dane podstawowe.doc

(59 KB) Pobierz
Zarys historyczny:

Zarys historyczny:

 

Turcja powstała w 1923 roku, została stworzona z tureckich pozostałości Imperium Otomańskiego. Niedługo potem wprowadzono prawo świeckie. W 1954 roku Turcja przystąpiła do ONZ, a w 1952 roku stała się członkiem NATO. W 1974 roku Turcja rozpoczęła okupację północnej części Cypru, aby zapobiec przejęciu wyspy przez Greków. Od tej chwili stosunki między tymi państwami pozostają w napięciu. Na szczęście w ciągu ostatnich trzech lat możemy zaobserwować ich poprawę. W 1984 roku Kurdyjska Partia Robotnicza (PKK), Marksistowsko - Leninowska Grupa Separatystyczna doprowadza do zbrojnego powstania w południowo - zachodniej części Turcji. Często używając środków terrorystycznych próbowali doprowadzić do powstania niepodległego Kurdystanu. Grupa, której przywódca, Abdullah Ocalan, został pojmany w Kenii w lutym 1999 roku, wstrzymała ataki we wrześniu 1999 roku, chociaż nadal czasami dochodzi do starć między oddziałami tureckimi a niektórymi oddziałami z 4,5 tysięcznej armii PKK. W kwietniu 2002 roku PKK zmieniło nazwę na KADEK.



 

Geografia

 

Stolica:

Ankara

Położenie:

południowo - wschodnia Europa i południowo - zachodnia Azja (część Turcji, na zachód od Cieśniny Bosfor jest zaliczana do kontynentu Europejskiego) graniczy z Morzem Czarnym między Bułgarią a Grecją oraz z Morzem Egipskim i Śródziemnym między Grecją a Syrią

Obszar:

ogółem: 780 580 km2
tereny wodne: 9,820 km2
ląd: 770 760 km2

ukształtowanie terenu:

w większości teren górzysty, wąski otwarty pas wybrzeża, w centrum wysoki płaskowyż - Anatolia

surowce naturalne:

antymon, węgiel, chrom, rtęć, miedź, żelazo, bor, siarka, siła hydroelektryczna, grunty orne

użytkowanie ziem (1998r):

grunty orne: 34,53 %
grunty stale przynoszące plony: 3,36 %
inne: 62,11 %

nawadnianie terenu (1998r):

42 000 km2

niebezpieczeństwa naturalne:

liczne trzęsienia ziemi, szczególnie w północnej Turcji, wzdłuż łuku rozciągającego się od Morza Marmara do Jeziora Van.

aktualne problemy środowiskowe:

·  chemiczne zanieczyszczenie wody

·  zanieczyszczenie powietrza, szczególnie na terenach przemysłowych

·  wycinanie lasów

·  zanieczyszczenie olejami wydostającymi się ze statków w Cieśninie Bosfor

 

Ludność

 

ludność:

67 308 928 (w lipcu 2002r.)

struktura wiekowa:

0-14 lat : 27,8 % (mężczyźni 9 520 030 kobiety 9178 423)
15-64 lat: 65,9 % (mężczyźni 22 552 250 kobiety 21 827 002)
powyżej 65 lat: 6,3 % (mężczyźni 1 946 523 kobiety 2 284 697)

wzrost populacji:

1,2 %

grupy etniczne:

Turcy 80 %
Kurdowie 20 %

religie:

islam 99,8%
inne 0,2 % (szczególnie chrześcijanie i żydzi)

języki:

turecki (oficjalny)
język kurdów
arabski
armeński
grecki

 

Polityka

 

typ rządu:

republika parlamentarna, demokratyczna

system prawny:

został zaczerpnięty z wielu europejskich systemów prawnych

władza wykonawcza

głowa państwa:

Prezydent Ahmet Necdet Sezer (od 16.05.2000r.). Prezydent jest wybierany na okres 7 lat przez Zgromadzenie Narodowe

Rada Bezpieczeństwa Narodowego

służy prezydentowi jako organ doradczy. Rada Ministrów wraz z prezydentem wyznaczają koordynatora na stanowisko premiera.. Szef rządu: premier Recep Tayyip Erdogan (od marca 2003 r.).

władza ustawodawcza:

Władzę stanowi jednoizbowe Wielkie Zgromadzenie Narodowe Turcji czyli Turkiye Buyuk Millet Meclisi. Zgromadzenie liczy 550 mandatów, a członkowie wybierani są w wyborach powszechnych na 5 lat.

władza sądownicza:

Sąd Konstytucyjny (sędziowie są wyznaczani przez prezydenta) Sąd Apelacyjny (sędziowie są wybierani przez Najwyższe Zgromadzenie Sędziów i Prokuratorów)

 

Ekonomia


Udział w rozwoju ekonomicznym Turcji jest zasługą nie tylko nowoczesnego przemysłu i handlu ale połączenia go z tradycyjną gospodarką, która w 2001 r. zatrudniała 40% populacji zdolnej do pracy zarobkowej. Pomimo szybkiego wzrostu sektora prywatnego państwo ciągle odgrywa główną rolę w przemyśle, bankowości, transporcie i komunikacji. Najważniejszą gałęzią przemysłu i największym eksporterem jest przemysł włókienniczy i odzieżowy, który prawie w całości pozostaje w prywatnych rękach. W ostatnich latach sytuacja ekonomiczna kraju została zachwiana przez nagły wzrost ekonomiczny i utratę równowagi ekonomicznej. Wzrost produktu narodowego brutto przez wiele lat przekraczał 6%. Tymczasem deficyt finansowy sektora publicznego regularnie przekraczał 10% produktu krajowego brutto, wynikając w dużej części z obciążeń płatniczych, które w 2001 r. stanowiły ponad 50% głównych wydatków rządowych - w chwili gdy inflacja pozostawała liczbą dwucyfrową. Prawdopodobnie z tego powodu inwestycje zagraniczne w Turcji pozostają rzadkością - mniej niż 1 mld. dol. Rocznie

Pod koniec 2000 r. i na początku 2001 r. wzrost deficytu w handlu zagranicznym oraz poważne problemy w sektorze bankowym doprowadziły do kryzysu ekonomicznego, zmuszając Turcję do wprowadzenia lira i doprowadzając do recesji w kraju. W 2002 r. dzięki dotacjom z Międzynarodowego Funduszu Walutowego oraz silnej polityce finansowej sytuacja ekonomiczna znacznie się poprawiła.

 

produkt krajowy brutto (PKB) w roku 2002:  468 mld. $

 

wzrost PKB w 2002 roku:  4,2%

 

PKB na osobę w 2002 roku:  7 000 $

 

PKB w poszczególnych sektorach (dane za rok 2001): rolnictwo 13%, przemysł 30%, usługi 57%


wskaźnik inflacji w 2002 roku: 45,2%

siła robocza (dane za rok 1999): 23,8 mln. (około 1,2 mln. Turków pracuje za granicą)

siła robocza w poszczególnych sektorach (2001 r.):  rolnictwo 40%, usługi: 38%, przemysł 22%

wskaźnik zatrudnienia:  10,8%

Budżet Państwa: dochód państwowy: 42,4 mld. $, wydatki: 69,1 mld. $

Przemysł:  włókienniczy, spożywczy, górniczy, (węgiel, bor, miedź, chrom), stalowy, petrochemiczny, samochodowy, papierniczy, hutniczy)

Wskaźnik wzrostu produkcji przemysłowej (2002 r.):  8,5%

Podstawowe produkty rolne:  tytoń, bawełna, zboże, oliwki, buraki cukrowe, cytrusy,

Eksport (dane za rok 2002):  37,6 mld. $

Podstawowe produkty eksportowe:  odzież, produkty spożywcze, włókiennicze, produkty metalowe, wyposażenie transportowe

Główni partnerzy eksportowi (2002r.):  Niemcy 17,2%, USA 10%, Włochy 7,5%, Wielka Brytania 6,9%, Francja 6%, Rosja 2,9%

Import (dane za rok 2002):  43,9 mld. $

Towary importowane:  produkty mechaniczne, chemiczne, półprodukty spożywcze, paliwo, wyposażenie transportu

Główni partnerzy importowi 2001r):  Niemcy 12,9%, Włochy 8,4%, Rosja 8,3%, USA 7,9%, Francja 5,5%, Wielka Brytania 4,6%

Zadłużenie kraju (wrzesień 2001r):  118,3 mld. $

Waluta kraju:  lir turecki (LRT)

Rok skarbowy:  równy z rokiem kalendarzowym 

 

Transport Koleje:  ogółem - 8 607 km

Drogi:
ogółem - 382 059 km,
wyasfaltowane: 106 976 km (włączając drogi szybkiego ruchu - 1 726 km),
niewyasfaltowane: 215 083 km

Drogi wodne:  1 200 km

Rurociągi:  olejowy - 1 738 km, paliwowy - 2 321 km, gazowy - 708 km

Porty i przystanie:  Gemlik, Hopa, Iskenderun, Istambuł, Izmir, Kocaeli (Izmit), Icel (Mersin), Samsun, Trabzon

Flota handlowa:  ogółem - 553 statki

Lotniska:  120 

 

Telekomunikacja
Ilość użytkowników telefonów stacjonarnych (1999r.): 19,5 mln.
Ilość użytkowników telefonów komórkowych (2001r.): 17,1 mln.

 

...
Zgłoś jeśli naruszono regulamin