KODEKS ETYCZNY NAUCZYCIELA.pdf

KODEKS ETYCZNY NAUCZYCIELA

Założenia ogólne

Kodeks etyczny nauczyciela jest zbiorem zasad służących nauczycielowi pomocą w

rozstrzyganiu problemów etycznych jego zawodu.

Kodeks jest wyrazem przekonania, że działania nauczyciela wobec jego odbiorców, uczniów i

ich rodziców lub opiekunów, podejmowane w ramach jego czynności zawodowych, mają

szczególny wymiar etyczny wynikający z roli społecznej nauczyciela.

Społeczna rola nauczyciela wynika z wpływu, jaki może on swoimi działaniami wywierać na

życie innych ludzi i ze społecznych oczekiwań wobec przedstawicieli zawodu nauczycielskiego.

Jako profesjonalista pracujący w osobistych relacjach z uczniami i ich rodzicami, nauczyciel

jest odpowiedzialny za charakter i skutki wpływu wynikające z tych relacji.

Jako dysponent dóbr edukacyjnych nauczyciel ponosi odpowiedzialność za sprawiedliwy dostęp

do możliwości rozwojowych pozostających w jego dyspozycji.

Jako reprezentant świata dorosłych wobec dzieci i młodzieży, nauczyciel bierze na siebie

odpowiedzialność za przekazywanie uczniom wartości, norm życia społecznego i wiedzy

delegującej go społeczności.

Wyliczone pola odpowiedzialności decydują o znaczeniu przestrzegania zasad etyki zawodowej

w pracy nauczyciela i stanowią podstawę dla stawiania mu szczególnych wymagań etycznych.

Naczelną wartością jest dla nauczyciela dobro ucznia. Celem jego działalności profesjonalnej

jest wspieranie ucznia we wszechstronnym rozwoju osobistym.

W pracy zawodowej nauczyciel kieruje się fundamentalnymi wartościami humanistycznymi

zawartymi w Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka ONZ, zwłaszcza godnością człowieka jako

osoby, jego podmiotowością, autonomią i prawem do nieskrępowanego rozwoju.

Szczególną wartością jest dla nauczyciela godność zawodu nauczycielskiego rozumiana jako

fundament zaufania i prestiżu środowiska zawodowego nauczycieli. Nauczyciel jest świadom,

że każde naruszenie zasad etyki zawodowej podważa godność zawodową i może mieć

negatywny wpływ nie tylko dla niego ale i dla całego środowiska.

Nauczyciel zdaje sobie sprawę, że jego osobista postawa wobec wartości życia społecznego,

norm prawnych, moralnych i obyczajowych są nierozerwalnie związane z godnością jego

zawodu, co sprawia, że jest on szczególnie odpowiedzialny za przestrzeganie zasad etycznych

w życiu prywatnym.

Dla zapewnienia jak najwyższego poziomu wykonywanej pracy, nauczyciel dokłada wszelkich

starań aby stale rozwijać swoją wiedzę, wrażliwość etyczną oraz umiejętności interpersonalne i

intrapsychiczne.

Ze względu na specyfikę zawodu utrudniającą często obiektywny osąd własnych działań,

nauczyciel jest osobiście odpowiedzialny za poddawanie swojej pracy systematycznemu

nadzorowi poprzez hospitacje, superwizje i inne formy pracy zespołowej.

Nauczyciel w swojej praktyce zawodowej staje często przed sytuacjami, w których istotne

wartości i zasady etyczne pozostają ze sobą w konflikcie i nie da się ich jednocześnie w pełni

zrealizować. Nauczyciel nie unika rozstrzygania wynikających stąd dylematów moralnych,

podejmuje decyzje kierując się własnym rozeznaniem, a ponadto ujawnia te dylematy i inicjuje

pracę swojego środowiska nad ich rozstrzyganiem.

Projekt finansowany jest ze środków Unii Europejskiej

Zasady etyki zawodowej nauczyciela

1. Nauczyciel respektuje prawa ucznia jako osoby ludzkiej wyrażone w Konwencji Praw Dziecka

i innych aktach obowiązujących w Rzeczpospolitej Polsce i dokłada starań, aby były one znane

oraz właściwie chronione i realizowane w jego miejscu pracy.

W szczególności nauczyciel respektuje i chroni prawa ucznia i jego rodziców lub opiekunów do

kierowania się własnym systemem wartości, dokonywania własnych wyborów, oraz prawo do

intymności.

2. Nauczyciel w swoim postępowaniu wobec ucznia i jego rodziców (opiekunów) kieruje się

zasadą niezbywalności ich praw, co oznacza, że nikomu nie wolno ich zawiesić, unieważnić lub

uzależniać ich stosowania od postaw i zachowań ucznia lub jakichkolwiek innych okoliczności.

3. Nauczyciel dba o utrzymanie możliwie najwyższego poziomu swej pracy, bez względu na

jakiekolwiek indywidualne cechy uczniów i ich rodziców czy też na jego osobisty do nich

stosunek. Nauczyciel jest szczególnie odpowiedzialny za to, aby cechy różnicujące odbiorców

jego działań, takie jak rasa, narodowość, światopogląd i system wartości, pozycja społeczna,

sytuacja materialna, poglądy polityczne, a także stosunek do szkoły i edukacji oraz charakter

problemów wychowawczych – w żaden sposób nie pociągały za sobą dyskryminacji tych osób

w środowisku szkoły i w dostępie do dóbr edukacyjnych.

4. W pracy z uczniem małoletnim nauczyciel kieruje się przede wszystkim zasadą jego dobra.

Współpracując z instytucjami lub osobami dorosłymi decydującymi o małoletnim uczniu,

nauczyciel nie powinien podejmować działań wbrew tej zasadzie. W przypadku naruszenia

przez instytucję lub osoby dorosłe praw lub dóbr małoletniego nauczyciel powinien odstąpić od

współpracy z tymi instytucjami i osobami i bronić praw i dóbr małoletniego

5. Nauczyciel dokłada starań, aby jak najlepiej poznać problemy, możliwości i inne

uwarunkowania ucznia, i aby najtrafniej jak to możliwe dostosowywać cele i metody swoich

działań do jego indywidualnych potrzeb i możliwości. Nauczyciel nie może dopuszczać do

dyskryminowania ucznia w jego dostępie do dóbr edukacyjnych z powodu jego indywidualnych

uwarunkowań.

6. Nauczyciel powinien zrozumiale przekazywać uczniowi i jego rodzicom lub opiekunom

wiedzę o tym, jak rozpoznaje jego sytuację i problemy oraz informować o celach swoich

działań wychowawczych i dydaktycznych, stosowanych metodach, wynikach i ocenach

uzyskiwanych przez ucznia oraz sposobach ich udostępnienia. Nauczyciel stara się uzyskać

zrozumienie odbiorców dla przekazywanych informacji i akceptację dla planowanych działań.

7. Nauczyciel nie może wykorzystywać swojej pozycji dla osiągania kosztem ucznia i jego

rodziców lub opiekunów korzyści osobistych. W trosce o godność zawodu nauczyciel jest

szczególnie odpowiedzialny za to, aby rozpoznawać i eliminować wszelkie sytuacje, które mogą

być przez ucznia lub inne osoby interpretowane jako korupcyjne.

8. Dla utrzymania właściwego poziomu swojej pracy wychowawczej i dydaktycznej nauczyciel

staje niekiedy przed koniecznością poznawania osobistych, poufnych informacji dotyczących

jego odbiorców. Nauczyciel jest świadom szczególnej odpowiedzialności wynikających z

posiadania tego rodzaju wiedzy i dąży do jej uzyskania jedynie w takim zakresie, w jakim jest

to niezbędne dla wykonywania jego czynności zawodowych.

9. Nauczyciela obowiązuje przestrzeganie tajemnicy zawodowej obejmującej informacje o

osobistych sprawach jego odbiorców. Ujawnienie wiadomości objętych tajemnicą zawodową

jest dopuszczalne jedynie wówczas, gdy:

a) zachowanie tajemnicy może prowadzić w przyszłości do poważnego zagrożenia czyjegoś

bezpieczeństwa lub innych dóbr osobistych;

b) zachowanie tajemnicy może prowadzić w przyszłości do naruszenia prawa;

c) ujawnienie poufnych informacji innemu nauczycielowi lub zespołowi nauczycielskiemu jest

niezbędne dla zapewniania odpowiedniej skuteczności oddziaływań dydaktyczno-

wychowawczych

Projekt finansowany jest ze środków Unii Europejskiej

d) ujawnienie poufnych informacji innemu specjaliście spoza zawodu nauczycielskiego umożliwi

świadczenie uczniowi niezbędnej mu profesjonalnej pomocy;

10. Nauczyciel jest odpowiedzialny za kształtowanie konstruktywnych, umożliwiających

systematyczną współpracę relacji z rodzicami ucznia, respektuje ich prawa rodzicielskie

określone w Konstytucji RP i innych aktach prawnych oraz ich prawo do informacji i konsultacji.

11. W trosce o prestiż i profesjonalny poziom środowiska nauczycielskiego nauczyciel dokłada

starań o przejrzystość działań i procedur środowiska nauczycielskiego i zespołu

nauczycielskiego w swoim miejscu pracy wobec otoczenia społecznego.

12. Nauczyciel rozumie znaczenie pracy zespołowej dla skuteczności i spójności oddziaływań

wychowawczo-dydaktycznych, bierze na siebie odpowiedzialność za właściwą organizację i

poziom tej pracy, przestrzega norm i standardów zespołu, w którym pracuje.

13. W relacjach ze współpracownikami nauczyciel kieruje się zasadą, że ocenianie i

konstruktywna krytyka pracy i postępowania każdego nauczyciela jest ważnym narzędziem

podwyższenia profesjonalnego poziomu całego środowiska. W swoich ocenach jest jednak

zobowiązany powstrzymywać się od deprecjonowania kogokolwiek jako osoby i od używanie

profesjonalnych ocen do rozgrywek osobistych. Dbając o godność zawodu, nauczyciel

powstrzymuje się od tego typu wypowiedzi w obecności osób postronnych.

14. Nauczyciel, który naruszył zasady etyki zawodowej powinien podjąć niezwłocznie działania

mające na celu usunięcie skutków swojego postępowania i naprawienie powstałych szkód.

15. Nauczyciel powinien wymagać od innych nauczycieli nienagannego zachowania i kierowania

się zasadami etyki zawodowej

16. Nauczyciel ma obowiązek reagować na znane sobie fakty odstępstwa od zasad etyki

zawodowej ze strony innych nauczycieli. W takich sytuacjach nauczyciel powinien dołożyć

wszelkich starań, aby przekonać współpracownika do zmiany postępowania poprzez

interwencję osobistą, odwoływanie się do pomocy innych nauczycieli, zespołu nauczycielskiego

lub, gdy to nie przyniesie efektu, do działających na jego terenie organizacji zawodowych

nauczycieli.

17. Nauczyciel nie może akceptować warunków pracy, które ograniczają lub uniemożliwiają

stosowanie zasad etyki zawodowej i ma obowiązek reagować, jeśli warunki pracy ograniczają

lub uniemożliwiają stosowanie zasad etyki zawodowej przez niego lub jego współpracowników.

18. Nauczyciel powinien odstępować od działań zawodowych, jeżeli jego osobista sytuacja

psychiczna lub fizyczna lub inne okoliczności mogą istotnie obniżyć jakość wykonywanej pracy.

Projekt finansowany jest ze środków Unii Europejskiej

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: