Głos ludzki.doc

Magdalena Przychodzka 

1 rok, realizacja dźwięku, tryb dzienny.

Do jakiej grupy instrumentów należy głos ludzki. W jaki sposób wydobywamy głos. Jakie znasz rodzaje głosów szkolonych zgodnie ze skalą wydobywanych dźwięków. Co to jest gwizd, oraz jak się go wydobywa. Jak nazywamy śpiew na samych samogłoskach lub nic nie znaczącymi sylabami. Wymień nazwy 3 sławnych grup wokalnych w tym  1 polskiej i 5 nazwisk sławnych śpiewaków klasycznych.

Każdy zdrowy człowiek wyposażony jest w głośnię. Głośnia umożliwia wydobywanie z siebie dźwięku zwanego głosem. Głos może mieć różną barwę i wysokość zależnie od płci ale też i od budowy (tzn. długości , szerokości więzadeł głosowych, budowy czaszki itp. ). Sam głos powstaje na wskutek wytwarzanych przez struny głosowe wibracji , mechanizm ten przypomina sposób wydobywania dźwięku  w instrumentach dętych dlatego też głos zalicza się do aerofonów. Głos jest bardzo ciekawym i niezwykle elastycznym instrumentem. Można go bowiem ćwiczyć, rozciągać jego rejestry, zmieniać barwy ( za pomocą różnych specjalnych technik wokalnych , które stosuje się podczas emisji głosu). Intensywne ćwiczenia powodują, że głos staje się bardziej dźwięczny, mocno podparty. Oprócz ćwiczeń wokalnych w emisji stosuje się także ćwiczenia oddechowe, które wspomagają poprawne wydobywanie głosu. Do operowania głosem przyczynia się kilka czynników:

-Prawidłowa budowa płuc, oskrzeli i tchawicy

-Jama gardłowa

-Krtań i więzadła głosowe (zwane często strunami głosowymi)

Długość strun głosowych różni się zależnie od płci. U kobiet mają one od 12 do 20 mm  u mężczyzn od 18 do 25 mm. Różnice te powodują znaczące zmiany w barwach, kobiety mają wyższe i bardziej piszczące głosy, mężczyźni niskie i mięsiste.

U kobiet wyróżniamy następujące głosy:

-Alt – niski głos żeński

-Mezzosopran- średni głos żeński

-Sopran – wysoki głos żeński

-Sopran koloraturowy- bardzo wysoki głos żeński. Jedną z najtrudniejszych na świecie partii operowych na sopran koloraturowy jest „Królowa Nocy” z  opery „Czarodziejski Flet”.

Występują także kontralty najniższe głosy żeńskie, barwą przypominające głos męski.

U mężczyzn :

-Bas – niski głos męski

-Baryton – średni głos męski

-Tenor- wysoki głos męski

-Kontratenor – Bardzo wysoki głos męski barwa zbliżona do kobiecego.

-Falset- charakterystyczny wysoki głos wydobywany przez mężczyzn za pomocą specjalnej modulacji.

Specyficzną cechą głosu, która odróżnia go od reszty instrumentów jest możliwość śpiewania słów, czyli używania głosek i samogłosek poprzez modulowanie dźwięku językiem i zębami.

Można zatem śpiewać na nic nie znaczących  głoskach a technika ta zwana jest skatem.

Wokaliza natomiast  to śpiew oparty na samogłoskach.

Do różnych gatunków muzycznych wykorzystuje się różne techniki wokalne :

Głowowy, piersiowy, gardłowy, przeponowy, gwizdkowy, do tego często dochodzą różne modulacje typu : vibrato, tryl, tremolo, przerzucanie się między rejestrami.

Można śpiewać spokojnie , ciepło, a także z chrypką, zadziornie i mocno. To wszystko zależne jest najczęściej od gatunku muzyki.

Człowiek może także gwizdać. Jest to kolejny sposób wydobywania z siebie dźwięku, ale nie zostają do tego użyte struny głosowe, powstaje w skutek szybkiego przepływu powietrza przez wąski otwór. Powietrze zostaje  hamowane przez język, wargi, czasem tez palce w celu wytworzenia drgań, jama ustna pełni zaś rolę pudła rezonansowego.

Bardzo ważnym elementem wokalu jest dykcja. Ćwiczenie jej pozwala na zrozumienie śpiewanego tekstu. Jest to bardzo istotne w zawodzie śpiewaka, bo zła dykcja uniemożliwia zrozumienie słów. Pilnować się muszą szczególnie Ci śpiewacy, którzy mówią gwarą, używają regionalizmów. Niektóre te przyzwyczajenia językowe są bardzo trudne do usunięcia.

Nad dykcją pracuje się latami a lekarz , który zajmuje się tą dziedziną nazywa się logopedą.

Bardzo istotną sprawą wpływającą na jakość głosu i jego barwę jest umiejętność prawidłowego wydobywania go. Wielu amatorskich wokalistów (najczęściej rockowych bądź też metalowych) nie jest świadoma tego iż wszystkiego rodzaju „growle” czy „screamy” powodują bardzo silne uszkodzenia strun, guzy a nawet nowotwory. Dlatego też zalecane jest wokalistom  odbyć chociaż  kilka lekcji emisji wokalu aby zdać sobie sprawę z tego jak  należy posługiwać się głosem aby go nie uszkodzić. W przypadku uszkodzeń głosu, najczęściej nie ma już odwrotu. Jest to bowiem bardzo delikatny i wrażliwy instrument. Wpływają na niego bardzo silnie warunki atmosferyczne a szczególnie szybkie zmiany temperatury. Wokalistom zaleca się podczas koncertów pić dużo płynów ( należy tylko pamiętać o tym by nie były to napoje gazowane) Ważne jest aby aparat głosowy był w miarę jak najlepiej nawilżony. Nigdy też nie należy przemęczać głosu, trzeba robić przerwy między ćwiczeniami.

Istnieje wiele wybitnych grup wokalnych i chórów np. Chór Aleksandrowa, Poznańskie Słowiki czy nasze polskie Mazowsze znane również za granicą.

W Polsce mamy wielu dobrych śpiewaków klasycznych. Bez wątpienia należy do nich Dariusz Paradowski, (który dysponuje sopranem), Bogna Sokorska ( sopran koloraturowy), Halina Mickiewiczówna (s. koloraturowy), Ada Sari (s. koloraturowy),Ewa Podleś  (kontralt – czołowy światowy kontralt).

Podsumowując głos jest niezwykle wrażliwym instrumentem, trzeba obchodzić się z nim delikatnie, nie forsować go. Warto ćwiczyć, ale należy pamiętać ,że trzeba to robić regularnie, nic nam nie dadzą ćwiczenia raz w tygodniu, trzeba ćwiczyć codziennie i zmieniać ćwiczenia. Warto więc śpiewać gamy aby kształcić głos na wszystkich rejestrach i robić ćwiczenia oddechowe które pozwolą na prawidłowe wydobywanie głosu  i nie „duszenie” się podczas  śpiewu. Odpowiednio dbając o głos i szkoląc go można dojść do naprawdę świetnych rezultatów.