wstep-ana.pdf

SŁOWO ANARCHIA

Słowo „anarchia” zawsze używano dla

określenia nieporządku i chaosu. Po-

dobnie jest i dzisiaj; „anarchia” w tym

znaczeniu wykorzystywana jest przez

politycznych przeciwników, by zaszko-

dzić idei i zafałszować jej prawdziwe

oblicze.

Nie warto jednak zagłębiać się w i-

lologiczne dyskusje, gdyż jest to raczej

kwestia historyczna. Właściwe znacze-

nie słowa „anarchia” jest niestety fał-

szowane przez niesłuszne twierdzenie,

że rząd jest organem niezbędnym dla

prawidłowego funkcjonowania społe-

czeństw, a w konsekwencji stwierdze-

nia: społeczeństwo bez rządu byłoby

skazane na nieład i chaos.

Istnienie tych uprzedzeń i ich wpływ

na rozumienie znaczenia „anarchii”

przez ogół społeczeństwa, da się w ła-

twy sposób wytłumaczyć. Każdy z nas,

od samego początku, wychowywany

jest określonych warunkach i wzglę-

dem nich ustawia swoją rzeczywistość.

Dla przykładu, urodzeni i wychowani

w niewoli niewolnicy nic wiedzą czym

jest wolność i pojęcie to jest dla nich

czymś niezrozumiałym. Podobnie, po-

kolenia robotników, którzy przez wieki

zobowiązani byli pracować dla boga-

tych, a ich losy zależały od właścicie-

li fabryk i posiadłości ziemskich, przy-

zwyczaili się do tego stanu rzeczy i nie

mogą wyobrazić sobie życia bez „Pa-

nów i Władców”.

Skoro istnieje przeświadczenie, że

rząd jest niezbędny i bez niego w spo-

łeczeństwie szerzyłby się chaos, tak

więc „anarchia” oznaczająca brak

władzy odgórnej, w konsekwencji nie-

sie za sobą brak porządku. W wielu

krajach, gdzie obowiązywała monar-

chia, słowo republika (władza spra-

wowana przez wielu ludzi), używane

było do określenia nieporządku i cha-

osu. Zmieniło się to wraz ze zmiana po-

glądów ludzi.

Uświadomienie społeczeństwu, że

rząd jest nie tylko zbędny lecz nawet

niekorzystny, sprawi że anarchia (jako

ustrój wykluczający potrzebę istnienia

rządów) odbierana będzie jako natu-

ralny porządek, społeczna solidarność

i wolność.

Ci, którzy twierdzą, że anarchiści

wybrali dla siebie nazwę niefortunną,

źle interpretowaną przez społeczeń-

stwo, są w błędzie. Problem nie polega

na wyborze źle kojarzonej nazwy lecz

na tym, że idea anarchizmu uderza w

wielowiekowe tradycje uciskania spo-

łeczeństwa przez rząd i państwo.

Anarchizm, jako ruch społeczny-po-

lityczny, rozwĳał się na przestrzeni

wieków i przyjmował różne formy, w

zależności od sytuacji politycznej. Nie-

mniej jednak główne postulaty anar-

chistów pozostawały te same.

Każdy związek społeczny, w którym

pewna grupa dominuje nad resztą, uży-

wając do tego celu strachu i przemocy,

ogranicza prawo wyboru ludzi, którzy

muszą się podporządkować. Taki cha-

rakter mają wszelkie systemy państwo-

we. Rząd i organizacje go wspierające

korzystają z przemocy, by egzekwować

przypisane sobie przywileje. W opinii

anarchistów, związki opierające się na

instytucjonalnej przemocy, narzuconej

społeczeństwu są niepożądane. Są one

jak społeczna zaraza, którą każdy po-

winien starać się wyeliminować.

Anarchizm stoi w opozycji do pań-

stwa, armii, niewolnictwa, więziennic-

twa, monopolów, kapitalizmu, biuro-

kracji, monarchii, oligarchii, patriar-

chatu i każdej innej instytucji wyko-

rzystującej w swym działaniu prze-

moc i nierówność. Innymi słowy, anar-

chizm przeciwstawia się władzy w

każdym jej wydaniu. (W praktyce, w

społeczeństwie opartym o system rzą-

dowy, anarchiści mogą zgodzić się na

istnienie jednego rodzaju przemocy po

to, aby wyeliminować inny. Dla przy-

kładu, można wezwać legalnie działa-

jącą policję dla obrony swojej wolności

przed przemocą kryminalistów, bru-

talnych szefów itp. Mimo to, wszelkie

formy przemocy mają ze sobą więcej

wspólnego, niż dostrzegalnych między

nimi różnic).

Dla celów słownikowych anarchizm

można poprawnie zdeiniować jako

opozycję dla wszelkich rodzajów rzą-

du narzuconych odgórnie. Błędem by-

łoby jednak twierdzenie, że anarchizm

jest zjawiskiem negatywnym. Opozy-

cja dla rządów wyrasta z przeświad-

czenia o pozytywnym charakterze

społeczeństwa, które to nie potrzebu-

je takiego przymusu. To nieprawda, że

społeczeństwo bez państwa nie mogło-

by istnieć. Wbrew pozorom, to nie pań-

stwowa przemoc, a chęć życia w gru-

pie scala społeczeństwo.

Ideały anarchistyczne,

czyli w co wierzą anarchiści

Anarchiści wierzą, że każdy ma prawo

do wolności; że celem społeczeństwa

jest rozszerzanie indywidualnej swo-

body jej członków. Wokół tych założeń

obraca się cała idea anarchizmu.

Człowiek żyjący od początku samot-

nie (dla przykładu pustelnik), będący

materialnie samowystarczalny mógł-

by podejmować własne decyzje, nie

ograniczone przez społeczne zależno-

ści, a tym samym mógłby czuć się wol-

nym, jednak wszelkie jego działania

uzależnione byłyby od przyrody, któ-

rej w pojedynkę by nie ujarzmił. Przy-

stosowując się do życia w gromadzie,

stałby się bardziej niezależny od sił

natury, lecz tym samym musiałby się

podporządkować ogółowi społeczności

i panującym we wspólnocie prawom.

Społeczeństwo, mimo iż jest w jakimś

stopniu zorganizowane i przez to ogra-

niczone różnymi zakazami, daje po-

szczególnym członkom tejże społecz-

ności więcej możliwości działania, niż

życie w odosobnieniu. Takie właśnie

społeczeństwo, pozwalające ludziom

na wyrażanie swoich idei, na rozwĳa-

nie się, jest według anarchistów społe-

czeństwem idealnym.

Anarchia

Ideą anarchizmu jest stworzenie spo-

łeczeństwa, w którym to poszczegól-

ni ludzie mogliby robić wszystko,

na co mają ochotę, pod warunkiem,

że nie stoi to w sprzeczności z pra-

wem wolnego wyboru innych człon-

ków społeczności. Taką właśnie sy-

tuację oznacza greckie słowo anar-

chia, czyli brak odgórnych rządów.

Anarchiści nie oczekują, że wszyscy

ludzie będą altruistami; będą mądrzy,

dobrzy, perfekcyjni itp. Wierzą jednak,

że społeczeństwo bez władzy jest moż-

liwe do osiągnięcia, mimo nieideal-

nej natury człowieka. Każde (realne!)

społeczeństwo, bez odgórnie narzuco-

nej władzy, będzie budzić żywe zainte-

resowanie anarchistów.

Jasnym chyba jest, że każda struk-

tura społeczna zorganizowana w spo-

sób anarchistyczny potrzebować bę-

dzie stanu wolności i pokoju oraz moż-

liwości obrony tegoż pokoju, by od-

ciągnąć ludzi od działań z wykorzy-

staniem przemocy. Z drugiej jednak

strony - zapobiec używaniu przemo-

cy przez jednostkę znaczy tę jednost-

kę ograniczyć.

Każde społeczeństwo narzuca ogra-

niczenia i nie da się tego uniknąć. Anar-

chizm nie oznacza perfekcyjnej wolno-

ści; anarchia to brak rządu i nałożonej

przez niego nierówności. Wykazanie

utopĳności prawdziwej wolności nie

jest bynajmniej argumentem przeciw-

ko anarchizmowi, jest jedynie potwier-

dzeniem , iż nic nie jest idealne.

Możliwość wcielenia anarchii w ży-

cie nie jest niczym poparta, ani udoku-

mentowana (pod było jednak z pierw-

szym systemem demokratycznym,

pierwszą monarchią, republiką itp.).

„Czy anarchia jest możliwa” jest pyta-

niem wyłącznie hipotetycznym i odpo-

wiedź nic pojawi się dopóty, dopóki nie

pojawi się anarchia. Pytaniem więc

jest „Czy o anarchię warto walczyć?”

„Anarchia” a społeczny nieporządek

Poza wyżej opisanym znaczeniem, sło-

wa anarchia używa się również do opi-

sywania stanu wywołanego nieudol-

nym rządzeniem, bądź brutalnej sa-

mowoli zmilitaryzowanych band

(anarchia militarna). Użyta w tym

sensie jest etymologicznym nieporo-

zumieniem.

Oba znaczenia terminu anarchia

są obecnie w powszechnym użyciu,

co wywołuje zamieszanie. Ludzie sły-

szą o bezwzględnych juntach, nazy-

wanych w mediach „anarchistyczny-

mi” (dziennikarze nad wyraz często

Używają określenia „anarchistyczny”

dla określenia przewrotów, zamachów

itp. Fakt, że siły „wywrotowe” dążą do

obalenia istniejącej władzy, nie znaczy,

że są anarchistami. Anarchiści prze-

ciwstawiają się każdej władzy, nato-

miast zbrojne junty dążą do obalenia

władzy i zastąpienia jej własnym re-

żimem). Kiedy indziej słyszą o anar-

chistach broniących wolności; stąd ła-

two wywnioskować można, że anarchi-

ści to ludzie dążący do brutalnej samo-

woli. Stwierdzenia tego typa są bardzo

często spotykane w naszym społeczeń-

stwie. Niewątpliwie rządzącym elitom

jest to na rękę; dopóki społeczeństwo

utwierdzone jest w przeświadczeniu o

negatywnym charakterze anarchii, do-

póty anarchiści nie będą stanowić re-

alnego zagrożenia dla władzy.

Niektórzy anarchiści próbowali omi-

nąć nieciekawe skojarzenia nazywając

siebie na przykład autonomistami czy

wolnościowcami. W rezultacie mnoży-

ły się nieporozumienia i niejasności.

Najprostszą drogą, by ominąć nie-

porozumienie, byłoby używanie termi-

nu „anarchia” dla jego etymologicznie

poprawnego znaczenia. Tymczasem

nierówności i brutalną samowolę na-

leżałoby nazwać terminem takim jak

na przykład „społeczny nieporządek”

(ang. social disorder).

Terroryzm – anarchizm – pokój

Słowo „terroryzm” oznacza uży-

wanie przemocy, np. nielegalne pod-

kładanie bomb i strzelanie do ludzi

(szczególnie, dla osiągnięcia politycz-

nego celu) i w tym pojęciu przypisywa-

ny jest często anarchistom. „Podzięko-

wać” w tym momencie można jedynie

państwu, które przy pomocy mediów

wykreowało ten stan rzeczy. Pamiętaj-

my jednak, że prowadząc wojny pro-

dukujemy i używamy o wiele więcej

bomb, pozbawiamy życia więcej ludzi i

przyczyniamy się do powstawania ter-

roru. Mimo to wojen nie uznaje się jed-

nak za akty terrorystyczne, gdyż mają

one poparcie legalnej władzy. Najczę-

ściej „terrorystami” są ludzie posiada-

jący władzę polityczną i ekonomiczną.

Terroryzm używany był kiedyś

przez anarchistów. Jednak terroryzmu

używali również Chrześcĳańscy Kato-

licy, Protestanci, Mahometanie, Hin-

dusi, Sikhowie, Marksiści, faszyści,

nacjonaliści, patrioci, rojaliści, demo-

kraci i republikanie.

Zdecydowana większość anarchi-

stów przeciwstawiała się terrory-

zmowi, jako moralnie niegodnemu i

sprzecznemu z ideą wolności Terro-

ryzm jest również ograniczeniem wol-

ności (inną sprawą jest to, że terro-

rystami władze nazywają często lu-

dzi walczących w obronie swojego

domu, społeczności, życia czy wol-

ności). Tak też uważali Chrześcĳań-

scy Katolicy, Protestanci, Mahometa-

nie, Hindusi, Sikhowie, Marksiści, fa-

szyści, nacjonaliści, patrioci, rojaliści,

demokraci i republikanie. W przeci-

wieństwie do nich jednak, anarchiści

ciągle muszą mówić o tym społeczeń-

stwu. W innym wypadku zawsze znaj-

dzie się „niedzielny” dziennikarz, któ-

ry przedstawi nas, jako dzikich, fana-

tycznych morderców. Taka już jest na-

tura ludzka - to co straszne i krwawe,

jest najciekawsze, a że anarchiści sta-

nowią mniejszość na politycznej, are-

nie tak więc „bezpiecznie” jest obcią-

żać właśnie ich. Poza tym postulaty

zniesienia władzy rządowej godzą w

każdą z partii; w momencie zaistnie-

nia „anarchii” senatorowie, posłowie

i cała reszta karierowiczów została-

by bez „etacików”. Dlatego więc, ni-

komu poza anarchistami nie jest na

rękę propagowanie w społeczeństwie

tychże idei.

„Anarchistyczni podkładacze

bomb” są mitem, najczęściej zaczerp-

niętym z dziewiętnastowiecznych bru-

kowców, powieści dwudziestolecia

międzywojennego (gdy wojny „wyszły

z mody”, a pozytywni bohaterowie po-

trzebowali przeciwników).

Powiedzmy sobie to otwarcie; nie-

wielka liczba terrorystów ma lub mia-

ła cokolwiek wspólnego z anarchi-

zmem i rzadko który anarchista miał

coś wspólnego z terroryzmem. Ruch

anarchistyczny zawsze utożsamiał się

z ideą pokojowego współistnienia spo-

łeczności, choć w większości uzna-

je konieczność czynnej samoobrony,

gdy zagrożone jest życie lub wolność

uczestniczących w nim osób.

Przy okazji problemu omawiania

terroryzmu i wojen, warto przypo-

mnieć kilka faktów z istnienia ONZ

(czyli organizacji opierającej się o sys-

tem państwowy, mającej na celu utrzy-

manie porządku i pokoju).

Czyż to ironia. a może celowy zbieg

okoliczności, że światowa piątka gi-

gantów militarnych (USA, Wielka Bry-

tania, Francja, Chiny i Rosja) to aku-

rat piątka najbardziej liczących się

członków Rady Bezpieczeństwa, Orga-

nizacji Narodów Zjednoczonych? Czy

zatem prawienie o bezpieczeństwie

światowym nic jest aktem wyszuka-

nej perwersji, w którym to rolę „wi-

sienki w lukrze” przejęły narody bied-

ne i mało znaczące w oczach wielkiej

polityki?

Na czym polega ochrona nasze-

go świata możemy stwierdzić dopiero

wtedy, gdy uświadomimy sobie, że od

czasu uchwalenia Rady Bezpieczeń-

stwa ONZ po II wojnie światowej, wy-

buchło ponad 300 konliktów zbroj-

nych, a inne grożą wybuchem.

Od roku 1990 do 1993 włącznie, kie-

dy to świat powinien cieszyć się owo-

cami „dywidendy pokoju”, piątka czo-

łowych członków Rady Bezpieczeń-

stwa wysłała krajom rozwĳającym się

po 45.568.000 $ na zakup broni.

Jakby nic patrzeć, „pokój” w tym

wydaniu jest zwykłym żartem; czyż

może być coś ważniejszego dla mo-

carstw niż pieniądze? ‘To one kierują

polityką pokojową członków Rady Bez-

pieczeństwa w południowo-wschod-

niej Azji. W latach 1992 - 95 Tajwan

zamówił w USA ponad sto pięćdzie-

siąt myśliwców F-16, sześć La Fayette

i sześćdziesiąt Mirage 2000 we Fran-

cji. Malezja wyposażyła się w osiem-

naście Migów 29, osiem F-16 i dwa-

naście brytyjskich Hawk. Zdetermi-

nowany Singapur zakupił osiemnaście

F-lC, Tajlandia postarała się o szesna-

ście F-16, a Indonezja uzbroiła się w 24

Hawk. Węsząc dobry interes i rosnące

zyski związane z okolicami morza Po-

łudniowo-Chińskiego, Chiny kupiły od

Rosji za dwa biliony dolarów licencję

na produkcję SU 27, pod warunkiem,

że nic będą one użyte przeciwko Rosji.

Trudno było o tej umowie zapomnieć,

szczególnie wtedy, gdy Wietnam kupił

6 nowych SU 27 od Chin.

„Wielkim” odkryciem było stwier-

dzenie przez International Peace

Rcscarch Institute ze Sztokholmu, że

25% wszelkiej produkowanej broni

traiło do krajów południowo-wschod-

niej Azji, a dostawcami tej broni są...

właśnie te same kraje, które tworzą

Radę Bezpieczeństwa ONZ. Cóż jed-

nak może się zmienić, gdy wydatki

siedmiu krajów południowej Azji (Ja-

ponia, Indonezja, Malezja, Południo-

wa Korea, Tajwan, Singapur i Tajlan-

dia) wzrosły z 49 miliardów dolarów

w roku 1983 do 85 miliardów w roku

1993. Pod koniec 1995 roku na broń

wydano już 130 miliardów dolarów. O

te właśnie biliony dolarów wzbogaciła

się nasza „walcząca o pokój” Rada.

Jak widać idea „bezpieczeństwa”

nie jest adekwatna do tego na czym

cały kapitalistyczny świat stoi - do

proitów. Może więc tytuł „Rady Nie-

bezpieczeństwa” pasowałby bardziej

do piątki członków Organizacji Naro-

dów Zjednoczonych; 50 milionów zabi-

tych podczas wojen to chyba najlepszy

argument „za”.

Rozpoczęta w 2003 roku „wojna o

ropę” w Iraku kosztowała już życie po-

nad 100 tys. osób. Wydatki na zbroje-

nia ciągle rosną: W latach 1995-2002

świat zwiększał wydatki na zbrojenie

o 2,4 proc. rocznie. Od 2002 r. dynami-

ka wzrostu sięgnęła 6 proc. Ubiegło-

roczne wydatki były o 8 proc. więk-

sze niż w 2003 r., kiedy wyniosły 956

mld USD. w 2004 roku każdy mieszka-

niec naszej planety „wydał” na zbro-

jenia 162 dolary, z czego połowa tych

wydatków przypadała na Stany Zjed-

noczone. „Wojna z terroryzmem” za-

stąpiła „zimna wojnę” – władza po-

trzebuje wciąż nowego straszaka aby

uzasadniać swoje istnienie. Najlepiej

aby straszak był jak najmniej uchwyt-

ny i deiniowalny – taka „wojna” może

trwać w nieskończoność.

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: