odpowiedzi2.doc

ODPOWIEDZI Z FIZJOLOGII

budowa błony komórkowej

Błona komórkowa zbudowana jest z dwóch warstw fosfolipidów oraz zakotwiczonych w nich białek – jest to typowy dla wszystkich organizmów model budowy błony plazmatycznej.

TRANSPORT BŁONOWY

błonowy transport. zespół mechanizmów umożliwiających bierne lub czynne przechodzenie substancji przez błonę komórkową; transport bierny — przechodzenie substancji zgodnie z gradientem stężeń; transport czynny odbywa się za pośrednictwem odpowiednich białek — nośników, w kierunku przeciwnym do aktualnie działającej siły.

-----------------NEUROFIZJOLOGIA-----------------

BUDOWA SYNAPSY

Synapsa – miejsce komunikacji błony kończącej akson z błoną komórkową drugiej komórki — nerwowej lub komórki efektorowej (wykonawczej) np. mięśniowej lub gruczołowej. Impuls nerwowy zostaje przeniesiony z jednej komórki na drugą przy udziale substancji o charakterze neuroprzekaźnika (zwanego czasem neurohormonem) — mediatora synaptycznego (synapsy chemiczne) lub na drodze impulsu elektrycznego (synapsy elektryczne). Wyróżnia się synapsy nerwowo-nerwowe, nerwowo-mięśniowe i nerwowo-gruczołowe.

1)              Lokalizacja synapsy nerwowo-nerwowej (a) i nerwowo-mięśniowej (b) 2) Schemat budowy synapsy chemicznej

BUDOWA ZŁĄCZA NERWOWO-MIĘŚNIOWEGO

Miejsce, w którym neuron ruchowy styka się z włóknem mięśniowym, to złącze nerwowo - mięśniowe. Sygnały, przechodząc przez to złącze, powodują skurcz i skracanie się włókna mięśniowego.

KOMORY MÓZGU I SKŁAD PŁYNU MÓZGOWO-RDZENIOWEGO

Płyn mózgowo-rdzeniowy – przejrzysta, bezbarwna ciecz, która wypełnia przestrzeń podpajęczynówkową, układ komorowy i kanał rdzenia kręgowego. (( woda, glukoza, hormony, białka jak albuminy, fibrynogen, globuliny

KRĄŻENIE PŁYNU MÓZGOWO-RDZENIOWEGO

Układ komorowy – zbiór czterech przestrzeni wewnątrz mózgowia, w których wytwarzany jest płyn mózgowo-rdzeniowy, i z których następnie wydostaje się do przestrzeni podpajęczynówkowej, gdzie krąży, otaczając cały ośrodkowy układ nerwowy. Płyn ten wytwarzany jest z osocza krwi przez splot naczyniówkowy.

Wyróżnia się: dwie komory boczne,  komorę III,  komorę IV

OBWODOWY UKŁAD NERWOWY

Obwodowy układ nerwowy, część układu nerwowego kręgowców obejmującego nerwy i zwoje nerwowe.  Zaliczamy tutaj parzyste nerwy mózgowe i rdzeniowe, które łączą wszystkie receptory i efektory z mózgiem i rdzeniem, zbudowane z wiązek neurytów i dendrytów. Układ obwodowy obejmuje jedynie ciała komórkowe neuronów czuciowych, które tworzą w pobliżu mózgu i rdzenia skupiska zwane zwojami, oraz ciała niektórych neuronów ruchowych układu autonomicznego.

KORA MÓZGOWA - LOKALIZACJA RUŻNYCH FUNKCJI I ZWIĄZANYCH Z NIMI DRÓG NERWOWYCH

Kora mózgowa, zewnętrzna warstwa szarych komórek nerwowych (istota szara), pokrywająca obie półkule mózgowe (mózg)  Stanowi najwyżej zorganizowaną część ośrodkowego układu nerwowego, odbierającą i porządkującą informacje o świecie i samym organizmie, opracowującą je i kierującą zachowaniem się osobnika.

