2009-03-10-09-32-53.pdf

przegląd

ISSN 1897-8444

PERSONELU

str. 4

EUROPEJSKIE EKSPEDYCYJNE SKRZYDŁO LOTNICZE str. 10 | PAKIET

LOGISTYCZNY W PROCESIE POZYSKANIA NOWEJ TECHNIKI LOTNICZEJ str. 39

sił powietrznych

MIESIĘCZNIK | MARZEC 2009 | NR 3 (021)

przegląd

ODZYSKIWANIE

TRENDY

SZTUKA OPERACYJNA I TAKTYKA

Użycie i perspektywy

Global Hawka

str. |10

Europejskie

Ekspedycyjne

Skrzydło Lotnicze

str. |21

Bezzałogowy statek powietrzny (BSP)

Global Hawk stał się jedną z głównych

platform rozpoznania powietrznego

szczebla operacyjnego.

Od lat 90. ubiegłego stulecia państwa Unii

Europejskiej czynią wysiłki w celu stworzenia

możliwości bojowych.

INNE ARMIE

Śmigłowiec Mi-8 jest wciąż

modernizowany – powstają

wersje spełniające wymagania

sił zbrojnych.

Przyszłość

śmigłowców Mi-8

str. | 44

SZTUKA OPERACYJNA I TAKTYKA

Z doświadczeń

wyniesionych

z działań sił NATO

w Jugosławii w 1999

roku do historii

wojskowości

z pewnością przejdzie

taktyka stosowania

środków obrony

powietrznej, gdy

przeciwnik ma

przewagę powietrzną.

str. |30

Lotnictwo NATO

a obrona powietrzna

Republiki Federacji Jugosławii

¢ trendy

przegląd

sił powietrznych

Odzyskiwanie personelu,

kpt. nawig. Radosław Ciemięs ............................................................4

Europejskie Ekspedycyjne Skrzydło Lotnicze,

mjr dypl. Robert Łukawski ................................................................10

Stealth : pojedynek technologii,

ppłk w st. spocz. pil. mgr inż. Maciej Kamyk ...................................16

MARZEC 2009 | NR 3 (021)

Szanowni

Czytelnicy!

Numer rozpoczyna

artykuł, w którym

autor przedstawia

problematykę

odzyskiwania

personelu. Odzyskiwanie personelu

(Personnel Recovery – PR) to wszelkie

działania, wysiłki i starania prowadzone

na płaszczyźnie wojskowej, cywilnej

i politycznej w celu uwolnienia lub odzy-

skania i przywrócenia do zdrowia osób,

które znajdują się w środowisku neu-

tralnym, nieprzyjaznym lub wrogim bez

względu na to, czy są one ujęte, zaginio-

ne lub odizolowane. Pierwowzorem

tego typu systemów był stworzony przez

wywiad brytyjski system odzyskiwania

personelu latającego z terenów okupo-

wanych krajów Europy w czasie II wojny

światowej. Funkcjonował on dzięki życz-

liwości i spontaniczności ludności przy-

chylnej aliantom.

Następny artykuł dotyczy Europejskiego

Ekspedycyjnego Skrzydła Lotniczego

(EEAW), które tworzą wydzielane z Belgii,

Holandii, Danii, Norwegii oraz Portugalii

jednostki wyposażone w samoloty wielo-

zadaniowe F-16 MLU. Współpraca woj-

skowa między państwami założycielami

EAW zaczęła się dużo wcześniej – pod

koniec lat 70. Belgia, Dania, Norwegia

oraz Holandia zrzeszyły się wokół wspól-

nego projektu nabycia amerykańskich

samolotów F-16 Fighting Falcon i utwo-

rzyły organizację European Participating

Air Forces (EPAF).

Życzę przyjemnej lektury i zachęcam

do zapoznania się z innymi równie

ciekawymi artykułami.

