wyklad 02 psychopatologia ogolna(1).pdf

(127 KB) Pobierz
91632294 UNPDF
Psychopatologia ogólna. Pojęcie zdrowia psychicznego i choroby w psychiatrii.
Psychiatria – nauka medyczna zajmująca się wyjaśnianiem przyczyn, rozpoznawaniem i
leczeniem różnych zaburzeń psychicznych.
Człowiek stanowi całość biologiczno – psychologiczno – społeczną i dlatego jego
schorzenia należy równocześnie rozważać w tych trzech składowych osobowości.
Analizując zjawiska psychiczne należy zawsze uwzględnić, że:
Konkretny organizm dysponujący określonymi uwarunkowaniami rozwoju, mechanizmami
biochemicznymi i biofizycznymi
Konkretną osobowość i jej ukształtowanie z jej indywidualnymi cechami i dyspozycjami
psychicznymi
Dzieją się one w określonym środowisku kulturowym.
Psychologia - bada i opisuje funkcje psychiczne osób zdrowych, jednakże tym
problemem zajmują się również:
neurofizjologia
biochemia
socjologia
genetyka
filozofia
cybernetyka
Psychopatologia - bada i opisuje funkcje psychiczne chorego człowieka, jednak tym
zagadnieniem zajmują się także:
psychiatria
elektroencefalografia
neuropatologia
psychofarmakologia
neuroradiologia
Zaburzenia psychiczne: jest szerokim terminem, określającym różne zaburzenia
wpływające na zachowanie i funkcjonowanie emocjonalne społeczne i poznawcze.
Choroba psychiczna - polega na nieodpowiednich reakcjach emocjonalnych o różnej
postaci i stopniu, na zniekształceniu rzeczywistości, niż na niewydolności procesów
rozumowania i komunikacji oraz raczej źle ukierunkowanych społecznie zachowań, niż
nieodpowiednich zaburzeniach adaptacyjnych.
W obowiązujących klasyfikacjach ICD-10 i DSM-IV: występuje rozróżnienie pomiędzy
psychozą [schizofrenia, CHAD, CHA z objawami psychotycznymi, uporczywymi
zaburzeniami urojeniowymi i innymi psychozami a schorzeniami uwarunkowanymi
zmianami organicznymi o.u.n. [zaburzenia funkcjonowania poznawczego (otępienie),
zaburzeniami nerwicowymi (st. lękowe, fobie, obsesje, kompulsje, zaburzenia
dysocjacyjne]. oraz zaburzeniami osobowości i zachowania.
1 z 10
91632294.002.png
Psychoza:
utrata poczucia rzeczywistości, zaburzenia myślenia, urojenia omamy.
Zaburzenia myślenia:
nie występuje utrata poczucia rzeczywistości ilościowe zaburzenia: lęk, fobie,
kompulsje, obsesje, reakcje kontrowersyjne – przejawiają się w następstwie
różnych wydarzeń życiowych, stresu, konfliktów wewnątrz psychicznych.
Zaburzenia czynnościowe:
nie stwierdza się uszkodzeń narządów pod postacią zmian morfologicznych, a
jedynie dysfunkcje czynności narządów i organów wewnętrznych.
Zaburzenia organiczne:
przyczyny powodują zmiany organiczne narządów i organizmów np. organicznym
uszkodzeniu mózgu może występować proces otępienny majaczenie splatanie
Pierwotne zaburzenia psychiczne:
endogenne samoistne, przyczyna nieznana
Wtórne zaburzenia psychiczne:
są następstwem choroby somatycznej, układowej lub OUN
Psychozy:
zaczynają się z reguły w wieku młodzieńczym (18 -25l) chociaż mogą wystąpić w
każdym wieku, rzadko w dzieciństwie.
Najczęściej mają ostry i nagły początek.
Powodują dezorganizaję zazwyczaj normalnego funkcjonowania
mogą być spowodowane organicznym uszkodzeniem OUN
przebieg ostry / krótkotrwały lub przewlekły, podstępny, nawracający
wystąpienie może być poprzedzone problemami natury osobistej, społecznej,
zawodowej
Zaburzenia psychiczne:
zaburzenia nerwicowe, zaburzenia adapatcyjne, zaburzenia depresyjne, otępienne,
zaburzenia osobowości i zachowania
częściej pojawiają się w młodości (z wyjątkiem otępienia) choć mogą ujawniać się w
każdym wieku.
Zawsze należy rozróżnić
normalną reakcję na stres a zaburzeniem psychicznym
Upośledzenie umysłowe:
nie jest chorobą, lecz obniżeniem sprawności intelektualnej występującej od
wczesnych okresów życia
przyczyny biologiczne (genetyczne), uszkodzenie OUN)
ujawnia się w okresie niemowlęcym lub wczesnym dzieciństwie lub wieku szkolnym
(opóźnienie rozwoju psychoruchowego, trudności przystosowawcze, kłopoty z
rozumienem mowy i posługiwaniu się mową, a zwłaszcza pojmowaniem ogólnych i
abstrakcyjnych pojęć
są wrażliwe na stres, co jest najstępstwem ciągłych porażek życiowych i
niepowodzeń w środowisku i pracy co może prowadzić do zaburzeń adaptacyjnych.
2 z 10
Do rozpoznania u.u. nie wystarczy stwierdzenie niższego od przeciętnej I.I., lecz należy
wykazać, że występują też wyraźne zaburzenia przystosowawcze do środowiskowych i
kulturowych wymagań społecznych.
Niektóre osoby u.u. mogą dodatkowo cierpieć na inne zaburzenia i choroby psychiczne.
Epidemiologia psychiatryczna wg WHO
1,5 mld – co 4-ty mieszkaniec Ziemi wykazuje różne zaburzenia psychiczne.
400 mln - zaburzenia adaptacyjne
370 mln - zaburzenia depresyjne
288 mln - uzależnienia
250 mln - zaburzenia osobowości i zachowania
45 mln - schizofrenia
29 mln - otępienie
118 mln - inne zaburzenia psychiczne
W ocenie większości psychiatrów 90% pacjentów chorych psychicznie jest niewłaściwie
leczonych.
Przyczyny zaburzeń psychicznych
BIOLOGICZNE – czynniki genetyczne w patogenezie zaburzeń psychicznych
dziedziczona jest podatność na zachowanie, podatność na zachowanie
uwarunkowana przez markery neurobiologiczne (endorfiny, dysfunkcje
biochemiczne, endokrynologiczne, neurofizjologiczne)
ŚRODOWISKOWE – czynniki środowiskowe, istotne dla patogenezy zaburzeń
psychicznych są zróżnicowane, ich działanie się kumuluje
SOMATYCZNE – różnorodne stany i procesy chorobowe powodujące zmiany
czynności oun, które pojawiają się zaburzeniami psychicznymi
Klasyfikacja zaburzeń psychicznych
Zaburzenia psychiczne stanowią taki rodzaj schorzeń, które manifestują się objawami
psychopatologicznymi lub odbiegającym od normy zachowaniem, czemu towarzyszy
zazwyczaj upośledzenie sprawności funkcjonowania. Spowodowane jest to zmianami:
biologicznymi
genetycznymi
psychicznymi
społecznymi
somatycznymi
biochemicznymi
Poszczególnym chorobom odpowiadają swoiste objawy podmiotowe i przedmiotowe.
odróżnienie jednego rodzaju zaburzenia od innego tak, by lekarz mógł dobrać
odpowiednie leczenie
3 z 10
Klasyfikacja zaburzeń psychicznych c.d.
Zadaniem systemu klasyfikacyjnego w
psychiatrii jest:
91632294.003.png
umożliwienie porozumiewania między pracownikami opieki zdrowotnej dzięki
stosowaniu jednolitej terminologii
badanie przyczyn tych zaburzeń psychicznych, których etiopatogeneza nie jest
dotychczas poznana
Powszechnie są stosowane 2 systemy
klasyfikacji zaburzeń psychicznych:
ICD-10 (stosowany w Europie)
DSM-IV (stosowany w Stanach Zjednoczonych)
Obydwa systemy klasyfikacyjne są podobne do siebie, a różnice pomiędzy nimi są
nieznaczne.
Lista kategorii zaburzeń psychicznych w ICD-10
Organiczne zaburzenia psychiczne F00 – F09
Zaburzenia psychiczne i zaburzenia zachowania spowodowane używaniem substancji
psychoaktywnych F10 – F19
Schizofrenia, zaburzenia typu schizofrenii (schizotypowe) i urojeniowe F20 – F29
Zaburzenia nastroju (afektywne) F30 – F39
Zaburzenia nerwicowe, związane ze stresem i pod postacią somatyczną F40 – F48
Zespoły behawioralne związane z zaburzeniami fizjologicznymi i czynnikami fizycznymi
F50 – F59
Zaburzenia osobowości i zachowania dorosłych F60 – F69
Uposledzenie umysłowe F70 – F79
Zaburzenia rozwoju psychicznego (psychopatologicznego) F80 – F89
Zaburzenia zachowania i emocji rozpoczynające się zwykle w dzieciństwie i w wieku
młodzieńczym F90 – F98
objawy podmiotowe - subiektywne przeżycia opisane przez chorego, [np.
przygnębienie, osłabienie energii itp.]
objawy przedmiotowe – dostrzegane są przez badającego, mają więc charakter
obiektywny [np. sztywność afektywna, spowolnienie psychoruchowe itp.]
zespół – zbiór objawów podmiotowych i przedmiotowych, które występując razem
umożliwiają wyodrębnienie określonego stanu.
Zaburzenia spostrzegania
OMAMY – są to spostrzegania przedmiotów bez bodźców zewnętrznych. Przekonanie
chorego o niesłuszności jego przekonania natrafia u niego na siłę wiary i raczej nie odnosi
skutków.
Omamy dzielimy na:
proste – (błyski, iskry, dzwonek)
złożone – (rozmowy, sceny, obrazy).
4 z 10
Psychopatologia ogólna
Wiele objawów psychopatologicznych ma ścisłe powiązania z prawidłowymi
formami życia psychicznego, można je pojmować jako spektrum rozciągające się
między norma i patologią.
91632294.004.png 91632294.005.png
Omamy mogą występować w zakresie wszystkich zmysłów (wzrokowe, słuchowe,
czuciowe, bólowe, węchowe, smakowe):
omamy wzrokowe → najczęściej w z. majaczeniowym
omamy słuchowe → najczęściej w schizofrenii paranoidalnej, omamicy alkohol.
omamy czuciowe → najczęściej w schizofrenii
omamy bólowe → dochodzą z narządów wewnętrznych
omamy smakowe → polegają na doznawaniu dziwnych smaków pokarmów i
napojów
omamy węchowe → polegają na odczuwaniu dziwnych, przykrych zapachów
omamy rzekome → różnią się od o. właściwych brakiem poczucia ich realności, a
chorzy lokalizują je zazwyczaj wewnątrz ciała, zwłaszcza w głowie.
Zaburzenia spostrzegania c.d.
ZŁUDZENIA są to zniekształcone spostrzeżenia istniejących rzeczywiście przedmiotów i
mogą dotyczyć wszystkich zmysłów, jednak najczęściej są to złudzenia wzrokowe i
słuchowe.
Badanie omamów i złudzeń
Omamy badamy za pomocą obserwacji chorego i przy pomocy zadawania
odpowiednich pytań.
Obserwacja – zwracamy uwagę czy np. chory jest wpatrzony w jeden punkt i w pewnych
momentach uśmiecha się z radością na twarzy, może też wykonywać obronne ruchy, a
wyraz twarzy ma gniewny → omamy wzrokowe. W przypadku zatykania uszu rękami,
watą, albo nadsłuchuje, czy w trakcie rozmowy przerywa i nadsłuchuje → omamy
słuchowe.
Zaburzenia myślenia
UROJENIA – błędne przekonanie wewnętrzne chorego, który podtrzymuje je z siłą wiary,
nie korygując go mimo przedstawienia dowodów fałszywości tego przekonania.
Urojenia często wiążą się z omamami zarówno w czasie, jak i w treści. Urojenia dzielimy
pod względem treści na: wielkościowe, prześladowcze, ksobne, zazdrości,
hipochondryczne, depresyjne.
urojenia wielkościowe → najczęściej w stanie maniakalnym
urojenia prześladowcze → w przebiegu psychoz
urojenia ksobne → najczęściej w schizofrenii
urojenia zazdrości → najczęściej w obłędzie zazdrości, uporczywych zab.
urojeniowych
urojenia hipochondryczne → w przebiegu psychoz
urojenia depresyjne → w z. depresyjnym z obj. psychotycznymi.
MYŚLI NADWARTOŚCIOWE - są to przekonania myślowe o nadzwyczajnym, nasileniu, z
mocną podbudową uczuciową. Kształtują one osobowość i kierują one postępowaniem
niektórych osób zarówno w kierunku pozytywnym jak i negatywnym. Myśli nadwartościowe
nie są dowodem choroby psychicznej.
5 z 10
91632294.001.png
Zgłoś jeśli naruszono regulamin