Backup od podszewki.pdf

Backup od podszewki

Jeśli przechowujesz w komputerze dokumenty, zdjęcia z aparatu cyfrowego czy inne

ważne materiały, powinieneś zrobić ich kopie zapasowe, tym bardziej, że nie jest to,

wbrew pozorom, tak mozolne, jak się powszechnie sądzi.

Bagatelizowanie tworzenia kopii zapasowych może mieć bardzo nieprzyjemne konsekwencje.

Wprawdzie najnowsze twarde dyski znacznie rzadziej ulegają awariom niż starsze modele, ale

zawsze należy się liczyć z możliwością utraty danych, bo mogą do niej doprowadzić również inne

czynniki: atak wirusa czy choćby przypadkowe skasowanie. Odzyskanie utraconych danych będzie

trudne lub wręcz niemożliwe, a na pewno żmudniejsze, niż zrobienie wcześniej kopii zapasowej.

Niestety, domowi użytkownicy nie traktują backupowania poważnie, uważają je za nudne,

czasochłonne i niedające żadnych korzyści - komputer wcale nie działa stabilniej i szybciej. A

przecież nie jest to uciążliwy obowiązek. Pokazujemy, jak z użyciem odpowiednich programów

zautomatyzować tę ważną czynność. Omawiamy tajniki tworzenia backupu, których poznanie

pozwoli ci zoptymalizować tworzenie kopii zapasowych. A gdy dojdzie do awarii, zobaczysz, że

warto było poświęcić na to czas. Wszystkie ważne pliki, począwszy od firmowych dokumentów, a

skończywszy na rodzinnych zdjęciach, odzyskasz z kopii bezpieczeństwa.

Na początku artykułu omawiamy różne aspekty tworzenia backupu: kompresję danych, rodzaj

nośnika przechowywania kopii zapasowej, typy kopii, automatyzację zadań itp. Dzięki temu

uzyskasz wiedzę niezbędną do korzystania z programów, które omawiamy w dalszej części

artykułu. Przedstawiamy również warsztat, omawiający krok po kroku przygotowanie

automatycznych niezbędnych zadań w programie Abakt 0.9.1.

Backup, czyli co?

Po prostu kopiowanie wybranych plików do innej lokalizacji, na przykład na inny twardy dysk czy

płytę CD/DVD. Podstawową zasadą jest właśnie stosowanie innego nośnika, bo robienie kopii

zapasowej na tym samym twardym dysku nie ma sensu (w razie jego awarii utracisz zarówno

oryginał, jak i kopię plików). Najprostszą metodą jest ręczne skopiowanie plików do innego folderu,

a do tego wystarczy Eksplorator Windows lub program nagrywający. W warunkach domowych to

często wystarcza, na przykład do zrobienia na płycie kopii zdjęć z wakacji, ale są również

komplikacje. Jeśli w twoim komputerze regularnie przybywa nowych, ważnych plików, warto

tworzyć kopię zapasową regularnie, np. raz w tygodniu. Wtedy musisz pamiętać o zrobieniu kopii,

sam wybierać pliki do skopiowania itp. Lepiej sięgnąć po jeden z wyspecjalizowanych programów,

który po skonfigurowaniu zajmie się automatycznie archiwizowaniem

plików. Niektóre są bezpłatne i oferują zestaw potrzebnych funkcji.

Przefiltrować pliki

Najczęściej w kopii zapasowej umieszcza się tylko wybrane katalogi oraz

znajdujące się w nich pliki i ewentualnie podkatalogi. Kopiowanie całej

zawartości twardego dysku z reguły nie ma sensu. Na przykład możesz

być zainteresowany zarchiwizowaniem tylko katalogu Moje dokumenty

lub Zdjęcia. W programie do backupu wystarczy wskazać foldery, które

cię interesują. Poza tym często przydają się filtry, pozwalające na

definiowanie bardziej szczegółowych reguł wyboru plików do backupu,

np. z określonymi rozszerzeniami. W ten sposób łatwo wyselekcjonujesz

wszystkie pliki graficzne rozrzucone po różnych katalogach.

Bezpłatny Back4Win 5.0.0.2

potrafi archiwizować oprócz

plików, również ustawienia

przeglądarek internetowych.

Obraz dysku

Większość narzędzi do backupu potrafi kopiować tylko katalogi i pliki, tymczasem na twardym

dysku są zapisane jeszcze informacje o sektorze rozruchowym, wielkości partycji, systemie plików

czy tablicy alokacji plików. Aby zrobić kopię zapasową również tych informacji, potrzebujesz

programu wykonującego plik obrazu dysku (tzw. image), np. Norton Ghosta 10.0 lub bezpłatny

DriveImage XML 1.0.

Po odtworzeniu zawartości dysku z pliku obrazu odzyskasz nie tylko zarchiwizowane pliki, ale

będziesz mieć od razu działający system operacyjny.

Kiedy archiwizować?

Warto regularnie tworzyć kopie zapasowe. Częstotliwość zależy od tego, jak szybko przybywa

nowych plików i jak ważne są to dla ciebie dane zapisane na dysku. Możesz zaprogramować różne

zadania automatycznego backupu, nie musisz za każdym razem zabezpieczać wszystkich

dokumentów. Jeśli na przykład piszesz pracę dyplomową, zawierające ją pliki powinieneś kopiować

na zapasowy nośnik możliwie często, nawet codziennie, natomiast pozostałe dane - raz w miesiącu.

Uwzględniaj zdarzenia, które zwiększają ryzyko utraty danych. Kopię zapasową należy tworzyć

przed wprowadzeniem istotnych zmian w komputerze, np. podczas instalowania nowego systemu

operacyjnego lub nowego oprogramowania.

Zwróć uwagę, że programy do back-upu oferują funkcje umożliwiające zaprogramowanie

automatycznego wykonania zadań w określonym terminie lub cyklicznie (raz dziennie, raz w

tygodniu, itp.). Nie będziesz już musiał pamiętać, że trzeba zrobić kopię zapasową. Zostanie

wykonana automatycznie.

Skompresować i na płytę

Masz do wyboru kilka metod tworzenia kopii bezpieczeństwa. Po pierwsze, dane mogą być po

prostu kopiowane do innej lokalizacji lub kompresowane w pliku ZIP. To drugie rozwiązanie jest

bardziej praktyczne. Kopia zajmuje mniej miejsca, a algorytm kompresji ZIP jest na tyle szybki, że

tworzenie skompresowanego archiwum trwa niewiele dłużej od zwykłego kopiowania. Poza tym

zawartość pliku ZIP można łatwo przeglądać, wydobywać pojedyncze

pliki lub dodawać nowe.

Problemem pozostaje wybór nośnika, na którym zostanie zapisana kopia.

Najwygodniej robić ją na drugim twardym dysku. Już za ok. 200 zł

kupisz dysk o pojemności 80 GB, więc warto pomyśleć o takim

rozwiązaniu. Dobrym pomysłem jest również wykorzystanie starego,

nieużywanego dysku. Pewnie wielu użytkowników ma twarde dyski o

niewielkiej pojemności, np. 4 GB, idealnie nadające się do

archiwizowania dokumentów. Jeśli pracujesz w sieci lokalnej, masz

jeszcze do rozważenia opcję zapisywania bezpośrednio na twardym

dysku innego komputera.

W Windows XP atrybut Plik

jest gotowy do archiwizacji

informuje program do

backupu, że dany plik ma

zostać umieszczony w kopii

zapasowej. System

operacyjny automatycznie

oznacza tak każdy nowy lub

zmodyfikowany plik.

Mniej wygodnym, ale tańszym rozwiązaniem jest zapisywanie na płytach

CD/DVD. W tym przypadku nie wchodzi w rachubę automatyczny backup, chyba że będziesz stale

trzymać płytę w napędzie. Poza tym niewiele programów potrafi archiwizować dane bezpośrednio

na płytach CD/DVD. Większość zapisuje na twardym dysku kopię zapasową, którą następnie

możesz nagrać na płycie, korzystając z odpowiedniej aplikacji. Zapis na płytach CD/DVD jest

dobrym rozwiązaniem, gdy chodzi o jednorazowy pełny backup bez aktualizowania go w przyszłości

o nowe lub zmienione pliki.

Jeśli dysponujesz łączem internetowym oferującym szybki transfer, może zainteresować cię

przechowywanie kopii zapasowej na serwerze FTP. Taką opcję oferuje wiele programów do

backupu. W Internecie znajdziesz serwisy specjalizujące się właśnie w udostępnianiu na serwerach

miejsca do przechowywania kopii zapasowych, np. Connected Data Protector (

http://www.connected.com ) czy FirstBackup ( http://www.firstbackup.com ). Za tego rodzaju

usługi trzeba zapłacić.

Poufne dane

Nawet jeśli twój komputer i znajdujące się w nim pliki są dobrze zabezpieczone, to po zrobieniu

kopii zapasowej prawdopodobnie znajdą się poza chronionym obszarem. A przecież mogą się w niej

znaleźć poufne dane, wymagające dodatkowej ochrony. Dlatego należy przemyśleć zapisanie jej w

zaszyfrowanym pliku i zabezpieczenie dostępu hasłem. Odpowiednie funkcje znajdziesz w

niektórych programach do backupu.

Programy do backupu

Uwzględniając powyższe uwagi, można ustalić zestaw cech dobrej

aplikacji do tworzenia kopii zapasowych. Będą to:

 kreatory ułatwiające konfigurację programu;

 programowanie automatycznego tworzenia kopii zapasowych;

 archiwizowanie danych w formacie ZIP, w którym kompresja

odbywa się bardzo szybko;

 zapisywanie kopii zapasowej na różnych nośnikach;

 tworzenie kopii zapasowych podstawowego typu (zwykła i przyrostowa);

 selekcja plików z użyciem filtrów;

 dostęp do zawartości kopii zapasowej oraz odtwarzanie z niej wszystkich lub tylko

wybranych plików.

Wbudowany w Windows XP

Professional program Kopia

zapasowa umożliwia

wygodne odzyskanie plików

z backupu.

Przyda się również: określanie stopnia kompresji kopii zapasowej, tworzenie kopii zapasowej przez

sieć lokalną, na nośnikach pamięci USB, taśmach czy serwerze FTP, tworzenie kopii zapasowej

ustawień użytkownika, np. Ulubionych.

Wybór programów jest bardzo duży i można wyróżnić kilka ich grup, od dość prostych bezpłatnych

narzędzi, przez kosztujące po kilkaset złotych programy o możliwościach zaspokajających potrzeby

bardziej wymagających użytkowników i małych firm, skończywszy na drogich systemach do

backupu, odpowiednich do dużych przedsiębiorstw. Są też programy o specjalnym przeznaczeniu,

np. do tworzenia obrazów dysków lub wyłącznie do archiwizacji na płytach CD/DVD. Omówimy

przede wszystkim najbardziej przydatne dla użytkowników domowych, przedstawiając pokrótce

możliwości najbardziej zaawansowanych.

Bezpłatne zapasy

W warunkach domowych z reguły wystarczą możliwości oferowane przez bezpłatne aplikacje do

back-upu. Jest w czym wybierać, ale uwaga: większość bezpłatnych programów jest przeznaczona

do użytku niekomercyjnego. Jeśli chcesz używać ich w firmie, musisz za nie zapłacić. Poniżej

przedstawiamy kilka najlepszych, naszym zdaniem, bezpłatnych produktów.

Abakt 0.9.1

Bardzo dobre narzędzie na licencji GPL (open source). Potrafi zapisać kopię zapasową plików w

formie skompresowanego archiwum ZIP, 7-ZIP lub w oryginalnej formie. Ma polską wersję

językową. Pracę z programem rozpocznij od wybrania katalogów i plików (okno Źródło), które

chcesz zarchiwizować. Funkcja filtrów umożliwia ograniczenie ilości danych, które trafią do kopii

zapasowej. Filtry pozwalają na stosowanie takich parametrów, jak rozszerzenie pliku, atrybuty (np.

tylko do odczytu), rozmiar (np. wyklucza pliki przekraczające 10 MB lub mniejsze niż 100 KB). Do

odzyskania plików z back-upu służy funkcja Przywróć archiwum ZIP w menu Narzędzia. Poważną

wadą jest brak funkcji terminarza.

Back it up! 5.4.9

Umożliwia tworzenie kopii zapasowych w plikach ZIP lub tzw. kopii lustrzanych. Pozwala na

tworzenie i przechowywanie informacji o tym, które dane mają być archiwizowane oraz ustawianie

filtrów wykluczających wybrane formaty plików z archiwizacji. Oferuje archiwizację wpisów w

rejestrze - zapisuje je w plikach z rozszerzeniem REG. Odwołania do programu możesz umieścić w

pliku wsadowym i uruchamiać go z parametrami definiującymi sposób działania.