¢ sztuka operacyjna i taktyka

Użycie i perspektywy Global Hawka,

płk dypl. nawig. Józef Brzezina,

kmdr por. dypl. pil. Zenon Chojnacki ...............................................21

AKTUALNOŚCI ............................................................................... 26

Lotnictwo NATO a obrona powietrzna Republiki

Federacji Jugosławii, Diana Maria Jakubowska,

Rafał Jakubowski ........................................................................... 30

¢ doŚWiadczenia

Pakiet logistyczny w procesie pozyskania nowej techniki

lotniczej, płk Adam Bagiński, ppłk Olgierd Wieczorek ...................39

¢ inne arMie

Przyszłość śmigłowców Mi-8,

ppłk w st. spocz. dr inż. Jerzy Garstka ..............................................44

Zespół redakcyjny

Dyrektor Redakcji Wojskowej

redaktor naczelny: Marek Sarjusz-Wolski

tel.: CA MON 845-365, 845-685; faks: 845-503

Zastępca dyrektora: ppłk Lech Mleczko

tel.: CA MON 845-685,

e-mail: lech.mleczko@redakcjawojskowa.pl

Redaktor prowadzący: dr Roman Szustek

tel.: CA MON 845-186,

e-mail: przeglad-sz@redakcjawojskowa.pl

Redaktor merytoryczny: mjr Grzegorz Predel

dr Jan Brzozowski tel.: CA MON 845-186

Skład i łamanie: Katarzyna Usiądek

Opracowanie stylistyczne:

Katarzyna Kocoń, Urszula Zdunek,

Teresa Wieszczeczyńska

Kolportaż i reklamacje: Bellona SA

(0-22) 457-04-37, 687-90-41,

CA MON 879-041

Informacje o kolportażu: Elżbieta Toczek

tel.: CA MON 840 400, (022) 684 04 00

Zastępca dyrektora, sekretarz redakcji

„Polski Zbrojnej”: Wojciech Kiss-Orski

tel.: CA MON 840-222, (0-22) 684-02-22;

e-mail: wko@redakcjawojskowa.pl

Reklama: reklama@redakcjawojskowa.pl

Zdjęcie na okładce: Artur Weber

Projekt graficzny: Łukasz Kaugan, CaStudio

Druk: Drukuj Tanio.com

ul. Ludźmierska 29, 34-400 Nowy Targ

„Przegląd Sił Powietrznych” ukazuje się od listopada 1928 r.

Aleje Jerozolimskie 97, 00-909 Warszawa, tel.: CA MON 845 365, 022 6845365,

022 6845685, www.polska-zbrojna.pl, e-mail: sekretariat@redakcjawojskowa.pl,

ppłkrez.nawig.dr

RomanSzustek,

redaktor prowadzący

Treści numeru są dostępne na stronie internetowej www.redakcjawojskowa.pl

2009/3

przegląd sił powietrznych

TRENDY

Odzyskiwanie

kpt. nawig.

RADoSŁAW cIeMIĘS

centrum operacji Powietrznych

N iesienie pomocy żołnierzom odizo-

Z konfliktów zbrojnych prowadzonych

w ostatnich latach wynika, że morale

walczących istotnie wzmacniają akcje

ratownicze prowadzone w celu odzyskania

żołnierzy, którzy znaleźli się w ugrupowaniu

przeciwnika, zwłaszcza gdy nie przestrzega

on ustaleń konwencji genewskiej.

lowanym od własnych wojsk wiąże

się z braterstwem broni. Ratowanie

towarzyszy broni od zawsze było

uznawane za konieczność, za moralny wręcz

nakaz. W sytuacjach kryzysowych człowiek

często dokonuje czynów – wydawałoby się –

przekraczających jego możliwości.

Jednym z pierwszych zorganizowanych sys-

temów niesienia pomocy żołnierzom, którzy

znaleźli się na terenach przeciwnika, był stwo-

rzony w czasie II wojny światowej przez wy-

wiad brytyjski system odzyskiwania persone-

lu latającego z terenów okupowanych krajów

Europy. Wykorzystywano kanały przerzutowe

organizowane przez ruch oporu w okupowa-

nych przez Niemcy krajach. System pomocy

opierał się na życzliwości i spontaniczności

ludności przychylnej aliantom – często za-

pewniała ona zestrzelonym żołnierzom schro-

nienie oraz przekazywała ich działającym

w pobliżu oddziałom partyzanckim.

Istotne aspekty

Przedsięwzięcia związane z szeroko rozumia-

nym niesieniem pomocy osobom, które pod-

czas działań wojennych zostały odizolowane

(odcięte) od swoich oddziałów, są w NATO

określane terminem personnel recovery . Przez

to pojęcie należy rozumieć podejmowanie dzia-

łań, wysiłków i starań na płaszczyźnie wojsko-

wej, cywilnej i politycznej w celu uwolnienia

lub odzyskania i przywrócenia do zdrowia osób

znajdujących się w środowisku neutralnym, nie-

4 przegląd sił powietrznych

2009/3

personelu

Personnel recovery

Politycy

Wojsko

Społeczeństwo

negocjacje

traktaty

rozejm

z siłami i środkami bez sił i środków

organizacje

pozarządowe

osobiste apele

organizacje

wywiadowcze

poza kontrolą wojska

Planowane

Nieplanowane

SAR

CSAR/TRAP

NAR ON SCENE LOKALNE

w środowisku

przyjaznym

lub neutralnym

operacja połączona

działania połączone

Samodzielna operacja

SOF

OGA

NGO

statki powietrzne

statki

pojazdy

akty litości

okazyjne

przypadkowe

SOF – Special Operations Forces OGA – Other Governmental Agencies NGO – Non-Governmental Organizations

Rys. 1. Działania wykonywane w ramach odzyskiwania personelu

przyjaznym lub wrogim bez względu na to, czy

są to osoby ujęte przez przeciwnika, zaginione

lub odizolowane. Na podstawie tej definicji

można postawić tezę, że odzyskiwanie perso-

nelu 1 jest specyficznym rodzajem polityki –

swoistą rekompensatą ryzyka ponoszonego

przez społeczeństwo (w tym żołnierzy) każde-

go państwa, które jako strona jest zaangażowa-

ne w konflikt zbrojny. Stanowi ono ważny czyn-

nik utrzymania wysokiego poziomu morale,

swego rodzaju odpowiedź na oczekiwania opi-

nii publicznej i mediów krajów, których siły

zbrojne prowadzą działania militarne. W ra-

mach odzyskiwania personelu siły zbrojne pla-

nują i organizują na szczeblu operacyjnym oraz

taktycznym operacje niesienia pomocy żołnie-

rzom, którzy znaleźli się na terenie nieprzyja-

znym lub wrogim w wyniku różnych, często

nieprzewidzianych zdarzeń. Operacje te są pro-

wadzone w celu osiągnięcia różnych korzyści:

uniknięcia konsekwencji polityczno-militar-

nych, ochrony wysoko wykwalifikowanego per-

sonelu, podniesienia poziomu morale walczą-

cych wojsk, uniemożliwienia przeciwnikowi

uzyskania źródeł informacji czy wykorzystania

jeńców do działań propagandowych. Obecnie

przedsięwzięcia z zakresu odzyskiwania perso-

nelu obejmują (rys. 1):

• działania polityczne – zawieranie trakta-

tów i porozumień, prowadzenie negocjacji, za-

wieranie rozejmów lub też układów o czaso-

wym zawieszeniu broni. Odpowiedzialność za

prowadzenie tych działań biorą władze pań-

stwowe lub organizacje rządowe mające sto-

sowne uprawnienia;

• działania społeczne lub pozamilitarne –

działalność różnych organizacji pozarządowych

(np. Czerwonego Krzyża), osób wpływowych,

które, wykorzystując swoją pozycję, mogą do-

prowadzić do uwolnienia żołnierzy;

• działania militarne – operacje z użyciem sił

i środków bojowych oraz operacje bez użycia

takich sił i środków. Działania tego drugiego

1 W normatywnej dokumentacji wojskowej dotychczas nie

podano polskiego tłumaczenia terminu personnel recovery .

Na potrzeby niniejszego artykułu proponuję więc użycie terminu

„odzyskiwanie personelu”. Co prawda określenie to nie

obejmuje całości zagadnień wynikających z natowskiej definicji

pojęcia personnel recovery , jednak odnosi się do wielu

obszarów działania wskazanych w tej definicji.

2009/3

przegląd sił powietrznych

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: