LEKI NARKOTYCZNE; PRZECIW BÓLOWE I PRZECIW GORĄCZKOWE.

Leki te działają przeciw gorączkowo, przeciw zapalnie i przeciw gośćcowo.

W śród nienarkotycznych leków p/bólowych możemy wyróżnić następujące grupy chemiczne, a mianowicie pochodne;

·        Kwasu salicylowego,

·        Pirazolonu,

·        Aniliny,

·        Chinoliny,

·        Pirymidazonu,

POCHODNE KWASU SALICYLOWEGO.

Salicylany działają;

·        Względnie silnie p/gośćcowo,

·        P/zapalnie,

·        P/bólowo,

·        P/gorączkowo,

·        Zwiększają wydalanie kwasu moczowego przez nerki,

·        Na organizację płytek krwi – w małych dawkach hamują wybiórczo biosyntezę tromboksanów i zmniejszają skłonności agregacyjne płytek,

Działania niepożądane;

·        Wywołują podrażnienie błony śluzowej żołądka z zaostrzeniem choroby wrzodowej,

·        Wywierają pewne działanie neurotoksyczne – zawroty i bóle głowy, szum w uszach, czasem upośledzenie słuchu,

·        Przy długotrwałym podawaniu mogą wywołać skazę krwotoczną,

·        Wywołują uczulenia, łącznie z tzw. astmą aspirynozależną,

·        Wywołują zespół Reye`a (stłuszczenie wątroby) z tego powodu nie należy stosować,

·        Polopiryna (Polopiryna S, Bestpirin, Aspirin) tabletki 0,3 – 0,5 – 1,0 g 3 – 4 razy dziennie,

·        Polopiryna (Aspiryn Plus C, Aspro C, Upsarin C),

·        Calciprina,

·        Asprocol,

POCHODNE PIRAZOLONU.

Pochodne pirazolonu są szeroko stosowanymi lekami p/bólowymi, p/gorączkowymi i p/zapalnymi lekami.

Działania niepożądane;

·        Wywołują uczulenia,

·        Wielotoksyczne,

·        Wrzodotwórcze,

·        Hepatotoksyczne,

AMINOFENAZOL.

Pyramidonu – aminofenazon, tabletki i czopki 0,1 g (dla dzieci) oraz tabletki 0,3 g.

METAMIZOL.

Pyralginum (Pyralgin, Analgin).

FENYLBUTAZON.

Butapirazol – fenylbutazon, drażetki 0,2 g, ampułki 0,6 g/ 3 ml.

PARACETAMOL.

Jest to metabolit fenacytyny ( stosowanej dawnej jako lek p. bólowy – toksyczna!!), o silniejszym od niej działaniu, przy mniejszej toksyczności, działanie niepożądane. Może powodować zaburzenia ze strony przewodu pokarmowego, przy przedawkowaniu uszkodzenie wątroby i nerek.

TRAMADOL.

Jest to pochodna cykloheksanolu o silnym ośrodkowym działaniu p. bólowym. Jest agonistą i częściowym antagonistą receptorów opioidowych

Działania niepożądane:

Może powodować zawroty głowy, suchość w jamie ustnej, wymioty, tachykardię i zaburzenia świadomości np.: Tramado (Tramal)

MIESZANKI PRZECIW BÓLOWE.

Zawierają pochodne kwasu salicylowego:

·        Anapiryna (Etopiryna),

·        Ascodan,

·        Fenalgin,

Zawierające pochodne pirazolonu:

·        Analget,

·        Benalphan,

·        Fenquil P,

·        Gardan P,

·        Isalgin,

·        Pabialgin,

·        Veramid,

Niestereoidowe leki przeciw zapalne:

Istota ich działania przeciw zapalnego i przeciw gośćcowego polega na inhibicji cykloksenazy (COX – 1 i COX – 2) przekształcajacej kwas arachidonowy  w prostanoidy, prostaglandyny, prostacykliny i tromboksany. Następstwem zahamowania wytwarzania prostaglandyn jest hamowanie procesu zapalnego. Wszystkie Niestereoidowe Leki Przeciw Zapalne działają również (z różną siłą) przeciw bólowo i przeciw gorączkowo

INDOMETACYNA.

Metindol (Indometacin, Metindonium).

DICLOFENAK.

Diclofenak (Majamil) – prolongatum, Voltaren, Emulgel 1%, -SR 75, Feloran, Dicloreum, Naklofen.

POCHODNE KWASU PROPIONOWEGO.

·        Ibuprofen,

·        Dexprofen,

·        Naproxen,

·        Profenid (Ketonal),

POCHODNE KWASU ENOLOWEGO.

Piroxicam, -5%.

POCHODNE KWASU FEILOANTRANILOWEGO.

Mefacit.

INHIBITORY COX-1

Meloksykam:

·        Movalis,

Nabumeton:

·        Relifex,

INHIBITORY COX-2

Refekoksyb i Celekoksyb:

Nie działają praktycznie wrzodotwórczo i proagregacyjnie:

1.      Vioxx,

2.      Celebrex,

NARKOTYCZNE LEKI PRZECIW BÓLOWE.

Narkotyczne leki przeciwbólowe (opioidy) działają silnie p. bólowo i ogólnie depresyjnie na OUN, między innymi wywierają działanie sedatywne, przeciw kaszlowe, depresyjnie na ośrodek oddechowy. Wywołują tolerancję i lekozależność (narkomanię).

W zależności od powinowactwa na receptor bólu, narkotyczne leki wpływające na ten receptor można podzielić na następujące grupy:

·        Agoniści – leki, które łącząc się z receptorem opiatowym hamują, podobnie jak endorfiny i ekefaliny wrażenie bólu. Należą do nich m.in. morfina, petydyna, fentanyl, kodeina.

·        Antagoniści – leki, które hamują działanie agonisty; czysty antagonista nie ma działania agonistycznego w stosunku do receptora opiatowego. Zalicza się do nich Nalokson, Naltrekson i Lewalrofan.

·        Częściowi agoniści – jeżeli częściowo agonista wyprze agonistę.

·        Mieszani agoniści – antagoniści – leki działające równocześnie na rółżne grupy receptorów opiatowych, zdolne zarówno do aktywacji jak i je4dnoczesnego hamowania receptora opiatowego. Należą do nich m.in. Pentazocyna, Nalbufina, Meptazynol.

POCHODNE FENANTRENU:

MORFINA.

Morfina jest alkaloidem znajdującym się w opium – stężonym soku mlecznym otrzymywanym z makówek maku leczniczego.

Działanie:

Morfina działa silnie hamująco na ośrodkowy układ nerwowy, zwłaszcza na okolicę czuciową kory mózgu. Morfina jest silnym lekiem przeciw bólowym.

Zatrucie Morfiną:

Przedawkowanie morfiny (zdarzające się w celach samobójczych) wywołuje głęboki sen narkotyczny. Obecnie przy ratowaniu zatrutego morfiną stosuje się przede wszystkim

Nalokson – związek działający antagonistycznie w stosunku do morfiny na ośrodek oddechowy.

Preparaty:

1.      Morphin, Sulfas,

2.      MST, Continus,

3.      Vendal,

KODEINA.

Codeinum phosphoricum.

POCHODNE PIPERYDYNY:

PETYDYNA.

Dolargan (Dolcotral).

2