Back4Win 5.0.0.2

Oferuje dwa tryby pracy w zależności od zaawansowania użytkownika. Dane zapisuje w plikach

ZIP, także w postaci samorozpakowujących się archiwów (z rozszerzeniem EXE) i pozwala na

określenie stopnia kompresji. Umożliwia planowanie zadań archiwizacji. W razie potrzeby oprócz

plików zarchiwizuje również różne ustawienia użytkownika, np. konfigurację przeglądarki

internetowej. Nie ma funkcji zapisu kopii zapasowej na płytach CD, ale potrafi podzielić backup na

pliki o wielkości odpowiadającej pojemności płyty.

BackUp Maker 4.1

Pliki zapasowe potrafi skompresować algorytmem ZIP i zapisać na twardym dysku lub płytach

CD/DVD. Funkcja Instant backup służy do zaplanowania automatycznej archiwizacji. Obsługę

ułatwiają kreatory, umożliwiające konfigurację backupu, choć niektóre opcje są dostępne tylko z

menu Configuration. Duża wada to brak opcji tworzenia kopii przyrostowej lub różnicowej - za

każdym razem program tworzy pełny backup wybranych plików.

Kopia zapasowa

Użytkownicy Windows XP w wersji Professional mogą skorzystać z wbudowanego programu Kopia

zapasowa, służącego do tworzenia kopii danych na twardym dysku. Uruchomisz go, przechodząc do

Start | Wszystkie programy | Akcesoria | Narzędzia systemowe. Narzędzie jest efektem współpracy

Microsoftu z Veritas Software, znanym producentem oprogramowania do backupu. Pozwala

archiwizować wybrane pliki i foldery, a także pliki systemowe i ustawienia konfiguracyjne (np.

rejestr) niezbędne do odzyskania systemu operacyjnego po awarii. Niestety, program ma poważną

wadę - brak funkcji kompresowania archiwizowanych plików i wykonuje kopie zapasowe zajmujące

za dużo miejsca.

Backup dla wymagających

Jeśli wśród bezpłatnych aplikacji nie znalazłeś takiej, która spełnia twoje wymagania, przejrzyj

ofertę programów komercyjnych, których ceny zaczynają się od mniej więcej 100 złotych. Wiele z

nich można wykorzystać nie tylko w domu, ale również w małej firmie. Czym różnią się od

bezpłatnych aplikacji? Potrafią m.in. zapisywać na wielu różnych nośnikach: taśmach czy napędach

USB i FireWire. Oferują również więcej funkcji i udogodnień, np. wykrywanie wirusów w

archiwizowanych plikach. Przedstawiamy jedynie kilka wybranych, oferujących największy zestaw

funkcji i innowacyjne rozwiązania. Więcej programów znajdziesz na

płycie dołączonej do numeru.

Auto Backup 2.4

Prosty w obsłudze program do automatycznego backupu plików na

lokalnym twardym dysku, udziale sieciowym lub serwerze FTP. Oferuje

kompresję, szyfrowanie i ochronę hasłem kopii zapasowej. Działa jako

usługa Windows NT/2000/XP, dzięki czemu nie musisz być zalogowany

do komputera, żeby archiwizować dane.

Pozwala zdefiniować okres, przez jaki kopia zapasowa będzie

przechowywana, zanim zostanie zastąpiona nową. Auto Backup 2.4

kosztuje 29 dolarów.

Program Auto Backup 2.4

pozwala na przygotowanie

harmonogramu

automatycznego

wykonywania backupu.

Backup MyPC 2005

Backup MyPC 2005 potrafi

wykonać różne typy kopii,

m.in. przyrostową

(incremental) i różnicową

(differential).

Wysoką jakość produkt ten zawdzięcza głównie temu, że oparto go na

aplikacji Backup Exec Desktop firmy Veritas. Obecnie rozwija go

StompSoft i sprzedaje po 60 dolarów. Ma bardzo dobry interfejs

graficzny, dzięki czemu obsługa jest intuicyjna. Umożliwia archiwizację na

pojedynczym komputerze lub w małych sieciach przez połączenia P2P.

Potrafi zapisać kopię zapasową na twardym dysku, płytach CD/DVD,

taśmach oraz napędach ZIP i Jaz. Oferuje szyfrowanie archiwizowanych

danych i zabezpieczenie dostępu do nich hasłem. Oprócz zwykłej kopii

zapasowej utworzy również przyrostową lub różnicową. Umożliwia

przygotowanie bootowalnych dyskietek i płyt CD, przydatnych w wypadku

awarii systemu operacyjnego lub twardego dysku.

Backup4All Professional 2.3.3

Przejrzysty interfejs sprawia, że program (kosztuje 49 dolarów) nadaje się zarówno dla

zaawansowanych, jak i początkujących użytkowników. Oprócz wyboru plików i katalogów oferuje

kilka predefiniowanych ustawień, jak My Documents, My Pictures i Internet Favorites. Tworzy

własny katalog do śledzenia modyfikacji i pojawiania się nowych plików w obszarze wybranym do

backupu. Pokazuje nowe pliki, które zostaną zmagazynowane podczas następnego backupu. Do

programu można doinstalować polską wersję językową interfejsu.

BounceBack Professional 6.0

Cechą szczególną tej aplikacji (cena: 70 dolarów) jest tworzenie bootowalnych kopii zapasowych

bez zapisywania kompletnego obrazu całego dysku, jak robią to Norton Ghost 10.0 czy DriveImage

XML 1.0. Zapisuje archiwizowane pliki w ich oryginalnym formacie, co umożliwia szybki dostęp i

współdzielenie tych zasobów. Na drugim twardym dysku automatycznie zakłada partycje,

odpowiadające układem partycjom na twardym dysku komputera. Niestety, brak mu wielu

przydatnych funkcji, jak kompresja czy szyfrowanie.

Genie Backup Manager Home 6.0

Łatwy w użyciu, choć rozbudowany, program (cena: 50 dolarów) do back-upu plików, wiadomości

pocztowych i ustawień. Bardziej wymagający użytkownicy docenią funkcje szyfrowania,

programowania zadań z użyciem skryptów czy tworzenie backupu w plikach wykonywalnych.

Program potrafi kopiować pliki używane podczas robienia backupu. Tworzy kopię zapasową na

różnych nośnikach: zewnętrznych twardych dyskach, udziałach sieciowych, płytach CD/DVD,

pamięciach USB i taśmach.

NovaBACKUP 7.2 Professional

Obsługę programu ułatwiają kreatory, dzięki którym nawet początkujący użytkownicy poradzą

sobie z konfiguracją zadań. Program skanuje kopiowane dane pod kątem obecności wirusów i

chroni przed nimi kopie zapasowe. Umożliwia tworzenie kopii zapasowej dysków sieciowych,

dostępnych z twojego komputera. Umożliwia zapis na lokalnych lub sieciowych twardych dyskach,

płytach CD/DVD oraz taśmach. Wersja Professional kosztuje 70 dolarów. Jest również wersja

Server Edition, zawierająca rozszerzone funkcje zabezpieczeń.

WinPSF 2.1

Polska aplikacja do robienia kopii zapasowych według utworzonych przez użytkownika profili.

Oferuje opcję archiwizacji danych systemowych, m.in. wiadomości z

Outlook Expressu, książki adresowej, skrótów internetowych, bazy SQL

Server i wielu innych. Po każdej operacji wygeneruje raport lub pokaże

informacje o archiwum w formie wykresu. Dodatkowo zawiera wtyczkę

do Total Commandera, pozwalającą na przeglądanie z poziomu tego

menedżera zawartości kopii zapasowych utworzonych przez WinPSF.

Program używa własnego formatu zapisu archiwum, wykorzystującego

kompresję deflate (ZLib). Cena do indywidualnych negocjacji z autorem.

Backup na CD/DVD

Polski WinPSF 2.1 to dość

prosty program, ale jego

zaletą są funkcje

nagrywania backupu na

płytach CD/DVD.

Jeśli chcesz przechowywać back-up tylko na płytach CD/DVD, warto

sięgnąć po wyspecjalizowane w tym zadaniu programy. Wprawdzie

funkcje zapisu kopii zapasowej znajdziesz w wielu programach, ale warto

przyjrzeć się bliżej dwóm narzędziom, przygotowanym wyłącznie do tego celu.

Ahead Nero BackItUp 2

Aplikacja wchodzi w skład pakietu Nero 7. Zapisuje backup na płytach CD i DVD, oferując przy tym

automatyczne dzielenie pliku kopii zapasowej, jeżeli nie mieści się na pojedynczym krążku. Pozwala

na zabezpieczenie kopii hasłem. Umożliwia skopiowanie wybranej partycji lub całego twardego

dysku. Zapisuje ją na startowej płycie CD/DVD, której można użyć do przywrócenia danych po

awarii systemu operacyjnego. Jeśli backup składa się z kilku płyt, należy użyć pierwszej z nich do

uruchomienia komputera.

NTI Backup NOW! 4.0 Deluxe Suite

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: