Biegunki
► Stan chorobowy, w którym dziecko oddaje w ciągu 12 godz. 3 i więcej luźnych stolców lub pojedyncze stolce z domieszka patologicznego śluzu: krew, ropa.
• do 2 r.ż. ð dyspepsja
• powyżej 2 r.ż. ð gastroenterocolitis (wymioty, biegunki)
enterocolitis (biegunki)
powyżej 2 r.ż.
• przewlekła powyżej 10 dni, doprowadzają do zaburzeń odwodnienia dziecka
do 2 r.ż.
• ostra do 10 dni
Biegunka prosta (dyspepsja simplex)
• biegunka z odwodnieniem • zespół toksyczny (syndrom toxicosis)
• biegunka infekcyjna • biegunka nieinfekcyjna
► Patogeneza
◘ biegunka sekrecyjna
• wydzielanie dużych ilości wodnistego stolca pomimo nie podawanie dziecku płynów
• odpowiednie bakterie
◘ biegunka absorpcyjna (osmotyczna)
• zatrzymanie, po zatrzymaniu podawania płynów
- EPEC
- EACEC
• kwaśny stolec
◘ biegunka inwazyjna
• odpowiednie bakterie inwazyjne
► Przyczyny ostrej biegunki
1. zakażenia jelitowe
- wirusy
• rotawirusy, parawirusy, adenowirusy, astrowirusy
- bakterie
• E.coli – EPEC, EIEC, ETEC, EACEC, HEC (w zależności od szczepu, różny obraz choroby)
• Salmonella – może być przebieg:
ü łagodny (bez antybiotyku)
ü ostry i szybki – posocznica, zajęcie O.U.N., ciężki przebieg łącznie ze zgonem
• Salmonella typhi – dur brzuszny – np. 2 tyg.gorączki i zapalenie płuc, przebieg nietypowy (bez biegunek).
• Shigella – czerwonka, masowe zachorowania
• Yersinia
• Vibrio
- pasożyty
• pierwotniaki – G.lamblia, Entamoeba histolityca, robaki jelitowe, enterobius, Ascaris lumbricoides
2. zatrucia pokarmowe
- bakterie wytwarzające toksyny – Clostridium perfringens, Bacillus cereus, Staphylococcus aureus
Zatrucia pokarmowe zarezerwowane tylko dla tych trzech bakterii, u dziecka dochodzi do odwodnienia, szybki przebieg.
3. zakażenia
- wewnątrzbrzuszne – apendicititis
- parenteralne – otitis, pharyngititis, pneumonia, pyelonephritis (wszystkie zakażenia ucha, płuc i układu moczowego)
4. inne
- jatrogenne – płyny hiperosmolarne, poantybiotykowe
- nieswoiste stany zapalne:
• nietolerancja białek
• mleka
• purpura anaphylatoides
• zespół hemolityczno-mocznicowy
• enterocolitis
► Objawy kliniczne odwodnienia
ü zagęszczona ślina ( Objaw szpatułki- gdy gęsta ślina szpatułka odrywa się pociągając język do góry)
ü sucha śluzówka jamu ustnej
ü zapadnięcie przedniego ciemiączka
ü zaostrzenie rysów twarzy
ü suche spojówki
ü suche czerwone wargi
ü ochrypły głos
ü ò masa ciała
ü ò napięcie skóry, skóra plastelinowa, stojący fałd
ü obniżona aktywność ruchowa
ü przyspieszenie tętna
ü oliguria
ü zaburzenie krążenia (sinica oddechowa)
ü zaburzenia świadomości, do śpiączki włącznie
Znaczna hipowolemia – może doprowadzić do przednerkowej niewydolności nerek (robimy badania kreatynina, mocznik i potas ñ)
► Przebieg kliniczny ostrej biegunki
ü o przebiegu łagodnym
ü średniociężkim
ü ciężkim
ü zespół toksyczny
► Rodzaje kliniczne odwodnienia
ü izotoniczne – równa utrata wody i elektrolitów
• Sód 130 -150 mmol/litr
ü hipotoniczne – utrata elektrolitów większa niż wody
• Sód - poniżej 130
ü hipertoniczne- utrata wody większa niż elektrolitów ( dziecko odwodnione hipernatrenicznie jest pobudzone, krzyczy- możemy do tego doprowadzić sami gdy przegrzejemy dziecko i nie damy pić).
• Sód - powyżej 150
► Kwasica
Ü Przyczyny
ü nadmierna utrata kationów
ü zaburzenia przemiany węglowodanowej
ü niedotlenienie
ü niewydolność nerki i wątroby
Ü Objawy
ü brak łaknienia
ü wymioty
ü przyspieszony pogłębiony oddech
ü zapach acetonu z ust
ü narastające stany śpiączkowe
Ü Badania
ü ò pH, HCO3-
ü niedobór zasad
ü ciała ketonowe w moczu
ü kwasica i potas ñ
Ü Leczenie
ü 8,4% roztwór NaHCO3
ü masa ciała x BE x 0,3 = mmol (1 mmol NaHCO3 – 1 ml)
ü mniej więcej połowę togo co wyliczymy to podajemy, potem gazometria jakby co to 1-3 ml NaHCO3 na kg ciała
ü gdy pH w normie a HCO3- ò to wtedy kwasica wyrównana – tylko kompensacja oddechowa – podajemy NaHCO3
► Hypopotasemia
ü osłabienie, bladość
ü bradykardia
ü wiotkie mięśnie
ü wzdęty brzuch, zwolnienie perystaltyki, brzuch cichy słuchowo
ü osłabienie odruchów
Wyniki tych badań w innym wypadku - hipopotasemia
ü K+ ò poniżej 3,7 mmol/l – badanie z wyboru
ü EKG – wydłużony QT, spłaszczenie lub odwrócenie załamka T
ü RTG – poziom płynu w jelitach
ü 1,3 K mmol/kg mc./dobę
ü płyny Elkinton II (20 ml = 40 mmol K+)
ü 7,5% KCl
ü 15% KCl – 1ml = 2 mmol – preparaty K+ podajemy i.v., musi być diureza, nie bezpośrednio do żyły, tylko rozcieńczamy w 0,5l 5% glukozy lub do płynu infuzyjnego 2:1.
► Oznaczanie stolca
► Leczenie odwodnienia
Ü Szpitalne
ü nawadnianie parenteralne:
• 5% glukoza
• 0,9% NaCl
ü odwodnienie izotoniczne – gotowa mieszanka 2:1
ü odwodnienie hipotoniczne – 1:1
ü odwodnienie hipertoniczne – 3:1; 4:1 (robimy ją sami)
Ile:
ü podajemy indywidualnie
ü zależy od objawów
ü czy przyjmowane były płyny
ü do 10 kg – 100 ml/kg mc., czasem 150 ml
ü gdy wymioty, to:
• 10-20 kg – 1000 ml + 50 ml na każde następne 10 kg
• powyżej 20 kg – 1500 ml + 20 ml na każy kg powyżej 20 kg
ü płyn wieloelktrolitowy (PWE)
ü Ringera
ü płyn pediatryczny
Ü Czasami antybiotyki
Ü smecta – 1 torebka małemu dziecku, przedszkolak – 2 torebki na dobę
Ü probiotyki
ü lakcid
Ü enzymy trzustki
ü kreon- 1000 j.lipazy/kgmc- w kapsułce kuleczki o nie równych j.
ü panzytrat- w kapsułce kuleczki o równej masie – 400j.
Ü w domu do nawodnienia
ü gastrolit, saltora( 150ml/kgmc/dobę) – 1 łyżeczka co 10 min., nie całą szklankę naraz
Ü leczenie dietetyczne
...
pietrucha.e