GRADOBICIA.pdf

GRADOBICIA

Lodowe bombardowania

Grad to szczególnie niebezpieczna forma opadów atmosferycznych. Lodowe kamienie mogą osiągać

średnicę nawet kilku centymetrów. Spadając z prędkością 40 m/s nabierają zatrważającej siły która

niszczy uprawy, budynki, a nierzadko zabija ludzi i zwierzęta. Grad jest także poważnym zagrożeniem dla

lotnictwa.

Skąd biorą się lodowe pociski?

Grad powstaje wówczas, gdy silne prądy wiatru unoszą parę wodną na duże wysokości, gdzie temperatura

spada nawet do -60°C. W takich warunkach krople wody natychmiast zamarzają, tworząc nieregularne kształty,

które unoszone przez wiatr łączą się ze sobą w formy przypominające kulki. Zamarznięta woda zwiększa swój

ciężar i w efekcie spada z impetem na ziemię. Granulat lodowy rzadko kiedy przekracza średnicę 5 cm, jednak

zdarzają się gradobicia, w których poszczególne kulki lodu łączą się w swoiste zbitki, a tym samym tworzą

prawdziwe lodowe pociski, których uderzenie może przedziurawić dach budynku, zniszczyć samochód, a nawet

zabić człowieka lub zwierzę. Najczęstszym rejonem występowania gradu są tereny leżące w klimacie

umiarkowanym. Grad z reguły powstaje w ciepłych miesiącach i zazwyczaj towarzyszy letnim burzom.

Rekordowe kule

Jak dotychczas najtragiczniejsze w skutkach gradobicie miało

miejsce w Indiach. 20 kwietnia 1888 roku nad indyjski Moradabad

nadciągnęła burza gradowa, w której wyniku śmierć poniosło 250

osób. Spadający lód zabił także ponad 1500 sztuk bydła.

Kamienie gradowe wielkości piłki do krykieta uszkodziły większość

budynków w okolicy. Dachy tysięcy domów nadawały się do

generalnego remontu. Równie morderczy w skutkach okazał się

grad, który 19 czerwca 1932 roku spadł na chińską prowincję

Hunan. Bryły lodu o średnicy 5-8 cm zabiły wówczas niemal 200

osób, a kilka tysięcy ciężko zraniły. Zniszczeniu uległo 80% upraw

i kilkaset sztuk zwierząt hodowlanych.

W czasie gradobicia, które 3 września 1970 roku nawiedziło

Kansas w Stanach Zjednoczonych niebiosa zesłały monstrualnej wielkości bryłę lodową, która mając średnicę 19

cm i obwód 44 cm ważyła 757 gramów. Był to absolutny rekord na kontynencie północnoamerykańskim, gdzie

gradobicia są zjawiskiem dość częstym i co roku powodują zniszczenia sięgające 25 mln dolarów. W 1986 roku

padający w Bangladeszu grad ranił kilka osób. W czasie tego gradobicia na ziemię spadł najcięższy w historii

kamień gradowy. Olbrzym ważył prawie kilogram!

Najwyższe straty materialne spowodowane opadami gradu zanotowano w 1984 roku w Niemczech. 14 lipca

nad Monachium rozszalała się burza gradowa, której lodowe kamienie miały 5-6 cm średnicy i tuż nad ziemią

osiągały prędkość 150km/h. Waga wielu z nich przekraczała 200 gramów. Burza trwała kilkanaście minut, jednak

to w zupełności wystarczyło aby zranić 400 osób, zniszczyć 250 tys. samochodów oraz 70 tys. budynków.

Topniejące kulki lodu zalały wiele piwnic i domów. Niemieccy eksperci straty wycenili na blisko 2,5 mld marek.

Powietrzne zagrożenie

Opady gradu są niebywałym zagrożeniem dla samolotów i ptaków. Silne

gradobicia zmuszają samoloty do przymusowych lądowań, gdyż ewentualne

zderzenie się samolotu z kamieniami gradowymi może doprowadzić do

katastrofy lotniczej. W 1977 roku w USA intensywne gradobicie zaskoczyło

załogę i pasażerów amerykańskiego samolotu DC-9 tuż przy podchodzeniu do

lądowania. Bryły lodu wielkości kurzego jajka zniszczyły kabinę pilotów oraz

uszkodziły jeden z silników maszyny. W efekcie samolot runął na autostradę w

pobliżu miasteczka New Hope w stanie Georgia. Zginęło 68 osób. Burza

gradowa, która pustoszyła w 1984 roku Monachium zmusiła do lądowania

kilkanaście samolotów. Wiele z nich uległo poważnemu uszkodzeniu. W sumie

gradobicie przyniosło lotnictwu straty przekraczające 500 mln dolarów.

Grad stanowi także niebezpieczeństwo dla ptactwa. Dwie burze gradowe, które

w lipcu 1953 roku nawiedziły kanadyjską prowincję Alberta zabiły 65 tys. dzikich

ptaków. Padający wtedy grad porównywano z wielkością piłeczki do tenisa

stołowego

Grad w Polsce

Niszczycielską moc lodowego bombardowania doświadczamy także w

Polsce. Grad jest utrapieniem głównie rolników, którzy każdego roku z powodu spadających z nieba brył

lodowych narażeni są na duże straty. Tylko w ostatnich dwóch latach z powodu gradu ucierpiało około 5 tys.

gospodarstw. W czerwcu 1999 roku gwałtowna burza, która przeszła nad Śląskiem uszkodziła kilkaset budynków

gospodarczych. Grad wielkości kurzych jaj zniszczył szklarnie oraz sprzęt rolniczy. Natomiast w lipcu 2000 roku

na Podkarpaciu z nieba leciał grad wielkości orzecha włoskiego. W ciągu 15 minut napadało 30 cm lodowych

kul. Grad doszczętnie zniszczył uprawy, ogołocił drzewa z owoców oraz liści i igieł, a nawet kory. Ucierpiało 1500

gospodarstw. W Rzeszowie gradobicie wybiło setki szyb w oknach i zdemolowało 500 samochodów.

Jak się bronić?

Niegdyś, aby rozgonić gradowe chmury bito w dzwony lub odprawiono msze w kościołach. Obecnie do

obrony przed gradem wykorzystuje się najnowsze osiągnięcia techniki. Za pomocą naziemnych rakiet można

rozgonić gradowe chmury dużą ilością kryształów jodku srebra, który powoduje rozdrobnienie bryłek lodu i

przemienia je w niegroźny deszcz. Niestety takie rozwiązania są bardzo kosztowne, więc rolnicy na całym

świecie, aby zadbać o swe uprawy stawiają wokół pól wiklinowe zapory lub skrywają plony pod prowizorycznym

dachem z trzciny, materiałów lub specjalnych siatek.

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: