MATERIAŁ SZKOLENIOWY

„Przemoc wobec dziecka”

prowadzący psycholog mgr Barbara Puchała

Przemoc – definicje

-          Wszystkie nieprzypadkowe akty naruszające osobistą wolność jednostki, które przyczyniają się do fizycznej albo psychicznej szkody drugiego człowieka i które wykraczają poza społeczne normy wzajemnych kontaktów międzyludzkich (Irena Pospieszył 1999)

-          Akt prowadzony z zamiarem spowodowania cierpienia fizycznego czy krzywdy innej osoby albo postrzegany jako wiedziony taką intencją (Gelles, Cornell 1990)

-          Składniki zachowania krzywdzącego (Archer, Browne 1989)

-          Działania i warunki, które hamują spontaniczny rozwój wrodzonych, potencjalnych możliwości oraz naturalne dążenie do samorealizacji (Gil 1978)

-        afekt (gniew)

-        zachowanie (zadawanie bólu)

-        intencja (wyrządzenie krzywdy)

-          przemoc fizyczna w rodzinie (Rada Europy 1986)

„ Jakikolwiek czyn lub zaniedbanie ze strony jednego członka rodziny wobec innych jej członków, które zagrażają życiu, cielesnej lub psychicznej integralności lub wolności innego członka danej rodziny albo poważnie szkodzą rozwojowi jego osobowości.”

Typy przemocy:

Maltretowanie współmałżonka

Krzywdzenie i zaniedbywanie dzieci

Maltretowanie rodzeństwa

Maltretowanie rodziców

Krzywdzenie i zaniedbywanie rodziców

Formy przemocy w rodzinie (Browne, Davies, Stratton 1993)

MATERIAŁ SZKOLENIOWY

„Przemoc wobec dziecka”

prowadzący psycholog mgr Barbara Puchała

Czynniki ryzyka wystąpienia przemocy wobec dziecka:

Cechy rodziców:

-          Mniejsze poczucie przynależności do wspólnoty

-          Silna kontrola opierająca się na autorytecie

-          Rodzice zatroskani, mało radości z rodzicielstwa

-          Mało zadowolenia z dziecka

-          Mało uzewnętrzniania uczucia w stosunku do dziecka

-          Brak zachęt dla rozwoju autonomii i niezależności dziecka

-          Stawianie dziecku wysokich wymagań

-          Mało kontaktu z rodzicami w podobnej sytuacji

-          Trudności w kontaktach z krewnymi

-          Niejasność co do roli rodziców

-          Niezdolność dawania opieki

-          Oboje partnerzy mają uczucie, że dostają za mało

-          Obojętność, brak tolerancji lub nadmierna obawa o dziecko

Cechy systemu rodzinnego:

-          Mało więzi rodzinnych

-          Izolacja społeczna rodziny

-          Zachwiany społeczno – ekonomiczny status

-          Choroby psychiczne, uzależnienia, alkoholizm

-          Rodzina niepełna

-          Historia przemocy w rodzinie

-          Doświadczenia rodziców związane z zaniedbywaniem i krzywdzeniem

-          Dysproporcje w poziomie wykształcenia, pozycji społecznej

-          Przynależność do różnych ras, wyznań, ideologii

-          Wcześniactwo, niska waga urodzenia dziecka

-          Oddzielenie matki od noworodka po porodzie trwającej dłużej niż 24 godziny

-          Młody wiek matki (poniżej 21 lat) w chwili urodzenia dziecka

-          Wspólne zamieszkiwanie z nowym współmałżonkiem (przyjacielem) rodzica

-          Odstępy pomiędzy narodzinami kolejnych dzieci dłuższe niż 18 miesięcy

-          Upośledzenie fizyczne lub psychiczne  dziecka

WYKŁAD Z DNIA 21.10.2006

Na zaliczenie oddanie opinii o uczniu (20.I.2007 – 21.I.2007)

I)                   Rozpoznanie w rodzinie

II)                Opis problemu ucznia

III)            45 min. scenariusz pracy nad tym uczniem

rodzina – grupa społeczna posiadająca charakterystyczną strukturę, która podlega zmianom wraz z rozwojem rodziny.

1.      Czynniki określające strukturę rodziny:

­            Obecność obojga rodziców lub jednego z nich, ich wiek, pozycja społeczna i zawód;

­            Obecność ojczyma lub macochy ich wiek, pozycja społeczna i zawód;

­            Obecność rodzeństwa, liczba dzieci w rodzinie ich wiek i płeć;

­            Obecność osób z szeregu kręgu rodzinnego np. dziadków.

2.      Typy rodziny:

­            Rodzina pełna;

­            Rodzina niepełna;

­            Rodzina zdekompletowana.

3.      Rodzaje postaw w rodzinie:

­            Postawa odtrącająca;

­            Postawa nadmiernie wymagająca;

­            Postawa nadmiernie chroniąca;

­            Postawa unikająca;

­            Postawa akceptująca;

­            Postawa współdziałająca;

­            Postawa uznająca prawa dziecka;

­            Postawa rozumnej swobody.

Strach – zachowanie wrodzone, którego rola polega na jak najszybszym, skutecznym przystosowaniu się do zmieniającego się środowiska.

Lęk – pojawia się w momencie wyobrażenia sobie zagrożenia. Jest procesem wewnętrznym, który ma za zadanie chronić przed potencjalnym niebezpieczeństwem.

Samoocena – świadomość samego siebie, pojęcie o własnym „ja”.

4.      Czynniki typu anatomo – fizjologiczne.

5.      Czynniki psychospołeczne.