sdz.pdf

KRAJOWY OŚRODEK WSPIERANIA EDUKACJI

ZAWODOWEJ i USTAWICZNEJ

SZKOLNY DORADCA ZAWODOWY

Warszawa, marzec 2003

Aktualizacja aktów prawnych: październik 2008

Zespół autorski:

Drogosz-Zabłocka ElŜbieta

– dr nauk humanistycznych, Centrum Badań Polityki

Naukowej i Szkolnictwa WyŜszego,

Łukaszewicz Alicja

– mgr psychologii, nauczyciel-konsultant Wydziału

Poradnictwa Zawodowego KOWEZiU,

Paszkowska-Rogacz Anna

– dr nauk humanistycznych, Instytut Psychologii

Uniwersytetu Łódzkiego, Zakład Psychologii

Pracy i Poradnictwa,

Ponczek Romuald

– mgr psychologii, główny wizytator w

Departamencie Kształcenia Ogólnego,

Specjalnego i Profilaktyki Społecznej MENiS,

Sołtysińska GraŜyna

– mgr psychologii, nauczyciel-konsultant, kierownik

Wydziału Poradnictwa Zawodowego KOWEZiU,

Wojtasik BoŜena

– prof. pedagogiki, Dolnośląska WyŜsza Szkoła

Edukacji,

śywiec-Dąbrowska ElŜbieta

– mgr pedagogiki, dyrektor Biura Koordynacji

Programowej i Edukacji Europejskiej, Komenda

Główna Ochotniczych Hufców Pracy

Konsultanci:

Greiner Iwona

– mgr pielęgniarstwa, doradca zawodowy,

nauczyciel-konsultant KOWEZiU, koordynator

projektu Narodowe Centrum Zasobów

Poradnictwa Zawodowego w KOWEZiU

Strzoda Danuta

– mgr pedagogiki, pedagog szkolny Zespołu Szkół

Technicznych w Mikołowie,

Szymczak Beata

– mgr pedagogiki, pedagog szkolny Liceum

Ogólnokształcącego Nr 70 w Warszawie,

Wyrozembski Andrzej

– mgr politologii i nauk społecznych, dyrektor

Gimnazjum Nr 42 w Warszawie.

Opracowanie merytoryczne i redakcyjne:

mgr Łukaszewicz Alicja – KOWEZiU

mgr Sołtysińska GraŜyna – KOWEZiU

SPIS TREŚCI

str.

Wprowadzenie ………………………………………………………………….

1. Uzasadnienie potrzeby utworzenia stanowiska szkolnego doradcy

zawodowego………………………………………………………………….

2. Cele działania szkolnego doradcy zawodowego…………………………

3. Zadania szkolnego doradcy zawodowego………………………………..

4. Sylwetka szkolnego doradcy zawodowego………………………………

5. Korzyści wynikające z działalności szkolnego doradcy zawodowego 12

6. Podsumowanie………………………………………………………………. 14

Bibliografia ……………………………………………………………………….. 15

Załączniki

Załącznik nr 1

Obowiązujące akty prawne dotyczące udzielania uczniom pomocy

w wyborze zawodu i kierunku kształcenia…………………………………….

Załącznik nr 2

Definicje pojęć ……………………………………………………………….…. 26

Załącznik nr 3

Wewnątrzszkolny system doradztwa dla róŜnych poziomów kształcenia………. 28

Załącznik nr 4

Standard wyposaŜenia pracowni szkolnego doradcy zawodowego………………. 37

WPROWADZENIE

Ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. z 2004, Nr 256, poz. 2572

z późniejszymi zmianami), zobowiązuje placówki oświatowe do „przygotowania uczniów do

wyboru zawodu i kierunku kształcenia” (Art. 1, pkt. 14).

Jak dotąd, działalność taką realizują podległe resortowi edukacji poradnie psychologiczno

– pedagogiczne i poradnie specjalistyczne, w ramach swojej statutowej działalności. Zakłada

ona z jednej strony konsultacje indywidualne dla osób zainteresowanych (uczniów, ich

rodziców i nauczycieli), a z drugiej – róŜne formy pomocy grupowej.

Przeprowadzone w ostatnich latach na terenie tych placówek badania 1 dotyczące

aktualnego stanu poradnictwa zawodowego oraz analiza potrzeb w tym zakresie, wskazują na

wzrost zapotrzebowania na usługi doradcze przy ograniczonej do nich dostępności, związanej

ze szczupłą obsadą kadrową w poradniach. Ponadto wskazują na konieczność określenia:

aktów normatywnych związanych z tą problematyką, regulujących zadania instytucji

oświatowych, warunki realizacji zadań, zakresy współpracy itp.,

jednolitego systemu poradnictwa, obejmującego zarówno młodzieŜ jak

i dorosłych, pełno- i niepełnosprawnych,

standardów usług doradczych,

zasad finansowania.

Wyniki badań wskazują na dobre przygotowanie doradców zawodowych do

wykonywania statutowych zadań, przy braku nowoczesnego oprzyrządowania i bardzo

skromnych warunkach lokalowych poradni.

NaleŜy podkreślić, Ŝe światowe standardy gwarantują uczniom dostępność

i powszechność usług doradczych na terenie szkoły. Memorandum dotyczące kształcenia

ustawicznego opracowane przez Komisję Europejską w roku 2000, w punkcie 5 zawiera

zalecenia dotyczące profesjonalnej pomocy doradczej dla uczniów i studentów. Państwa Unii

Europejskiej stosują te zalecenia w praktyce.

Dostępność do konsultantów w polskich poradniach obrazują dane liczbowe: 2

1 Sołtysińska G., Piątkowska E., Stan doradztwa zawodowego w poradniach psychologiczno - pedagogicznych na

podstawie wyników ankiety „Doradca” , „Problemy Poradnictwa Psychologiczno-Pedagogicznego”, 1997, nr

2(7).

Oświata i wychowanie w roku szkolnym 1999/2000 . Warszawa: GUS, 2000.

w roku szkolnym 1999/2000, problemy podejmowania decyzji edukacyjnych i zawodowych

dotyczyły uczniów kończących 19.899 szkół podstawowych i liceów ogólnokształcących oraz

10.444 szkół zasadniczych, techników i szkół równorzędnych oraz policealnych.

Profesjonalnej pomocy mogło im udzielić około 1500 doradców zawodowych 3

(w przeliczeniu na etaty) z poradni psychologiczno – pedagogicznych (przeciętnie 20 szkół na

1 etat doradcy).

Sytuacja powinna ulec poprawie w najbliŜszych latach, bowiem ramowe statuty szkół

ponadpodstawowych nakładają na dyrektorów i rady pedagogiczne „obowiązek organizacji

wewnątrzszkolnego systemu doradztwa oraz zajęć związanych z wyborem kierunku

kształcenia, a takŜe organizację współdziałania z poradniami psychologiczno –

pedagogicznymi, w tym poradniami specjalistycznymi, oraz innymi instytucjami

świadczącymi poradnictwo i specjalistyczną pomoc uczniom i rodzicom” (Dz. U. z 2001, Nr

61, poz. 624 z późniejszymi zmianami).

Zapisy te wymagają pewnych uzupełnień – określenia definicji i załoŜeń ww. systemu

doradztwa, oraz osób odpowiedzialnych za realizację zadań. Korzystnym rozwiązaniem

byłoby powołanie szkolnych doradców zawodowych i przygotowanie ich do podjęcia

działań.

Wydział Poradnictwa Zawodowego Krajowego Ośrodka Wspierania Edukacji

Zawodowej i Ustawicznej, w roku 2002 podjął zadanie sprecyzowania koncepcji działań

szkolnego doradcy zawodowego - osoby odpowiedzialnej za organizację i funkcjonowanie

wewnątrzszkolnego systemu doradztwa .

W ramach tego zadania uzasadniono potrzebę powołania doradcy i przedstawiono

korzyści płynące z jego pracy na terenie szkoły. Opisane zostały cele, zadania i sylwetka

szkolnego doradcy zawodowego. Ponadto przedstawiono: obowiązujące akty prawne, na

które moŜna się powołać przy tworzeniu w szkole takiego stanowiska i określaniu zakresu

obowiązków doradcy, definicje pojęć związanych z tą dziedziną, wewnątrzszkolne systemy

doradztwa dla róŜnych poziomów kształcenia oraz standard wyposaŜenia pracowni szkolnego

doradcy zawodowego.

Serwis internetowy Centrum Metodycznego Pomocy Psychologiczno-Pedagogicznej: www.cmpp.edu.pl

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: