Hormony(1).doc

HORMONY.

HORMONY PODWZGÓRZA.

Somatostatyna.

Zastosowanie:

W paliatywnym leczeniu chorych z akromegalią,

W leczeniu guzów przewodu pokarmowego,

W zapobieganiu powikłaniom po operacjach trzustki,

W krwawieniach z żylaków przełyku,

Preparaty:

1.      Somatostatin – UCB – fiolki 0,25 mg; stosuje się i.v. 0,25 mg.

2.      Sandostatin – ampułki 0,05 mg/ 1 ml, 0,1 mg/ 1 ml i 1 mg/ 5 ml; stosuje się s.c. w akromegalii 0,05 – 0,1 mg co 8 – 12 godz.

Gonadoliberyna.

Zastosowanie:

·        W różnicowaniu niepłodności,

·        W leczeniu przedwczesnego dojrzewania płciowego,

·        W leczenie endometriozy,

·        W leczeniu hormonozależnego raka gruczołu krokowego,

Preparaty:

1.      Lutrelef – ampułki 25 i 100 g, zestawy do iniekcji; stosuje się i.v. 25 – 100 g.

2.      Zoladex – strzykawka – aplikator 3,8 mg; stosuje się s.c., co 28 dni.

3.      Synarel – aerozol do nosa 0,002 g/1 ml; stosuje się dwa razy dziennie po 1 dawce donosowo.

HORMONY PRZEDNIEGO PŁATA PRZYSADKI.

Somatotropina (STH) – hormon – wzrostu.

Zastosowanie:

·        Korzystny wpływ w karłowatości przysadkowej ma jedynie ludzki hormon wzrostu, otrzymywany z przysadek zwłok ludzkich i to zastosowany odpowiednio wcześnie (tzn. u małych dzieci),

·        Stosuje się również we wszystkich stanach, w których chodzi o pobudzenie procesów regeneracji i odnowy – a zatem w trudno gojących się ranach, odleżynach i złamaniach kości,

Preparaty:

1.      Genotropin (Grono, Humanotrope) – hormon wzrostu uzyskany na drodze inżynierii genetycznej; fiolki 4, 12 i 24 j.m. oraz 80 g stosuje się podskórnie 6 – 7 razy w tygodniu w dawce 2 – 3 j.m./ m²/ powierzchni ciała na tydzień.

Tyreotropina (TSH) hormon tyreotropowy.

Zastosowanie:

·        Wyłącznie w diagnostyce pierwotnej i wtórnej niedoczynności tarczycy (łącznie z radioaktywnym jodem),

Preparaty:

1.      Ambinon – ampułki 30 j.m.; stosuje się s.c. lub i.m. 2,5 – 5 j.m./ dobę przez 2 – 3 dni bezpośrednio poprzedzające scyntygrafię tarczycy.

Kortykotropina – ACTH (hormon adrenokortykotropowy.)

Zastosowanie:

·        W diagnostyce – w celu sprawdzenia wydolności kory nadnerczy,

·        W chorobach gośćcowych (ostra choroba reumatyczna, gościec przewlekły postępujący),

·        W dychawicy oskrzelowej,

·        W ostrych napadach dny moczanowej,

·        Wirusowym zapaleniu wątroby,

·        Zapaleniu mózgu,

Preparaty:

1.       ACTH (Acton) – fiolki 10 j.m. (10 mg) i 25 j.m. (25 mg), subst. sucha; s.c. lub i.m. ID – 40 j.m. do 4 razy dziennie, niekiedy i.v. w powolnym wlewie 5 – 20 j.m. w ciągu 8 godz.

2.       Synacthen – fiolki 0,25 mg/ 1 ml, 1 mg/ 1 ml i 2 mg/ 2 ml; stosuje się i.v. 0,25 mg/dobę we wlewie kroplowym lub i.m. 1 mg/dobę.

Gonadotropiny.

·        Gonadotropina l (prolan A, FSH, hormon folikulotropowy),

·        Gonadotropina II (prolan B. LH, hormon luteotropowy),

Zastosowanie:

·         U kobiet – niedorozwój jajników, zaburzenia miesiączkowania, niektóre postacie nawykowego poronienia oraz nadmierne krwawienia miesiączkowe,

·         U mężczyzn – opóźnione, dojrzewanie, wnętrostwo (nie zstąpienie jąder), oligospermia, zaburzenia wielogruczołowe, zaburzenia przemiany wodnej i lipidowej,

Preparaty:

1.       Biogonadyl (Pregnyl) – gonadotropina łożyskowa ludzka o działaniu LH i FSH –ampułki 500, 1000, 1500, 2000, 5000 i 10 000 j.m.; stosuje się i.m. w dawkach zindywidualizowanych.

2.       Humegon (Pergonal) – preparat zawierający ludzkie gonadotropiny przysadkowe, fiolki 75 i 150 j.m.; stosuje się i.m. w dawkach zindywidualizowanych.

Prolaktyna (laktotropina, LTH), czyli hormon mlekopędny.

Zastosowanie:

·         Niedoczynność gruczołów sutkowych,

·         Nadmierne krwawienie maciczne, zaburzenia miesiączkowania, grożące poronienie,

Preparaty:

1.       Prolaktyna – czopki 400 j.m.; stosuje się, co 12 – 24 godz. po czopku doodbytniczo.

HORMONY TYLNEGO PŁATA PRZYSADKI.

Wazopresyna – hormon adiuretyczny (ADH).

Zastosowanie:

·         Moczówka prosta,

·         Krwawienia z żylaków przełyku oraz z owrzodzeń żołądka i dwunastnicy,

·         Moczenie nocne,

·         Krwawienia z mięśniaków macicy, nadmierne krwawienia miesięczne i hipotonia poporodowa,

Preparaty:

1.       Adiuretin (Minirin 0,1 – 0,2) – ampułki 4 µg/1 ml oraz krople do nosa 0,1 mg/1 ml; stosuje się donosowo 1 – 2 razy dziennie 10 – 20 μg/ dobę.

2.       Vasopressin – ampułki 10 j.m./1 ml; stosuje się s.c. lub im. w moczówce prostej 2 – 10 j.m. 3 – 4 razy dziennie oraz iv. we wlewie kroplowym w krwawieniu z żylaków przełyku 20 j.m.

Oksytocyna.

Zastosowanie:

·        Słaba akcja porodowa,

·        Krwawienia poporodowe – krwotoki z atonicznej macicy,

·        Poronienie niezupełne,

·        Ułatwienie wytrysku pokarmu u kobiet mających problem z karmieniem,

Preparaty:

·        Oxytocin (Syntocinon) – ampułki 2 j.m. 12 ml, 5 j.m./1 ml, 5 m./ 0,5 ml oraz 2 j.m./1 ml; stosuje się w celu wywołania porodu i.m. 0,5 – 2 j.m. oraz we wlewie kroplowym i.v. 1 j.m. w 100 ml 5 % glukozy z szybkością 2 – 8 kropli/min.

·        Sandopart – tabletki podjęzykowe 0,05 g; stosuje się podjązykowo – w indukcji porodu 1 tabl., co 30 minut, w atonii macicy 1/2 tabl., co 30 min., w ułatwieniu laktacji ½ - 1 tabl. na 5 min. przed karmieniem piersią,

HORMONY TARCZYCY.

Tyroksyna i trójjodotyronina.

Zastosowanie:

·         Substytucyjne – w niedoczynności tarczycy (leczenie dużymi dawkami),

·         Objawowe – stosowanie ostrożne, znacznie mniejsze dawki; obecnie ograniczone:

o              Otyłość – tylko przy współistniejącej niedoczynności tarczycy,

o              Hipercholesterolemia – D – tyroksyna (efekty wątpliwe),

Preparaty

1.       Levoroxin (Euthyrox 50, -100,-150, Eltroxin, Letrox) – tabletki 15, 50, 75, 100 i 150 µg; stosuje się doustnie początkowo 50 – 100 ...