socjologia Zestaw 3.doc

ZESTAW III

l. WIĘZI SPOŁECZNE

WIEZI SPOŁECZNE

Zorganizowany system stosunków różnego rodzaju zbiorowości oraz system różnorodnych form kontroli jednostek, grup oraz instytucji, które stanowią pewną całoŚĆ funkcjonalną zdolną do utrzymania się i rozwoju. Więzi społeczne zwykle występują w wielorakiej postaci. Są zalezne od celów i funkcjonowania danej grupy społecznej i łączą ludzi w trwale zbiorowości. Więzi społeczne możemy wstępnie określić jako ogół stosunków połączeń i zależności skupiające jednostki w zbiorowości ludzkiej. Składnikami więzi są czynniki obiektywno - formalne i społeczno - subiektywne.

GENEZA WIĘZI SPOŁECZNYCH

Powstanie terminu więzi społecznych datuje się na przełom XVII i XVIII wieku. Wtedy to filozofowie i teoretycy zdali sobie sprawę, że obok państwa i kościoła - dwóch formalnych typów organizacji życia społecznego i zbiorowego, istnieją też procesy i zjawiska zachodzące spontanicznie i to one właśnie stanowią istotę zbiorowego istnienia człowieka. Więź społeczna sprowadzała się do poczucia identyfikacji jednostki z grupą tzn. do utożsamienia swoich dążeń i aspiracji z dążeniami i aspiracjami innych członków grupy. Pochodzenie więzi to zjawisko dość złożone. Więzi wynikają i kształtują się w procesie życiowym i społecznym. Wszelkie styczności społeczne możemy rozumieć jako kontakty społeczne doświadczające innych.

DEFINICJA WIĘZI NARODOWEJ

Więzi narodowe to jedne z ważniejszych czynników, które integrują grupy społeczne. Są ważne w procesie życia grup społecznych, które scala jeden naród. W przypadku więzi narodowych czynnikiem spajającym ludzi są wydarzenie państwowe w narodzie. Więzi społeczne to nie tylko ważne zagadnienie z punktu widzenia teoretycznego, ale także praktycznego. Obserwuje się zjawisko rozwoju solidaryzmu społecznego w skali narodu, państwa, a nawet w skali globalnej. Ujawnia się często w sytuacjach ekstremalnych. Rozwinięty solidaryzm społeczny, tworzenie się nowych płaszczyzn więzi międzyludzkich, powoduje że bardziej przestają być obojętni wobec potrzebujących.

DEF.lNJCJA WIĘZI RODZINNEJ

Jednym z ważniejszych rodzajów więzi społecznych są właśnie więzi rodzinne. Czynnikiem scalającym więzi rodzinne są rodzinne więzi krwi , braterstwo, styczność i łączność psychiczną, wzajemne oddziaływanie i przywiązanie. Często więzi narodowe są porównywane właśnie z więziami rodzinnymi.

DEZINTEGRACJA SPOŁECZNA

Rozumiana jest jako proces rozkładu danego systemu społecznego, powoduje zniszczenie lub znaczne osłabienie więzi społecznych łączących ludzi. Rozpad, zanik lub rozproszenie społeczeństwa spowodowane jest czynnikami takimi jak : dezorganizacja życia społecznego, rozkład struktur społecznych, osłabienie elit narodowych, dezinformacja, rozkład rodziny, alkoholizm, bezrobocie, brak perspektyw życiowych.

INTEGRA CJA SPOŁECZNA

Rozumiana jest jako proces ciągłego przeobrażania się, który polega na tym ,że części składowe życia społecznego przejawiają pewną prawidłowość, która prowadzi do scalania się zbiorowości w harmonijną całość, która to koordynuje poszczególnych osobników tak , aby dana grupa sprawnie funkcjonowala. Zintegrowane społeczności łatwiej i skuteczniej zaspakajają własne potrzeby, szybciej się rozwijają w konfliktach zewnętrznych odnoszą zwycięstwa.

2. SPOŁECZNE FUNKCJE PAŃSTWA

ZEWNĘTRZNE

·         -Obrona integralności terytorialnych

·         -Obrona własnych narodowych interesów

·         -Obrona dóbr obywateli

·         -Obrona własnych interesów politycznych, ekonomicznych Reprezentowanie narodu na zewnątrz

WEWN.TRZNE

·          Zapewnienie ładu społecznego

·          Dbałość o dobro wspólne

·          Zapewnienie obywatelom należnych praw

·          Rozwój gospodarczy

3. GRUPY SPOŁECZNE

GRUPA SPOŁECZNA to grupa jednostek traktowanych jako całość wyodrębnionych ze względu na określony rodzaj więzi społecznej łączącej te jednostki. Mianem grupy społecznej określa się zbiór ludzi traktowanych jak całość, wyróżniany ze względu na jakąś łączącą ich więź społeczną. Grupa społeczna istnieje po przez to , że jej członkowie uważająją za istniejącą jako oddzielna grupa w świecie społecznym. Grupę społeczną możemy traktować jako pewną ilość osób powiązanych systemem stosunków jakie zachodzą pomiędzy nimi.

Kryteria klasyfikacji grup społecznych:

·         Typ więzi łączącej członków grupy ( formalne, nieformalne)

·         Stopień trwałości więzi ( krótkotrwałe, sporadyczne, ciągłe)

·         Wielkość grupy ( małe , duże)

·         Charakter członkostwa w grupie (automatyczny, rozerwalny, nierozerwalny)

·         Typ solidarności członków grupy ( wewnętrzne, zewnętrzne)

·         Rola grup odniesienia (jak wpływają na życie jednostki ?)

4. GENEZA INTELIGENCJI SPOŁECZNEJ

Inteligencja jest wykształcona, odgrywa doniosłą rolę w życiu społecznym. Inteligencja występuje także w Rosji, Czechach, Jugosławii, Słowacji i Węgrach. W Stanach Zjednoczonych są wąską grupą ludzi wykształconych zwanych" jajogłowymi" lub" białymi kołnierzykami" i pełnią rolę kadr w instytucjach społecznych i finansowych. Warstwa ta nie wykształciła się na zachodzie Europy, ponieważ tamtejsza szlachta przekształciła się w kapitalistów. W Indiach elitą społeczną są bramini , którzy wyeliminowali dawną inteligencję Hindusów i zajęli ich miejsce. Stanowią oni najwyższą kastę w państwie i zajmują stanowiska urzędników, oficerów, dziennikarzy, itp.

5. KASTY, KLASY, WARSTWY

KASTA - zamknięta klasa ludzi, której członkiem zostaje się z racji urodzenia. Zabrania się zawierania związków małżeńskich z osobami z innych kast, kontaktu z innymi kastami oraz zabrania się przechodzenia z jednej kasty do drugiej. Obejmuje różne zhierarchizowane miejsca w strukturach narodowych, np. państwo Hindusów

KLASA - to wielka grupa ludzi. Jest elementem struktury społecznej państwa. Jednostki należące do poszczególnych klas różnią się stosunkiem własnościowym, poziomem życia, sposobem osiągnięcia dochodów, poziomem dochodów, konsumpcji oraz możliwością wpływania na władzę państwową. W Polsce istnieje dość duże rozdrobnienie klasowe np.: klasa robotnicza, klasa bezrobotnych, klasa chłopska.

WARSTWY - zbiór ludzi, który uznają siebie i są uznawani przez innych za społecznie wyższe ze względu na zajmowane pozycji społeczne. Warstwy społeczne zawierają pewne typowe komponenty życiowych losów jednostki, które związane są z negatywną bądź pozytywną oceną z określonym prestiżem przyznany osobą zajmującym dany rodzaj pozycji. Inaczej mówiąc warstwa społeczna to grupa ludzi różniąca się od innych grup ze względu na kryterium dystansu poziomu kulturowego, stanu wykształcenia, stylu życia, pochodzenia, stanu urodzenia. W Polsce taką warstwą jest inteligencja.

6. KULTUROWE PODSTAWY ŻYCIA SPOŁECZNEGO LUDZI

.PODSTAWA BIOLOGICZNA - to jej podstawy zaliczamy cechy takie jak : budowa organizmu, zachodzące w nim procesy fizjologiczne, odruchy, skłonności , popędy, mechanizmy dziedziczenia cech oraz potrzeby wynikające z cech organizmu i procesów fizjologicznych. Istnieje konieczność zaspokajania potrzeb, które wynikają z dziedzicznej konstrukcji organizmu. Człowiek musi zaspakajać popęd głodu, pragnienia, chronić się przed szkodliwym wpływem środowiska.

PODSTAWA GEOGRAFICZNA - Człowiek jest zależny od swojego środowiska tzn. od układu przedmiotów i innych organizmów żywych otaczających go i wywierających wpływ na procesy zachodzące pod naskórkiem organizmu. Ukształtowanie geograficzne, klimat, rodzaj roślinności, rodzaj gleby, bogactwa naturalne, rzeki, zwierzęta wywierają duży wpływ na życie człowieka. Warunki geograficzne mogą również wpływać na organizacje militarne, ustroje polityczne, na rodzaj władzy politycznej. Warunki geograficzne pomimo postępu technicznego i naukowego odgrywają dużą rolę w przebiegu życia społecznego.

PODSTA WA DEMOGRAFICZNA - Ludność stanowi zasadniczy składnik społeczności. Stąd też nagromadzenie cech biologicznych w tej ludności takich jak : odsetek osobników różnej płci, wieku, zdrowotności, rozrodczości. Jest to bardzo ważne dla charakterystyki społeczeństwa i zachodzących w nim zjawisk.

PODSTA WA EKONOMICZNA - przez zespół warunków ekonomicznych rozumiemy sposób użytkowania zasobów środowiska, narzędzi i maszyn, którymi się ludzie posługują w toku wykonywania pracy produkcyjnej, środki zaspokajania potrzeb umiejętności i sprawności jakie się rozwijają wśród planujących organizację pracy. Proces celowej działalności człowieka, w toku której przekształca elementy środowiska naturalnego na środki zaspokajania swoich potrzeb nazywa się "procesem produkcji ". Produkcja dóbr materialnych przyczynia się do utrzymania życia biologicznego, stwarza wzajemne oddziaływanie ludzi między sobą i różne typy stosunków społecznych. Produkcja dokonuje się w procesie wykonywania pracy, która pozwala na rozwój potencjalnych zdolności człowieka. Zbiorowości ludzkie zaspokajają swoje potrzeby przez pracę, powstają wówczas narzędzia produkcji, przekazywane innym zbiorowością i następnym pokoleniom.

PODSTA WA KULTURY - Idee, zasady moralne, wyobrażenia religijne, poglądy filozoficzne , doktryny społeczne, estetyczne, polityczne są wytwarzane przez ludzi. W różnych społeczeństwach obowiązują rożne kultury. Kultura jest dla człowieka światem zastanym, do którego musi wejść ucząc się wielu rzeczy i przez wiele lat. Kultury w różnych krajach znaczne różnią się od siebie Kultura wpływa na społeczeństwo, bo ustanawia ona systemy wartości oraz normy zachowania.