Budowa i funkcje mózgu człowieka
Mózg składa się z 5 części: Kresomózgowie, Międzymózgowie. Śródmózgowie, Móżdżek (tyłomózgowie), Rdzeń podłużny (zamózgowie)
Kresomózgowie:
Składa się z dwóch półkul mózgowych pokrytych pofałdowaną korą mózgową utworzoną przez istotę szarą, która pokrywa istotę białą. Znajdują się w nich I i II komora mózgu połączone z trzecią komorą międzymózgowiem. W każdej półkuli wyróżnia się 4 płaty:
Potyliczny – znajdują się w nim ośrodki wzroku i rozumienia wrażeń wzrokowych Skroniowy – znajdują się w nim ośrodki słuchu i rozumienia wrażeń słuchowych Ciemieniowy – znajdują się w ni ośrodki wyższych czynności nerwowych np. ośrodki mowy, pamięci kojarzenia, rozumienia, wrażeń. Bruzda środkowa oddziela płat ciemieniowy od skroniowego Czołowy – przed bruzda znajdują się pola ruchowe, które kontrolują pracę mięśni szkieletowych i odpowiadają za ruchy.
Międzymózgowie:
Zawiera trzecią komorę mózgu. Dno 3 komory to podwzgórze. Znajdują się tu ośrodki termoregulacji, głodu, sytości, pragnienia, popędu seksualnego. Przez wzgórze przechodzą impulsy czucia kory mózgowej. We wzgórzu ulegają one selekcji.
Śródmózgowie: jest niewielkim odcinkiem pnia mózgu związanym między innymi z koordynacją pracy mięśni gałki ocznej.

DROGA KOROWO-RDZENIOWA

Układ piramidowy – część układu nerwowego kontrolująca ruchy dowolne i postawę ciała. Układ piramidowy posiada dwie drogi unerwiające ruchowo mięśnie. Pierwsza z nich to droga korowo-jądrowa, która unerwia mięśnie twarzoczaszki, szyi a także część mięśnia czworobocznego grzbietu. Druga to droga korowo-rdzeniowa, która unerwia resztę mięśni organizmu.

DROGI AFERENTNE MÓZGU

To droga przenoszenia impulsów nerwowych z obwodu (organów zmysłu) do lub w kierunku ośrodkowego układu nerwowego. Drogi aferentne są drogami nerwowymi przewodzącymi informację od receptorów do ośrodkowego układu nerwowego.

DROGA EFERENTNA
To droga przewodzenia impulsów nerwowych z ośrodkowego układu nerwowego na zewnątrz, do peryferii (mięśni, gruczołów). Eferentne neurony oraz eferentne drogi nerwowe przenoszą informację do efektorów i są ogólnie nazywane neuronami lub szlakami ruchowymi.

SKÓRA I RECEPTORY SKÓRNE

Skóra jest narządem pokrywającym i osłaniającym ustrój. Ogólna powierzchnia skóry u człowieka wynosi 1,5-2 m², a grubość wynosi 1,5-5 mm. Składa się z trzech warstw: naskórka, skóry właściwej i tkanki podskórnej

Receptory skóry mają postać zakończeń neuronów czuciowych. Niektóre z nich są otoczone przez komórki towarzyszące, które tworzą łącznotkankową torebkę. Należą do mechanoreceptorów, termoreceptorów, nocyreceptorów. Wyróżnia się receptory czucia powierzchniowego zlokalizowane w różnych warstwach skóry oraz receptory czucia głębokiego znajdujące się w mięśniach, naczyniach krwionośnych, trzewiach.

UKŁAD CZUCIA

Czucie zdolność odbierania przez organizmów różnych bodźców zewnętrznych.

