Wykład 8
- rozpoznanie choroby
- ocena stopnia upośledzenia czynności układu oddechowego
Regulatorowa i wykonawcza funkcja układu oddechowego
- funkcja kontrolna
+ mechanoreceptory
+ chemoreceptory
+ neurony oddechowe
- funkcja wykonawcza
+ mięśnie ściany klatki piersiowej
+ płuca
- dostawa tlenu do tkanek zależy od współdziałania aparatu wentylacyjnego, pompy krążeniowej i hemoglobiny
1. Nieinwazyjne procedury diagnostyczne
- RTG, TK, MRI
- testy skórne na antygeny:
+ gruźlicy
+ histoplazmozy
+ kokcidioidomikozy
+ blastomykozy
+ trichinozy
+ toksoplazmozy
+ aspergilozy
- badanie plwociny (barwione rozmazy) – Pneumocystis carinii
- testy czynnościowe: spirometria
- scyntygrafia płuc: zastosowanie galu do wykrycia procesów zapalnych
2. Inwazyjne procedury diagnostyczne
- bronchoskopia + biopsja, biopsja szczoteczkowa, płukanie
- torakochirurgia wideo-endoskopowa
- biopsja aspiracyjna przezskórna
- płukanie oskrzelowo-płucne
- toracenteza i biopsja opłucnowa
- angiografia płucna
- mediastinoskopia
3. Astma oskrzelowa
- napadowe, przemijające zmniejszenie przekroju dolnych dróg oddechowych
- odczucie duszności, ucisku w klatce piersiowej
- świsty, sapanie, kaszel
- przewlekłe zmiany zapalne w drogach oskrzelowych
- w testach czynnościowych: nadreaktywność oskrzeli
+ zapalenie
+ zaburzenia regulacji nerwowej
+ zmiany czynnościowe mięsni gładkich
- ekspozycja na alergen: powód uczulenia
+ infekcje: wirusy, bakterie, pierwotniaki
+ uczulenie na substancje pokarmowe
a) podział astmy
- atopowa - alergiczna
- nieatopowa – niealergiczna - wewnątrzpochodna
+ infekcyjna
+ nietolerancja NLPZ
+ wysiłkowa
+ psychogenna
+ inne (np. obniżenie temperatury wdychanego powietrza)
b) badania standardowe
- eozynofilia krwi obwodowej lub plwociny
+ wartości prawidłowe: 0,01-0,04®50-250 x 10^6/l
+ w astmie > 700 x 10^6/l
+ w plwocinie (norma do 0,025) > 0,05
- standardowe alergenowe testy skórne
+ kontrola
+ histamina
+ kurz domowy
+ roztocze (Dermatophagoides pteronissinus)
+ pióra
+ sierść psa
+ sierść kota
+ pyłki traw
+ pyłki drzew
+ pyłki krzewów
+ pleśnie mieszane
- badanie czynności układu oddechowego
- RTG
c) badania rozszerzone
- dodatkowe alergenowe testy skórne
- badanie RTG zatok nosa i konsultacja larynogologiczna
- badanie psychologiczne
- badanie nadreaktywności oskrzeli
- prowokacyjna próba wziewna lub donosowa
- testy alergiczne in vitro
- inne
d) markery stanu zapalnego dróg oddechowych
- krew/ surowica
+ granulocyty kwasochłonne
+ ECP – kationowe białko eozynofilowe
+ EPO – peroksydaza eozynofilowa
+ sIL-2R (CD-25) – rozpuszczalny receptor IL-2
- mocz
+ 9a11bPGF2
+ LTE4 – leukotrien E4
+ EPX – peroksydaza eozynofilowa w moczu
- powietrze wydychane
+ NO
+ CO
+ węglowodory
- kondensat oddechowy
+ H2O2
+ metabolity leukotrienów
+ 8-izoprostan
+ nitrotyrozyna
- indukowana plwocina
+ hemogram leukocytarny
+ rozpuszczalne mediatory ECP
4. Mukowiscydoza
a) kryteria diagnostyczne
- typowe objawy płucne
- typowe objawy żołądkowo-jelitowe
- choroba w rodzinie
- stężenie chlorków w pocie >60mmol/l
- alternatywne:
+ podwójna mutacja CFTR
+ jeden lub więcej objawów typowych
5. Niedobór inhibitora a1proteazy (niedobór API)
- rozedma
- zwłóknienie i marskość wątroby
- gen pleomorficzny 75 alleli:
+ normalne Pi, MM
+ niedoborowe PiZZ, PiSC
+ zerowe Pi00
+ dysfunkcyjne
MMikulicz