03. Katechizm katolicki.pdf

Katechizm

katolicki

WSTĘP

"OJCZE... to jest życie wieczne: aby znali Ciebie, jedynego prawdziwego Boga, oraz

Tego, ktrego posłałeś, Jezusa Chrystusa" (J 17,1. 3). Zbawiciel nasz, Bg "pragnie, by wszy-

scy ludzie zostali zbawieni i doszli do poznania prawdy" (1 Tm 2, 3-4). "Nie dano ludziom

pod niebem żadnego innego imienia, w ktrym moglibyśmy być zbawieni" (Dz 4,12), jak tyl-

ko imię JEZUS.

I. Życie człowieka - znać i kochać Boga

1 Bg nieskończenie doskonały i szczęśliwy zamysłem czystej dobroci, w sposb całkowicie wolny,

stworzył człowieka, by uczynić go uczestnikiem swego szczęśliwego życia. Dlatego w każdym czasie

i w każdym miejscu jest On bliski człowiekowi. Powołuje go i pomaga mu szukać, poznawać i miłować

siebie ze wszystkich sił. Wszystkich ludzi rozproszonych przez grzech zwołuje, by zjednoczyć ich w

swojej rodzinie - w Kościele. Czyni to przez swego Syna, ktrego posłał jako Odkupiciela i Zbawiciela,

gdy nadeszła pełnia czasw. W Nim i przez Niego Bg powołuje ludzi, by w Duchu Świętym stali się

Jego przybranymi dziećmi, a przez to dziedzicami Jego szczęśliwego życia.

2 Aby to Boże wezwanie zabrzmiało na całej ziemi, Chrystus posłał Apostołw, ktrych wybrał, dając

im nakaz głoszenia Ewangelii: "Idźcie... i nauczajcie wszystkie narody, udzielając im chrztu w imię Oj-

ca i Syna, i Ducha Świętego. Uczcie je zachowywać wszystko, co wam przykazałem. A oto Ja jestem z

wami przez wszystkie dni, aż do skończenia świata" (Mt 28, 19-20). Umocnieni tym posłaniem, Apo-

stołowie "poszli i głosili Ewangelię wszędzie, a Pan wspłdziałał z nimi i potwierdzał naukę znakami,

ktre jej towarzyszyły" (Mk 16, 20).

3 Ci, ktrzy z pomocą Bożą przyjęli wezwanie Chrystusa i odpowiedzieli na nie dobrowolnie, sami z

kolei, przynaglani miłością Chrystusa, głosili wszędzie na świecie Dobrą Nowinę. Skarb otrzymany od

Apostołw został wiernie zachowany przez ich następcw. Wszyscy wierzący w Chrystusa są powołani

do przekazywania go z pokolenia na pokolenie, głosząc wiarę, przeżywając ją we wsplnocie brater-

skiej oraz celebrując ją w liturgii i w modlitwiel Por. Dz 2, 42..

II. Przekazywanie wiary - katecheza

4 Bardzo wcześnie nazwano katechezą całość wysiłkw podejmowanych w Kościele, by formować

uczniw i pomagać ludziom wierzyć, że Jezus jest Synem Bożym, ażeby przez wiarę mieli życie w Je-

go imię, by wychowywać ich i kształtować w tym życiu i w ten sposb budować Ciało Chrystusa2Por.

Jan Paweł II, adhort. apost. Catechesi tradendae, 1; 2..

5 "Katecheza jest wychowywaniem w wierze dzieci, młodzieży i dorosłych; obejmuje przede wszystkim

wyjaśnianie nauki chrześcijańskiej, podawane na ogł w sposb systematyczny i całościowy w celu

wprowadzenia wierzących w pełnię życia chrześcijańskiego"3Tamże, 18..

6 Katecheza łączy się z niektrymi elementami pasterskiej misji Kościoła, chociaż się z nimi nie utoż-

samia. Mają one aspekt katechetyczny, przygotowują do katechezy lub z niej wynikają. Są to: pierwsze

głoszenie Ewangelii, czyli przepowiadanie misyjne w celu wzbudzenia wiary; poszukiwanie racji wia-

ry; doświadczenie życia chrześcijańskiego; celebracja sakramentw; umacnianie wsplnoty eklezjalnej;

świadectwo apostolskie i misyjne4Por. tamże..

7 "Katecheza... jest ściśle złączona i związana z całym życiem Kościoła. Od niej bowiem w największej

mierze zależy nie tylko rozprzestrzenianie się Kościoła w świecie i jego wzrost liczebny, ale jeszcze

bardziej jego rozwj wewnętrzny i jego zgodność z zamysłem Bożym"5Tamże, 13..

8 W okresach odnowy Kościoła kładzie się także nacisk na katechezę. Rzeczywiście, w wielkiej epoce

Ojcw Kościoła święci biskupi poświęcają katechezie znaczną część swojej posługi. Należą do nich:

św. Cyryl Jerozolimski i św. Jan Chryzostom, św. Ambroży i św. Augustyn oraz inni Ojcowie, ktrych

dzieła katechetyczne nadal mają charakter wzorcowy.

9 Posługa katechetyczna czerpie wciąż nową moc z soborw. Sobr Trydencki stanowi pod tym

względem przykład zasługujący na podkreślenie. W swoich konstytucjach i dekretach postawił on kate-

chezę na pierwszym miejscu; z jego inicjatywy powstał Katechizm Rzymski, ktry nosi także jego imię

i stanowi dzieło o wielkim znaczeniu jako kompendium nauki chrześcijańskiej. Sobr Trydencki zaini-

cjował w Kościele wspaniałą organizację katechezy; dzięki takim świętym biskupom i teologom, jak

św. Piotr Kanizjusz, św. Karol Boromeusz, św. Turybiusz z Mongrovejo i św. Robert Bellarmin, pocią-

gnął za sobą publikację wielu katechizmw.

10 Nie powinno więc budzić zaskoczenia, że w dynamicznym ożywieniu wywołanym przez Sobr Wa-

tykański II (ktry papież Paweł VI uważał za wielki katechizm naszych czasw) katecheza Kościoła na

nowo zwrciła na siebie uwagę. Świadczą o tym: Oglne dyrektorium katechetyczne (1971), zgroma-

dzenia Synodu Biskupw poświęcone ewangelizacji (1974) i katechezie (1977) oraz ogłoszone po ich

zakończeniu adhortacje apostolskie: Evangelii nuntiandi (1975) i Catechesi tradendae (1979). Nad-

zwyczajne Zgromadzenie Synodu Biskupw w 1985 r. wyraziło życzenie, "by zostały opracowane ka-

techizm lub kompendium całej nauki katolickiej w dziedzinie wiary i moralności6Synod Biskupw

(1985), Relacja końcowa, II B a 4.. Ojciec święty Jan Paweł II uczynił swoim to pragnienie wyrażone

przez Synod Biskupw, uznając, że "odpowiada ono w pełni prawdziwej potrzebie Kościoła powszech-

nego i Kościołw partykularnych"7Jan Paweł II, Przemwienie do Synodu Biskupw (7 grudnia

1985)., oraz wydatnie przyczynił się, by pragnienie Ojcw Synodu zostało spełnione.

III. Cel i adresaci Katechizmu

11 Katechizm ma na celu przedstawienie organicznego i syntetycznego wykładu istotnych i podstawo-

wych treści nauki katolickiej, obejmujących zarwno wiarę, jak i moralność w świetle Soboru Waty-

kańskiego II i całości Tradycji Kościoła. Jego podstawowymi źrdłami są: Pismo święte, Święci Ojco-

wie, liturgia i Urząd Nauczycielski Kościoła. Jest przeznaczony do tego, by stać się "punktem odniesie-

nia dla katechizmw lub kompendiw, ktre są opracowywane w rżnych krajach"8Synod Biskupw

(1985), Relacja końcowa, II B a 4..

12 Katechizm jest przeznaczony przede wszystkim dla odpowiedzialnych za katechezę: na pierwszym

miejscu dla biskupw jako nauczycieli wiary i pasterzy Kościoła. Zostaje im przekazany jako narzędzie

w wypełnianiu ich misji nauczania Ludu Bożego. Przez biskupw jest adresowany do redaktorw kate-

chizmw, do kapłanw i katechetw. Będzie także pożyteczną lekturą dla wszystkich innych wiernych

chrześcijan.

IV. Struktura Katechizmu

13 Plan niniejszego Katechizmu czerpie inspirację z wielkiej tradycji katechizmw, ktre rozwijają ka-

techezę wokł czterech "filarw", jakimi są: chrzcielne wyznanie wiary (Symbol), sakramenty wiary,

życie wiary (przykazania), modlitwa wierzącego ("Ojcze nasz").

Część pierwsza: Wyznanie wiary

14 Ci, ktrzy przez wiarę i chrzest należą do Chrystusa, powinni wyznawać swoją wiarę chrzcielną wo-

bec ludzi9Por. Mt 10, 32; Rz 10, 9.. Katechizm wykłada więc najpierw, co to jest Objawienie, przez

ktre Bg zwraca się do człowieka i udziela się człowiekowi, oraz na czym polega wiara, przez ktrą

człowiek odpowiada Bogu (dział pierwszy). Symbol wiary streszcza dary, ktrych Bg udziela czło-

wiekowi jako Sprawca wszelkiego dobra, jako Odkupiciel i jako Uświęciciel, i formułuje je wokł

"trzech rozdziałw" naszego chrztu, czyli wiary w jednego Boga: Ojca wszechmogącego, Stwrcę; Je-

zusa Chrystusa, Jego Syna, naszego Pana i Zbawiciela, i Ducha Świętego w świętym Kościele (dział

drugi).

Część druga: Sakramenty wiary

15 Część druga Katechizmu wykłada, jak zbawienie Boże, dokonane raz na zawsze przez Jezusa Chry-

stusa i Ducha Świętego, jest uobecniane w świętych czynnościach liturgii Kościoła (dział pierwszy), a

szczeglnie w siedmiu sakramentach (dział drugi).

Część trzecia: Życie wiary

16 Część trzecia Katechizmu ukazuje cel ostateczny człowieka stworzonego na obraz Boży - szczęście,

oraz drogi wiodące do niego: prawe i wolne działanie z pomocą prawa i łaski Bożej (dział pierwszy);

działanie, ktre wypełnia podwjne przykazanie miłości wyrażone w dziesięciu przykazaniach Bożych

(dział drugi).

Część czwarta: Modlitwa w życiu wiary

17 Ostatnia część Katechizmu mwi o sensie i znaczeniu modlitwy w życiu wierzących (dział pierw-

szy). Kończy się krtkim komentarzem do siedmiu prśb Modlitwy Pańskiej (dział drugi). Znajdujemy

w nich całość tych dbr, ktrych powinniśmy

V. Wskazania praktyczne do korzystania z Katechizmu

18 Katechizm jest pomyślany jako organiczny wykład całej wiary katolickiej. Należy zatem czytać go

jako całość. Liczne odnośniki na marginesie tekstu (numery odnoszące się do innych punktw dotyczą-

cych tego samego zagadnienia) oraz indeks rzeczowy na końcu tomu pozwalają widzieć każdy temat w

powiązaniu z całością wiary.

19 Teksty z Pisma świętego często nie są cytowane dosłownie; wskazuje się je tylko w przypisach

(por.). Chcąc lepiej zrozumieć te fragmenty, trzeba odwołać się bezpośrednio do tekstu. Przypisy bi-

blijne stanowią narzędzie pracy dla katechezy.

20 Zastosowanie w niektrych fragmentach mniejszego druku wskazuje na to, że chodzi o uwagi o cha-

rakterze historycznym, apologetycznym lub uzupełniające wyjaśnienia

21 Cytaty ze źrdeł patrystycznych, liturgicznych, hagiograficznych oraz wypowiedzi Urzędu Nauczy-

cielskiego są drukowane mniejszą czcionką z poszerzonym marginesem z lewej strony. Często teksty te

zostały wybrane z myślą o bezpośrednim zastosowaniu katechetycznym.

22 Na końcu każdej jednostki tematycznej zestaw krtkich tekstw streszcza w zwięzłych formułach to,

co należy do istoty nauczania. Teksty W skrócie mają na celu przedłożenie łatwych do zapamiętania

syntetycznych sformułowań, ktre mogą być wykorzystane w katechezie lokalnej.

VI. Konieczne adaptacje

23 Katechizm zwraca szczeglną uwagę na wykład doktrynalny, ponieważ pragnie pomc w pogłębie-

niu znajomości wiary. Został więc ukierunkowany na dojrzewanie wiary, na jej zakorzenienie w życiu i

promieniowanie nią przez świadectwo10Por. Jan Paweł II, adhort. apost. Catechesi tradendae, 20-22;

25..

24 W związku z bezpośrednim celem, jakiemu ma służyć, Katechizm nie proponuje adaptacji wykładu i

metod katechetycznych, jakich wymagają zrżnicowania kultury, wieku, życia duchowego oraz sytuacji

społecznych i eklezjalnych tych, do ktrych kieruje się katecheza. Niezbędne adaptacje w tym zakresie

pozostawia się odpowiednio do tego przystosowanym katechizmom, a jeszcze bardziej tym, ktrzy na-

uczają wiernych:

Ten, kto naucza, powinien "stać się wszystkim dla wszystkich" (1 Kor 9, 22), by zdobyć wszystkich dla

Chrystusa... Niech nie uważa więc, że wszystkie powierzone mu dusze są na tym samym poziomie. Nie

może więc za pomocą jednej i niezmiennej metody pouczać i formować wiernych w prawdziwej po-

bożności. Jedni są jak nowo narodzone dzieci, inni zaczynają dopiero wzrastać w Chrystusie, a inni w

końcu są rzeczywiście dorośli... Ci, ktrzy są powołani do posługi przepowiadania, w przekazywaniu

nauczania o tajemnicach wiary i normach obyczajw powinni dostosować swoje słowa do umysłowości

i możliwości słuchaczy11Katechizm Rzymski, Wstęp, 11..

Miłość ponad wszystko

25 Na zakończenie niniejszej prezentacji właściwą rzeczą jest przypomnienie zasady pastoralnej zawar-

tej w Katechizmie Rzymskim:

Jedyny cel nauczania należy widzieć w miłości, ktra nigdy się nie skończy. Można bowiem doskonale

przedstawić to, co ma być przedmiotem wiary, nadziei i działania, ale przede wszystkim trzeba zawsze

ukazywać miłość naszego Pana, by wszyscy zrozumieli, że każdy prawdziwie chrześcijański akt cnoty

nie ma innego źrdła niż miłość ani innego celu niż miłość12Katechizm Rzymski, Wstęp, 10..

Część pierwsza

WYZNANIE WIARY

Dział pierwszy

"WIERZĘ" - "WIERZYMY"

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: