zbigniew Raabe, AVT

Kompletny uk³ad i p³ytki

drukowane s¹ dostêpne

w ofercie AVT pod oznacze-

niem AVT-1143.

WYKAZ ELEMENTÓW

Rezystory

P1: 1M

Kondensatory

C1: 4,7nF

C2: 22nF

C3: 100

F/16V

C4: 100nF

Pó³przewodniki

D1, D2: 1N4148 lub

odpowiednik

T1: BC548 lub odpowiednik

T2, T3: BD136 lub

odpowiednik

U1: NE555

dwukolorowa LED (dla testów)

Ró¿ne

Z1: ARK3

Z2: ARK2

Rys. 1.

Elektronika Praktyczna 4/97

Opisane w artykule

urz¹dzenie s³u¿y do

zabawy, konstruowania

efektownych bajerków,

ale i do zastosowañ nieco

bardziej profesjonalnych:

do budowania urz¹dzeñ

reklamowych mog¹cych np.

ozdobiæ witrynê sklepu. Jak

wynika z analizy

nadsy³anych do redakcji EP

listów, nasi Czytelnicy

interesuj¹ siê uk³adami

pozwalaj¹cymi tworzyæ

ciekawe efekty wietlne,

jakich wiele zosta³o ju¿

opublikowanych na ³amach

naszego pisma.

A wiêc proszê -

chcielicie, wiêc macie

kolejny uk³ad do

efektownego sterowania

diodami LED.

/A obrotowy lub

suwakowy

R1, R2, R3, R4, R5: 560

R6, R7: 220

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: