TYDZIEŃ 7
Dzidziuś
Maluch mierzy teraz około 2 cm, z czego połowę zajmuje głowa, w której przez cienką skórkę widać mózg. Na twarzy dziecka dostrzegamy nos z dwiema dziurkami i wargi, a także wypukłe gałki oczne, nakryte stale przymkniętymi powiekami. Stopniowo kształtuje się język, podniebienie i szczęki. Palce rąk są uformowane, przy czym wyraźnie odróżnia się kciuk. Pojawiają się linie papilarne. Dalszemu rozwojowi podlegają kończyny dolne, zaznacza się wyraźniej pięta i palce stopy.
Mama
Możesz odczuwać częstsze niż zwykle bóle głowy. Mogą być one związane z natłokiem hormonów, zwłaszcza progesteronu, który rozszerza naczynia krwionośne, powodując podatność na migreny. Jednak bóle głowy nie zawsze muszą być migrenowe. Mogą być spowodowane na przykład głodem, zmęczeniem, niedotlenieniem, stresem - czynnikami, których w Twoim stanie powinnaś szczególnie unikać. Jeżeli ból jest bardzo silny i towarzyszą mu wymioty, skontaktuj się z lekarzem, gdyż mogą to być objawy niebezpiecznie podwyższonego ciśnienia krwi.
Tata
Wasze życie intymne prawdopodobnie straciło trochę na jakości. Klasyczna wymówka "boli mnie głowa" jest tu jednak całkowicie usprawiedliwiona. Niepokój o stan ciąży i typowe w tym okresie dolegliwości sprawiają, że niechęć do współżycia jest zupełnie normalna w pierwszym trymestrze ciąży. Z drugiej strony warto pamiętać, iż nie ma żadnych przeciwwskazań do uprawiania seksu podczas prawidłowo rozwijającej się ciąży. Drugi trymestr jest pod tym względem znacznie łaskawszy. Potrzeby seksualne zwykle wtedy wracają, a dobre samopoczucie i ładny wygląd kobiety czynią ją bardzo atrakcyjną.
TYDZIEŃ 8
Do tej pory maleństwo zdążyło wykształcić wszystkie organy i układy, które potem będą już tylko rosły i doskonaliły swoje funkcje. Twarz Waszego dziecka, które mierzy teraz od 2,5 do 3,5 cm, zaczyna coraz bardziej przypominać twarz człowieka. Uszy przesuwają się z szyi, gdzie rozwijały się do tej pory, na swoje miejsce na głowie. Oczy, dotychczas od siebie oddalone, plasują się na właściwych pozycjach. Wyraźnie rysują się nosek i wargi. Ciało, wygięte na kształt litery C, stopniowo prostuje się. Wydłużają się kończyny, zwłaszcza ręce. Zaczyna tworzyć się tkanka kostna, a także maleńkie paznokcie u palców rąk i nóg. Kończy się również różnicowanie wewnętrznych narządów płciowych, choć podczas badania ultrasonograficznego nie można jeszcze określić płci.
Możesz zaobserwować u siebie zwiększone wydzielanie pigmentu skóry. Piegi i pieprzyki stają się ciemniejsze i bardziej widoczne. Może także pojawić się ostuda - zaburzenie pigmentacji, objawiające się występowaniem nieregularnych plam na twarzy. Na razie nie ma sposobu na zapobieganie tym zmianom, ale nie ma też powodu do obaw, po porodzie wszystko wróci do normy. Przed każdym wyjściem z domu należy zabezpieczyć odkrytą skórę przed słońcem, stosując krem z filtrem.
Twoja partnerka przeżywa teraz na własnej skórze jeden z największych cudów świata - cud nowego życia. Nie wszystkie związane z tym przeżycia są przyjemne, a zmiany, które przechodzi mogą ją wprawiać w zakłopotanie. Ty jednak masz okazję dostrzec w niej zupełnie inną kobietę, jakiej wcześniej nie znałeś, i to zarówno pod względem psychicznym, jak i fizycznym. Przyjrzyj jej się dobrze. Może uda Ci się odkryć na jej ciele jakiś nowy ponętny pieprzyk...
TYDZIEŃ 9
Powstają połączenia między nimi a mięśniami. Powoli całe ciało staje się wrażliwe na dotyk, a jego właściciel zaczyna ćwiczyć mięśnie potrzebne mu po urodzeniu do oddychania, ssania i wydawania głosu, nabierając i wydalając z płuc wody płodowe. Zdarza się, że połyka niewielkie ilości tych wód oraz podciąga górną wargę, co jest wstępnym ćwiczeniem ssania. Skóra dziecka twardnieje i staje się mniej przezroczysta, prostują się plecy, a głowa nie przylega już tak ściśle do klatki piersiowej. Powstają zewnętrzne narządy płciowe.
Badania naukowe dowodzą, że każdy stres przeżywany teraz przez Ciebie powoduje nadmierne wydzielanie katecholaminy, substancji przekazywanej dziecku przez łożysko. Pod wpływem tego "hormonu stresu" maluch daje znaki najwyższych emocji, objawiających się przyspieszoną pracą serca i anormalną gestykulacją. Nawet jeśli dziecko nie wie, czego dotyczy stres, przeżywa go razem z Tobą. Twoja negatywna postawa może nawet powodować wady wrodzone, głównie serca i ośrodkowego układu nerwowego. Dlatego tak ważne jest, aby zaakceptować dziecko od początku i obdarzać je uczuciem, zwłaszcza w pierwszym trymestrze.
Badania
Jeżeli jesteś mamą po 35 roku życia, możesz zdecydować się na wykonanie badań prenatalnych,aby wykryć ewentualne wady wrodzone płodu. Badania dzielą się na nieinwazyjne (USG oraz badania krwi pobieranej od matki) i inwazyjne (biopsja trofoblastu, amniopunkcja, kordocenteza). Badania nieinwazyjne są całkowicie bezpieczne dla mamy i dziecka, natomiast badania inwazyjne niosą ze sobą niewielkie (1-2 proc.) ryzyko powikłań, np. poronienia.
Czy przyzwyczaiłeś się już do myśli, że będziesz ojcem? Jeżeli tak, spróbuj okazać to swojemu dziecku. Twojej akceptacji potrzebuje także jego matka. Zmieniająca się figura, gorsze samopoczucie mogą powodować u niej zły nastrój i przekonanie, że jest teraz dla Ciebie mniej atrakcyjna. Częste komplementy i głaskanie po nieco już zaokrąglonym brzuszku sprawi przyjemność jej, maleństwu i Tobie. Zdobywając się na kolejne dowody cierpliwości i wyrozumiałości dla tak charakterystycznejw tym okresie huśtawki nastrojów, pamiętaj, że już niebawem czeka Cię nagroda - wyż drugiego trymestru. Może się okazać, że Twoja troszkę niezadowolona i marudząca teraz partnerka przekształci się lada moment w wulkan energii i świetnych pomysłów.
TYDZIEŃ 10
Powstają liczne nowe połączenia nerwowo-mięśniowe, co powoduje, że ruchy dziecka stają się częstsze. Malec unosi się i opada, podskakuje, przeciąga się, zgina kończyny, robi miny i zaciska piąstki. Na razie jednak nie możesz poczuć jego ruchów, bo dzidziuś jest jeszcze za mały, żeby uderzać o ścianki macicy. Dziecko wykazuje silną wrażliwość dotykową. Odczuwa dotyk na prawie całej powierzchni skóry, która pokrywa się delikatnym meszkiem. Zaczynają funkcjonować organy wewnętrzne. Dalszemu rozwojowi ulegają zewnętrzne narządy płciowe.
Twoje piersi powiększają się, a otoczka wokół brodawek zmienia barwę. Przy ucisku brodawek mogą z nich wypłynąć zaczątki mleka w postaci żółtych kropelek, zwanych siarą. Może ona czasem powodować podrażnienie naskórka. Aby uniknąć stanów zapalnych, należy przemywać brodawki przegotowaną wodą. W pierwszym trymestrze powinnaś nieznacznie przybrać na wadze, o ok. 1-2 kg). Jeżeli przytyłaś więcej, zwróć uwagę na swoją dietę i zmień zwyczaje żywieniowe. Możesz również nieco schudnąć (do 2 kg), jeśli dokuczają Ci nudności lub wymioty. Zacznij już dbać o codzienne nawilżanie specjalnymi kremami miejsc najbardziej podatnych na rozstępy: brzucha, piersi, ud, pośladków i bioder. Nie jest powiedziane, że pozwoli Ci to całkowicie uniknąć tych nieprzyjemnych zmian skórnych, ale może zmniejszyć ich natężenie.
Możesz czuć się trochę pomijany i niezauważany przez swoją partnerkę, która teraz często skarży się na złe samopoczucie, nie ma ochoty na żarty i miłosne figle, ani siły na to, żeby ugotować Ci coś wykwintnego albo upiec ulubione ciasto. Nie zrażaj się jednak jej marudzeniem i kaprysami, zwłaszcza że ona sama jeszcze nie do końca rozumie, co się z nią dzieje. Przygotuj się także na większe wymagania z jej strony. Teraz będzie patrzeć na Ciebie nie tylko jak na życiowego partnera, ale także jak na ojca swojego dziecka.
TYDZIEŃ 11
Malec wykształcił już struny głosowe i gdyby nie otaczająca go woda, mógłby trochę pokrzyczeć. Należy podkreślić, że z końcem 11 tygodnia ciąży wszystkie zasadnicze narządy płodu są wykształcone i większość z nich zaczyna spełniać swoje fizjologiczne funkcje: szpik kostny produkuje krwinki, woreczek żółciowy - żółć, trzustka - insulinę, przysadka - hormon wzrostu, a nerki mocz.
Nadchodzi czas ulgi! Drugi trymestr przynosi zwykle poprawę samopoczucia i nastroju, co więcej, może obudzić w Tobie pokłady entuzjazmu, jakich nawet się nie spodziewasz. W tym okresie przyszłe mamy są już zwykle po wszystkich trudnych przejściach pierwszego trymestru i od nowa budzi się w nich radość życia. Mają ochotę śmiać się i bawić, wychodzić z domu i zaczynają z dumą obnosić swój brzuszek, zwłaszcza, że mogą kupić kilka nowych ubrań, bo w stare prawdopodobnie z trudem już się mieszczą.
O ile lekarz nie zaleci inaczej, Twoje wizyty w gabinecie ginekologicznym w drugim trymestrze będą odbywać się co 3 - 4 tygodnie. Jak w poprzednim trymestrze, przy każdej wizycie czeka Cię badanie ogólne, pomiar ciśnienia krwi, określenie masy ciała, badanie ginekologiczne oraz analiza krwi i moczu. Wykrycie w moczu białka, przy jednoczesnym stwierdzeniu nadciśnienia tętniczego i obrzęków, pozwala na szybkie wdrożenie leczenia, które ma uchronić Cię przed gestozą, czyli zatruciem ciążowym, groźnym zarówno dla Ciebie, jak i Twojego maleństwa.
Dieta
W drugim trymestrze powinnaś zadbać przede wszystkim o dostarczenie organizmowi odpowiedniej ilości płynów - co najmniej 2 l, a więc 8 szklanek dziennie. Jeżeli na dworze panuje upał, niech to będzie nawet o 4 szklanki więcej. Większe zapotrzebowanie na płyny w tym okresie wiąże się z koniecznością lepszego ukrwienia łożyska, które w ten sposób zapewnia dziecku prawidłowe odżywianie. Ważny jest też rodzaj płynów, które przyjmujesz. Najlepiej, aby były to: woda niegazowana, chude mleko, soki owocowo-warzywne i zupy. Jeśli możesz, zrezygnuj, albo przynajmniej ogranicz do minimum spożycie kawy i herbaty, które powodują, że tracisz wodę, wydalając ją wraz z moczem oraz napojów gazowanych, które mają działanie wzdymające. Ponadto kawa i herbata podnoszą ciśnienie. Nie rezygnuj natomiast całkowicie z soli, która nie jest tak szkodliwa dla kobiet w ciąży, jak niegdyś sądzono. Jej niewielka ilość jest potrzebna, by organizm prawidłowo gospodarował gromadzoną przez siebie wodą. Poza tym, zawarty w niej jod to pierwiastek niezbędny do prawidłowego funkcjonowania tarczycy - gruczołu regulującego pracę całego organizmu. Twój maluch rośnie teraz niezwykle szybko, korzystając z Twojej energii. Uzupełniaj jej braki, jedząc produkty bogate w węglowodany, takie jak produkty zbożowe, owoce i warzywa. Dobrym źródłem energii są tłuszcze. Pomagają także przyswajać niektóre składniki odżywcze - szczególnie witaminy A i E, oraz biorą udział w tworzeniu tkanki nerwowej płodu. Musisz jednak dobierać je tak, aby nie były przy okazji źródłem nadmiernej liczby kalorii. Najzdrowsze są tłuszcze roślinne, zawarte w słoneczniku, oliwkach, soi, migdałach, orzechach, kukurydzy. Dieta powinna jednak zawierać także niewielką ilość tłuszczów zwierzęcych, np. masło.
I Ty poczujesz lada moment pozytywną energię swojej żony. Prawdopodobnie zmusi Cię do remontu, gdyż w przypływie nowych sił witalnych zacznie mościć sobie gniazdko. Po całym dniu wiercenia, malowania i przestawiania, wyciągnie Cię wieczorem do kina albo na spotkanie z przyjaciółmi. Podzielaj jej optymizm, a na pewno skorzysta na tym Wasze dziecko.
TYDZIEŃ 12
Zewnętrzne narządy płciowe wykształciły się na tyle, że można już rozpoznać płeć dziecka. Lekarz będzie jednak mógł ją określić dopiero za kilka tygodni, podczas badania USG (tzw. połówkowego, czyli ok. 20.tygodnia). Wykształcił się także rdzeń kręgowy, a serce ma dwa przedsionki, dwie komory i mnóstwo pracy. Pompuje 30 l krwi na dobę w tempie dwa razy większym od Twojego. A wszystko po to, żeby rozprowadzić życiodajną krew po 7,5 centymetrowym organizmie, który waży teraz około 14 gramów.
Jesteś już spokojniejsza niż kilka tygodni temu. Ustąpiły wymioty i mdłości, nie denerwujesz się z byle powodu. Przeciwnie, cieszysz się i masz ochotę obwieścić wszystkim, że spodziewasz się dziecka. Możesz być teraz podatna na omdlenia, które występują dość często w pierwszej połowie ciąży. Są następstwem obniżania się ciśnienia tętniczego krwi, a co za tym idzie niedotlenienia mózgu. Organizm sam upomina się o jego dotlenienie, sprowadzając Cię do pozycji leżącej. Samo omdlenie nie jest groźne dla Ciebie ani dla dziecka. Groźne mogą być jedynie skutki upadków, dlatego lepiej ich unikać.
Powinieneś częściej zabierać swoją partnerkę na spacery. Nie powinny to być oczywiście długie i zbyt forsowne wędrówki, ale mała przechadzka na dotlenienie przyda się całej Waszej trójce.
TYDZIEŃ 13
Potrafi gwałtownie poruszyć się pod wpływem hałasu, a już wkrótce będzie mogło rozpoznawać znajome odgłosy. Dziecko jest teraz bardzo aktywne, wykonuje około 20 tysięcy różnych ruchów w ciągu dnia. Stają się one płynne i skoordynowane. Mały akrobata jest wrażliwy na dotyk i zmianę ciśnienia płynu, w którym jest zanurzony, co przejawia się na przykład tym, że skręca się i kopie wskutek ucisku na brzuch. Wody płodowe nie tylko dostarczają mu substancji odżywczych i łagodzą wstrząsy, ale także, zgodnie z prawem Archimedesa, zmniejszają ciężar jego ciała, co pozwala mu swobodnie fikać koziołki.
Możesz zacząć ćwiczyć głębokie oddychanie - tak aby oddychać przeponą. Codziennie siadaj wygodnie na krześle, rozluźniaj się, ręce swobodnie układaj na brzuchu, tak abyś czuła jak się unosi, i powoli, głęboko wciągaj powietrze nosem, a następnie powoli je wydychaj ustami. Kilka razy odetchnij normalnie i powtórz ćwiczenie. Zacznij od 5 powtórzeń w tym trymestrze, aby dojść do 10 w trzecim. Prawidłowe oddychanie jest nieocenionym środkiem pomocniczym przy łagodzeniu bólu i napięcia w trakcie porodu.
Tobie także przyda się kilka głębokich wdechów, zanim o najbardziej nieodpowiednie porze dnia lub nocy zdołasz zdobyć gdzieś ogórki kiszone lub lody, na które akurat ma nieodpartą ochotę Twoja żona. Zachcianki kulinarne to zwykle nieodzowny przejaw każdej prawidłowo rozwijającej się ciąży. Wbrew ogólnemu przekonaniu, ich rodzaj nie świadczy jednak o tym, czy urodzi się chłopiec czy dziewczynka.
TYDZIEŃ 14
Na razie ogranicza się on wprawdzie do ciasnej przestrzeni pęcherza płodowego, ale przecież i tu jest jeszcze wiele do odkrycia. Bardzo przydają się w tym celu receptory czuciowe. Maluch odsuwa rączkę, gdy przypadkiem dotknie pępowiny, a czasami sam ją chwyta. Stara się jak najowocniej wykorzystać czas, w którym gabaryty pozwalają mu jeszcze na swobodne poruszanie się. Chętnie macha rączkami i nóżkami, przekręca się, przeciąga i porusza paluszkami. Lubi też od czasu do czasu possać kciuk, a niekiedy miewa czkawkę.
Twój organizm nie przestaje Cię zaskakiwać. Oto na środku brzucha, najczęściej poniżej pępka, pojawia się ciemna, biegnąca pionowo w górę, linia. U jednych kobiet jest ona jasna i mało widoczna, u innych ciemna i bardzo wyraźna. Do porodu przetnie prawdopodobnie cały brzuch, ale po porodzie stopniowo zaniknie. Przebarwienia są zwykle bardziej intensywne u brunetek niż u blondynek, a ich powodem jest progesteron, hormon, którego ilość podczas ciąży zwiększa się stukrotnie. Pobudza on komórki barwnikowe skóry, powodując jej ciemnienie.
Podczas gdy Twoja partnerka spędza długie godziny przed lustrem, odkrywając coraz to nowe, nie zawsze korzystne, zmiany w swoim ciele, Ty możesz zaplanować coś, co na pewno poprawi jej nastrój. Drugi trymestr prawidłowo przebiegającej ciąży to doskonały czas na wycieczki i podróże. Kobieta ma wtedy dużo energii, ciężar ciała nie wzrósł jeszcze na tyle, aby jej przeszkadzać, a uciążliwości pierwszego trymestru przeważnie minęły. Należy wybrać jak najmniej męczący środek lokomocji i miejsce o niezbyt zimnym lub gorącym klimacie. Trzeba tylko pamiętać, aby zabrać ze sobą kartę ciąży oraz numer telefonu do prowadzącego lekarza i można ruszać w drogę. Warto skorzystać z tej okazji, zwłaszcza że po urodzeniu dziecka nie prędko wybierzecie się znów w podróż tylko we dwoje...
TYDZIEŃ 15
Jeżeli odpoczywasz, dzidziuś ochoczo baraszkuje w brzuchu, kiedy zaś Ty jesteś aktywna, on zasypia, kołysany rytmicznymi ruchami Twojego ciała. Maluch mierzy teraz najprawdopodobniej 10 cm i waży około 50 gramów. Rysy jego twarzy stają się wyraźne i można na niej zauważyć drobne brwi i rzęsy, zaś na głowie pierwsze włoski. Całe ciało pokryte jest mazią płodową. Stanowi ona warstwę ochronną, pozwalającą dziecku utrzymać stałą temperaturę ciała.
Możesz spodziewać się kolejnych uciążliwości, tym razem związanych z gromadzeniem się wody w Twoim organizmie. W sposób naturalny ulega ona przesunięciu do najniższych partii ciała, dlatego obrzęki stóp i kostek są u 60% kobiet normalnym objawem zaawansowanej ciąży. Aby im zapobiegać, powinnaś ograniczyć spożywanie soli, która zatrzymuje wodę w tkankach. Powstawaniu obrzęków sprzyja upał i długotrwałe pozostawanie w pozycji stojącej. Kiedy tylko możesz, pozwalaj nogom odpocząć, kładąc je wyżej od reszty ciała. Zaopatrz się również w wygodne, przewiewne buty, najlepiej trochę większe niż Twój właściwy rozmiar. Przydadzą Ci się one także po urodzeniu dziecka, ponieważ po porodzie nogi mogą jeszcze przez jakiś czas puchnąć. Oprócz nóg, mogą Ci także puchnąć dłonie i twarz. Jeżeli są to obrzęki niepokojących rozmiarów, mogą świadczyć o podwyższonym ciśnieniu lub zatruciu ciążowym, dlatego trzeba natychmiast zgłosić się do lekarza.
Jeżeli chcesz jakoś ulżyć swojej partnerce, która z dnia na dzień musi dźwigać coraz większy ciężar, zadbaj o codzienny masaż jej stóp. Masowanie każdej stopy przynajmniej przez pięć minut ma zbawienny wpływ nie tylko na obrzęki kończyn, ale na cały organizm.
TYDZIEŃ 16
W mózgu tworzą się bruzdy i zwoje, przez co powiększa się jego powierzchnia oraz wzrasta dynamicznie sieć połączeń między komórkami w całym ciele. Mały człowiek zaczyna odbierać silne bodźce świetlne, choć jego powieki są jeszcze zamknięte. Na nagłe i silne oświetlenie Twojego brzucha reaguje jednak niepokojem, podobnie jak na silny dźwięk lub wibracje (pralka, odkurzacz), a także oziębienie brzucha, na przykład pod prysznicem lub przez wypicie zimnego napoju. Przez stetoskop można już usłyszeć bicie maleńkiego serduszka.
Jeśli przed ciążą miałaś kłopoty z pękającymi naczynkami, to teraz mogą się one nasilić. Pajęczynka żyłek na nogach i twarzy jest spowodowana wzrostem poziomu estrogenów we krwi i zniknie po porodzie. Aby zmniejszyć tendencję naczynek do pękania, unikaj gorących kąpieli.
Oczekiwanie na dziecko może być także dla Ciebie okresem lęków i niepokojów, choć może wstydzisz się do tego przyznać. Niepewność, która nachodzi Cię czasami jest najzupełniej normalna. Przecież dla Ciebie także jest to zupełnie nowe doświadczenie w życiu. Zmienia się Twój status społeczny. Stajesz się ojcem, a więc osobą całkowicie odpowiedzialną za innego człowieka. Jednak nie oczekuj, że Twoja partnerka odczyta te obawy i będzie próbowała Ci pomóc. To raczej ona oczekuje pomocy od Ciebie - tego silniejszego. Nic jednak nie stoi na przeszkodzie, abyś dzielił się z nią swoimi wątpliwościami. Być może je rozwieje, albo zrobicie to wspólnie, a może zwrócicie się o pomoc do kogoś innego.
TYDZIEŃ 17
Zewnętrzne narządy płciowe są już wyraźnie widoczne tak, że za pomocą badania USG można z dużym prawdopodobieństwem stwierdzić płeć dziecka. Za sprawą tego badania można również zmierzyć długość kończyn, a także wykluczyć nieprawidłowości w budowie kręgosłupa i czaszki. Możliwe jest rozpoznanie większości poważnych wad.
Jeżeli nosisz pod sercem swoje pierwsze dziecko, możesz już odczuwać jego ruchy. Na razie wydają się słabe i trudne do zidentyfikowania. Przypominają bardziej bulgotanie czy burczenie w brzuchu niż to, czym naprawdę są, ale wkrótce nauczysz się je rozpoznawać.
Nareszcie zaczęło się ruszać! Wyczucie pierwszych ruchów dziecka to wielki dzień dla każdego taty. Niestety, ten dzień prawdopodobnie jest jeszcze przed Tobą. Na razie samej mamie trudno jest zidentyfikować to, co czuje, ale nie martw się, jeżeli będziesz często i czule głaskał ją po brzuszku, już wkrótce możesz oczekiwać pierwszego kopniaka od swojego dzidziusia.
TYDZIEŃ 18
Naukowcy wyodrębnili i opisali 15 schematów ruchowych płodu. Należą do nich na przykład ruchy oddechowe, złożone z powtarzających się cykli pobierania i wydalania płynu owodniowego, przeciąganie się, obroty oraz ssanie kciuka.
Bierz przykład ze swojego maleństwa i rozpocznij regularną gimnastykę. Jeżeli dobrze się czujesz, proste ćwiczenia nie sprawią Ci żadnego problemu. Więcej na ten temat znajdziesz tutaj. Ćwiczenie ramion i przedramion może mieć zbawienny wpływ na wygląd Twoich piersi. Przyda Ci się także kilka ćwiczeń wzmacniających mięśnie dna miednicy, na przykład "spacer" na pośladkach do przodu i do tyłu, a także poprawiających elastyczność i ruchomość w stawach biodrowych, takich jak krążenie nóg w pozycji leżącej. Unikaj ćwiczenia na wznak ze względu na ryzyko omdlenia spowodowane uciskiem na główne naczynia krwionośne. Lepiej wykonuj je na boku z wałkiem lub poduszką podłożonymi pod nogę.
Znajdź trochę czasu, aby zabawić się w trenera swojej partnerki. Gimnastykując się razem z nią, mógłbyś kontrolować prawidłowość wykonywanych ćwiczeń, a po ich zakończeniu wykonać rozluźniający masaż. Masowanie nóg oraz mięśni w odcinku lędźwiowo-krzyżowym poprawi krążenie i zapobiegnie bólom tych części ciała.
Niebawem lekarz zaproponuje Ci specjalistyczne, najważniejsze badanie USG. Przeprowadzenie ultrasonografii w tym czasie pozwala z dużym prawdopodobieństwem rozpoznać ewentualne zaburzenia rozwojowe i odpowiednio wcześnie podjąć konieczne leczenie
TYDZIEŃ 19
Maluch ma teraz więcej siły, żeby wysyłać Wam nieustanne dowody swojego istnienia w postaci podskoków, poszturchiwań i kopniaków. Z czasem będziesz w stanie odróżnić obrót ciała, ruch nóżek, czy przeciąganie się Twojego maleństwa. Niekiedy możesz odczuwać coś w rodzaju rytmicznych wstrząsów o częstości 15 - 30 na minutę. Oznacza to, że dzidziuś ma czkawkę. Co prawda nie oddycha on powietrzem, ale za powstawanie tego zjawiska odpowiedzialne są skurcze tych samych mięśni, co u dorosłego człowieka. Taka czkawka może trwać nawet do 40 min., ale nie martw się, Twojemu dziecku wcale ona nie przeszkadza.
Hormonalne przemiany w Twoim organizmie czynią Cię podatną na pewne dolegliwości. Należą do nich na przykład krwawienia z nosa i dziąseł. Krwawienia te nie są objawem podwyższonego ciśnienia, ani nieprawidłowego przebiegu ciąży, jak się niekiedy błędnie sądzi. Hormony powodują zmianę struktury błony śluzowej nosa i dziąseł, które stają się teraz bardziej ukrwione i rozpulchnione, dlatego łatwo je uszkodzić, na przykład, w przypadku nosa - przy kichaniu, zaś w przypadku dziąseł - przy myciu zębów.Aby zapobiec krwawieniu z dziąseł delikatnie, ale dokładnie szczotkuj zęby miękką szczoteczką. Używaj nici dentystycznych, płynów do płukania ust oraz zadbaj o profesjonalne czyszczenie zębów w gabinecie stomatologicznym.
Czy będzie piłkarzem? A może bokserem? Na własnej skórze przekonałeś się, że w brzuchu Twojej żony rozwija się żywe (i żywiołowe!) stworzenie. Być może poczułeś lekkie ukłucie zazdrości, że to kobietom dane jest pielęgnować pod sercem cud życia. Na pocieszenie wiedz, że ten "cud" jeszcze da jej popalić, a przecież jest w połowie także Twoją zasługą.
TYDZIEŃ 20
Bądźcie pewni, że wszystkie pieszczoty, które przesyłacie maleństwu, takie na przykład jak głaskanie brzucha, docierają do niego i sprawiają mu przyjemność. Także delikatne kołysanie w wodach płodowych dostarcza maleństwu niezbędnych miłych wrażeń dotykowych. Ten rodzaj przyjemności możecie mu zapewnić za pomocą spokojnego miarowego tańca.
Pamiętaj, że możesz i powinnaś dbać o swój wygląd. Wizyty u fryzjera i kosmetyczki nie są zabronione, ale musisz poinformować ich, że jesteś w ciąży. U fryzjera stosuj tylko preparaty z atestem, a u kosmetyczki nie poddawaj się żadnym zabiegom z użyciem prądów galwanicznych lub okładów rozgrzewających. Jeżeli lubisz się opalać, to możesz być trochę zawiedziona, ale w czasie ciąży niewskazane jest korzystanie z solarium. Warto natomiast udać się do dentysty, bo zdrowie Twoich zębów jest teraz zagrożone. Nie ma przeciwwskazań do wykonywania znieczuleń miejscowych i usuwania zębów, które nie nadają się już do leczenia.
Kiedy ostatnio poprosiłeś swoją żonę do tańca? Warto przypomnieć sobie ten rodzaj aktywności ruchowej, przyjemny i niezbyt wyczerpujący dla kobiety ciężarnej. Z uwagi na wystający brzuch, trudno będzie zatańczyć "przytulańca", ale walc jest jeszcze chyba do zatańczenia. Z takiej zabawy na pewno ucieszy się maleństwo, które będzie w ten sposób kołysać się między dwiema najdroższymi sobie osobami.
Do rutynowych badań, wykonywanych przy każdej wizycie w gabinecie Twojego lekarza prowadzącego, dochodzi wysłuchiwanie za pomocą specjalnego aparatu czynności serca dzidziusia.
TYDZIEŃ 21
Twój bezruch czy przedłużany odpoczynek (oczywiście gdy nie ma w tym temacie specjalnych wskazań lekarskich) nie jest korzystny dla maleństwa właśnie ze względu na niedostateczną stymulację zmysłu równowagi. Z drugiej strony, Twoja nadmierna aktywność ogranicza aktywność Twojego dziecka, które porusza się, gdy Ty odpoczywasz. Tylko harmonia między okresami aktywności i odpoczynku zapewnia dziecku prawidłowy rozwój.
Jedną z najmniej przyjemnych pamiątek, jakie zostawia Ci dzidziuś są rozstępy. Prawdopodobnie niebawem zaczniesz je zauważać, bo, w mniejszym lub większym stopniu, dotyczą prawie wszystkich kobiet. Powstają one na skutek szybkiego rozciągania się skóry, w której dochodzi do deformacji oraz uszkodzeń kolagenu i elastyny. Najbardziej podatne na rozstępy są kobiety o jasnych i rudych włosach oraz bardzo jasnej cerze, ale duże znaczenie mają tutaj także czynniki genetyczne. Najbardziej zagrożona jest skóra na Twoim brzuchu i piersiach, ale rozstępy mogą także pojawić się na udach, pośladkach i biodrach. Jak dotąd, nie wymyślono na nie lekarstwa. Można im tylko zapobiegać odpowiednio dbając o skórę poprzez stosowanie kremów i balsamów.
Czeka Cię kolejny wielki krok na drodze nawiązywania kontaktu z dzieckiem.a Tym razem będzie to kontakt wzrokowy. Oczywiście jednostronny, bo malec nawet nie spodziewa się, że możecie go właśnie obserwować na ekranie komputera. A możliwe to będzie dzięki badaniu ultrasonograficznemu, które przeprowadza się około 20 tygodnia ciąży. Pozwala ono określić, czy dzidziuś prawidłowo się rozwija, w jakim stadium rozwoju się znajduje, a niekiedy nawet, czy jest chłopcem czy dziewczynką. Może to być dla Was bardzo wzruszający moment, dlatego warto w nim uczestniczyć.
TYDZIEŃ 22
Dobrze jest także przyzwyczaić go do słuchania jakiegoś konkretnego utworu. Kiedy się urodzi, utwór ten może okazać się pomocny w uspokajaniu maleństwa, bo będzie mu się kojarzył z ciepłem i bezpieczeństwem łona matki. Nic jednak nie zastąpi łagodnej, spokojnej rozmowy z dzidziusiem, który już doskonale rozpoznaje głosy swoich rodziców.
Jedną z najpoważniejszych uciążliwości, na jakie możesz narzekać w czasie ciąży, są żylaki. Są one związane z nieprawidłowym funkcjonowaniem zastawek żylnych, przez co ciśnienie krwi na ściankę żyły bardzo się zwiększa, powodując jej nadmierne wypełnienie, czyli powstawanie żylakowatego rozszerzenia. W ciąży bardzo łatwo o uszkodzenie zastawek, gdyż progesteron wywiera znaczny wpływ na rozluźnianie się delikatnych mięśni żył. Powstawaniu żylaków sprzyjają między innymi: nadmierny przyrost wagi w czasie ciąży, długie stanie w jednej pozycji, czy krzyżowanie nóg w czasie siedzenia. Najczęściej żylaki pojawiają się na nogach, ale mogą także utworzyć się na wargach sromowych, w odbycie i w pochwie. Żylaki powstające podczas pierwszej ciąży nie są zwykle zbyt duże i zmniejszają się albo nawet całkowicie znikają po porodzie. Niestety, podczas kolejnych ciąż będą powracać z większym natężeniem.
Wkrótce czeka Cię test obciążenia glukozą, wykrywający tzw. cukrzycę ciężarnych. Jest to dość nieprzyjemne badanie, polegające na ocenie stężenia glukozy we krwi po 60 minutach od wypicia 50 g glukozy, rozpuszczonej w szklance wody. Aby poprawić smak słodkiej i mdłej zawiesiny, możesz zakwasić ją cytryną. Nie trzeba także pić jej na czczo. Ważne jest, aby na badanie krwi zgłosić się dokładnie w godzinę po zażyciu glukozy. Niebawem możesz się również spodziewać badania w kierunku toksoplazmozy oraz określenia przeciwciał odpornościowych.
Czy wybraliście już imię dla maleństwa, a raczej jego dwie wersje - dla chłopca i dziewczynki? Macie jeszcze dużo czasu do narodzin, dlatego można trochę pogrymasić i poprzebierać, ale także zastanowić się nad pochodzeniem i znaczeniem imienia - dlaczego akurat to, a nie inne? Być może nie obejdzie się bez sprzeczek i wymiany argumentów. Jeżeli jednak udało Wam się w końcu dojść do konsensusu, lepiej poczekać z nadaniem imienia do momentu narodzin. Może się okazać, że dziecko, które przez całą ciążę było Jasiem, urodzi się Małgosią. Badanie USG nigdy w 100% nie potwierdza, ustalonej skądinąd w momencie zapłodnienia płci, a życie pełne jest niespodzianek.
TYDZIEŃ 23
Postawa jest wyprostowana, wszystkie mięśnie w pełni wykształcone. W szczękach, pod zawiązkami zębów mlecznych, tworzą się zawiązki zębów stałych. W jamie ustnej, w języku i po wewnętrznej stronie policzków powstaje duża ilość kubków smakowych. Przed porodem ich liczba ulega znacznemu zmniejszeniu. Postępuje dalsza mineralizacja układu kostnego. Kręgosłup malucha, podobnie jak dorosłego człowieka, zbudowany jest z 33 kręgów, połączonych 150 stawami. Całość podtrzymuj...
chomiczek8327