Zamiast wstępu
„Ziemię mamy tylko jedną” – dlatego od najmłodszych lat musimy kształtować u dzieci postawy proekologiczne, budzić ich świadomość ekologiczną oraz miłość i szacunek do wszystkiego co je otacza. Można to robić w różny sposób, jednak najlepsza, najskuteczniejsza w wieku przedszkolnym jest nauka poprzez działanie i przeżywanie.
Pogłębiający się niepokój o losy Ziemi łączy ze sobą wiele grup społecznych. W swej działalności szukają one różnych dróg prowadzących do poprawy życia na naszej planecie.
Wśród zwolenników jej ochrony coraz większy zespół tworzą nauczyciele – dbający o wiedzę i wychowanie młodych pokoleń. Działania nauczycieli, już w przedszkolu, są niepowtarzalną szansą kształtowania nowych, przyjaznych naturze postaw.
Od najwcześniejszych lat życia człowieka, trzeba kształtować jego sposób myślenia i zachowania.
Dziecko wychowane w potrzebie kontaktu z przyrodą, nauczone proekologicznego myślenia, w wieku dojrzałym jest w stanie naprawić lub zneutralizować negatywne skutki gospodarowania jego poprzedników na Ziemi.
Edukacja ekologiczna dzieci stanowi w czasach obecnych jedno z podstawowych wyzwań przed jakimi staje nauczyciel. Szczególnej wagi nabiera ona w warunkach województwa śląskiego, gdzie dziecko od najmłodszych lat narażone jest na negatywne skutki oddziaływania zanieczyszczeń, a z drugiej strony jest świadkiem i obserwatorem zmian jakie na wskutek tych zanieczyszczeń zachodzą
.Edukacja ekologiczna to nie tylko budzenie świadomości ekologicznej. Dzięki poznawaniu przyrody, problemów z nią związanych, zależności panujących w środowisku dziecko uczy się myślenia przyczynowo-skutkowego, wzbogaca swoje słownictwo, rozwija mowę i postrzeganie, uczy się wyrażania myśli, formułowania wniosków i opinii.
Wychowanie przez obcowanie z przyrodą posiada również aspekty wychowawcze i moralne. Dziecko poznając przyrodę nabiera do niej osobistego stosunku. Opiekując się roślinami i zwierzętami uczy się odpowiedzialności, cierpliwości i wytrwałości. Uczy się szacunku do wszystkiego co je otacza.
Prowadząc zajęcia z zakresu edukacji ekologicznej trzeba sobie stworzyć jakąś bazę. Spróbowałam zebrać wiersze oraz inscenizacje na temat ochrony środowiska z różnych dostępnych mi źródeł. Sama również próbowałam pisać wiersze na ten temat. Niektóre z wierszy są piosenkami, nut zaś należy szukać w podanej bibliografii. Wiersze zawarte w inscenizacjach mogą być wykorzystane oddzielnie.
Mam nadzieję, że zaprezentowany niżej zbiór wierszy i inscenizacji wzbogaci warsztat pracy nauczycieli, a tym samym zajęcia z zakresu edukacji ekologicznej, uwrażliwi dzieci i zakorzeni w nich troskę o środowisko, w którym żyją.
ZBIÓR WIERSZY NA TEMAT OCHRONY ŚRODOWISKA
Gabriela Skrzypczak
RATUJMY ZIEMIĘ
Ziemię mamy tylko jedną
Więc szanujmy Ją,
Bo cóż z nami stanie się,
Gdy zniszczymy własny dom.
Giną ptaki i zwierzęta,
Giną drzewa w lesie,
Nic nie robiąc, wciąż czekamy
Co nam los przyniesie?
Dość lenistwa – ruszmy razem
I działać zacznijmy,
Żeby żyć móc na tej Ziemi
Więzy zacieśnijmy.
Chrońmy lasy, chrońmy wodę,
Dbajmy o przyrodę,
Uczmy kochać las i łąkę
Pokolenia młode.
OBIETNICA
My mali Strażnicy Przyrody
Ziemio dziś obiecujemy Tobie:
Chronić twe pola i łąki
Dbać o żuki i biedronki
Chronić twe morza i wody
Nie zanieczyszczać przyrody.
Dbać o zwierzęta, rośliny
Nie znęcać się nad nimi.
Karmić, poić i podlewać
Wciąż sadzić młode drzewa.
Aby, gdy odejdziemy -
Ziemia nadal istniała
I swym wyglądem
wszystkim Raj przypominała.
PAMIĘTAJ – NIE TYLKO OD ŚWIĘTA
Przyrodo moja, kochana przyrodo
Tobie dziś daję honoru słowo,
Że będę o Tobie zawsze pamiętał
Nie tylko w dniu Twojego święta.
W środę, wtorek i niedzielę
Będę krzyczał „Szanuj zieleń!”
W czwartki, piątki i soboty
Zabiorę się do roboty.
Śmieci będę zbierał,
Później segregował.
Wysiłku i trudu
Nie będę żałował.
I już nowe mam zadanie
Światła i wody - oszczędzanie
Kto o tych wszystkich sprawach pamięta,
Szanuje naszą Ziemię nie tylko od święta.
W CZYSTOŚCI SIŁA
Przyrodo moja, przyrodo kochana,
Martwię się o ciebie od samego rana.
O twe lasy, pola, łąki,
Wilki, żaby i skowronki.
Chcę – byś zawsze czysta była
Bo w czystości Twoja siła
ZWIERZĘ NIE JEST RZECZĄ
Koniku kary, koniku kochany
Powiedz mi, co się dzieje,
Dlaczego smutne masz oczy?
Gdy spojrzysz na te knieje.
Tyrałem całe lata
Na polu u gospodarza,
A kiedy z sił opadłem
Przypatrz się – to się zdarza.
Nie mają dla mnie szacunku,
Ani grama litości
Transportem na rzeź mnie wiozą
Na mięso i na kości.
W nieludzkich warunkach,
W ciasnocie,
W smrodzie, na wielkim wozie
Nie pozwól bym tak zginął
To się zdarzyć nie może.
I chociaż jestem zwierzę
Ja także stworzenie Boże.
Jeśli nie ty człowiecze
- to któż mi dopomoże.
Bożena Forma
ZIEMIA
Nasza Ziemia to piękna kraina,
na niej skały, lądy, morza.
Wiele różnych przedziwnych zjawisk,
i tajemnic w sobie chowa.
Wszyscy zawsze dbajmy o Ziemię,
aby oazą dla nas była.
By jej człowiek nie zaśmiecał,
pełnią życia nam tętniła.
Brudna woda, nieczyste powietrze,
precz spaliny, nieczyste odpady.
Więcej tego nikt z nas już nie chce
nowe trzeba mieć zasady.
Wszystkie żale dziś ludziom ogłaszaj
Niechaj ciągle o ciebie dbają.
Nasza Ziemio niech cię mieszkańcy
Wciąż z odpadów oczyszczają.
.
Wiktor Lelewa
ŻYJ Z PRZYRODĄ W ZGODZIE
Na wycieczce, na kolonii,
Tam, gdzie rzeka, tam, gdzie las,
Skarbów ziemi trzeba bronić
Kwiatów, zwierząt, drzew i gniazd.
Żyj z przyrodą w zgodzie!
Odsuń od niej zło!
I pamiętaj, co dzień,
Żeby chronić ją.
Żyj z przyroda w zgodzie!
To wspaniała rzecz:
Na ziemi, na wodzie
Warto druhów mieć.
To przynosi plon!
Wszystkim się z nią podziel,
Jej bogactwa chroń!
Czy to stary, czy też młody,
Liść i człowiek, ryba, ptak,
Każdy cząstka jest przyrody,
Więc śpiewajmy wszyscy tak:
Żyj z przyrodą w zgodzie...
Teresa Fiutowska
W PRZEDSZKOLNYM OGRODZIE
Tu w przedszkolnym ogrodzie,
a bywamy w nim co dzień,
oglądamy i krzewy i drzewa.
I widzimy u góry niebo słońce i chmury,
i słyszymy, gdy ptaszek nam śpiewa.
Kto się bardzo postara
może spotkać tu zaraz
bardzo małe ruchliwe zwierzęta.
By mrowiska nie ruszać,
a motylka nie płoszyć –
o tym każdy przedszkolak pamięta.
A po deszczu ulewnym,
kiedy mokro jest w ziemi,
dżdżownic wiele na piasek wychodzi.
Kret wychodząc z kopczyka,
wśród nas szybko przemyka
i w futerku po trawie już chodzi.
Pachnie trawa i ziemia –
w tym dziwnego nic nie ma
bo i kwiaty nam pachną na co dzień.
I choć chwasty pod płotem,
mamy wielka ochotę
pozachwycać się naszym ogrodem.
SZALONA WYLICZANKA
Wielkie dziś sprzątanie świata,
Czarownica z miotłą lata,
Z nią czarownic innych chmara
Łysą Górę sprzątnie zaraz.
Baby Jagi nie próżnują
I łopaty już szykują,
Zamiast straszyć małe dzieci
Na łopaty wezmą śmieci.
W piekle diabły też pracują
Wszystkie kotły w nim szorują
Ogonami wycierają
I już czysto w piekle mają
Dzielne skrzaty to krasnale
Także się nie lenią wcale,
A, że długie brody mają
To świat nimi zamiatają
ROZMOWY Z KROPLĄ WODY
-Jestem kropla, bardzo potrzebna, kropla wody.
-Komu ?
-Ludziom.
-Do czego?
-Do picia, mycia i gotowania, zmywania naczyń
i do sprzątania.
-Skąd przychodzisz kropelko?
-Z rzeki.
-Oj, to nie jesteś czysta,
bo do rzeki wpadają ścieki.
-W goście brudna nie przychodzę.
Piorą mnie do czysta w drodze.
-Jaką odbywasz drogę?
-Przez różne sitka, filtry i rury,
płynę coraz bardziej czysta
o dziwo do góry.
-Twoja czystość warta pochwały...
-Moja? To wielu ludzi trud niebywały,
by do picia, do prania, do mycia
dla was i ludzi wszystkich
nie zabrakło nigdy w kranach
wody czystej.
Marlena S./lat 10/
PROŚBA ZIEMI
Moi kochani bardzo was proszę
Abyście dbali o mój stan.
Nie zaśmiecajcie mnie papierami.
Nie budujcie dymiących fabryk.
Z chemią też nie przesadzajcie,
...
Hel53land