Czucie – pobudzenie receptora powoduje przewodzenie impulsu do ośrodka nerwowego, w którym miedzy innymi mogą znajdować się neurony czuciowe, wywołuje to subiektywne wrażenie czuciowe. Receptory dotyku wolne zakończenia nerwowe, ciałka Meissnera, płytki merkela, ciałka Rufiniego, Paciniego

RECEPTORY PRZEDSIONKA

W ścianie przedsionka znajdują się autonomiczne ugrupowania komórek zmysłowych (tzw. woreczek i łagiewka)

RECEPTORY SMAKU

Smak – jeden z podstawowych zmysłów dostępnych organizmom, służący do chemicznej analizy składu pokarmu. U wielu organizmów smak i węch nie są oddzielone. Receptory brodawki okolne, nitkowe, liściaste, grzybowate

SŁODKI, SŁONY, KWAŚNY, GORZKI, UMAMI (wykrywa obecność kwasu glutaminowego

RECEPTORY WĘCHOWE

Receptory rzęski węchowe, kom. Receptorowe, kom. Podstawowe ???

Komórki, które wytwarzają odpowiedni impuls nerwowy, gdy ich błona komórkowa zetknie się z cząsteczkami określonych związków chemicznych unoszących się w powietrzu. Powierzchnia nabłonka węchowego u człowiek wynosi ok. 5 cm2, zawiera on ok. 5 milionów komórek węchowych

RECEPTORY WZROKU

Receptory pręciki czopki

BÓDOWA OKA: twardówka, rogówka,

tęczówka, źrenica, soczewka, naczyniówka,

siatkówka,

UKŁAD CZUCIOWY GŁOWY

1.              Nerwy głowy.

Najbardziej złożony układ nerwów jest umiejscowiony w głowie. Od mózgu odchodzi 12 par nerwów czaszkowe. Unerwiają one głównie okolice głowy oraz szyi. Wśród nerwów czaszkowych znajdują się nerwy czuciowe (pary: I, II, VIII), ruchowe (pary: IV, VI) oraz mieszane. Pierwsze nerwy czaszkowe to około 20 pęczków nerwowych składających się na tak zwane nerwy węchowe, przekazujące impulsy z błony śluzowej nosa do opuszki węchowej.

o              para II - nerwy wzrokowe - przewodzą impulsy z siatkówki oka do mózgu,

para III - nerwy okoruchowe - część przewodzi impulsy z proprioreceptorów mięśni gałki ocznej, inne przewodzą impulsy do mięśni zwężających źrenicę oka, zmieniających kształt soczewki i warunkujących ruch gałki ocznej,

para IV - nerwy bloczkowe - przewodzą impulsy z mózgu do mięśni poruszających gałkę oczną,

para V - nerw trójdzielny - gałąź oczna obsługuje górną część twarzy i głowy, gałąź szczękowa obsługuje szczękę oraz znajdujące się na niej zęby, okolice nosa oraz policzki, gałąź żuchwowa obsługuje żuchwę oraz znajdujące się na niej zęby,

para VI - nerwy odwodzące - biegną do oczodołu,

para VII - nerw twarzowy - część przewodzi impulsy z kubków smakowych do mózgu, inne obsługują mięśnie twarzy oraz ślinianki podjęzykowe i podszczękowe,

para VIII - nerw przedsionkowo- ślimakowy - przewodzi impulsy z narządów słuchu i równowagi,

para IX - nerwy językowo-gardłowe - część obsługuje mięśnie gardzieli, umożliwiając połykanie, inne przewodzą impulsy z kubków smakowych tylnej części języka oraz błony śluzowej gardła,

para X - nerw błędny - unerwia szereg narządów w głowie, szyi, klatce piersiowej i jamie brzusznej (odchodzi od rdzenia przedłużonego),

para XI - nerw dodatkowy - unerwia mięśnie ramienia (odchodzi od rdzenia przedłużonego),

para XII - nerwy podjęzykowe - unerwiają czuciowo i ruchowo mięśnie języka.

RECEPTORY ŚLIMAKA

Ślimak - anatomiczna część ucha wewnętrznego ssaków

złożony z części kostnej (o kształcie muszli ślimaka)

i mieszczącego się w niej przewodu ślimakowego

(część błędnika błoniastego), który zawiera receptor słuchu

Błędnik, kosteczki słuchowe, narząd otolitowy, narząd

przedsionkowy, narząd spiralny, nerw czaszkowy VIII

przedsionkowo-ślimakowy, ślimak, ucho, zmysł równowagi, zmysł słuchu

FIZJOLOGIA MIĘŚNI

Praca mięśnia poprzecznie prążkowanego: Każdy mięsień zbudowany jest z wielu cylindrycznych komórek mięśniowych zwanych włóknami (miofibryle)  Każda miofibryla składa się z sarkomerów, natomiast sarkomer składa się z cieniutkich pręcików zwanych miofilamentami

Miofilamenty składają się z dwóch części. Grubych fi lamentów

zbudowanych z miozyny oraz cienkich filamentów zbudowanych z aktyny

CIEŃKIE filamenty zbudowane są z Aktyny                                                                                       GRUBE fi lamenty zbudowane są z Miozyny

SKÓRCZ MIĘŚNIA POLEGA NA WŚLIZGIWANIU SIĘ CIEŃKICH FILAMENTÓW W GŁĄB STRUKTÓRY UTWORZONEJ PRZEZ GRUBE MIOZYNY

BUDOWA MIĘŚNIA SZKIELETOWEGO

BIOCHEMICZNE MECHANIZMY SKURCZU MIĘŚNIOWEGO

Skurcz mięśnia – zmiana długości lub napięcia mięśnia, wywierająca siłę mechaniczną na miejsca przyczepu mięśnia lub wokół narządu otoczonego przez mięsień okrężny (np. mięsień okrężny ust). Poruszanie się organizmu możliwe jest dzięki synchronizowanemu skurczowi różnych grup mięśniowych.

W przypadku mięśni szkieletowych skurcz jest efektem potencjałów powstałych w mózgu w korze ruchowej. Skurcz mięśni gładkich oraz mięśnia sercowego odbywa się bez udziału woli, jednak niższe elementy ośrodkowego układu nerwowego wywierają znaczny wpływ na powstawanie i modyfikację siły skurczu.

SKURCZ MIĘŚNI SZKIELETOWYCH

1.Potencjał czynnościowy osiąga akson neuronu ruchowego.

2.Potencjał czynnościowy aktywuje kanały wapniowe zależne od napięcia zlokalizowane w błonie komórkowej aksonu co powoduje gwałtowne wnikanie jonów wapnia Ca2+ do wnętrza komórki.

3.Pod wpływem kaskady sygnałowej uruchomionej zwiększonym stężeniem wapnia, pęcherzyki zawierające acetylocholinę łączą się z błoną komórkową uwalniając neurotransmiter do szczeliny złącza nerwowo-mięśniowego.

4.Acetylocholina dyfunduje przez szczelinę, łącząc się na jej drugim końcu z receptorami nikotynowymi, co powoduje otwarcie kanałów sodowych i potasowych zlokalizowanych w błonie komórkowej miocytu. Przewaga jonów sodu powoduje depolaryzację błony komórkowej i powstanie dodatniego potencjału czynnościowego.

5.Pod wpływem potencjału czynnościowego retikulum endoplazmatyczne komórki mięśniowej uwalnia jony wapnia.

6.Jony wapnia łączą się z białkiem troponiną połączoną z aktyną i tropomiozyną. Troponina zmienia konfigurację przestrzenną tropomiozyny, co doprowadza do odsłonięcia miejsc kontaktu znajdujących się na włóknie aktynowym, umożliwiając przyłączenie się miozyny.

7.Główki miozyny po połączeniu z aktyną, pod wpływem ADP przesuwają się, doprowadzając do przemieszczenia się włókienek względem siebie.

8.Główki miozyny pod wpływem ATP odłączają się od aktyny.

9.Etap 7 i 8 powtarzane są cały czas, kiedy obecne są jony wapnia.

10.Wapń jest aktywnie wpompowywany z powrotem do zbiorników retikulum endoplazmatycznego. Tropomiozyna wraca do pierwotnej konfiguracji, blokując miejsca wiązania miozyny na aktynie.

Skurcz mięśni gładkich

1.Skurcz inicjowany jest przez napływ jonów wapnia do wnętrza komórki, które następnie łączą się z białkiem ...