Przegląd Żandarmerii 2011-03.pdf

przegląd

ISSN 1898-8210

KWARTALNIK | WRzesIeń 2011 | NR 3 (014)

Nowe

str. 4

Nadużycie uprawNień fuNkcjoNariusza publiczNego str. 20 | wizeruNek

w iNterNecie – zagrożeNia i ochroNa str. 27 | zatrzymaNie str. 32

żandarmerii

wyzwaNia

prAWO I krymINAlIstykA

Porwania dla okupu

w kontekście motywacji

działania porywaczy

RAF – powstanie

i działalność

terrorystyczna

str. | 4

str. | 16

Najsłynniejszą organizacją

terrorystyczną działającą na

terenie Republiki Federalnej

Niemiec była Frakcja

Czerwonej Armii.

W Polsce rozwarstwienie społeczne pod względem

ekonomicznym jest coraz większe, obserwujemy wzrost

liczby porwań dla okupu.

DZIAłAlNOŚć prEWENCyjNA I prOfIlAktykA

DOŚWIADCZENIA

Zatrzymanie

Ochrona środowiska

w warsztacie

remontowym

str. | 32

str. | 42

2 przegląd żandarmerii

2011/03

¢ TRENDY

przegląd

żandarmerii

Nowe wyzwania

gen. dyw. dr hab. Bogusław Pacek.............................................................. 4

¢ pRawo i kRYmiNalisTYka

czerwIec 2011 Nr 3 (014)

RAF – powstanie i działalność terrorystyczna

mjr dypl. Grzegorz Parol.............................................................................. 8

Szanowni Czytelnicy!

Porwania dla okupu w kontekście motywacji działania porywaczy

dr Marcin Wielec...... ...................................................................................16

Zapraszam do przej-

rzenia kolejnego nume-

ru „Przeglądu Żandar-

merii” z nadzieją, że za-

interesują Państwa za-

warte w nim artykuły.

Z pewnością wydarze-

niem kwartalnika jest artykuł „Nowe żandarm-

skie wyzwania” gen. dyw. dr. hab. Bogusława

Packa. Autor dokonuje w nim podsumowania

działalności Żandarmerii Wojskowej oraz skupia

się na zasadniczych kierunkach jej działania

w obszarze odpowiedzialności.

Polecam artykuł „RAF – powstanie i działalność

terrorystyczna” mjr. Grzegorza Parola. Autor

rozpatruje zjawisko terroryzmu w Europie. Pod-

kreśla, iż działanie te nie są tylko historią grupy

młodych zapaleńców gotowych oddać życie za

swoje przekonania. Artykuł jest również, a może

przede wszystkim historią ewolucji politycznego

myślenia zachodnich Europejczyków.

Sporo miejsca w czasopiśmie poświęciliśmy

„Porwaniom dla okupu w kontekście motywacji

działania porywaczy” autorstwa dr. Marcina

Wielca. Na tym polu autor prezentuje stan

obecny tego zjawiska i uwarunkowania między-

narodowe jego funkcjonowania. Nadmienia,

iż, niestety, nie brakuje ludzi gotowych na

wszystko, aby zdobyć cel.

Dla wielu ważne będą problemy związane

z „Nadużyciem uprawnień funkcjonariusza pu-

blicznego”. Dr Paweł Kobes w artykule nadmie-

nia, iż przestępstwo nadużycia uprawnień lub

niedopełnienia obowiązków przez funkcjonariu-

sza publicznego jest jednym z klasycznych prze-

stępstw popełnianych właśnie przez funkcjona-

riuszy publicznych. Przestępstwo to uderza nie

tylko w autorytet samych funkcjonariuszy pu-

blicznych, ale przede wszystkim narusza zaufa-

nie społeczne do instytucji publicznych repre-

zentowanych przez tych funkcjonariuszy.

Życząc przyjemnej lektury, polecam inne, także

warte przestudiowania materiały.

Liczę na wiele komentarzy do artykułów!

¢ DziałalNość pREwENcYjNa i pRofilakTYka

Nadużycie uprawnień funkcjonariusza publicznego

dr Paweł Kobes.......................................................................................... 20

Wizerunek w internecie – zagrożenia i ochrona

mgr inż. Piotr Nadybski............................................................................... 27

Zatrzymanie

mjr Leszek Rusoń...................................................................................... 32

¢ misjE i policjE wojskowE świaTa

Badanie jeńców

mjr Radosław Jagiełło............................................................................... 37

¢ DoświaDczENia

Ochrona środowiska w warsztacie remontowym

mgr inż. Beata Słodkowska....................................................................... 42

Przygotowanie sekcji przewodników psów

chor. Krzysztof Zagulski............................................................................. 48

Dyrektor

Wojskowego Instytutu Wydawniczego

redaktor naczelny: Marek Sarjusz-wolski

tel.: CA MON 845-365, 845-685; faks: 845-503

Redaktor prowadzący: ppłk rez. dr Zdzisław

Burawski tel.: CA MON 845-186,

e-mail: przeglad-sz@zbrojni.pl

Redaktor merytoryczny: mjr Grzegorz Predel

dr Jan Brzozowski tel.: CA MON 845-186

Skład i łamanie: Studio WIW

Opracowanie stylistyczne:

Urszula Zdunek,

Kolportaż i reklamacje:

TOPLOGISTIC

tel.: 22 3896587

faks: 22 301 8661

email: biuro@toplogistic.pl

www.toplogistic.pl

Zdjęcie na okładce: Sylwia Guzowska

Druk: Interak Drukarnia sp. z o.o., Czarnków

Konsultanci :

– z ŻW płk dr Piotr Płonka, ppłk Marcin Wiącek;

– z Wyższej Szkoły Policji płk rez. dr hab.

Bernard Wiśniewski.

„Przegląd Żandarmerii” ukazuje się od czerwca 2008 roku

Od 1 stycznia 2011 r. korespondencję do Gazety Internetowej Wojskowego Instytutu Wydawniczego

prosimy kierować na adres: portal@zbrojni.pl

Aleje Jerozolimskie 97, 00-909 Warszawa,

tel.: CA MON 845 365, +4822 6845365,

+4822 6845685, www.polska-zbrojna.pl, e-mail: sekretariat@zbrojni.pl

Treści numeru są dostępne na stronie internetowej www.polska-zbrojna.pl

płk rez. dr inż

Zdzisław Burawski

redaktor prowadzący

2011/01

przegląd żandarmerii 3

trENDy Żandarmska właściwość

gen. dyw. dr hab.

Bogusław Pacek

radca ministra

obrony narodowej

Nowe wyzwania

ustawa z 5 grudnia 2008 roku o zmianie ustawy – kodeks

postępowania karnego oraz niektórych innych ustaw, a także

uzawodowienie sił zbrojnych spowodowały konieczność

wprowadzenia zmian w funkcjonowaniu żandarmerii wojskowej.

właściwość sądów wojsko-

wych w sprawach dotyczących

przestępstw pospolitych, wy-

kroczeń oraz przestępstw i wykroczeń

skarbowych wobec żołnierzy pełniących

czynną służbę wojskową oraz pracow-

ników wojska. W konsekwencji nastą-

piło także istotne zawężenie właściwo-

ści przedmiotowej Żandarmerii Wojsko-

wej, a zarazem pojawiły się nowe wy-

zwania dla tej formacji.

Jej kompetencje od ponad dwóch lat

dotyczą tylko przestępstw:

− z części wojskowej kodeksu karne-

go;

− popełnionych podczas pełnienia lub

w związku z pełnieniem obowiązków

służbowych, na terenie obiektu wojsko-

wego lub wyznaczonego miejsca prze-

bywania, ze szkodą dla wojska lub z na-

ruszeniem obowiązku wynikającego

ze służby wojskowej;

− popełnione przeciwko organowi

wojskowemu lub innemu żołnierzowi;

− popełnione za granicą podczas dzia-

łania lub pobytu sił zbrojnych poza gra-

nicami państwa.

Realia

dnia dzisiejszego

Policja przejęła zatem od ŻW znacz-

ną część spraw wszczynanych przeciw-

ko żołnierzom. Gorzej jest z wykrocze-

niami. Żandarmska właściwość na tere-

nie kraju dotyczy tylko postępowań

przeciwko żołnierzom, którzy popełni-

li czyny przeciwko organowi wojskowe-

mu lub innemu żołnierzowi oraz gdy

żołnierz popełnił czyn podczas pełnie-

nia lub w związku z pełnieniem obo-

wiązków służbowych w obrębie obiek-

tu wojskowego lub wyznaczonego miej-

sca przebywania, na szkodę wojska lub

z naruszeniem obowiązku wynikające-

go ze służby wojskowej. A więc prawie

4 przegląd żandarmerii

2011/03

Z miany ustawowe ograniczyły

wszystko, co ma związek z żołnierzem poza

jednostką, jest sprawą policji.

Wprowadzone zmiany prawne przynoszą same

fatalne skutki dla sił zbrojnych. Przede wszystkim

uznano (zgodnie z ustawą o dyscyplinie), że dy-

scyplina wojskowa to tylko zdarzenia związane

ze służbą wojskową. Żołnierz popełniający prze-

stępstwa pospolite jest – według prawa – zdyscy-

plinowany, a nagminne popełnianie tych prze-

stępstw przez żołnierzy konkretnej jednostki woj-

skowej nie obniża w niej poziomu dyscypliny woj-

skowej. Ale to nie wszystko! Policja, wszczyna-

jąc sprawę karną, powiadamia dowódcę dopiero

po przedstawieniu zarzutów popełnienia przestęp-

stwa przez żołnierza (kto to sprawdza, czy na-

prawdę powiadamia?). Zanim dowód-

ca się dowie, że jego żołnierz to poważ-

ny aferzysta, może go w międzyczasie

ze dwa razy wyróżnić i awansować.

Należy, niestety, liczyć się z tym, że

niezależnie od stopnia wojskowego żołnierz mo-

że być zatrzymany przez policję w izbie wytrzeź-

wień lub osadzony w policyjnej izbie zatrzy-

mań.

Trzeba także brać pod uwagę, że policja może

podejmować czynności procesowe na terenie jed-

nostki. Żołnierz, który kieruje prywatnym pojaz-

dem mechanicznym w stanie nietrzeźwym, jest

ścigany tylko przez policję. Kiedyś był to poważ-

ny problem w armii. Od czasu nowych uregulo-

wań przestał nim być. Już Lech Wałęsa mówił:

„Stłucz pan termometr, nie będziesz miał gorącz-

ki”. Także żołnierz, który po pijanemu się awan-

turuje, bije żonę albo wyrzuca z własnego miesz-

kania przez okno telewizor, podlega jurysdykcji

policji (nie naruszając dyscypliny wojskowej).

Wszyscy pracownicy wojska na terenie kraju nie

podlegają orzecznictwu sądów wojskowych za

przestępstwa związane z zatrudnieniem. Wyjątek

stanowią te wynikające z artykułów 356–363

w związku z artykułem 317 paragrafu 2 kodeksu

karnego, dotyczące na przykład samowolnego

dysponowania bronią, amunicją i ich zaboru, utra-

ty i zniszczenia uzbrojenia, samowolnego użycia

statku powietrznego lub pojazdu mechanicznego.

Te kategorie przestępstw nigdy nie były „dome-

ną” pracowników wojska. Najczęstsze przypadki

to kradzieże paliwa, defraudacja mienia i korup-

cja. Jest to spora liczba przestępstw związana

z żywotnymi interesami wojska. Teraz w prakty-

ce, prawie w całości, postępowanie wobec pra-

cowników wojska należy do policji.

Śmiać się czy płakać?

Wąski zakres uprawnień ŻW wobec żołnierzy

powoduje wiele problemów. Pojawia się pytanie:

jak ma zachować się żandarm na miejscu wypad-

ku drogowego z poważnymi skutkami, jeżeli

sprawcą jest kierowca – żołnierz w mundurze?

To, że jest w mundurze, nie musi wcale oznaczać,

że wykonuje obowiązki służbowe. Czy obserwu-

jący zdarzenie tłum cywili zrozumie, że występu-

jący w takim samym mundurze jak sprawca żan-

NOTATKA

Zastanawiam się, czy patrol ŻW, który „zwinie” leżącego gdzieś pod ławką

na dworcu w mundurze pijanego żołnierza, działa zgodnie z przysługującą

mu właściwością prawną, czy też nie? Bo jeżeli to właściwość policji, to po

co patrole ŻW?

darm może tylko wezwać policję i czekać, a nie

wykonywać wymagane w tym przypadku czyn-

ności? Ewentualnie, gdyby pojawiła się obawa za-

tarcia śladów, może w trybie artykułu 308 para-

grafów 1 i 2 kodeksu postępowania karnego pod-

jąć czynności wstępne zabezpieczające. Ale

po przybyciu policji przekazuje to, co zebrał i od-

jeżdża. Prawo to prawo, ale logiki i sensu też przy-

dałoby się trochę. Dotyczy to każdej sytuacji, gdy

żandarm jest świadkiem tzw. pospolitego wykro-

czenia dokonanego przez żołnierza. Zamiast spra-

wę szybko i skutecznie załatwić, musi wezwać

policję i przekazać materiały dotyczące zdarze-

nia. Nie wiadomo, śmiać się czy płakać.

Zmiana właściwości uprawnień ŻW w stosun-

ku do żołnierzy w znacznym stopniu utrudnia,

a niekiedy uniemożliwia realizację przez nią usta-

wowego obowiązku zapobiegania przestępstwom

i wykroczeniom. Negatywnie wpłynęła także na

prowadzenie pracy operacyjno-rozpoznawczej.

Nie ma co ukrywać, zabrakło determinacji sądo-

wi, prokuraturze i Żandarmerii Wojskowej, by po-

wstrzymać decydentów w stosownym czasie

przed podjęciem szkodliwych dla wojska decyzji.

Przeładowane swoimi zadaniami i niezorientowa-

ne w sprawach wojska policja i prokuratura po-

wszechna dostała dodatkowe zadanie dotyczące

sił zbrojnych, a Żandarmeria Wojskowa robi,

2011/03

przegląd żandarmerii 5

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: