CHOROBY PAZNOKCI
GRZYBICA PAZNOKCI:
v Może być wywołana przez trzy główne grupy grzybów chorobotwórczych:
v Jest zakażeniem narządu paznokciowego dotyczącym nacierzy i łożyska lub/ i samej płytki paznokciowej
v Grzybicze infekcje stanowią obecnie od 20-50% wszystkich rozpoznań zmian paznokciowych, są tym samym najczęstszym schorzeniem narządu paznokciowego
Dermatofity: odpowiadają za ok. 80% przypadków grzybicy paznokcia. Grzybica dermatofitowa rozpoczyna się od wolnego brzegu płytki paznokciowej
grzyby drożdżopodobne: grzyby drożdżopodobne odpowiadają za ok. 20% wszystkich zakażeń grzybiczych paznokci. Najczęściej izolowany z paznokci jest gatunek Candida Albicans.: wywołują – drożdżyce płtyki paznokciowej są spowodowane nadmiernym kontaktem z wilgocią, która niszczy paznokieć i zapalenie drożdżakowate wału paznokciowego. Drożdżkai po wniknięciu pod obrąbek naskórkowy powoduje stan zapalny wału paznokciowego, który staje się zaczerwieniony i bolesny, podczas jego ucisku spod nawisającego brzegu może wydobywać się wydzielina surowiczo- ropna.
grzyby pleśniowe: Odpowiadają za ok. 1,5 – 6 % przypadków grzybicy paznokci. Nakczęściej izolowany z paznokci jest gatunek Scopulariopsis Brevicaulis odpowiedzialny za Aukalioze, które najczęściej dotyczy paznokci palucha stóp. Zakażenie rozpoczyna się od wolnego brzegu paznokcia, wnikając tylko do części wewnętrznej płytki paznokciowej, dzięki czemu powierzchnia paznokci zostaje nienaruszona.
v Krwiak podpaznokciowy: jest wynikiem pourazowego uszkodzenia łożyska wywołującego podpaznokciowe krwawienie.
v Szponowatość płytki paznokciowej: płytka przybiera charakterystyczny zakrzywiony szponowaty kształt. Płytka paznokcia jest znacznie zgrubiała, bardzo twarda, przebarwiona i nie przylega do łożyska a jej wzrost jest znacznie spowolniony.
v Onycholiza: oddzielenie się płytki paznokciowej od łożyska, rozpoczynającej się od wolnego brzegu ku obłączkowi i zachodzi bardzo powoli. Przyczyną tej dolegliwości na ogół są urazy, ale mogą ją powodować zakażenia bakteryjne, grzybicze czy choroby ogólnoustrojowe.
v Łamliwość paznokci: objawia się wyszczerbieniem i rozwarstwieniem wolnego brzegu płytki paznokciowej lub jej pęknięciem wzdłuż bruzd pionowych. Przyczyną może być niewłaściwe wykonywanie manicure, kontakt z chemikaliami, częstym zmywaniem i malowaniem paznokci.
v Czerniak łożyska paznokciowego- powstaje z plam soczewicowatych w postaci brunatno- czerwonych prążków lub plam znajdujących się w obszarze płytki paznokciowej. W kolejnej fazie zmiany obejmują obrąbek naskórkowy paznokcia, wał paznokciowy bądź skórkę opuszka palca. W diagnostyce różnicowej należy uwzględnić krwiaka podpaznokciowego, zakażenia grzybicze czy bakteryjne.
Istnieje wiele schorzeń dermatologicznych w przebiegu, których zmiany chorobowe lokalizują się nie tylko na skórze, ale jednocześnie dotyczą narządu paznokciowego. Wśród chorób tych należy wymienić:
v Łuszczycę: występują nieregularne lub okrągłe wgłębienia powstałe na skutek zaburzenia procesu keratynizacji w macierzy paznokcia. Łuszczycowe zaburzenia rogowacenia mogą być umiejscowione w łożysku paznokcia objawiając się w formie „plamy olejowej: Płytka staje się matowa, białawo- żółtawa i bardzo krucha.
v Liszaj płaski: wywołuje bardzo charakterystyczne zmiany na paznokciu. Na pobruzdowej płytce paznokciowej znajdują się punktowe wgłębienia oraz płytkie i płaskie ubytki w części dystalnej. Stopniowo następuje wykruszenie ciała paznokcia od wolnego brzegu w kierunku korzenia. W zaawansowanym stadium liszaja płaskiego może dojść do częściowego lub całkowitego zaniku płytki paznokciowej.
Zmiany chorobowe występujące w obrębie paznokci mają rozmaite przyczyny, często są jedynie objawem procesu chorobowego dotyczącego innych narządów. Szereg schorzeń ogólnoustrojowych możne wpływać na poprawny wzrosty płytki paznokciowej oraz deformować jej kształt.
Wyróżnić można:
v Zmiany zabarwienia płytki paznokciowej: zmiany zabarwienia płytki paznokciowej występuja w przebiegu różnych procesów ogólnoustrojowych lub jako objaw izolowany. Paznokcie przybierają różne kolory, mogą być zmienione na całej powierzchni bądź zmiana zabarwienia może dotyczyć tylko określonego fragmentu płytki paznokciowej. Pojawienie wie na płytce paznokciowej, rozlanego brązowego zabarwienia może być objawem choroby Addisona lub rozlanej melanozy, która ma miejsce u chorych z przerzutami czerniaka. Niebieskie zabarwienie z wyraźnym zajęciem obłączka może sugerować srebrzycę
· Żółty- choroby wątroby
· Czarny- zaburzenie funkcji nerek
· Blady- niedobór żelaza
· Białe poprzeczne pasma- duża ilość toksyn w organizmie
· Zielonkawe- grzybica
· Zmiany wywołane przez kosmetyki po ciemnych kolorach lakieru- lekka zmiana koloru, łatwa do usunięcia
v Wklęśnięcie płytki paznokciowej: Płytka paznokciowa ma wywinięty ku górze brzeg tworząc charakterystyczny kształt łyżeczki. Płytka paznokciowa jest cienka i łamliwa a jej wolny brzeg postrzępiony. Takie zmiany płytki paznokciowej występują najczęściej w niedokrwistości, choć nie są one zależne jedynie od niedoboru żelaza czy witamin. Mogą być spowodowane zaburzeniami krążenia jak i działaniem chemikaliów. Zmiany takie mogą występować również w przebiegu czerwienicy.
v Bruzdy płytki paznokciowej: Bruzdowanie płytki paznokciowej może być poprzeczne (patologiczne) lub podłużne (fizjologiczne).
· W bruzdowaniu poprzecznym na powierzchni płytki pojawiają się różnej długości i szerokości rowki, które mogą się pojawiać w wyniku silnej gorączki, ciąży, odry u dzieci lub w wyniku niedoborów witamin i minerałów. Przyczyną pobruzdowania mogą być również urazy macierzy paznokcia na całej jej szerokości, lub jak w przypadku paznokci naparstkowych, w niektórych punktach. Zmiany mogą być wywołane przez miejscowe stany zapalne.
· Bruzdowania podłużne przebiegają wzdłuż płytki paznokciowej głównie u osób starszych. Zmiany te często występują w przebiegu reumatoidalnego zapalenia stawów, płytka paznokciowa staje się wtedy prążkowana i chropowata. Przyczyną bruzdowania podłużnego mogą być długotrwałe uszkodzenia urazowe dotyczące jednego punktu macierzy
v Zespół żółtych paznokci: Nazwa schorzenia wzięła się od żółtawej barwy, jaką przybiera płytka paznokciowa w czasie trwania choroby. Zmianie zabarwienia towarzyszy również zgrubienie płytki paznokciowej oraz zahamowanie jej wzrostu.
· Zespół żółtych paznokci związany jest głównie z zastojem limfatycznym w obrębie naczyń chłonnych. Schorzenie może występować również w przebiegu chorób o etiologii autoimmunologicznej jak zapalenie tarczycy, reumatoidalne zapalenie stawów czy toczeń rumieniowy układowy.
· Może współwystępować z chorobami zakaźnymi jak HIV/AIDS czy gruźlica, a także z chorobami nowotworowymi
m.wisniowska1