rehabilitacja_artykul_2006_03_8600.pdf

ZE ŚWIATA NAUKI

Doniesienia

Leczenie za pomocą zmiennej fali ultradźwiękowej

przyspiesza regenerację po zerwaniu ścięgna Achillesa

u szczurów

Badania wykonywano w 1., 2., 4., 6., 8. i 10. dobie po zabiegu.

Termografię powtórzono w 14. i 30. dobie pooperacyjnej oraz

po 6 miesiącach. W ósmej dobie wykonano również badanie

ultrasonograficzne operowanej pachwiny.

U pacjentów, u których proces gojenia był zaburzony stanem

zapalnym, krwiakiem i dużą ilością płynu surowiczego, w kolej-

nych dobach stwierdzono znamiennie wyższe wartości ciepłoty

pachwiny operowanej w stosunku do chorych bez powikłań.

Podczas półrocznej oceny klinicznej w grupie pacjentów, u któ-

rych notowano regularny spadek ciepłoty, nie zaobserwowano

powikłań pooperacyjnych. Wyniki badań termowizyjnych

potwierdzono również za pomocą ultrasonografii.

Termografia komputerowa jest bezbolesną, nieinwazyjną,

łatwą w użyciu metodą pozwalającą monitorować i zapisywać

zmiany ciepłoty w czasie. Zmiany te są charakterystyczne

dla przebiegu miejscowej reakcji zapalnej i pozwalają ocenić

proces gojenia się ran. Zdaniem autorów metoda umożliwia

wykrycie zaburzeń w gojeniu nawet bez obecności klinicznych

objawów. Wczesna diagnostyka termowizyjna zapobiega

ewentualnemu zakażeniu zbiorników płynowych w ranie,

a w konsekwencji późnym powikłaniom takim jak głębokie

zakażenie wszczepu, aż po konieczność wycięcia wszczepu

i nawrót przepukliny.

Pulsed ultrasound treatment accelerates the repair of

Achilles tendon rupture in rats

Yeung C.K., Guo X., Ng Y.F.

„J. Orthop. Res.”

2006, 24, 2: 193-201.

Celem pracy było zbadanie skuteczności leczenia za pomocą

zmiennej fali ultradźwiękowej stanu po zerwaniu ścięgna

Achillesa u szczurów.

W doświadczeniu wykorzystano 48 szczurów, u których do-

konano chirurgicznego przecięcia ścięgna Achillesa. Następnie

zwierzęta zostały przydzielone do dwóch grup porównaw-

czych. W grupie badawczej wykonywano zabiegi z użyciem

zmiennej fali ultradźwiękowej (1 MHz, 0,5 W/cm 2 ) na okolicę

uszkodzenia. Zabiegi prowadzono przez 5 minut, raz dziennie,

3 razy w tygodniu przez 4 tygodnie. W grupie kontrolnej nie

wykonywano tych zabiegów.

Po zakończeniu leczenia zaobserwowano o 29% większą

elastyczność nadźwiękawianych ścięgien Achillesa w sto-

sunku do grupy kontrolnej. W grupie badawczej odnotowano

również znacznie większą wytrzymałość (92,48%) ścięgien

w porównaniu do grupy kontrolnej (65,02%). Wyniki te

potwierdzono w ocenie histologicznej, ponieważ struktura

ścięgien poddanych zabiegom ultradźwiękowym była bogat-

sza w kolagen i elastynę, a ułożenie włókien kolagenowych

bardziej zagęszczone i regularne.

Badacze zalecają stosowanie zmiennej fali ultradźwiękowej

w uszkodzeniach tkanek miękkich.

Elektrostymulacja w gojeniu ran – przegląd dowo-

dów z badań in vitro, eksperymentów zwierzęcych

i klinicznych

Electrical stimulation for wound healing – a review of

evidence from in vitro studies, animal experiments, and

clinical trials

Termografia komputerowa – zastosowanie w dia-

gnostyce gojenia się ran po alloplastyce przepuklin

pachwinowych

Kloth L.C.

„Int. J. Low Extrem. Wounds”

2005, 4,1: 23-44.

W artykule przedstawiono najważniejsze doniesienia z ostat-

nich lat na temat zastosowania prądu elektrycznego (zwłaszcza

elektrostymulacji wysokonapięciowej oraz TENS) w leczeniu

ran o różnej etiologii. Z przeglądu prac in vitro i ekspery-

mentów zwierzęcych wynika, że elektrostymulacja wpływa

na przepuszczalność błon komórkowych, powoduje wzrost

syntezy ATP i protein, pobudza proces angiogenezy i dopro-

wadza do poprawy perfuzji. Natomiast klinicznie obserwuje

się przyspieszenie procesu oczyszczania się ran z wydzieliny

ropnej (dekontaminacji), ziarninowania (granulacji) i naskór-

kowania (epitelizacji).

Autor zwraca szczególną uwagę na zjawisko tzw. baterii

skórnej. Bateria ta zlokalizowana jest w obrębie naskórka. Jej

działanie opiera się o mechanizm pompy sodowej. Powierzch-

nia nieuszkodzonej skóry jest ujemna w stosunku do warstw

głębokich. Różnica potencjałów, występująca między dodatnio

naładowaną powierzchnią rany i ujemnie naładowaną nieusz-

kodzoną skórą wokół ubytku, jest źródłem prądu elektrycznego,

który przepływa przez tkanki tworzące wilgotne środowisko

ubytku. Zjawisko to jest warunkiem prawidłowej rekonstrukcji

tkanki. Brak lub zmniejszenie różnicy potencjałów może opóź-

Application of thermography in the diagnosis of

wound healing after open tension free inguinal her-

nioplasty

Kondras M., Peszyński-Drews C., Modzelewski B.

„Acta Bio-Opt. Infor. Med.”

2005, 11, 1-2: 12-14.

Celem pracy było określenie, czy istnieje regularność zmian

miejscowej ciepłoty ciała podczas gojenia się ran oraz jaka

jest przydatność termografii do diagnostyki wczesnych po-

wikłań pooperacyjnych u chorych po alloplastyce przepuklin

pachwinowych.

Do badań zakwalifikowano 60 mężczyzn w wieku od 24 do

78 lat (średnia 54,6 lat), u których wykonano zabieg chirur-

giczny beznapięciowej pierwotnej przepukliny pachwinowej

metodą Lichtensteina. W okresie pooperacyjnym prowadzono

badania termografii komputerowej za pomocą kamery termowi-

zyjnej AE-4128. Okolice pachwinowe oceniano symetrycznie.

56 REHABILITACJA W PRAKTYCE 3/2006

ZE ŚWIATA NAUKI

nić proces naprawczy. Dzięki elektrostymulacji rany (elektrodą

dodatnią) różnica potencjałów może zostać zwiększona lub

przywrócona i proces gojenia zostaje pobudzony na nowo.

Przytoczono również dowody naukowe na proces tzw.

galwanotaksji – podczas zabiegu elektrostymulacji makrofagi

migrują do katody, a granulocyty obojętnochłonne do obu

elektrod. Wynika stąd, że działanie bakteriostatyczne w okolicy

katody to efekt przyciągania fagocytujących komórek żernych

do zakażonej tkanki.

Zdaniem autora pomimo wielu dowodów na pozytywny

wpływ elektrostymulacji w leczeniu ran, należy prowadzić

dalsze badania. Zaleca on zwłaszcza ostrożnie i krytycznie

oceniać wszelkie nie w pełni zweryfikowane naukowo prze-

biegi prądu elektrycznego.

Wieloczynnikowe leczenie fizykalne zespołu bolesnego

barku – opis 4 przypadków

A multi-modal treatment approach for the shoulder:

a 4 patient case series

Pribicevic M., Pollard H.

„Chiropr. Osteopat.”

2005, 16: 13-20

Celem pracy było przedstawienie wieloczynnikowego leczenia

fizykalnego zespołu bolesnego barku. Autorzy na przykładzie

kilku przypadków klinicznych dokonują analizy skuteczności

wybranych metod fizjoterapeutycznych (terapii manualnej, ma-

sażu leczniczego i fonoforezy) w leczeniu chorych z zespołem

bolesnego barku.

U czterech pacjentów z zespołem bolesnego barku zastosowa-

no masaż klasyczny w obrębie stawu ramienno-barkowego oraz

mięśnia naramiennego, terapię manualną, obejmującą techniki

mobilizacji i manipulacji barku, oraz fonoforezę (7 minut, NLPZ

w postaci żelu). Postępy leczenia oceniano w oparciu o skalę

punktową VAS (z ang. Visual Analogue Scale ), pomiar zakresu

ruchu w stawie ramienno-barkowym przy użyciu goniometru

i analizę czynności dnia codziennego. Po miesiącu terapii

u wszystkich chorych zaobserwowano pełną rekonwalescencję

i powrót do zdrowia we wszystkich mierzonych funkcjach.

Badacze uważają, że kompleksowa i wieloczynnikowa

terapia fizykalna pozwala na skuteczne leczenie chorych

z zaostrzonymi objawami zespołu bolesnego barku. Ich zda-

niem jedynie połączenie kilku metod z różnych specjalności

fizjoterapii (kinezyterapii, masażu leczniczego i fizykoterapii)

prowadzi do szybkiej remisji choroby.

Biostymulacja laserowa w gojeniu ran

– mechanizm i skuteczność

Low-level laser therapy for wound healing – mechanism

and efficacy

Posten W., Wrone D.A., Dover J.S., Arndt K.A.,

Silapunt S., Alam M.

„Dermatol. Surg.”

2005, 31, 3: 334-40.

Niniejsze opracowanie stanowi metaanalizę doniesień nauko-

wych dotyczących zastosowania laserów małej i średniej mocy

w leczeniu ubytków tkanek miękkich. Autorzy dokonali prze-

glądu dostępnego piśmiennictwa (Medline, Embase, PubMed)

z lat 1965-2003 i podjęli próbę obiektywnej oceny przydatności

promieniowania laserowego dla procesu gojeniu ran. O ile

stosowanie laserów dużej mocy w medycynie (10-100 W) nie

budzi żadnych wątpliwości i jest dobrze udokumentowane na

podstawie szeregu wieloośrodkowych eksperymentów kontro-

lowanych, o tyle wykorzystanie laserów biostymulacyjnych

jest wciąż kontrowersyjne.

Szereg prac in vitro oraz doświadczeń na zwierzętach donosi

o poprawie wymiany elektrolitowej pomiędzy komórką a jej

otoczeniem, wzroście aktywności mitotycznej i antymuta-

gennej komórki, zmianach struktury ciekłokrystalicznej błon

komórkowych oraz pobudzeniu aktywności enzymatycznej.

W tkankach notuje się poprawę mikrokrążenia krwi, wzrost

amplitudy potencjałów czynnościowych włókien nerwowych,

działanie immunomodulacyjne, wzrost stężenia hormonów,

kinin i autakoidów oraz pobudzenie angiogenezy. Jednak

z zestawienia autorów niniejszej metaanalizy wiele badań

naukowych świadczy również o braku jakiegokolwiek efektu

fotobiostymulacyjnego na poziomie komórkowym i tkanko-

wym.

Przegląd piśmiennictwa nie daje także jednoznacznej opinii

na temat wartości leczniczej biostymulacji laserowej w lecze-

niu ran, ponieważ w próbach klinicznych równie często donosi

się zarówno o pozytywnych, jak i negatywnych rezultatach

terapii. Autorom wydaje się, że bez naukowej weryfikacji kli-

nicznego doświadczenia stosowania biostymulacji laserowej

w kierunku doboru grup chorych poddawanych tej terapii,

obiektywizacji sposobu doboru technik, dawek leczniczych

i innych parametrów aplikacyjnych trudno będzie w sposób

wiarygodny i niepodważalny uznać biostymulację laserową za

skuteczną metodę terapeutyczną. Wnioskują oni za przepro-

wadzeniem szeregu badań naukowych zgodnie z wymogami

EBM (z ang. Evidenced Based Medicine – medycyny opartej na

faktach), co pozwoli jednoznacznie ocenić wartość leczniczą

biostymulacji laserowej w gojeniu ran.

Wpływ elektrostymulacji mikroprądowej na końskie

komórki ścięgniste w warunkach in vitro

Effect of microcurrent electrical tissue stimulation on

equine tenocytes in culture

Lin Y.L., Moolenaar H., van Weeren P.R., van de Lest C.H.

„Am. J. Vet. Res.”

2006, 67, 2, 271-6.

Celem pracy była ocena wpływu elektrostymulacji mikro-

prądowej na końskie komórki włókien ścięgnistych ( in vitro ),

które zostały wypreparowane ze ścięgna mięśnia zginacza

powierzchownego palców.

Preparaty histologiczne zostały podzielone na cztery grupy

badawcze i jedną kontrolną. Na preparatach raz dziennie przez

8 minut wykonywano zabiegi elektrostymulacji o różnym

natężeniu prądu, kolejno w grupach badawczych – 0,05 mA,

0,1 mA, 1 mA oraz 1,5 mA. Na preparatach z grupy kontrolnej

nie prowadzono elektrostymulacji. Czas obserwacji wynosił

3 dni. W 1. i 2. dniu badań odnotowano wzrost produkcji ATP

i protein we wszystkich stymulowanych preparatach (niezależ-

nie od zastosowanej wartości natężenia prądu) w stosunku do

grupy kontrolnej. Jednak w 3. dniu nie stwierdzono istotnych

różnic pomiędzy grupami porównawczymi – co oznacza, że

proces syntezy ATP i protein uległ gwałtownemu zahamowa-

niu. Autorzy wnioskują, że osiągnięte rezultaty nie pozwalają

jednoznacznie ocenić wpływu mikroprądów na regenerację

komórek włókien ścięgnistych. Postulują za dalszym pro-

wadzeniem badań na poziomie podstawowym i ostrożnym

podejściem do wszelkich klinicznych prób zastosowania

elektrostymulacji mikroprądowej.



O PRAC . D R MED . J AKUB T ARADAJ

REHABILITACJA W PRAKTYCE 3/2006

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: