Böhm-Bawerk Kapitał i zysk z kapitału Tom 1.pdf

Wersja elektroniczna książki powstała wyłącznie dzięki pracy

wolontariuszy pracujących dla Fundacji Instytut Ludwiga von Misesa

i jest udostępniona na stronie internetowej Fundacji .

Dokument w pełni zaopatrzony w odsyłacze (w spisie treści i

integralnie wewnątrz tekstu).

Drogi czytelniku!

Niniejszą książkę w wersji elektronicznej udostępniamy Tobie za

darmo. Możesz kopiować jej fragmenty, drukować, czytać gdzie

tylko zechcesz i przesyłać ją dalej bez ograniczeń. Mamy tylko

jedną prośbę: Jeśli zechcesz umieścić ją na swojej stronie,

prosimy, byś jednocześnie podał na niej link do strony Instytutu

Misesa innym czytelnikom. Ułatwi to im zdobycie książek,

artykułów itp. Oczywiście nie zamierzamy nikogo do niczego

zmuszać – to tylko prośba, choć prośba niezmiernie ważna.

Zachęcamy też wszystkich chętnych do pracy z Instytutem w

ramach wolontariatu do zgłaszania się do nas – możemy

zaoferować swój czas, wiedzę i rzetelną pomoc. Jeśli chcesz

czytać więcej takich książek jak ta lub po prostu masz ochotę

zrobić coś, co przepełni Cię dumą – zgłoś się i pracuj dla nas.

Możesz również znacznie ułatwić naszą pracę, zasilając konto

Fundacji. (O szczegóły prosimy pytać drogą mailową .)

Zespół Instytutu Ludwiga von Misesa .

Wersję elektroniczną opracowali:

Radosław Wojtyszyn

Jan Lewiński

Wrocław 2004/2005

BIBLIOTEKA WYŻSZEJ SZKOŁY HANDLOWEJ

EUGENJUSZ BÖHM - BAWERK

KAPITAŁ

I ZYSK Z KAPITAŁU

DZIAŁ PIERWSZY

HISTORJA I KRYTYKA TEORJI ZYSKU Z KAPITAŁU

TŁUMACZENIE Z TRZECIEGO WYDANIA NIEMIECKIEGO

POD REDAKCJĄ

WŁADYSŁAWA ZAWADZKIEGO

NAKŁAD GEBETHNERA I WOLFFA

WARSZAWA – KRAKÓW – LUBLIN – ŁÓDŹ

POZNAŃ – WILNO – ZAKOPANE

SKŁADY GŁÓWNE:

THE POLISH BOOK IMPORTINO CO. INC. NEW YORK

»KSIĘGARNIA POLSKA NA ŚLĄSKU, SP. AKC.«

KATOWICE

KRAKÓW. – DRUK W. L. ANCZYCA I SPÓŁKI

1924

TREŚĆ.

I. Zagadnienie zysku z kapitału.

Treść teoretycznego zagadnienia zysku. Różnice zachodzące

pomiędzy niem, a zagadnieniem zysku społeczno-politycznem.

Niebezpieczeństwa, grożące przy ich połączeniu. – Tymczasowe

wyjaśnienie pewnych podstawowych pojęć. .................................1

II. Zwalczanie procentu ze strony starożytnych filozofów i

kanonistów.

Zysk przy pożyczce, jako pierwszy i przez długi czas jedyny objekt

teorji zysku. Stosunek do procentu na niższych stopniach kultury.

Prawne zakazy pobierania procentu w starożytności. Starożytni

filozofowie. Arystoteles. Kościół chrześcijański wznawia zakazy

pobierania procentu. Teoretyczne podstawy nauki kanonicznej. 10

III. Obrońcy procentu od XVI do XVIII wieku. Upadek nauki

kanonicznej.

Opór życia praktycznego przeciw kanonicznym zakazom pobierania

procentu. Wyłomy, dokonane w zakazie przez liczne wyjątki.

Początek zasadniczej opozycji. Kalwin. Molinaeus. Ich pierwsi

zwolennicy. Besold. Bacon. Rozpowszechnienie przychylnej

procentowi nauki w niderlandach. Hugo Grotius i Salmasius.

Nauka ostatniego. – Stopniowe przenikanie przychylnego

procentowi kierunku do innych krajów. Charakter rozwoju w

niemczech. Justi, Sonnenfels. W Anglji: Locke, Steuart, Hume,

Bentham. Zacofanie krajów romańskich. Włochy. Galliani,

Beccaria. Francja. Uparte przytrzymywanie się nauki kanonicznej

w prawodawstwie i literaturze. Pothier, Mirabeau. Ostateczne

zwycięstwo Turgota. – Rekapitulacja..........................................23

III

IV. Teorja fruktyfikacji Turgota.

Okres przed Turgotem, niepomyślny dla badań nad pochodzeniem

zysku z kapitału. Przyczyny tego zjawiska. Pierwsi fizjokraci nie

podejmują ich również. Turgot tworzy pierwszą ogólną teorję

zysku. Jej charakter. Jej błędy. ....................................................61

V. Zagadnienie zysku u Adama Smitha. Rzut oka na dalszy

rozwój.

Brak jasno wyrażonej, teorji u Smitha. Sprzeczne uwagi. Zawierają

one zarodki najważniejszych późniejszych teoryj. Smith pozostaje

neutralnym teoretycznie i społeczno-politycznie. – Wzrastające

praktyczne znaczenie zagadnienia zysku. Dodaje ono bodźca do

żywszej pracy nad jego teoretycznem opracowaniem.

Niejednolitość literatury po Smithie. Pięć głównych kierunków.70

VI. Teorje bezbarwne.

Teorje »bezbarwne« specjalnie liczne w starszej niemieckiej

literaturze. Soden, Lotz, Jacob, Fulda, Eiselen, Rau i inni.

Angielska literatura. Ricardo, Torrens, Mc. Culloch, Mc. Leod i

inni. Stosunkowo rzadko spotykamy teorje »bezbarwne« w

literaturze francuskiej. Przyczyny. P. Garnier, Canard, Droz. ....79

VII. Teorje produkcyjności.

1 poddział. Uwagi wstępne.

Wieloznaczność wyrażenia „produkcyjność kapitału”. Jego cztery

różne znaczenia. Różnica pomiędzy produkcyjnością „fizyczną” a

„wartościową”. Niebezpieczne skutki ich pomieszania. – Rodzaj

teoretycznego zadania, które wypływa z teorji produkcyjności.

Formy, w których zadanie to mogłoby być rozwiązane. Schemat

możliwych teoryj produkcyjności; formy rzeczywiście

istniejących. Plan dalszych rozważań........................................ 108

2 poddział. Naiwne teorje produkcyjności.

Twórcą ich jest J.-B. Say. Jego nauka. Jego naśladowcy w niemczech.

Schön, Riedel, Roscher, Kleinwachter i inni. We Francji. We

Włoszech. Sciajola. – Krytyka naiwnych teoryj produkcyjności.

Przede wszystkiem pierwszej ich odmiany. Przyjęcie

bezpośrednio i dosłownie „wartościotwórczej” mocy kapitału nie

daje się utrzymać, gdyż z jednej strony pozostaje

niesprawdzonem, z drugiej sprzecznem z istotą wartości i

produkcyjności. Bliższe wyjaśnienia. Również nie do utrzymania

jest i druga odmiana. Wytwór fizycznej produkcyjności,

zwiększenie się produktu nie jest bynajmniej niezbędne i samo

przez się związane ze zwiększeniem się wartości. Ogólne ujęcie.

................................................................................................... 117

3 poddział. Motywowane teorje produkcyjności.

Ogólna charakterystyka. Konieczność specjalnego rozważania

poszczególnych sformułowań. Lauderdale, Malthus, Carey,

Peshine, Smith, Thünen, Glaser, Roesler, Strasburger. Wynik

ostateczny. ................................................................................. 142

VIII. Teorje usług kapitału.

O g ó l n a c h a r a k t e r y s t y k a . ........................................................ 196

1-szy poddział.

Przedstawienie rozwoju doktryny.

Twórcą nauki jest J.-B. Say. Pierwsi jego zwolennicy. Storch,

Nebenius, Mario. Ukształtowanie nauki, przez Hermanna. Zarys

jego teorji. Sąd o niej. Zwolennicy Hermann’a. Bernhardi,

Mangoldt, Mithoff, Schäffle, Knies. Najwyższe ukształtowanie

teorji usług kapitału przez Mengera. Przedstawienie jego nauki.

................................................................................................... 199

2 poddział. Krytyka.

Ustalenie spornych punktów. Krytyka pojęcia „usług” kierunku Say’a

i Hermanna. Istnieją zapewne usługi dóbr mające pewną

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: